Գրու Հարլեմ Բրունթլան

Գրու Հարլեմ Բրունթլան; բուկմոլ՝ Gro Harlem Brundtland
Ծնվել է	ապրիլի 20, 1939[…] (83 տարեկան)
Ծննդավայր	Բերում, Նորվեգիա
Քաղաքացիություն	Նորվեգիա
Կրթություն	University of Oslo Faculty of Medicine? (1965), Harvard T.H. Chan School of Public Health? (1965), Օսլոյի համալսարան և Հարվարդի համալսարան
Գիտական աստիճան	Candidate of Medicine? (1963) և Master of Public Health? (1965)
Մասնագիտություն	բժիշկ, քաղաքական գործիչ և դիվանագետ
Աշխատավայր	Միավորված ազգերի կազմակերպություն
Ամուսին	Arne Olav Brundtland?
Ծնողներ	հայր՝ Gudmund Harlem?
Զբաղեցրած պաշտոններ	Նորվեգիայի վարչապետ, Նորվեգիայի վարչապետ, Նորվեգիայի վարչապետ, Նորվեգիայի խորհրդարանի անդամ, Կլիմայի և շրջակա միջավայրի նախարար, Director-General of the World Health Organization?, Նորվեգիայի խորհրդարանի անդամ, Նորվեգիայի խորհրդարանի անդամ, Նորվեգիայի խորհրդարանի անդամ, Նորվեգիայի խորհրդարանի անդամ և կուսակցության առաջնորդ
Կուսակցություն	Նորվեգական բանվորական կուսակցություն
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Դագ Համարշոլդի պատվո մեդալ Ֆրեդրիկեի մրցանակ «Պեր Գյունտ» մրցանակ Ինդիրա Գանդիի մրցանակ Չորս Ազատությունների մրցանակ Blue Planet Prize? Կատալոնիայի միջազգային մրցանակ Tang Prize? Պիեռ և Մարի Կյուրիների համալսարանի պատվավոր դոկտոր Համաշխարհային տնտեսական մրացանկ Ալբերտի մեդալ Բժշկական գիտությունների ակադեմիայի անդամ տարվա կթվորուհի Honorary Doctor at Karolinska Institutet? Տրոմսյոյի համալսարանի պատվավոր դոկտոր honorary doctor of the University of Miami? և
Անդամություն	Նորվեգիայի գիտությունների ակադեմիա, Նորվեգիայի կանանց իրավունքների ասոցիացիա և Եվրոպական ակադեմիա
Երեխաներ	Knut Brundtland?
	Ստորագրություն;
	Gro Harlem Brundtland Վիքիպահեստում

Գրու Հարլեմ Բրունթլան (նորվ.՝ Gro Harlem Brundtland, ապրիլի 20, 1939(1939-04-20)^[1]^[2]^[3]^[…], Բերում, Նորվեգիա), նորվեգացի հասարակական և քաղաքական գործիչ։ 1981-1996 թվականների ընթացքում երեք անգամ ընտրվել է Նորվեգիայի վարչապետ, 1974-1979 թվականներին եղել է Նորվեգիայի բնապահպանության նախարարը։ 1998-2003 թվականներին զբաղեցրել է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության գործադիր տնօրենի պաշտոնը։ 2007 թվականի մայիսի 1-ից ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի դեսպանն է կլիմայի փոփոխության հարցերով։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրու Հարլեմը ծնվել է 1939 թվականի ապրիլի 20-ին նորվեգացի բժիշկ, քաղաքական գործիչ Նորվեգական բանվորական կուսակցության անդամ Գուդմունդ Հարլեմի ընտանիքում։ Մայրը Շվեդիայի հպատակ է եղել։ 1960 թվականին Գրուն ամուսնացել է Արնե Ուլաֆ Բրունթլանի հետ։ 1963 թվականին բժշկության դոկտորի աստիճանով ավարտել է Օսլոյի համալսարանը, իսկ 1965 թվականին ընդհանուր առողջապահության մագիստրոսի կոչումով` Հարվարդի համալսարանը։ 1966-1969 թվականներին աշխատել է բժիշկ Նորվեգիայի առողջապահական համակարգում։ 1969 թվականից աշխատել է բժիշկ Օսլոյի հասարակական դպրոցների առողջապահության ծառայությունում։

Քաղաքական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինչպես և հայրը, Գրու Հարլեմը ևս Նորվեգական բանվորական կուսակցության անդամ է։ 1974-1979 թվականներին զբաղեցրել է Նորվեգիայի բնապահպանության նախարարի պաշտոնը։

1981 թվականին նա դառնում է կուսակցության ղեկավար և ստանում վարչապետի պաշտոն, քանի որ իր կուսակցությունը խորհրդարանում մեծամասնություն էր կազմում։ Այդ պաշտոնը նա զբաղեցրել է փետրվարի 4-ից մինչև 1981 թվականի հոկտեմբերի 14-ը։ Նա դարձել է առաջին կին վարչապետը Նորվեգիայում։ 1986 թվականի մայիսի 9-ից մինչև 1989 թվականի հոկտեմբերի 16-ը նա կրկին զբաղեցրել է այդ պաշտոնը։ Նախարարների այդ կաբինետն աչքի է ընկել կանանց մեծ թվով. 18 նախարարներից 8-ը կին են եղել։ 1990 թվականի նոյեմբերի 3-ին Գրու Հարլեմը երրորդ անգամ է դառնում վարչապետ։ 1992 թվականին նա թողնում է պաշտոնը` տեղը զիջելով Տուրբյորն Յագլանդին։ 1994 թվականին Գրու Հարլեմն արժանացել է Կառլ Մեծի մրցանակին Եվրոպայի միավորման գործում իր ներդրումների համար։ 1996 թվականին թողել է վարչապետի պաշտոնը և հեռացել քաղաքականությունից։

Գրու Հարլեմը ներկա է եղել Բիլդերբուրգյան ակումբի հավաքույթներին, Մադրիդյան ակումբի անդամ է։

Վարչապետի պաշտոնում Գրու Հարլեմը հայտնի է եղել իր մուլտիմշակութային քաղաքականությամբ` կողմ լինելով մշակութային տարբերությունների պահպանմանն ու զարգացմանը։ 2011 թվականի հուլիսի 22-ի Անդերս Բրեյվիկը, հարձակում գործելով Նորվեգական բանվորական կուսակցության երիտասարդական ճամբարի վրա, հայտարարել է, որ իր գլխավոր նպատակն է եղել սպանել Գրու Հարլեմին։ Սակայն Գրուին հաջողվել է զերծ մնալ նրա հարձակումից, քանի որ դեպքից մի քանի ժամ առաջ լքել էր Ուտյոա կղզին^[14]։

Աշխատանք միջազգային կազմակերպություններում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1983 թվականին ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Խավիեր Պերես դե Կուելյարը Գրու Հարլեմին հրավիրել է ղեկավարելու ՄԱԿ-ի` շրջակա միջավայրի պահպանության միջազգային հանձնաժողովը, որը զբաղվում էր կայուն զարգացման մշակմամբ և հասարակական լայն ու բաց քննարկումներով։ Իր ունեցած նշանակալից դերի համար հանձնաժողովը հաճախ անվանել են «Բրունթլանի հանձնաժողով»։ 1987 թվականին հանձնաժողովը հրապարակել է «Մեր ընդհանուր ապագան» զեկուցումը, որ հայտնի է «Բրունթլանի հաշվետվություն» անունով։ Այն նվիրված է եղել կայուն զարգացման միասնական օպտիմալ տարբերակ ընտրելուն։ Հանձնաժողովը «21-րդ դարի օրակարգ» ծրագրի շրջանակներում 1992 թվականին մասնակցել է «Երկրի գագաթնաժողովի» անցկացմանը։

1998 թվականի մայիսին Գրու Հարլեմ Բրունթլանը ընտրվել է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության գործադիր տնօրեն։ Նա անդամակցել է մակրոտնտեսության և առողջապահության հանձնաժողովին, որը գլխավորել է Ջեֆրի Սաքսը։ Գրուն պայքարել է բռնության դեմ` այն համարելով հասարակական առողջապահության հիմնախնդիր, գլխավորել է ծխելու դեմ միջազգային պայքարը։ Նրա ղեկավարությամբ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը դարձել է առաջին խոշոր գործատուն, ով աշխատանքի ընդունման նախապայման է դրել ծխելու վնասակար սովորույթից զերծ լինելը։ 2003 թվականին Scientific American ամսագիրը Բրունթլանին հռչակել է տարվա քաղաքական առաջնորդ սուր անակնկալ շնչառական համախտանիշի դեմ պայքարում։ 2003 թվականի հուլիսի 21-ին թողել է պաշտոնը։

2004 թվականին բրիտանական The Financial Times թերթը Գրու Հարլեմին դասել է վերջին 25 տարիների առավել ազդեցիկ գործիչների շարքում, որտեղ զբաղեցրել է 4-րդ տեղը Հովհաննես Պողոս II-ից, Միխայիլ Գորբաչովից և Մարգարետ Թետչերից հետո։

2006 թվականին որպես ազդեցիկ քաղաքական գործիչ հետևել է ՄԱԿ-ի` առևտրի և զարգացման համագումարի աշխատանքներին։ 2007 թվականի մայիսի 1-ին ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Պան Գի Մունը Գրու Հարլեմ Բրունթլանին նշանակել է գլխավոր քարտուղարի` կլիմայի փոփոխության հարցերով հատուկ դեսպան։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Encyclopædia Britannica
↑ ^2,0 ^2,1 FemBio: Հայտնի կանանց տվյալների բանկ
↑ ^3,0 ^3,1 Discogs — 2000.
↑ https://universitas.no/sak/62187/gro-harlem-brundtlands-studietid-alltid-pa-farta-a/
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 https://www.stortinget.no/no/Representanter-og-komiteer/Representantene/Representantfordeling/Representant/?perid=GHB&tab=Biography
↑ https://www.regjeringen.no/no/om-regjeringa/tidligere-regjeringer-og-historie/historiske-artikler/embeter/statsminister-1814-/gro-harlem-brundtland/id463420/
↑ Die Karlspreisträgerin 1994 Gro Harlem Brundtland (գերմ.)
↑ http://web.gencat.cat/ca/generalitat/premis/pic/
↑ https://www.ifw-kiel.de/konfer/wwp
↑ Helander A. UiT lea nammadan Gro Harlem Brundtlanda gudnedoavttirin(շվեդ.) — Ávvir, 2021.
↑ https://commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html
↑ http://whqlibdoc.who.int/eb/2003/EB111_R17_rus.pdf
↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Brundtland_Gro
↑ «Главной целью террориста, устроившего стрельбу на острове Утойа, была экс-премьер Норвегии»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-26-ին։ Վերցված է 2016-11-22

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության գործադիր նախկին տնօրեն Գրու Հարլեմ Բրունթլան

[_c55f100e15e41906-1] 1,0 ^1,1 Encyclopædia Britannica

[_2c527ffef151ac6c-2] 2,0 ^2,1 FemBio: Հայտնի կանանց տվյալների բանկ

[_6ca83d9e4c2cd5c9-3] 3,0 ^3,1 Discogs — 2000.

[_28185c7c863a2a9b-4] ttps://universitas.no/sak/62187/gro-harlem-brundtlands-studietid-alltid-pa-farta-a/

[_c67a35d05a308eb3-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 https://www.stortinget.no/no/Representanter-og-komiteer/Representantene/Representantfordeling/Representant/?perid=GHB&tab=Biography

[_36d50376d671c513-6] ttps://www.regjeringen.no/no/om-regjeringa/tidligere-regjeringer-og-historie/historiske-artikler/embeter/statsminister-1814-/gro-harlem-brundtland/id463420/

[_dc10672818566f81-7] Die Karlspreisträgerin 1994 Gro Harlem Brundtland (գերմ.)

[_946aaebdaf9d0df1-8] ttp://web.gencat.cat/ca/generalitat/premis/pic/

[_046fb14e5ec040b3-9] ttps://www.ifw-kiel.de/konfer/wwp

[_074f60bbba5bb86d-10] Helander A. UiT lea nammadan Gro Harlem Brundtlanda gudnedoavttirin(շվեդ.) — Ávvir, 2021.

[_0665d569d62c7b89-11] ttps://commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html

[_9af2149af8fe3711-12] ttp://whqlibdoc.who.int/eb/2003/EB111_R17_rus.pdf

[_b0341b31462ab953-13] ttps://www.ae-info.org/ae/User/Brundtland_Gro

[14] «Главной целью террориста, устроившего стрельбу на острове Утойа, была экс-премьер Норвегии»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-26-ին։ Վերցված է 2016-11-22

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]