Ցրտնոտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ցրտնոտ
ԵրկիրԱրցախի Հանրապետություն Արցախի Հանրապետություն
ԵնթարկումՇահումյանի շրջան
ԲԾՄ1695 մետր
Ժամային գոտիUTC+4
Ցրտնոտ (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)##
Ցրտնոտ (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)
Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ[1]

Ցրտնոտ (ադրբեջանական անունը՝ Սոյուղբուլաղ, որը թարգմանաբար նշանակում է «սառը աղբյուր»), պատմական բնակավայր, ներկայումս իրար հարևան գյուղատեղիներ Արցախի Հանրապետության Շահումյանի շրջանի վարչական կենտրոն Քարվաճառ քաղաքից 9- 11 կմ հարավ, Թարթառ գետի աջակողմյան փոքրիկ վտակների ափին, ձորերի մեջ, իրարից ընդամենը 2․2 կմ հեռու։ Գյուղատեղիներից մեկը, որը գտնվում է ծովի մակերևույթից 1950-2070 մ բարձրության վրա, անտառազուրկ տեղանքում ԽՍՀՄ ժամանակ այնտեղ բնակվող քուրդ վերաբնակիչներն անվանել էին Սոյուղբուլաղ[2][3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցրտնոտ տեղանունը հիշվում է Դոփյան տոհմի ներկայացուցիչների՝ գավառի վանքերին իբրև սեփականություն տալու մասին մի վավերագրում, որը թվագրվում է 14-րդ դարում[2][4]

Երկու գյուղատեղիներն էլ խիտ կառուցապատում են ունեցել։ Հայաթափ գյուղատեղիներում հաստատված քրդերը հարմարվել էին արդեն գոյություն ունեցող գյուղի կառուցապատման առանձնահատկություններին և նույնիսկ ԽՍՀՄ տարիներին այն գրեթե որևէ փոփոխության չեն ենթարկել։ Նույնիսկ նոր կառուցված բնակարաններն էլ հին տների հիմքերի վրա են կառուցել[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը, (արխիվացված 05․04․2021թ․)
  2. 2,0 2,1 2,2 Սամվել Կարապետյան (1999). Հայկական մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում (PDF). Երևան: Հայկական ճարտարապետական հուշարձաններն ուսումնասիրող կազմակերպություն. էջեր 54–55. ISBN 5-8080-0144-8. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ հուլիսի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (օգնություն)
  3. «Արդյո՞ք իսպառ հայաթափ էր Ծար գավառը խաշնարած ցեղերի ներթափանցման պահին» հոդված, «Ար» շաբաթաթերթ, 1995, N 9, էջ 5։
  4. Ս. Գ. Բարխուղարյա (1982). Դիվան հայ վիմագրության. Երևան. էջ 216.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)