Իվան Բոդուեն դե Կուրտենե
.svg){kind=small}
Իվան Ալեքսանդրովիչ Բոդուեն դե Կուրտենե (ռուս.՝ Иван Александрович Бодуэн де Куртенэ, կամ Յան Նեցիսլավ Իգնացի Բոդուեն դե Կուրտենե, լեհ.՝ Jan Niecisław Ignacy Baudouin de Courtenay, մարտի 13, 1845[1][2][3][…] կամ մարտի 13, 1846[4], Ռաձիմին, Q11825720?[5] - նոյեմբերի 3, 1929[5][1][2][…], Վարշավա, Լեհաստան[5] և Վարշավա, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն), լեհ[10] և ռուս[11] լեզվաբան։ Կազանի, Պետերբուրգի և Լեհաստանի լեզվաբանական դպրոցների հիմնադիր։ Պետերբուրգի ԳԱ թղթակից անդամ (1897 թվականից)։ Եղել է Կազանի (1875-83), Յուրևի (այժմ՝ Տարտու, 1883-93), Կրակովի (1893-99), Պետերբուրգի (1900-18), Վարշավայի (1918-29) համալսարանների պրոֆեսոր[12]։ Քննադատել է «նախալեզվի» հարցում ցուցաբերվող քարացած մոտեցումը, լեգվի ուսումնասիրության համար կարևոր համարել թե՛ տարաժամանակյա (դիախրոնիկ) և թե՛ համաժամանակյա (սինխրոնիկ) հայեցակետերը։ Լեզվի պատմական զարգացումը դիտել է որպես ընդհատականի և անընդհատականի հակադրամիասնություն, առանձին լեզուները՝ որպես պատմականորեն փոփոխվող համակարգեր, ցույց տվել լեզվական երևույթների ներքին կապն ու պատճառականությունը բացահայտելու տեսակետից կենդանի լեզուների ու բարբառների ուսումնասիրության առավել կարևորությունը։ Ստեղծել է հնչույթի և հնչյունական հերթագայությունների տեսությունը, ձևաբանորեն ու ստուգաբանորեն հիմնավորել հնչույթի (ֆոնեմա) գաղափարը։ Ռուսերենի և լեհերենի վերաբերյալ թողել է արժեքավոր աշխատություններ, խմբագրել ու համալրել Վլադիմիր Դալի «Կենդանի վելիկոռուսական լեզվի բացատրական բառարանը» (3-րդ հրտ., 1903–09, 4-րդ հրտ., 1912-1914)[12]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ըստ տոհմաբանական լեգենդի՝ սերում է հին ֆրանսիական Կուրտենե ազնվականական տոհմից, որ ծագել է Լյուդովիկոս VI թագավորից, և որին պատկանել են նաև Լատինական (Հռոմեական) կայսրութան կայսրերը։ Բոդուեն դե Կուրտենեի նախնին Լեհաստան է տեղափոխվել XVII-XVIII դարերի սահմանագծին[13]։
1866 թվականին Բոդուեն դե Կուրտենեն ավարտել է Վարշավայի գլխավոր դպրոցը՝ ստանալով մագիստրոսի կոչում։ Լեզվաբանության վերաբերյալ իր գիտելիքները կատարելագործել է արտասահմանում (1867-1868), ապա Սանկտ Պետերբուրգում ու Մոսկվայում (1868-1870)։ 1870 թվականին Լայպցիգի համալսարանում ստացել է փիլիսոփայության դոկտորի աստիճան, իսկ 1870 թվականի նոյեմբերի 9-ին Պետերբուրգի համալսարանում նրան շնորհվել է համեմատական լեզվաբանության մագիստրոսի կոչում։ Նույն թվականի դեկտեմբերի 13-ին նա հաստատվել է պրիվատ-դոցենտի պաշտոնում։
Իր գիտական գործունեությունը Բոդուեն դե Կուրտենեն սկսել է Իզմաիլ Սրեզնևսկու ղեկավարությամբ։ Սրեզնևսկու նման նա նույնպես ակտիվորեն ուսումնասիրել է սլովենական լեզուն ու Սլովենիայի մշակույթը։ 1871 թվականի դեկտեմբերի 3-ից ավելի քան երեք տարի նա գործուղման մեջ է եղել արտասահմանում։ 1872-1873 թվականներին Գորիցիայում վարել է ռուսերենի խմբակ. ընդ որում, աշակերտները նրա համար հավաքել են գրություններ տեղի սլովենական զրույցներով։ Հետագայում Բոդուեն դե Կուրտենեն տեղի զրւյցների հավաքման նպատակով այցելել է սլովենական տարածքներ 1877, 1890, 1892, 1893 և 1901 թվականներին[14]։
1875 թվականի մայիսի 12-ին Բոդուեն դե Կուրտենեն Պետերբուրգի համալսարանում ստացել է համեմատական լեզվաբանության դոկտորի աստիճան և հոկտեմբերին սկսել է դասավանդել Կազանի համալսարանում։ 1875 թվականի դեկտեմբերի 20-ից եղել է արտահաստիքային պրոֆեսոր, իսկ 1876 թվականի հոկտեմբերի 9-ից՝ իսկական պրոֆեսոր։
Կազանի համալսարանից հետո նա դասավանդել է Յուրևի (1883-1893), Կրակովի Յագելոնյան (1893-1899), Պետերբուրգի (1900-1918), Վարշավայի (1918 թվականից) համալսարաններում։
1887 թվականին ընտրվել է Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիայի անդամ, իսկ 1897 թվականին՝ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամ։
Բադուեն դը Կուրտենեն ամուսնացած է եղել երկու անգամ։ Նրա երկրորդ կինը եղել է լեհ գրող Ռոմուալդա Բագնիցկայան, ով հոդվածներ էր տպագրում ռուսական, լեհական ու չեխական մամուլում։ Նրանց դուստրը՝ Սոֆյա Իվանովնա Բոդուեն դե Կուրտենեն (1887-1967), եղել է նկարիչ, մասնակցել է ռուս ավանգարդիստների ցուցահանդեսներին։ Մյուս դուստրը՝ Ցեզարիա Էրենկրեյցը (երկրորդ ամուսնու ազգանունով՝ Ենջեևիչ, 1885-1967), դարձել է հայտնի ազգագրագետ։
1910-ական թվականներից Բոդուեն դե Կուրտենեն ակտիվորեն զբաղվել է քաղաքականությամբ։ Պատկանել է կադետական կենտրոնին, սակայն քաղաքական հայացքներով հարել է այսպես կոչված ֆեդերալիստ-ինքնավարերին։
Հանդես է եկել հօգուտ Լեհաստանի մշակութային ինքնուրույնության և լեհերենի հավասարության ռուսերենի հետ։ Ձերբակալվել է Ռուսական կայսրության իշխանությունների կողմից:
Լեհական հանրապետության անկախության վերականգնումից հետո բնակություն է հաստատել այնտեղ և շարունակել իր քաղաքական գործունեությունը՝ կրկին պաշտպանելով ազգային փոքրամասնությունների իրավունքները, սակայն այս անգամ ոչ թե լեհերի, այլ ուրիշ ազգերի ներկայացուցիչների, այդ թվում նաև ռուսների։ 1922 թվականին ազգային փոքրամասնությունների կողմից առաջադրվել է Լեհաստանի նախագահի թեկնածու։ Դեկտեմբերի 9-ին կայացած առաջին փուլում Բոդուեն դը Կուրտենեն հավաքել է 103 ձայն (19,04 %) և զբաղեցրել երրորդ տեղը՝ առաջ անցնելով ընտրությունների վերջնական արդյունքում նախագահ ընտրված Գաբրիել Նարուտովիչից։ Երկրորդ փուլում Բոդուեն դը Կուրտենեն Գաբրիել Նարուտովիչից առաջ է անցել 10, իսկ երրորդ փուլում՝ 5 ձայնով։ Հինգերորդ փուլում Նարուտովիչն ստացել է ընտրողների մեծ մասի ձայները, որ նախկինում տրվել էին Բոդուեն դը Կուրտենեին։ Սակայն ձախ ուժերի ու ազգային փոքրամասնությունների աջակցության շնորհվ ընտրված նախագահն արժանացել է աջ ուժերի ատելությանն ու սպանվել պաշտոնը ստանձնելուց մի քանի օր անց։
1919-1929 թվականներին Բադուեն դե Կուրտենեն եղել է Վարշավայի համալսարանի պրոֆեսոր և համեմատական լեզվաբանության ամբիոնի վարիչ։ Մահացել է 1929 թվականի նոյեմբերի 3-ին Վարշավայում։ Թաղվել է Վարշավայի կալվինական (ավետարանական-ռեֆորմատական) գերեզմանատանը։
Գիտական գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ժամանակակիցները նշում են Բոդուեն դե Կուրտենեի վաղ հասունացումը որպես գիտնական։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարանի՝ 1891 թվականին լույս տեղած հատորում Բոդուեն դե Կուրտենեն բնութագրված է որպես «ժամանակակից ամենաականավոր լեզվաբաններից մեկը»։ Բոդուեն դե Կուրտենեն եղել է չափազանց համեստ մարդ և իր մասին գրել է, թե «աչքի է ընկել անբավարար գիտական պատրաստությամբ և գիտելիքների ոչ մեծ պաշարով»։
Բոդուեն դե Կուրտենեն հեղաշրջում է կատարել լեզվաբանության մեջ. նրանից առաջ[15] լեզվաբանության մեջ գերիշխող էր պատմական ուղղությունը, և լեզուներն ուսումնասիրվում էին բացառապես գրավոր հուշարձաններով։ Բոդուեն դե Կուրտենեն իր աշխատություններում ապացուցել է, որ լեզվի էությունը խոսքային գործունեության մեջ է, այսինքն՝ անհրաժեշտ է ուսումնասիրել կենդանի լեզուներն ու բարբառները։ Միայն այդպես կարելի է հասկանալ լեզվի գործելու մեխանիզմն ու ստուգել լեզվաբանական տեսությունների ճշտությունը։
Բադուեն դե Կուրտենեն երկար տարիներ ուսումնասիրել է տարբեր հնդեվրոպական լեզուներ, իր գիտական աշխատությունները գրել է ոչ միայն ռուսերեն ու լեհերեն, այլև գերմաներեն, ֆրանսերեն, չեխերեն, իտալերեն, լիտվերեն և այլ լեզուներով։ Աշխատելով սլավոնական լեզուների ու բարբառների ուսումնասիրությամբ զբաղվող արշավախմբերում՝ նա գրանցել է դրանց հնչյունաբանական առանձնահատկությունները։ Սլավոնական լեզուների զուգադրական (տիպաբանական) վերլուծության բնագավառում նրա հայտնագործությունները կանխագուշակել են այնպիսի գաղափարներ, որոնց հետագայում իրենց արտահայտությունն են գտել տիպաբան-սլավոնագետ Ռոման Յակոբսոնի աշխատություններում։
Այդ ուսումնասիրությունները Բոդուեն դե Կուրտենեին թույլ են տվել (հաշվի առնելով իր վաղամեռիկ գործընկերոջ՝ Նիկոլայ Կրուշևսկու գաղափարները, ով նույնպես եղել է լեհ և աշխատել է Կազանում) ստեղծել հնչույթների և հնչյունափոխությունների տեսությունը, որ ներկայացված է նևա «Հնչյունափոխությունների փորձ» աշխատությունում (1895)։ Դրա տրամաբանական շարունակությունն է դարձել գիտնականի ստեղծած գրի տեսությունը։ Այսպիսով՝ Բոդուեն դե Կուրտենեն հանդես է եկել որպես հնչույթաբանության հիմնադիր և Նիկոլայ Տրուբեցկոյի տեսության նախակարապետ։
Բոդուեն դե Կուրտենեն առաջինն է սկսել լեզվաբանության մեջ կիրառել մաթեմատիկական մոդելները։ Նա ապացուցել է, որ լեզուների զարգացման վրա կարելի է ազդել, ոչ թե միայն պասիվ կերպով գրանցել նրանում տեղի ունեցող բոլոր փոփոխությունները։ Նրա աշխատանքների հիման վրա սկիզբ է առել նոր ուղղություն՝ փորձարարական հնչյունաբանությունը։
Լեզուն ուսումնասիրելիս Բոդուեն դե Կուրտենեն չի սահմանապակվել միայն լեզվաբանության շրջանակներում։ Նա կարծում էր, որ լեզվաբանությունը պիտի հենվի հոգեբանության ու սոցիոլոգիայի նվաճումների վրա, և որ լեզվական գործոնների ամբողջական ուսումնասիրությունն անհնար է առանց անդրադառնալու ազգագրության, մշակույթի պատմության, հնագիտության ու այլ գիտությունների նվաճումներին։ Այս ամենը Բաոդուեն դե Կուրտենեն ոչ միայն հայտարարել է, այլև իրականացրել իր աշխատանքներում։
Բոդուեն դե Կուրտենեն տպագրության է նախապատրաստել Դալի բառարանի երրորդ և չորրորդ հրատարակությունները՝ ճշտելով ստուգաբանությունները, ուղղելով բառաբների բաժանումները (Դալի մոտ դրանք հաճախ ինքնակամ են), ինչպես նաև լրացնելով նոր բառերով, այդ թվում նաև ավելացնելով Դալի մոտ բացակայող վուլգար-հայհոյական բառաշերտը։ Իր լրացումների համար Բոդուեն դե Կուրտենեն ենթարկվել է խիստ քննադատության, խորհրդային տարիներին «Դալի Բոդուենյան բառարանը» չի վերահրատարակվել։ Խորհրդային տարիներին վերահրատարելիս հիմք է ընդունվել Դալի բառարանի երկրորդ օրիգինալ տարբերակը, իսկ Բոդուենի տարբերակը հաճախ համարվում է ինքնուրույն բառարան։
Բոդուեն դե Կուրտենեն ակտիվորեն հետաքրքրվել է արհեստական լեզուներով, բազմիցս հանդես է եկել որպես էսպերանտոյի կողմնակից։ 1907 թվականի հոկտեմբերին նա Օտտո Էսպերսենի ու այլ գիտնականների հետ մասնակցել է միջազգային պատգամավորությանը, որի նպատակն էր ընդունել միջազգային օժանդակ լեզու (ֆր.՝ Délégation pour l'Adoption d'une Langue Auxiliaire Internationale). Բոդուեն դե Կուրտենեն եղել է նրա փոխնախագահը։ Նա ծանոթ է եղել էսպորանտոյի հիմնադիր Լյուդվիկ Զամենհոֆի հետ[16], սակայն իրեն չի համարել էսպերանտիստ[17]։
1874-1883 թվականներին աշխատելով Կազանում՝ Բոդուեն դե Կուրտենեն հիմնադրել է Կազանի լեզվաբանական դպրոցը, որի շրջանակներում ծաղկում է ապրել լեզվաբան Վասիլի Բոգորոդիցկու տաղանդ։ Պետերբուրգում նա ստեղծել է Պետերբուրգի լեզվաբանական դպրոցը, որի շրջանակներում նրա անմիջական ազդեցության տակ տեղի է ունեցել 20-րդ դարի ռուս լեզվաբաններ Լև Շչերբայի ու Եվգոնի Պոլիվանովի կայացումը։ Շատերը (հատկապես Ռուսաստանում) Բոդուեն դե Կուրտենեին համարում են ստրուկտուրալիզմի հիմնադիրը Ֆերդինանդ դը Սոսյուրի հետ միասին։ Պետերբուրգյան դպրոցի և հատկապես նրա հիմնադրի ազդեցությունը նկատելի է եղել և՛ Ռուսաստանում, և՛ ԽՍՀՄ-ում, և՛ Լեհաստանում ու Չեխոսլովակիայում։ Նրա առաջ քաշած մի շարք դրույթներ (հատկապես հնչակարգաբանության ոլորտում) Փարիզի դպրոցի շնորհիվ դարձել են անկյունաքարային համաշխարհային գիտության մեջ[18]։
Ռուս բազմաթիվ լեզվաբանների հետ Բոդուեն դե Կուրտենեն եղել է Ուղղագրական հանձնաժողովի (ռուս.՝ Орфографическая комиссия) անդամ, որի առաջ խնդիր էր դրված պարզեցնել ռուսերեն գիրը (1904-1918 թվականներ)։
Բոդուեն դե Կուրտենեի աշխատանքներից մի քանիսը տպագրվել են Վորոնեժի «Филологические записки» ամսագրում[19]։
Ընտանիք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Երկրորդ կինը՝ Ռոմուալդա Ռոմուալդովնա Բոդուեն դե Կուրտենե (օրիորդական ազգանունը՝ Բագնիցկայա, 1857-1935), լեհ գրող,
- Երեխաները երկրորդ ամուսնությունից՝
- Ցեզարիա Բոդուեն դե Կուրտենե Էրենկրոյց Ենջեևիևա (ի ծնե՝ Ցեզարիա Իվանովնա Բոդուեն դե Կուրտենե, 1885-1967, արվեստի պատմաբան, մարդաբան։ Ամուսնացած է եղել Մաքս Ֆասմերի, Ստեֆան Էրենկրոյցի, ապա Յանուշ Ենջեևիչի հետ,
- Սոֆյա Իվանովնա Բուդեն դե Կուրտենե (1887-1967), նկարչուհի,
- Սվենտոսլավ Բոդուեն դե Կուրտենե (լեհ.՝ Świętosław Baudouin de Courtenay, 1888-?), իրավաբան, դիվանագետ,
- Էվելինա Իվանովնա Մալախովսկայա-Լեմպիցկայա (լեհ.՝ Ewelina Małachowska-Łempicka, օրիորդական ազգանունը՝ Բոդուեն դե Կուրտենե, 1892-1984), պատմաբան,
- Մարիա Կերեսանտ-Վիսնևսկայա (լեհ.՝ Maria Kieresant-Wiśniewska, օրիորդական ազգանունը՝ Բոդուեն դե Կուրտենե, 1897-1945)։
Պարգևներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Սուրբ Ստանիսլավի երրորդ աստիճանի շքանշան
- Սուրբ Աննայի երրորդ աստիճանի շքանշան
- Սուրբ Ստանիսլավի երկրորդ աստիճանի շքանշան (1879)
- Սուրբ Աննայի երկրորդ աստիճանի շքանշան (1884)
- Սուրբ Վլադիմիրի չորրորդ աստիճանի (1903)
- Մեդալ «Ի հիշատակ Ալեքսանդր III կայսեր գահակալման»
- Մեդալ «Ի հիշատակ Ռոմանովների տան գահակալման 300-ամյակի»
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Бодуэн де Куртенэ Иван Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ https://www.polskipetersburg.pl/hasla/baudouin-de-courtenay-jan-niecislaw (польск.)
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 9,0 9,1 CONOR.Sl
- ↑ Iłowiecki, Maciej (1981). Dzieje nauki polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Interpress. էջեր 219–220. ISBN 83-223-1876-6.
- ↑ Бодуэн де Куртенэ, Иван Александрович // Новая иллюстрированная энциклопедия. — Кн. 3. Би-Ве. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2003. — С. 27—28. — ISBN 5-85270-195-5 (кн. 3), ISBN 5-85270-218-8.
- ↑ 12,0 12,1 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 2, խմբագիր՝ Վիկտոր Համբարձումյան, Երևան, Հայ սովետական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1976, էջ 502։
- ↑ Համաձայն ընտանեկան լեգենդի, որ բերված է տոհմաբանական գրքում։ Ֆրանսիայում Կուրտենե տոհմը դադարել է գոյություն ունենալուց 1730 թվականին։ Բոդուեն դե Կուրտենեի ու Ֆրանսիայի Կուրտենե տոհմի միջև ստույգ կապը վավերագրերով ապացուցված չէ։
- ↑ Чуркина И. В. Русские и словенцы. Научные связи (конец XVIII в. — 1914 г.). — М.: Наука, 1986. — С. 98.
- ↑ Щерба Л. В. И. А. Бодуэн де Куртенэ и его значение в науке о языке // Русский язык в советской школе. — 1929, № 6. — С. 66.
- ↑ «Переносясь памятью к личности самого автора эсперанто, доктора Заменгофа, которого я имел удовольствие знать лично…» [1]
- ↑ «…не принадлежу определенно ни к одному течению в области искусственных языков и потому также не считаю себя эсперантистом…» [2]
- ↑ Петербургская лингвистическая школа. Энциклопедия «Кругосвет»
- ↑ Бодуен-де-Куртене И. А. Лекции по латинской фонетике Արխիվացված 2013-11-11 Wayback Machine.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Бодуэн де Куртенэ, Иван Александрович // Биографический словарь профессоров и преподавателей Императорского Казанского университета: За сто лет (1804—1904). Ч. 1. — Казань : типо-лит. Имп. ун-та, 1904. — С. 38—39.
- Список гражданским чинам первых четырёх классов. — Пг., 1914. — С. 31.
- Биографический словарь профессоров и преподавателей Императорского С.-Петербургского университета за истекшую третью четверть века его существования, 1869—1894. — С.-Петербург: Типография и литография Б. М. Вольфа, 1896. — Т. I (А—Л). — С. 69—75. — 419 с.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Бодуэн де Куртенэ, Иван-Игнатий-Нецислав Андреевич». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - Русская фонетика Արխիվացված 2008-02-23 Wayback Machine
- Виноградов В.В И. А. Бодуэн де Куртенэ // И. А. Бодуэн де Куртенэ. Избранные труды по общему языкознанию. — М.: Изд-во АН СССР, 1963. — Т. І. — С. 6—20.
- Т. М. Николаева БОДУЭН ДЕ КУРТЕНЭ — РЕДАКТОР СЛОВАРЯ В. Ф. ТРАХТЕНБЕРГА «БЛАТНАЯ МУЗЫКА» («ЖАРГОН ТЮРЬМЫ»)
- Учёный, опередивший эпоху Արխիվացված 2013-09-29 Wayback Machine // Газета «Казанский университет». — 2011. — № 51.
- Бодуэн де Куртенэ Иван (Игнатий-Нецислав) Александрович // Биографика СПбГУ
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իվան Բոդուեն դե Կուրտենե» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 502)։ 
|
- Էջեր, որոնք օգտագործում են JsonConfig
- Մարտի 13 ծնունդներ
- 1845 ծնունդներ
- 1846 ծնունդներ
- Նոյեմբերի 3 մահեր
- 1929 մահեր
- Վարշավա քաղաքում մահացածներ
- Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի դասախոսներ
- Կարլի համալսարանի շրջանավարտներ
- Հումբոլդտի համալսարանի շրջանավարտներ
- Կրակովի համալսարանի շրջանավարտներ
- Լայպցիգի համալսարանի շրջանավարտներ
- Սուրբ Ստանիսլավի 2-րդ աստիճանի շքանշանի ասպետներ
- Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշանի ասպետներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Լեհ լեզվաբաններ
- Ռուս լեզվաբաններ
- Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամներ
- ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամներ
- Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի շրջանավարտներ
- Ռուս բանասերներ