Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | թանգարան |
| Երկիր |  Հայաստան |
| Տեղագրություն | Երևան |
| Հիմնադրվել է | 1995 |
| Կայք | genocide-museum.am |
 | |
 | |
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը ստեղծվել է 1995 թ. ՀՀ ԳԱԱ համակարգում, ՀՀ կառավարության 2017 թ. դեկտեմբերի 21-ի 1696-Ն որոշումով վերակազմակերպվել է «Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ» հիմնադրամի։ Խնդիրն է՝ հավաքել, մշակել, հրատարակել, պահպանել և ցուցադրել Թուրքիայի կառավարող շրջանների կողմից նախապատրաստված և 1915-1923 թվականներին իրականացված հայոց ցեղասպանությանը վերաբերող փաստաթղթեր, լուսանկարներ, գրականություն ևն։
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1995 թ. ապրիլի 24-ին՝ Մեծ եղեռնի 80-ամյա տարելիցին, բացվեց Հայոց ցեղասպանության թագարան-ինստիտուտը՝ կազմելով Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված հուշակոթողի չորրորդ բաղկացուցիչ մասը: Ի կատարումն ՀՀ առաջին Նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի՝ 1994 թվականի մայիսի 16-ի «Հայոց ցեղասպանության 80-ամյակին նվիրված միջոցառումների կազմակերպման պետական հանձնաժողով ստեղծելու մասին» հրամանագրի` ՀՀ կառավարության 1995 թ. մարտի 7-ի No. 122 որոշմամբ ստեղծվում է Հայոց ցեղասպանության թանգարանը: Նրան տրվում է ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի կազմում գործող գիտահետազոտական հիմնարկի կարգավիճակ: Ցեղասպանության թանգարանի առաջին տնօրեն է նշանակվում ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի նախագահի տեղակալ Լավրենտի Բարսեղյանը (1998 թ.-ից պատմական գիտությունների դոկտոր):
Թանգարանի շինարարությունն իրականացնում է «Հայքիմշին» տրեստը՝ պետական միջոցներով, Հայ բարեգործական ընդհանուր միության (ՀԲԸՄ) և «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի ֆինանսական ներդրումներով: Ճարտարապետներն են Սաշուր Քալաշյանն ու Լյուդմիլա Մկրտչյանը, քանդակագործը՝ Ֆերդինանդ Առաքելյանը: Շինարարական աշխատանքներն ընթանում էին 2 փուլով: Առաջին փուլի ավարտին՝ 1995 թ., ՀՀ առաջին Նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի կողմից պաշտոնապես բացվում է թանգարանի ժամանակավոր ցուցադրությունը: Հադիսավոր բացմանը խոսք է տրվում Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Գարեգին Ա-ին, ով օրհնելով գաղափարն առաջարկողներին, գաղափարակիրներին, իրակացնողներին, բարերարներին, թանգարանին է հանձնում Տեր-Զորի անապատից բերված հայ նահատակի հուշային մասունք:
Թանգարանի վերջնական բացումը տեղի է ունենում 1995 թ. սեպտեմբերի 21-ին՝ Հայաստանի Հանրապետության անկախության տարեդարձի օրը
Թանգարանի ցուցադրության ծրագիրը մշակվել էր Հայոց ցեղասպանության 80-ամյակին նվիրված միջոցառումների կազմակերպման պետական հանձնաժողովի էքսպոզիցիոն ենթահանձնաժողովի անդամների՝ անվանի հայ նկարիչ, գեղանկարիչ Գրիգոր Խանջյանի, պատմաբան-արևելագետ, պատմական գիտությունների դոկտոր Ռուբեն Սահակյանի, պատմաբան, պատմական գիտությունների թեկնածու, Հայոց Ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի հիմնադիր-տնօրեն Լավրենտի Բարսեղյանի և ուրիշների կողմից՝ ենթահանձնաժողովի նախագահ պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆ. Կոնստանտին Խուդավերդյանի գլխավորությամբ:
Շինությունը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կառույցի տանիքի մակերևույթը հավասարեցված է Մեծ Եղեռնի հուշարձանի հարթակին։ Օղակաձև շենքը երկհարկանի է։ Ճարտարապետական հորինվածքի կենտրոնը ներքին բակն է, որի շուրջը խմբավորված են թանգարանի հիմնական տարրերը՝ նախասրահն ու ցուցասրահները։ Ցուցասրահները, որ տեղավորված են երկրորդ հարկում, երեքն են՝ ներածական սրահ, ցեղասպանության սրահ, խորանասրահ։ Ներքին բակի կենտրոնում տապանի տեսքով քարե մեծադիր (8 մ x 3 մ) խաչքարն է (քանդակագործ Ֆ. Առաքելյան)։
Նյութեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Թանգարանի մշտական ցուցադրությունում ներկայացված են փաստաթղթեր, վավերագրական արժեք ունեցող լուսանկարներ, բազմատեսակ նյութեր, որոնք արտացոլում են միջազգային հասարակայնության վերաբերմունքը հայոց ցեղասպանության նկատմամբ։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|
 |
Այս հոդվածն ընտրվել է Հայերեն Վիքիպեդիայի օրվա հոդված: |