Jump to content

Նորվեգիայի վարչապետների ցանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Նորվեգիայի վարչապետ, Նորվեգիայի պետական նախարար, Նորվեգիայի կառավարության ղեկավար, որը կազմակերպում է երկրի գործադիր իշխանությունը։ Նշանակվում է թագավորի կողմից։ Սովորաբար վարչապետի պաշտոնին նշանակվում է Սթորթինգում ամենաշատ տեղեր զբաղեցնող խմբակցության ղեկավարը։

Ստորև ներկայացվում է Նորվեգիայի փոխարքաների (նորվ.՝ visekonge) մարզպետերի (rigsstatholder), առաջին նախարարների (førstestatsråd) և վարչապետների (statsminister) ցանկը սկսած 1814 թվականից։

Նորվեգիայի փոխարքաներ, մարզպետեր, առաջին նախարարներ և վարչապետեր (1814—1873)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շվեդիայի և Նորվեգիայի միացյան հաստատումից հետո Շվեդիայի և Նորվեգիայի թագավորը ղեկավարում էր երկիրը երկու կառավարությունների միջոցով, որոնցից մեկը տեղակայված էր Ստոկոհոմում, իսկ մյուսը՝ Կրիստանիայում (ներկայումս՝ Օսլո)։ Ստոկոհոլմի կառավարության պարտականություններից էր նաև թագավորին ներկայացնել Կրիստանիայի կառավարության որոշումները։ Կրիստիանիայի կառավարությունը ղեկավարվում էր մարզպետի կողմից, ով ոչ միշտ էր նշանակվում։ Սովորաբար թագավորը այդ պաշտոնին նշանակում էր փոխարքային, որը դառնում էր երկրի բարձրագույն իշխանության ներկայացուցիչ և կառավարության ղեկավար։ Նորվեգիայում թագավորի բացակայության ժամանակ երկրի ղեկավար դառնում էր նա։ Եթե երկրից բացակայում էին թագավորը, փոխարքան և մարզպետը, ապա երկրի ղեկավարումը ստանձնում էր առաջին նախարարը։ Այդ պաշտոնը զբաղեցնում էր կառավարության առավել նշանակալի անդամը։ 1857 թվականից մարզպետի գործառույթները փոխանցվեցին առաջին նախարարին, իսկ մարզպետեր այլևս չնշանակվեցին։

Մարզպետեր (1814—1856)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Կոմս Հանս Հենրիկ ֆոն Էսեն (1814—1816)
  2. Կոմս Կարլ Կարլսոն Մյորներ (1816—1818)
  3. Կոմս Յուան Աուգուստ Սանդելս (1818—1827)
  4. Կոմս Բալտազար ֆոն Պլատտեն (1827—1829)
  5. Կոմս Հերման Վեդել-Յարդսբերգ (1836—1840)
  6. Սեվերին Լյովենսկյոլդ (1841—1856)

Փոխարքաներ (1814—1857)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Փոխարքա Կարլ-Յուհան (նոյեմբերի 9 — նոյեմբերի 17 1814)
  2. Փոխարքա Կարլ-Յուհան (հունիսի 10 — հուլիսի 16 1816)
  3. Փոխարքա Օսկար (ապրիլի 11 — նոյեմբերի 1 1824)
  4. Փոխարքա Օսկար (հունիսի 17 — դեկտեմբերի 3 1833)
  5. Փոխարքա Կարլ (հունիսի 17 1856 — հունիսի 22 1857)

Առաջին նախարարներ (1814—1873)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Ֆրեդերիկ Գոտսկալկ Հակստաուսեն (1814)
  2. Մարկուս Գյուե Ռոզենկրանց (1814—1815)
  3. Մատիաս Սոմերհելմ (1815—1822)
  4. Յունաս Կոլետ (1822—1836)
  5. Նիկոլայ Յուհան Լոման Կրոգ (1836—1855)
  6. Յուրգեն Հերման Վոգտ (1855—1858)
  7. Հանս Կրիստիան Պետերսեն (1858—1861)
  8. Ֆրեդերիկ Ստանգ (1861—1873); այնուհետև Կրիստիանիայի վարչապետ մինչև 1880 թ.

Վարչապետեր (1814—1873)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
# Անուն
(ծնվել է-մահացել է)
Նկար Պաշտոնավարման սկիզբ Պաշտոնավարման ավարտ
1 Պեդեր Ակեր
(1749–1824)
1814 1822
2 Մատիաս Սոմերհիելմ
(1764–1827)
1822 1827
3 Սեվերին Լյովենսկիոլդ
(1777–1856)
1828 1841
4 Ֆրեդերիկ Դուե
(1796–1873)
1841 1858
5 Գեորգ Սիբերն
(1816–1901)
1858 1871
6 Օտտո Ռիչարդ Կիերուլֆ
(1825–1897)
1871 1873

Վարչապետներ (1873—1905)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1873 թվականից և մինչև միության համաձայնագրի դադարեցումը Նորվեգիայի կառավարման համար գործել է երկու կառավարություն, որոնցից մեկը գտնվել է Ստոկոհոլմում, իսկ մյուսը՝ Կրիստիանիայում (Օսլո)։ Երկուսն էլ ղեկավարվել են վարչապետների կողմից։ Գործադիր իշխանությունը կազմակերպվում էր Կրիստիանիայում գտնվող վարչապետի կողմից։ Ստորև ներկայացված է նրանց ցանկը։

# Անուն
(ծնվել է-մահացել է)
Նկար Պաշտոնավարման սկիզբ Պաշտոնավարման ավարտ Կուսակցություն
1 Ֆրեդերիկ Սթանգ
(1808–1884)
1873 1880 Անկուսակցական
2 Կրիստիան Աուգուստ Սելմեր
(1816–1889)
1880 1884 Պահպանողական
3 Կրիստիան Հոման Սքվեիգարդ
(1838–1899)
1884 1884 Պահպանողական
4 Յոհան Սվերդրուպ
(1838–1899)
1884 1888 Ազատական
5 Էմիլ Ստանգ
(1834–1912)
1889 1891 Պահպանողական
6 Յոհանես Ստին
(1827–1906)
1891 1893 Ազատական
7 Էմիլ Ստանգ
(1834–1912)
1893 1895 Պահպանողական
8 Ֆրանցիս Հագերուպ
(1853–1921)
1895 1898 Պահպանողական
9 Յոհանես Ստին
(1827–1906)
1898 1902 Ազատական
10 Օտտո Բլեհր
(1847–1927)
1902 1903 Ազատական
11 Ֆրանցիսկ Հագերուպ
(1853–1921)
1903 1905 Կոալիցիոն
12 Քրիստիան Միքելսեն
(1857–1925)
1905 1905 Ազատական

Նորվեգիայի վարչապետներ (1905–1940)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անուն
(ծնվել է-մահացել է)
Նկար Պաշտոնավարման սկիզբ Պաշտոնավարման ավարտ Կուսակցություն
Քրիստիան Միքելսեն
(1857–1925)
Մարտի 11, 1905 (1905-03-11) Հոկտեմբերի 23, 1907 (1907-10-23) Ազատական
Յորգեն Լյովլանդ
(1848–1922)
Հոկտեմբերի 23, 1907 (1907-10-23) Մարտի 19, 1908 (1908-03-19) Ազատական
Գունար Կնուդս
(1848–1928)
Մարտի 19, 1908 (1908-03-19) Փետրվարի 2, 1910 (1910-02-02) Ազատական
Վոլերտ Կոնով
(1845–1924)
Փետրվարի 2, 1910 (1910-02-02) Փետրվարի 20, 1912 (1912-02-20) Ազատ մտածող
Ազատական
Ջենս Բրատլիե
(1856–1939)
Փետրվարի 20, 1912 (1912-02-20) Հունվարի 31, 1913 (1913-01-31) Պահպանողական
Գունար Կնուդս
(1848–1928)
Հունվարի 31, 1913 (1913-01-31) Հունիսի 21, 1920 (1920-06-21) Ազատական
Օտտո Բահր Հալվորսեն
(1872–1923)
Հունիսի 21, 1920 (1920-06-21) Հունիսի 22, 1921 (1921-06-22) Պահպանողական
Օտտո Ալբերտ Բլեհր
(1847–1927)
Հունիսի 22, 1921 (1921-06-22) Մարտի 23, 1923 (1923-03-23) Ազատական
Օտտո Բահր Հալվորսեն
(1872–1923)
Մարտի 23, 1923 (1923-03-23) Մայիսի 23, 1923 (1923-05-23) Պահպանողական
Աբրահամ Բերգե
(1851–1936)
Մայիսի 30, 1923 (1923-05-30) Հուլիսի 25, 1924 (1924-07-25) Ազատ մտածող
Ազատական
Յոհան Լյուդվիգ Մովինքել
(1870–1943)
Հուլիսի 25, 1924 (1924-07-25) Մարտի 5, 1926 (1926-03-05) Ազատական
Իվար Լյուկե
(1872–1949)
Մարտի 5, 1926 (1926-03-05) Հունվարի 28, 1928 (1928-01-28) Պահպանողական
Քրիստոփեր Հորնսրուդ
(1859–1960)
Հունվարի 28, 1928 (1928-01-28) Փետրվարի 15, 1928 (1928-02-15) Լեյբորիստական
Յոհան Լյուդվիգ Մովինքել
(1870–1943)
Փետրվարի 15, 1928 (1928-02-15) Մայիսի 12, 1931 (1931-05-12) Ազատական
Պեդեր Կոլսթդ
(1878–1932)
Մայիսի 21, 1931 (1931-05-21) Մարտի 5, 1932 (1932-03-05) Կենտրոնամետ
Ջենս Հունսեիդ
(1883–1965)
Մարտի 14, 1932 (1932-03-14) Մարտի 3, 1933 (1933-03-03) Կենտրոնամետ
Յոհան Լյուդվիգ Մովինքել
(1870–1943)
Մարտի 3, 1933 (1933-03-03) Մարտի 20, 1935 (1935-03-20) Ազատական
Յոհան Նուգարդսվոլդ
(1879–1952)
Մարտի 20, 1935 (1935-03-20) (head of government in exile from 1940) Հունիսի 25, 1945 (1945-06-25) Լեյբորիստական

Նորվեգիայի օկուպացիայի ժամանակահատվածի կառավարության ղեկավարներ (1940—1945)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1940 թվականին Նորվեգիան օկուպացվեց Երրորդ Ռեյխի (Գերմանիա) կողմից և երկրում հաստատվեց խամաճիկային կառավարություն։ Միևնույն ժամանակ Նորվեգիայի վտարանդի կառավարության օրինական վարչապետը գտնվել է Լոնդոնում։ Ստորև ներկայացված է օկուպացիայի ընթացքում Նորվեգիայի կառավարության ղեկավարների ցանկը։

Անուն
(Ծնվել է-մահացել է)
Նկար Պաշտոնավարման սկիզբ Պաշտոնավարման ավարտ Political party
Յոհան Նուգարդսվոլդ
(1879–1952)
Մարտի 20, 1935 (1935-03-20) (վտարանդի կառավարության ղեկավարը 1940թ.-ից) Հունիսի 25, 1945 (1945-06-25) Լեյբորիստական
Վիդքուն Քվիսլինգ
(1887–1945)
Ապրիլի 9, 1940 (1940-04-09) Ապրիլի 15, 1940 (1940-04-15) Ազգային միասնություն
Ինգոլֆ Էլստեր Քրիստենսեն
(1872–1943)
որպես վարչական խորհրդի նախագահ
Ապրիլի 15, 1940 (1940-04-15) Սեպտեմբերի 25, 1940 (1940-09-25) Պահպանողական
Յոզեֆ Տերբովեն
(1898–1945)
որպես Ռեիխսկոմիսար
Սեպտեմբերի 25, 1940 (1940-09-25) Փետրվարի 1, 1942 (1942-02-01) Նացիստական
(Գերմանիա)
Վիդքուն Քվիսլինգ
(1887–1945)
որպես նախագահ-նախարար
Փետրվարի 1, 1942 (1942-02-01) Մայիսի 9, 1945 (1945-05-09) Ազգային միասնություն

Նորվեգիայի վարչապետեր (1945 - ներկաent)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անուն
(Ծնվել է - Մահացել է)
Նկար Պաշտոնը ստանձնել է Պաշտոնը լքել է Կուսակցություն
Էինար Գերհարդսեն
(1897–1987)
Հունիսի 25, 1945 (1945-06-25) Նոյեմբերի 9, 1951 (1951-11-09) Լեյբորիստական
Օսկար Թրոփ
(1893–1958)
Նոյեմբերի 9, 1951 (1951-11-09) Հունվարի 22, 1955 (1955-01-22) Լեյբորիստական
Էինար Գերհարդսեն
(1897–1987)
Հունվարի 22, 1955 (1955-01-22) Օգոստոսի 28, 1963 (1963-08-28) Լեյբորիստական
Ջոն Լյունգ
(1905–1978)
Օգոստոսի 28, 1963 (1963-08-28) Սեպտեմբերի 25, 1963 (1963-09-25) Պահպանողական
Էինար Գերհարդսեն
(1897–1987)
Սեպտեմբերի 25, 1963 (1963-09-25) Հոկտեմբերի 12, 1965 (1965-10-12) Լեյբորիստական
Պեր Բորտեն
(1913–2005)
Հոկտեմբերի 12, 1965 (1965-10-12) Մարտի 17, 1971 (1971-03-17) Կենտրոնամետ
Թրյուգվե Բրատելի
(1910–1984)
Մարտի 17, 1971 (1971-03-17) Հոկտեմբերի 17, 1972 (1972-10-17) Լեյբորիստական
Լարս Կորվալդ
(1916–2006)
Հոկտեմբերի 17, 1972 (1972-10-17) Հոկտեմբերի 12, 1973 (1973-10-12) Քրիստոնեա - դեմոկրատական
Թրյուգվե Բրատելի
(1910–1984)
Հոկտեմբերի 12, 1973 (1973-10-12) Հունվարի 15, 1976 (1976-01-15) Լեյբորիստական
Օդվար Նորդլի
(1927–)
Հունվարի 15, 1976 (1976-01-15) Փետրվարի 4, 1981 (1981-02-04) Լեյբորիստական
Գրու Հարլեմ Բրունթլան
(1939–)
Փետրվարի 4, 1981 (1981-02-04) Հոկտեմբերի 14, 1981 (1981-10-14) Լեյբորիստական
Կորե Վիլոչ
(1928–)
Հոկտեմբերի 14, 1981 (1981-10-14) Մայիսի 9, 1986 (1986-05-09) Պահպանողական
Գրու Հարլեմ Բրունթլան
(1939–)
Մայիսի 9, 1986 (1986-05-09) Հոկտեմբերի 16, 1989 (1989-10-16) Լեյբորիստական
Ջան Սուսե
(1930–1997)
Հոկտեմբերի 16, 1989 (1989-10-16) Նոյեմբերի 3, 1990 (1990-11-03) Պահպանողական
Գրու Հարլեմ Բրունթլան
(1939–)
Նոյեմբերի 3, 1990 (1990-11-03) Հոկտեմբերի 25, 1996 (1996-10-25) Լեյբորիստական
Տուրբյորն Յագլանդ
(1950–)
Հոկտեմբերի 25, 1996 (1996-10-25) Հոկտեմբերի 17, 1997 (1997-10-17) Լեյբորիստական
Քիել Մագնե Բոնդևիկ
(1947–)
Հոկտեմբերի 17, 1997 (1997-10-17) Մարտի 17, 2000 (2000-03-17) Քրիստոնեա - դեմոկրատական
Ենս Սթոլթենբերգ
(1959–)
Մարտի 17, 2000 (2000-03-17) Հոկտեմբերի 19, 2001 (2001-10-19) Լեյբորիստական
Քիել Մագնե Բոնդևիկ
(1947–)
Հոկտեմբերի 19, 2001 (2001-10-19) Հոկտեմբերի 17, 2005 (2005-10-17) Քրիստոնեա - դեմոկրատական
Ենս Սթոլթենբերգ
(1959–)
Հոկտեմբերի 17, 2005 (2005-10-17) 16 October 2013 Լեյբորիստական
Էռնա Սուլբերգ
(1961–)
16 October 2013 Incumbent Պահպանողական