«Կատալոնացիներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Կատալոնացիներ
	Պատկեր:Catalan people 2.jpg
Ընդհանուր քանակ
	8,2 մլն. մարդ
Բնակեցում
Լեզու(ներ)
	կատալաներեն, իսպաներեն, ֆրանսերեն, իտալերեն
Հավատք(ներ)
	քրիստոնեություն

Դիտել պատմությունը

Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

17:15, 13 Ապրիլի 2016-ի տարբերակ

Կատալոնացիներ (կատ.՝ catalans, catalanes) — ազգություն, որը հիմնականում բնակվում է Իսպանիայի ինքնավար մարզ Կատալոնիայում: Հիմնական կիրառվող լեզուն կատալաներենն է, օգտագործվում է նաև իսպաներեն, ֆրանսերեն, իտալերեն լեզուները: Կատալաներենը որպես պաշտոնական լեզու կիրառվում է միայն Անդորրայում: Կատալոնացիների մեծ մասը կաթոլիկության հետևորդ են:

Կատալոնիան զարգացած արդյունաբերական պրովինցիա է: Մայրաքաղաքը Բարսելոնան, որը Իսպանիայի ամենախոշոր նավահանգիստն է: Քաղաքը հարուստ է ճարտարապետական և պատմական նշանակություն ունեցող բազում կոթողներով, վանքերով և պալատներով: Կատալոնիան աշխարհին է տվել այնպիսի հայտնի մարդկանց, ինչպիսիք են հայտնի ճարտարապետ Անտոնիո Գաուդին: Նրա կերտած Սագրադա Ֆամիլիան այսօր հանդիսանում է ամբողջ Իսպանիայի խորհրդանիշը: Ոչ պակաս հայտնի է նաև էքստրավագանտ նկարիչ- սյուրռեալիստ Սալվադոր Դալին:

Տարածման շրջանները և բնակչությունը

Յուրաքանչյուր 10 կատալոնացուց 9-ը բնակվում է Իսպանիայում, հատկապես Կատալոնիայում, ինչպես նաև Վալենսիայում, Մուրսիայում , Արագոնում, Բալեարյան կղզիներում և այլն: Բացի Իսպանիայից, կատալոնացիները ապրում են նաև Անդորրայում, որտեղ կազմում են երկրի ընդհանուր բնակչության 61%-ը (1990 թ.)^[1] Ֆրանսիայում, հատկապես Արևելյան Պիրենեյներ դեպարտամենտում, որը համարվում է պատմական Կատալոնիայի մաս, Լատինական Ամերիկայի մի շարք երկրներում՝ Արգենտինայում, Մեքսիկայում, Չիլիում, Բրազիլիայում, Ուրուգվայում, Վենեսուելայում, Կոլումբիայում, Կուբայում, Եվրոպայի մի շարք երկրներում՝ Գերմանիայում, Շվեյցարիայում, Բելգիայում, Իտալիայում, ինչպես նաև ԱՄՆ-ում, Ալժիրում և այլն:

Բնակության պայմանները

Կատալոնացիները դարեր շարունակ համարվում են ուրբանիզացված ազգ, սակայն կատալոնացիների մեծ մասը բնակվում են գյուղական համայնքներում: Գյուղական համայնքներում ապրում են ինչպես խուտորներում, այնպես էլ գյուղական բնակարաններում: Տիպիկ կատալոնական գյուղական տունը երկհարկանի քարե տուն է նախասրահով, իսկ օրինակ Վալենսիայում՝ միհարկանի կավե կամ եղեգից պատրաստված տներ են:

Ազգային տարազ

Կատալոնական ազգային տարազը ավելի լավ է պահպանվել, իսկ նրա որոշ դետալներ դարձել ազգային ինքնության խորհրդանիշներ:Այսպես օրինակ տղամարդկանց կատալոնական հատուկ տարազ՝ բարրենտինան(կատ.՝ barretina), տղամարդկանց երկար, կարմիր ֆայշա գոտի (կատ.՝ faixa)^[2] և կանացի ռէտ ժանյակները (կատ.՝ ret):

Տարբեր վայրերում բնակվող կատալոնցիների ազգային տարազները միմյանցից խիստ տարբերվում են:

Կատալոնացի և տղամարդիկ, և կանայք հաճախ իրենց կրծքին կրել են թաշկինակ: Կատալոնական ազգային կոշիկը էսպադրիլի սանդալներն են օրոճից:

Գրականություն

«Աշխարհի ազգեր» տեղեկատու, Մ. — 1982:
Տ. Բ. Ալիսովա, Տ. Ա. Ռեպինա, Մ. Ա. Թարիվերդիևա Ռոմանական լեզվաբանության ներածություն Մ. — 1987:

Ծանոթագրություններ

↑ На сайте «Ethnologue». (անգլ.)
↑ Իսպանիա:Ուրախ վառ գոտի

Արտաքին հղումներ

Լինել կատալոնացի: Կատալոնիայի ազգային առանձնահատկությունները // Частный Корреспондент
Ոչ իսպանական պրովինցիա // Вокруг Света ամսագիր
Каталонская культура на сайте Жанаралитата (правительства) Каталонии(կատ.), (իսպ.), (անգլ.)
Каталонская национальная одежда Северной Каталонии(ֆր.)
Каталонские народные танцы (իսպ.)

[1] На сайте «Ethnologue». (անգլ.)

[2] Իսպանիա:Ուրախ վառ գոտի

[1]

[2]

@@ Տող 37. / Տող 37. @@
 |հավատք = [[քրիստոնեություն]]
 }}
 '''Կատալոնացիներ''' ({{lang-ca|catalans, catalanes}}) — ազգություն, որը հիմնականում բնակվում է [[Իսպանիա]]յի ինքնավար մարզ [[Կատալոնիա]]յում: Հիմնական կիրառվող լեզուն [[կատալաներեն]]ն է, օգտագործվում է նաև [[իսպաներեն]], [[ֆրանսերեն]], [[իտալերեն]] լեզուները: [[Կատալաներեն]]ը որպես պաշտոնական լեզու կիրառվում է միայն [[Անդորրա]]յում: Կատալոնացիների մեծ մասը [[կաթոլիկություն|կաթոլիկության]] հետևորդ են:
 Կատալոնիան զարգացած արդյունաբերական պրովինցիա է: Մայրաքաղաքը [[Բարսելոնա]]ն, որը [[Իսպանիա]]յի ամենախոշոր նավահանգիստն է: Քաղաքը հարուստ է ճարտարապետական և պատմական նշանակություն ունեցող բազում կոթողներով, վանքերով և պալատներով: [[Կատալոնիա]]ն աշխարհին է տվել այնպիսի հայտնի մարդկանց, ինչպիսիք են հայտնի ճարտարապետ [[Անտոնիո Գաուդի]]ն: Նրա կերտած [[Սագրադա Ֆամիլիա]]ն այսօր հանդիսանում է ամբողջ [[Իսպանիա]]յի խորհրդանիշը: Ոչ պակաս հայտնի է նաև էքստրավագանտ նկարիչ- սյուրռեալիստ [[Սալվադոր Դալի]]ն:
 == Տարածման շրջանները և բնակչությունը ==
 [[պատկեր:Nombre de parlants del català per comtat nord-americà (2000).png|250px|մինի|Կատալախոսները ԱՄՆ-ում]]
 Յուրաքանչյուր 10 կատալոնացուց 9-ը բնակվում է [[Իսպանիա]]յում, հատկապես [[Կատալոնիա]]յում, ինչպես նաև [[Վալենսիա (ինքնավար համայնք)|Վալենսիայում]], [[Մուրսիա (շրջան)|Մուրսիայում]] , [[Արագոն]]ում,  [[Բալեարյան կղզիներ]]ում և այլն: Բացի [[Իսպանիա]]յից, կատալոնացիները ապրում են նաև [[Անդորրա]]յում, որտեղ կազմում են երկրի ընդհանուր բնակչության 61%-ը (1990 թ.)<ref>[http://www.christusrex.org/www1/pater/ethno/Ando.html На сайте «Ethnologue»]. {{ref-en}}</ref> [[Ֆրանսիա]]յում, հատկապես [[Արևելյան Պիրենեյներ]] դեպարտամենտում, որը համարվում է պատմական Կատալոնիայի մաս, [[Լատինական Ամերիկա]]յի մի շարք երկրներում՝  [[Արգենտինա]]յում, [[Մեքսիկա]]յում, [[Չիլի]]ում, [[Բրազիլիա]]յում, [[Ուրուգվայ]]ում, [[Վենեսուելա]]յում, [[Կոլումբիա]]յում, [[Կուբա]]յում, [[Եվրոպա]]յի մի շարք երկրներում՝ [[Գերմանիա]]յում, [[Շվեյցարիա]]յում, [[Բելգիա]]յում, [[Իտալիա]]յում, ինչպես նաև [[ԱՄՆ]]-ում, [[Ալժիր]]ում և այլն:
 === Բնակության պայմանները ===
@@ Տող 70. / Տող 70. @@
 * [http://www.mediterranees.net/vagabondages/fonquernie/catalan.html Каталонская национальная одежда Северной Каталонии]{{ref-fr}}
 * [http://www.danzatradicional.com/v_portal/apartados/pl_basica.asp?te=31 Каталонские народные танцы] {{ref-es}}
 [[Կատեգորիա:Իսպանիայի ազգեր]]
 [[Կատեգորիա:Ֆրանսիայի ազգեր]]