Համաշխարհային խաղեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search

Համաշխարհային խաղեր, առաջին անգամ տեղի են ունեցել 1981 թվականին: Միջազգային են բազմասպորտային իրադարձություններ, վերաբերվում են թե առանձին սպորտաձևերին, թե որոշ սպորտաձևերի առանձին մրցույթներին, որոնք ընդգրկված չեն Օլիմպիական խաղերում: Աշխարհի խաղերը կազմակերպվում և կառավարվում են Համաշխարհային Խաղերի Ասոցիացիայի (ՀԽԱ) կողմից, որը ճանաչվել է Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի կողմից (ՄՕԿ): Աշխարհի խաղերը անց են կացվում յուրաքանչյուր չորս տարին մեկ, ամառային օլիմպիական խաղերից մեկ տարի հետո: Հաջորդ հյուրընկալ քաղաքը կլինի ԱՄՆ-ի Բիրմինգհեմ քաղաքում 2021 թվականին, հետո՝Չենդու՝ Չինասան 2025 թվականին:

Համաշխարհային խաղերի ծրագրում ընդգրկված են մի շարք մարզաձևեր ընդհատվել են, որովհետև դրանք ըդգրկված են, Օլիմպիական խաղերի ծրագրում, օրինակ՝ բադմինտոն, լողափնյա վոլեյբոլ, թրամփոլինգ, ռեգբի յոթանասուն, թեկվոնդո, բազմամամարտ և կանացի ծանրամարտ: Այլ սպորտային ձևեր անցյալում եղել են օլիմպիական սպորտաձևեր (Պարանի ձգում):

Որոշ մարզաձևերում, որոնք տեղի են ունենում Համաշխարհային խաղերում՝ ակրոբատիկ մարմնամարզություն, ալիմիտ, օրիթերինգ, կարատե, ուժի բարձրացում, արագ լող, սքվոշ, կորֆբոլ, բիլիարդ, ջրային դահուկավազք, և պարային սպորտ: Մարզաձևերը, որոնք ընդգրկված են Համաշխարհային խաղերում, սահմանափակվում են հյուրընկալող քաղաքում գտնվող օբյեկտներով՝ խաղերի համար ոչ մի նոր օբյեկտ չի կարող կառուցվել[Ն 1]։ Համաշխարհային խաղեր պաշտոնական ծրագրի մեջ ընդգրկվել են 25-30 սպորտաձև: Բացի այդ, ՄԽՄԱ, հյուրընկալ քաղաքի հետ համաձայնեցնելով, կարող է հրավիրել որոշ մարզաձևեր` մասնակցելու «հրավեր» ծրագրին: Հաղթող մարզաձևերի համար մեդալներ չեն շնորհվում:

Համաշխարհային խաղերի ծրագրի մաս կազմելու համար սպորտը պետք է լայնորեն տարածվի աշխարհում, և հատուկ միջազգային սպորտային ֆեդերացիան պետք է լինի ՄԽՄԱ-ի անդամ: Յուրաքանչյուր մարզաձևում կարող են մասնակցել միայն լավագույն մարզիկները կամ թիմերը, ինչպես սահմանված է միջազգային սպորտային ֆեդերացիաների կողմից:

Տեղաբաշխում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաշխարհային խաղերը հյուրընկալող քաղաքներ
Տարի Տիպ Հյուրընկալող քաղաք Հյուընկալող երկիր Հիմնադրված Մարզիկ Երկիր Պաշտոնական սպորտաձև Հաղթանակներ Մեդալակիր երկրներ
1981 1 Սանտա Կլառա[2] ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ Քիմ Ան-Հյոնգ 1745 58 15 1 ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ
1985 2 Լոնդոն {{{2}}} ՄԹ Չարլս Փալմեր 1227 57 20 1 {{{2}}} Իտալիա
1989 3 Կարլսրուե Արևմտյան Գերմանիա Արևմտյան Գերմանիա Ռիչարդ ֆոն Վաիցեկեր 1206 50 17 2 {{{2}}} Իտալիա
1993 4 Հաագա Flag of the Netherlands.svg Նիդերլանդներ Բեատրիս 2264 72 22 4 {{{2}}} Գերմանիա
1997 5 Լահթի Flag of Finland.svg Ֆինլանդիա Մարթի Ահթիսարի 1379 73 22 6 ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ
2001 6 Ակիտա Flag of Japan.svg Ճապոնիա Աստուկո Թոյամա 1968 93 22 5 Flag of Russia.svg Ռուսաստան
2005 7 Դույսբուրգ {{{2}}} Գերմանիա Օտտո Սչիլի 2464 93 27 6 Flag of Russia.svg Ռուսաստան
2009 8 Գաոսյուն Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg Մա Ինցզյու 2536 101 26 5 Flag of Russia.svg Ռուսաստան
2013 9 Կալի {{{2}}} Կոլումբիա Անջելինո Գարզոն 2982 103 26 5 {{{2}}} Իտալիա
2017 10 Վրոցլավ Flag of Poland.svg Լեհաստան Թոմաս Բաչ 3168 102 27 4 Flag of Russia.svg Ռուսաստան
2021 11 Բիրմինգհեմ[3] ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ
2025 12 Չենդու {{{2}}} Չինաստան

1 Չինաստանի Ժողովրդական ՀանրապետությունՉինաստանի Հանրապետությունը(Թայվան) ճանաչված է որպես Չինական Թայբեյ Համաշխարհային Խաղերի Ասոցիացիայի և միջազգային կազմակերպությունների մեծ մասի կողմից, որին մասնակցում է քաղաքական նկատառումներից ելնելով և ունի ջրատարածքային հարաբերություններ Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության հետ:


Սպորտ/Սպորտաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սրանք պաշտոնական մարզաձևեր/մարզանք են Համաշխարհային խաղեր ծրագրում[4]:

Գեղարվեստական ​​և պարային մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գնդիկային սպորտաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարտարվեստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ճշգրիտ մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուժային մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ուժի բարձրացում
  • Պարանի ձգում

Թրենդ մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ինքնաթիռային սպորտ
  • Արագ լող
  • Ֆրիզբի
  • Ներքին կարգի հոկեյ
  • Կյանքի փրկություն
  • Կողմնորոշում
  • Ներքին կարգի արագ չմշկում
  • Մագլցում
  • Ջրասահք

Հրավերային մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բոլոր ժամանակների շքանշանների աղյուսակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տաս լավագույն ազգերը
Համաշխարհային խաղերի մրցանակներ աղյուսակ
(Կարգ: 23 Դեկտեմբերի 2017)
Հ/Հ Երկիր Ոսկի Արծաթ Բրոնզ Ընդհանուր
1. {{{2}}} Իտալիա 153 144 139 436
2. Flag of Russia.svg Ռուսաստան 151 123 81 355
3. ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ 142 131 109 382
4. {{{2}}} Գերմանիա 137 112 136 385
5. {{{2}}} Ֆրանսիա 101 102 105 308
6. {{{2}}} Չինաստան 67 55 27 149
7. Մեծ Բրիտանիա Մեծ Բրիտանիա 60 61 89 210
8. Flag of Japan.svg Ճապոնիա 55 38 53 146
9. {{{2}}} Ուկրաինա 44 47 36 127
10. {{{2}}} Իսպանիա 42 42 42 126

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Օլիմպիական խաղեր
  • Խաղերի Համագործակցություն
  • Ունիվերսիադա
  • Աֆրիկյան խաղեր
  • Ասիական խաղեր
  • Եվրոպական խաղեր
  • Խաղաղարար խաղեր
  • Պան Ամերիկյան խաղեր

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Edgemon Erin (2018-12-12)։ «Groundbreaking set for BJCC stadium»։ AL.com։ Վերցված է 2019-01-08 
  2. ↑ «Santa Clara, USA 1981 Programme Sports»։ International World Games Association։ Վերցված է 2015-11-05 
  3. ↑ Bryant Joseph D. (հունվարի 22, 2015)։ «Birmingham wins! City chosen as site for 2021 World Games»։ www.al.com։ Վերցված է հունվարի 22, 2015 
  4. ↑ «TWG2017 Documents»։ theworldgames.org։ Վերցված է սեպտեմբերի 16, 2014 
  5. ↑ First time official sport in 2017.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "Ն", but no corresponding <references group="Ն"/> tag was found

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Համաշխարհային_խաղեր&oldid=7142000» էջից