Ֆրեդերիկ Սթանգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆրեդերիկ Սթանգ
նորվ.՝ Frederik Stang
 
Կրթություն՝ Բերգենի տաճարային դպրոց
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և փաստաբան
Դավանանք Նորվեգիայի եկեղեցի
Ծննդյան օր մարտի 4, 1808(1808-03-04)[1][2]
Ծննդավայր Stokke Municipality, Վեստֆոլ, Նորվեգիա
Վախճանի օր հունիսի 8, 1884(1884-06-08)[1][3] (76 տարեկան)
Վախճանի վայր Բերում, Նորվեգիա
Թաղված Քրիստոս Փրկչի տաճարի գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն  Նորվեգիա
Հայր Lauritz Stang?
Զավակներ Էմիլ Սթանգ ավագ
 
Պարգևներ
Ակնառու հասարակական ներդրման համար մեդալ Սուրբ Օլավի միաբանության մեծ խաչի ասպետ Սերովբեների արքայական շքանշան և Դանեբրոգի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ

Ֆրեդերիկ Սթանգ (նորվ.՝ Frederik Stang, մարտի 4, 1808(1808-03-04)[1][2], Stokke Municipality, Վեստֆոլ, Նորվեգիա - հունիսի 8, 1884(1884-06-08)[1][3], Բերում, Նորվեգիա), նորվեգացի իրավաբան[4], պետական պաշտոնյա և քաղաքական գործիչ, անկախ Նորվեգիայի առաջին վարչապետ։

Ֆրեդերիկ Սթանգը եղել է իր ժամանակի Նորվեգիայի քաղաքականության շարժիչ ուժը։ 19-րդ դարի միջնամասում եղել է Նորվեգիայի տնտեսության զարգացման պատասխանատուն։ Սթանգի պայքարը իշխանության ձևավորման պահպանման համար հանգեցրեց նրա նրա կյանքի վերջին տարիների կատաղի քաղաքական պայքարների և որոշակիորեն ստվեր գցեց երկրի զարգացման հարցում նրա կատարած մեծ ներդրման վրա։

Ընդհուպ մինչև 1930-ական թվականները Սթանգին Նորվեգիայում անվանում էին պարզապես Ֆրեդերիկ նրա նկատմամբ ունեցած հարգանքից ելնելով։

16 տարեկանում Սթանգը ընդունվում է իրավաբանական ֆակուլտետ և ավարտում այն 20 տարեկանում։ 22 տարեկանում նա սկսում է աշխատել Ֆրեդրիկի թագավորական համալսարանում որպես իրավագիտության դասախոս։ Այդ ընթացքում նա հրապարակում է Նորվեգիայի սահմանադրության նախնական տեքստը։ 1834 թվականը Սթանը տեղափոխվում է մասնավոր աշխատանքի, որտեղ իրեն դրսևորում է որպես դատական իրավաբան։

Կարճ ժամանակով Քրիստիանիայի քաղաքապետի պաշտոնը զբաղեցնելուց հետո՝ 1861 թվականին Սթանը պաշտոն է ստանում Նորվեգիայի կառավարությունում։ Նրա իշխանության ժամանակաշրջանը բնորոշվում է նորվեգական խորհրդարանում, ինչպես նաև Նորվեգիայի ու Շվեդիայի իշխանությունների միջև բազմաթիվ հակասությունների պատճառ է դառնում։

1865 թվականին Ֆրեդերիկ Սթանգը հիմնում է Նորվեգական կարմիր խաչը։ 1870 թվականին ընտրվում է Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիայի անդամ։

Ֆրեդերիկ Սթանը մահացել է 1884 թվականին Բերումում։

Նրա որդին՝ Էմիլ Սթանգ ավագը և թոռը՝ Էմիլ Սթանգ կրտսերը Նորվեգիայի քաղաքական-հասարակական կյանքում մեծ դերակատարություն են ունեցել։ Ավագ Սթանգը եղել է Նորվեգիայի վարչապետ, կուսակցական, քաղաքական, հասարակական գործիչ, դատական համակարգի ներկայացուցիչ, իսկ ծոռը՝ կուսակցական, քաղաքական, հասարակական գործիչ և դատական համակարգի ներկայացուցիչ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Seip, Jens Arup: Et regime foran undergangen. Oslo: Johan Grundt Tanum, 1945.
  • Svare, Bjarne: Frederik Stang. Oslo: Aschehoug, 1939–1950.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրեդերիկ Սթանգ» հոդվածին։