Jump to content

Թոմաս Հեքսլի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Թոմաս Հեքսլի
Thomas Huxley
Ծնվել էմայիսի 4, 1825(1825-05-04)[1][2][3][…]
Իլինգ, Միդլեքս, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4][2]
Մահացել էհունիսի 29, 1895(1895-06-29)[1][2][3][…] (70 տարեկան)
Իստբորն, Իսթբորն, Արևելյան Սասեքս, Արևելյան Սասիքս, Միացյալ Թագավորություն[4]
ԳերեզմանEast Finchley Cemetery[5]
Բնակության վայր(եր)Լոնդոն
Քաղաքացիություն Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Դավանանքագնոստիցիզմ
Մասնագիտությունկենսաբան, լեզվաբան, հնէաբան, թարգմանիչ, Ձկնաբան, կենդանաբան, քաղցկեղաբան, անատոմ, լուսանկարիչ, փիլիսոփա, մարդաբան, ֆիզիոլոգ, բնագետ, գրող և էվոլյուցիոնիստ
Հաստատություն(ներ)Լոնդոնի կայսերական քոլեջ
Գործունեության ոլորտկենդանաբանություն, Ողնաշարավորներ և էվոլյուցիա
Պաշտոն(ներ)Լոնդոնի երկրաբանական միության նախագահ, Մեծ Բրիտանիայի գաղտնի խորհրդի անդամ, Թագավորական միության նախագահ և ռեկտոր
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա, Լինչեի ազգային ակադեմիա, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Լոնդոնի Լինեական ընկերություն, Լոնդոնի երկրագիտական ընկերություն, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա, Իտալիայի գիտությունների ազգային ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա
Ալմա մատերԼոնդոնի համալսարանի քոլեջ, Charing Cross Hospital?[6], Charing Cross Hospital Medical School?, Imperial College School of Medicine? և Մեծ Էլինգի դպրոց
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն և անգլերեն[1][7]
Գիտական ղեկավարԹոմաս Ուորթոն Ջոնս[8]
Եղել է գիտական ղեկավարՄայքլ Ֆոսթեր[8]
Ազդվել էՉարլզ Դարվին
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Հենտիետա Աննե Հիթհորն Հաքսլի[6][14]
Երեխա(ներ)Լեոնարդ Հաքսլի[6][14], Մարիոն Քոլիեր[15][14], Նոել Հաքսլի[15], Ջեսսի Օրիաննա Հաքսլի[15], Ռեյչել Հաքսլի[15], Հենրիետա Հաքսլի[15][14], Հենրի Հաքսլի[15][14] և Էթել Հեքսլի[15][14]
ՀայրՋորջ Հաքսլի[14]
ՄայրՌեյչել Ուիթերս[14]
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Thomas Henry Huxley Վիքիպահեստում

Թոմաս Հեքսլի Հենրի (անգլ.՝ Thomas Henry Huxley, մայիսի 4, 1825(1825-05-04)[1][2][3][…], Իլինգ, Միդլեքս, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4][2] - հունիսի 29, 1895(1895-06-29)[1][2][3][…], Իստբորն, Իսթբորն, Արևելյան Սասեքս, Արևելյան Սասիքս, Միացյալ Թագավորություն[4]), անգլիացի բնագետ, Չ. Դարվինի տեսության տարածողն ու հետևորդը։ Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ (1883-1885 թթ.՝ նախագահ)։ 1890 թ. պարգևատրվել է Կարլ Լինեյի շքանշանով[16]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1846-1850 թթ. մասնակցել է դեպի Ավստրալիայի և Նոր Գվինեայի արևելյան ափերը կազմակերպված գիտարշավին։

1854-1895 թթ. եղել է Թագավորական լեռնային դպրոցի պրոֆեսոր, Լոնդոնի լագավորական ընկերության քարտուղար (1871-1880), նախագահ (1883-1885

Հետազոտություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հետազոտել է կենդանաբանության, համեմատական անատոմիայի, հնէաբանության, մարդաբանության, երկրաբանության, էվոլյուցիոն տեսության և այլ հարցեր։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Nordisk familjebok (շվեդերեն) — 1876.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Гексли Томас Генри // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. Find A Grave — 1996.
  6. 6,0 6,1 6,2 Oxford Dictionary of National Biography / C. MatthewOxford: OUP, 2004.
  7. CONOR.Sl
  8. 8,0 8,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  9. Award winners : Copley MedalRoyal Society.
  10. https://docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=216486814&single=true
  11. 11,0 11,1 Why there was no ‘Darwin’s bulldog’ — 2019.
  12. https://www.geolsoc.org.uk/About/Awards-Grants-and-Bursaries/Society-Awards/Wollaston-Medal
  13. https://www.royalsociety.org.nz/who-we-are/our-people/our-fellows/all-honorary-fellows/
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 14,7 Kindred Britain
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 15,6 Lundy D. R. The Peerage
  16. Советский энциклопедический словарь / Гл. ред. А.М. Прохоров. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — С. 284. — 1600 с. — 2 500 000 экз. — ISBN ИБ№115

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թոմաս Հեքսլի» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թոմաս Հեքսլի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 386