Լողափնյա վոլեյբոլ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լողափնյա վոլեյբոլ
Տեսակվոլեյբոլ, լողափնյա սպորտաձևեր և օլիմպիական մարզաձև
Ծագման երկիր ԱՄՆ
Թիմ մեծ4
Թիմ փոքր4
Տարբերվում էվոլեյբոլ
 Beach volleyball Վիքիպահեստում

Լողափնյա վոլեյբոլ մարզախաղ գնդակով՝ 2-ական մարզիկից կազմված երկու թիմի միջև։ Ծովափնյա վոլեյբոլը ձևավորվել է դասական վոլեյբոլից, բայց ի տարբերություն դասական վոլեյբոլի ծովափնյայում պետք է ավելի դիմացկունություն ցուցաբերել, խաղերը տեղի են ունենում արևի ճառագայթների, ուժեղ քամու կամ անձրևի ժամանակ։ Վոլեյբոլի հրապարակը մեջտեղից կիսված է ցանցով և ունի ավազե հրապարակ։ Խաղն ընթանում է 16x8 մ չափսի ուղղանկյուն հրապարակում։ Խաղն ընթանում է գնդաձև գնդակով, որի շրջանագիծը 66 - 68 սմ է, քաշը՝ 260 - 280 գ։ Ցանցի բարձրությունը տղամարդկանց համար կազմում է 2,43 մ, կանանց համար՝ 2,24 մ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծննդավայրը լողափնյա վոլեյբոլի համարվում է Կալիֆորնյան, լողափներում 1920-ականներին հայտնվում էին առաջին թիմերը, որոնք նման էին դասական վոլեյբոլին, 6 խաղացող։

Առաջին պաշտոնական լողափնյա վոլեյբոլի մրցաշարը կազմակերպվել է 1947 թ-ին Կալիֆորնիայում։ Կալիֆորնյաի ասոցիացիան լողափնյա վոլեյբոլի, զարգացնում էր միասնական կանոններ։

1976 թ.-ին Միացյալ Նահանգները կազմակերպել էին առաջին ընկերական հանդիպումների աշխարհի առաջնությունը, որին մասնակցում են ավելի քան 30 հազար հանդիսատես։

Կանոններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկու թիմերից յուրաքանչյուրը կարող է կազմում ունենալ մինչև 2 խաղացող, դաշտում խաղի ժամանակ կարող են լինել 2 խաղացող։ Խաղի նպատակն է գրոհող հարվածով խփել գնդակը գետնին, այսինքն խաղային մակերեսի թշնամու կեսի վրա, կամ նրան ստիպել սխալվել։ Խաղն սկսվում է գնդակը մատուցմամբ խաղի մեջ գցելով համաձայն վիճակահանության։ Գնդակը մատուցելով խաղի մեջ գցելուց հետո մատուցման իրավունքն անցնում է այն թիմին, որը միավոր է շահել։ Մի թիմից մյուսին մատուցման իրավունքի յուրաքանչյուր անցնելու հետ մեկ այլ թիմ՝ որպես խաղարկության միավոր[1]։

Մատուցում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խաղացողը կատարում է մատուցում, որը վերջինիս հետևանքով առաջին գոտուց տեղափոխվում է երկրորդ գոտի։ Մատուցում կատարում են խաղային հրապարակի ետին գոտուց, նպատակն է գնդակն իջեցնել հակառակորդի խաղադաշտ կամ առավելագույնս բարդացնել ընդունելությունը։ Գնդակը թռիչքի ժամանակ կարող է դիպչել ցանցին, բայց չպետք է դիպչի սյուներին կամ դրանց ենթադրելի շարունակությանը։ Եթե գնդակը դիպչում է ընդունող թիմի խաղային մասի մակերևույթին, հարձակվող թիմն ստանում է միավոր։ Երբ խաղացողը, որը հարձակվել է, խախտում է կանոնները կամ գնդակը դուրս է հանել սահմաններից, միավորը գնում է պաշտպանվող թիմին։ Չի թույլատրվում մեկուսացնել գնդակը մատուցելու ժամանակ՝ ընդհատելով նրա հետագիծը ցանցի վրայով։ Եթե միավորն ստանում է այն թիմը, որը խաղարկել է գնդակը, գնդակը մատուցել շարունակում է նույն խաղացողը։ Ժամանակակից վոլեյբոլում առավել տարածված է ուժեղ ցատկով մատուցումը։ Դրա հակադրությունը համարվում է կարճ (պլանավորված, մարտավարական) մատուցումը, երբ գնդակն ուղարկվում է ցանցին մոտիկ։

Մատուցման ընդունում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորաբար գնդակը ընդունող խաղացողները կանգնում են հետևի գծում։ Ընդունող թիմի խաղացողներին թույլատրվում է գնդակին դիպչել 3 անգամ (խաղացողն իրավունք չունի իրար հետևից երկու անգամ դիպչել գնդակին) և առավելագույնը երեք հպումով պետք է գնդակը տեղափոխել թշնամու կիսադաշտ։ Գնդակի ընդունելու վրա կարելի է խաղահրապարակի ցանկացած ազատ տարածքում, բայց ոչ թշնամու խաղահրապարակի մասում։ Այդ դեպքում, եթե գնդակը պետք է լինում վերադարձնել սեփական խաղադաշտ, երեքից երկրորդ փոխանցման ժամանակ չի կարող անցնել ձողերի միջով, բայց պետք է անպայման անցնի ձողերի մոտով։ Ընդունման ժամանակ չի թույլատրում գնդակը մշակելիս ուշացնել, թեև կարող են ընդունել գնդակը մարմնի ցանկացած մասով։

Հարձակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորաբար լավ ընդունման դեպքում գնդակն ընդունում է թիկունքային խաղացողը (1 հպումով) և հասցնում դեպի կապող խաղացողը։ Կապողը փոխանցում է (2-րդ հպում) գնդակը հարձակողական հարված կատարողին (3–րդ հպում)։ Հարձակողական հարվածի դեպքում գնդակը պետք է անցնի ցանցից այն կողմ, բայց պետք է անցնի երկու ձողերի միջև տարածությամբ, ընդ որում գնդակը կարող է դիպչել ցանցին, բայց չպետք է դիպչի ձողերին կամ դրանցից վերև ենթադրելի շարունակությանը։ Ճակատային գծի խաղացողները կարող են հարձակվել խաղահրապարակի ցանկացած կետից։ Տարբերակում են հարձակողական հարվածների երեք տեսակ՝ ուղղակի և կողմնային, հարված դեպի աջ փոխանցմամբ (ձախ) և կարող են լինել նաև խաբուսիկ հարվածներ (զեղչված)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Ծովափնյա վոլեյբոլի պաշտոնական կանոններ». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 14-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 29-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լողափնյա վոլեյբոլ» հոդվածին։