Համաշխարհային խաղեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Համաշխարհային խաղեր, առաջին անգամ տեղի են ունեցել 1981 թվականին։ Միջազգային են բազմասպորտային իրադարձություններ, վերաբերվում են թե առանձին սպորտաձևերին, թե որոշ սպորտաձևերի առանձին մրցույթներին, որոնք ընդգրկված չեն Օլիմպիական խաղերում։ Աշխարհի խաղերը կազմակերպվում և կառավարվում են Համաշխարհային Խաղերի Ասոցիացիայի (ՀԽԱ) կողմից, որը ճանաչվել է Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի կողմից (ՄՕԿ)։ Աշխարհի խաղերը անց են կացվում յուրաքանչյուր չորս տարին մեկ, ամառային օլիմպիական խաղերից մեկ տարի հետո։ Հաջորդ հյուրընկալ քաղաքը կլինի ԱՄՆ-ի Բիրմինգհեմ քաղաքում 2021 թվականին, հետո՝Չենդու՝ Չինասան 2025 թվականին։

Համաշխարհային խաղերի ծրագրում ընդգրկված են մի շարք մարզաձևեր ընդհատվել են, որովհետև դրանք ըդգրկված են, Օլիմպիական խաղերի ծրագրում, օրինակ՝ բադմինտոն, լողափնյա վոլեյբոլ, թրամփոլինգ, ռեգբի յոթանասուն, թեկվոնդո, բազմամամարտ և կանացի ծանրամարտ։ Այլ սպորտային ձևեր անցյալում եղել են օլիմպիական սպորտաձևեր (Պարանի ձգում)։

Որոշ մարզաձևերում, որոնք տեղի են ունենում Համաշխարհային խաղերում՝ ակրոբատիկ մարմնամարզություն, ալիմիտ, օրիթերինգ, կարատե, ուժի բարձրացում, արագ լող, սքվոշ, կորֆբոլ, բիլիարդ, ջրային դահուկավազք, և պարային սպորտ։ Մարզաձևերը, որոնք ընդգրկված են Համաշխարհային խաղերում, սահմանափակվում են հյուրընկալող քաղաքում գտնվող օբյեկտներով՝ խաղերի համար ոչ մի նոր օբյեկտ չի կարող կառուցվել[Ն 1]։ Համաշխարհային խաղեր պաշտոնական ծրագրի մեջ ընդգրկվել են 25-30 սպորտաձև։ Բացի այդ, ՄԽՄԱ, հյուրընկալ քաղաքի հետ համաձայնեցնելով, կարող է հրավիրել որոշ մարզաձևեր` մասնակցելու «հրավեր» ծրագրին։ Հաղթող մարզաձևերի համար մեդալներ չեն շնորհվում։

Համաշխարհային խաղերի ծրագրի մաս կազմելու համար սպորտը պետք է լայնորեն տարածվի աշխարհում, և հատուկ միջազգային սպորտային ֆեդերացիան պետք է լինի ՄԽՄԱ-ի անդամ։ Յուրաքանչյուր մարզաձևում կարող են մասնակցել միայն լավագույն մարզիկները կամ թիմերը, ինչպես սահմանված է միջազգային սպորտային ֆեդերացիաների կողմից։

Տեղաբաշխում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաշխարհային խաղերը հյուրընկալող քաղաքներ
Տարի Տիպ Հյուրընկալող քաղաք Հյուընկալող երկիր Հիմնադրված Մարզիկ Երկիր Պաշտոնական սպորտաձև Հաղթանակներ Մեդալակիր երկրներ
1981 1 Սանտա Կլառա[2] ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ Քիմ Ան-Հյոնգ 1745 58 15 1 ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ
1985 2 Լոնդոն {{{2}}} Մեծ Բրիտանիա Չարլս Փալմեր 1227 57 20 1 {{{2}}} Իտալիա
1989 3 Կարլսրուե Արևմտյան Գերմանիա Արևմտյան Գերմանիա Ռիչարդ ֆոն Վաիցեկեր 1206 50 17 2 {{{2}}} Իտալիա
1993 4 Հաագա  Նիդերլանդներ Բեատրիս 2264 72 22 4 {{{2}}} Գերմանիա
1997 5 Լահթի  Ֆինլանդիա Մարթի Ահթիսարի 1379 73 22 6 ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ
2001 6 Ակիտա  Ճապոնիա Աստուկո Թոյամա 1968 93 22 5  Ռուսաստան
2005 7 Դույսբուրգ {{{2}}} Գերմանիա Օտտո Սչիլի 2464 93 27 6  Ռուսաստան
2009 8 Գաոսյուն Մա Ինցզյու 2536 101 26 5  Ռուսաստան
2013 9 Կալի {{{2}}} Կոլումբիա Անջելինո Գարզոն 2982 103 26 5 {{{2}}} Իտալիա
2017 10 Վրոցլավ  Լեհաստան Թոմաս Բաչ 3168 102 27 4  Ռուսաստան
2021 11 Բիրմինգհեմ[3] ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ
2025 12 Չենդու {{{2}}} Չինաստան

1 Չինաստանի Ժողովրդական ՀանրապետությունՉինաստանի Հանրապետությունը(Թայվան) ճանաչված է որպես Չինական Թայբեյ Համաշխարհային Խաղերի Ասոցիացիայի և միջազգային կազմակերպությունների մեծ մասի կողմից, որին մասնակցում է քաղաքական նկատառումներից ելնելով և ունի ջրատարածքային հարաբերություններ Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության հետ:


Սպորտ/Սպորտաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սրանք պաշտոնական մարզաձևեր/մարզանք են Համաշխարհային խաղեր ծրագրում[4]։

Գեղարվեստական և պարային մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գնդիկային սպորտաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարտարվեստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ճշգրիտ մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուժային մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ուժի բարձրացում
  • Պարանի ձգում

Թրենդ մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ինքնաթիռային սպորտ
  • Արագ լող
  • Ֆրիզբի
  • Ներքին կարգի հոկեյ
  • Կյանքի փրկություն
  • Կողմնորոշում
  • Ներքին կարգի արագ չմշկում
  • Մագլցում
  • Ջրասահք

Հրավերային մարզաձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բոլոր ժամանակների շքանշանների աղյուսակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տաս լավագույն ազգերը
Համաշխարհային խաղերի մրցանակներ աղյուսակ
(Կարգ։ 23 Դեկտեմբերի 2017)
Հ/Հ Երկիր Ոսկի Արծաթ Բրոնզ Ընդհանուր
1. {{{2}}} Իտալիա 153 144 139 436
2.  Ռուսաստան 151 123 81 355
3. ԱՄՆ-ի դրոշը ԱՄՆ 142 131 109 382
4. {{{2}}} Գերմանիա 137 112 136 385
5. {{{2}}} Ֆրանսիա 101 102 105 308
6. {{{2}}} Չինաստան 67 55 27 149
7. Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն 60 61 89 210
8.  Ճապոնիա 55 38 53 146
9. {{{2}}} Ուկրաինա 44 47 36 127
10. {{{2}}} Իսպանիա 42 42 42 126

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Օլիմպիական խաղեր
  • Խաղերի Համագործակցություն
  • Ունիվերսիադա
  • Աֆրիկյան խաղեր
  • Ասիական խաղեր
  • Եվրոպական խաղեր
  • Խաղաղարար խաղեր
  • Պան Ամերիկյան խաղեր

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Edgemon, Erin (2018 թ․ դեկտեմբերի 12). «Groundbreaking set for BJCC stadium». AL.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 8-ին.
  2. ↑ «Santa Clara, USA 1981 Programme Sports». International World Games Association. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  3. ↑ Bryant, Joseph D. (2015 թ․ հունվարի 22). «Birmingham wins! City chosen as site for 2021 World Games». www.al.com. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 22-ին.
  4. ↑ «TWG2017 Documents». theworldgames.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  5. ↑ First time official sport in 2017.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "Ն", but no corresponding <references group="Ն"/> tag was found

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Համաշխարհային_խաղեր&oldid=9438098» էջից