Ավատար։ Լեգենդ Աանգի մասին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ավատար (այլ կիրառումներ)
Ավատար։ Լեգենդ Աանգի մասին
Изображение логотипа
Տեսականիմացիոն հեռուստասերիալներ
Ժանրֆենթզի հեռուստասերիալ, կատակերգական հեռուստասերիալ, մանկական հեռուստատեսային սերիալ, արկածային հեռուստասերիալ և դրամա
ՍտեղծողՄայքլ Դանթե Դիմարտինո[1], Բրայան Կոնիեցկո[1] և Nickelodeon Animation Studio[1]
ՁայնագրումZach Tyler Eisen?[2][1], Գրեյ Դելայլ[2], Cricket Leigh?[2], Jessie Flower?[2], Օլիվիա Հեք[2], Jennie Kwan?[2], Jack DeSena?[2], Անդրե Սոլիուցո[2], Մակո Իվամացու[2], Dante Basco?[2], Դի Բրեդլի Բեյքեր[2][1], Մարկ Հեմիլ[2], Մեյ Ուիթման[2][1], Greg Baldwin?[2], Ջիմ Մեսքիմեն[2], James Garrett?[2], Ջեյսոն Այզեքս[2], Ռոբերտ Պատրիկ և Ռենե Օբերժոնուա
ԿերպարներAang?, Katara?, Sokka?, Toph Beifong?, Zuko?, Azula?, Kiyi?, Mai?, Ty Lee?, Ursa?, Iroh?, Ozai?, Hakoda?, Arnook?, Yue?, Bumi?, Pathik?, Jeong Jeong?, Hama?, Piandao?, Gyatso?, Kuruk?, Kyoshi?, Roku?, Sozin? և Zhao?
Հորինված երկիրWorld of Avatar?
ԵրաժշտությունJeremy Zuckerman?
Երկիր ԱՄՆ
Լեզուանգլերեն[3]
ՀեռուստաալիքNickelodeon
Եթերաշրջաններ3
Սերիաների քանակ61
ՊրոդյուսերՄայքլ Դանթե Դիմարտինո
Բրայան Կոնիեցկո, Ահարոն Էհազ
ՍցենարիստAaron Ehasz?, Թիմ Հեդրիկ, Մայքլ Դանթե Դիմարտինո և Բրայան Կոնիեցկո
ԸնկերությունViacom
Էկրաններին էփետրվարի 23, 2005 թ.-ից
հուլիսի 19, 2008 թ.
Սերիայի տևողություն23 րոպե
ՀաջորդԼեգենդ Քորայի մասին
Սփին-օֆԼեգենդ Քորայի մասին
Առաջադրում«Էմմի» փրայմ-թայմ մրցանակ՝ բացառիկ մուլտֆիլմ անվանակարգում և Երեխաների կողմից տրվող մրցանակ «Լավագույն մուլտֆիլմ» անվանակարգում
Պարգևներ
nicktoons.nick.com/shows/avatar/

Ավատար. Լեգենդ Աանգի մասին, (անգլ.՝ Avatar: The Last Airbender նաև հայտնի է Avatar: The Legend of Aang[4]), ամերիկյան անիմացիոն հեռուստասերիալ՝ Մայքլ Դանթե Դիմարտինոյի և Բրայան Կոնիեցկոյի կողմից, ովքեր հանդես են գալիս նաև որպես այս հեռուստասերիալի պրոդյուսերներ՝ ներառյալ Ահարոն Էհազը։ Սերիալը, որն ունեցավ 3 եթերաշրջան, եթեր է հեռարձակվել Nickelodeon հեռուստաալիքով՝ 2005 թվականի փետրվարի 23-ին և ավարտվել է 2008 թվականի հուլիսի 19-ին։ Մուլտֆիլմը ներառում է անիմե ոճի, ամերիկյան մուլտիպլիկացիայի և արևելյան մշակույթների տարրեր։

Սերիալի գործողությունը տեղի է ունենում հորինված աշխարհում, որտեղ որոշ մարդիկ կարող են կառավարել 4 բնական տարերքներն՝ ուշուի օգնությամբ՝ հայտնի որպես «կախարդանք» (անգլ.՝ bending)։ Սյուժեի կենտրոնում 12 ամյա օդի կախարդ՝ Աանգի և նրա ընկերների արկածներն են։ Նրանք պետք է հաղթեն կրակի տիրակալին՝ հարյուր ամյա պատերազմին վերջ դնելու համար։ «Ավատարը» հաջողություն է ունեցել հանդիսատեսի կողմից և արժանացել է քննադատների դրական արձագանքին։ Էպիզոդի ամենառեյթինգային հեռարձակումը հավաքել է 5,6 միլիոն հանդիսատես՝ միջինում։ «Ավատարը» արժանացել է «Էննի», «Genesis Awards», «Էմմի», «Պիբոդի» և այլ մրցանակների։

2010 թվականի հուլիսի 8-ին թողարկվեց սերիալի կինոադապտացիան՝ Մ. Նայթ Շյամալան ռեժիսորի «Տարերքների տիրակալը»։ Մուլտֆիլմի հիման վրա ստեղծվել են կարտեր, վիդեոխաղեր, ֆիլմ, կոմիքսներ, Lego կոնստրուկտորներ և այլն։ Այժմ սերիալը կարելի է գնել DVD տարբերակով, թվային բաշխման տարբեր ծառայություններում, ինչպես նաև տեսնել Nickelodeon հեռուստաալիքի եթերում կամ հեռուստաալիքի պաշտոնական կայքում՝ օնլայն դիտման համար։ 2012 թվականի ապրիլի 14-ին տեղի ունեցավ մուլտֆիլմի սիկվելի՝ «Լեգենդ Կոռայի մասին» մուլտսերիալի պրեմիերան։

Սերիալի էությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սերիալում գործողությունների ընթացքը տեղի է ունենում հնարված աշխարհում՝ բնակեցված մարդկանցով, ֆանտաստիկ կենդանիներով և հոգիներով։ Մարդիկ բաժանված են չորս ազգի՝ ջրի տոհմ, հողի թագավորություն, կրակի ազգ, օդային թափառականներ։ Յուրաքանչյուր ազգի ներկայացուցիչ կարող է կառավել միայն իր ազգի տարերքը՝ կատարելով ուշուի տարբեր շարժումներ։ Այդ մարդկանց անվանում են «կախարդներ» (անգլ.՝ benders), իսկ կարողությունը՝ «Կախարդանք» (անգլ.՝ bending

Բոլորի միջև կա միայն մեկը, ով կարող է կառավել բոլոր 4 տարրերքներն և նա կոչվում է «Ավատար»[5]։ Նա հանդիսանում է մարդկանց և հոգիների աշխարհի կապը։ Մահից հետո ավատարը նորից կենդանում է մարդկային մարմնում, բայց արդեն մեկ ուրիշ ազգից՝ ջրի տոհմ → հողի թագավորություն → կրակի ազգ → օդային թափառականներ հերթականությամբ[6]։ Մարմնավորման շարժը կարող է ընդհատվել միայն ավատարի մահվան դեպքում, երբ նա գտնվում է այսպես կոչված «ավատարի կարգավիճակում»՝ միստիկական աշխարհազգացման մեջ, որում նա ստանում է գիտելիքներ նախորդ մարմնացումներից, ինչպես նաև մեծանում է նրա ուժը։ Այդ կարգավիճակը հանդես է գալիս ինչպես ինքնապաշտպանական, այնպես էլ հենց ավատարի կողմից կանչված մեխանիզմ։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սերիալի գործողություններից դեռ հարյուր տարի առաջ կրակի ազգի տիրակալը՝ կրակի տիրակալ Սոզինը, որոշեց պատերազմել մյուս ազգերի դեմի իր տիրույթները մեծացնելու համար։ Իմանալով, որ ավատար Ռոկուն կխանգարի իրեն, Սոզինը սպասեց նրա մահվան։ Ռոկուն դարձավ օդային թափառական՝ Աանգ անունով։ Աանգը գիտեր իր կարողությունների մասին դեռ մանուկ հասակում և վախենալով նոր պարտավորություններից՝ թողեց իր տունը Ապպա անունով մեծ թռչող բիզոնի օգնությամբ։ Թռչելով օվկիանոսի վրայով՝ նրանք հանդիպեցին փոթորկի և ընկան ջրի մեջ։ Այդ ժամանակ Աանգը, գալով ավատարի կարգավիճակի, իրեն և Ապպային փակեց այսբերգի մեջ և տարավ խոր անաբիոզ։ Նոր ավատարին սպանելու համար Սոզինը ոչնչացրեց օդային թափառականների ազգը, չկարողանալով հասնել միայն Աանգին, ով այդ պահին այսբերգում էր։ Դրանից հետո պատերազմը շարունակվում էր դեռ հարյուր տարի և չէր վերջանում մինչ սերիալի գործողությունների սկիզբը։ Կրակի նոր տիրակալը Սոզինի թոռն էր՝ Օզայը։

Գիրք առաջին. Ջուր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կատարան և նրա եղբայր՝ Սոքան, գտնում են Աանգին Ապպայի հետ և ազատում են նրանց այսբերգից[7]։ Աանգը նրանց խոստովանում է, որ ինքը ավատարն է, սակայն դեռ կառավարում է միայն իրեն հարազատ օդը։ Նա պետք է սովորի դեռ երեք մյուս տարերքների կախարդանքն՝ ջուր, հող և կրակ հերթականությամբ։ Նրանք երեքով որոշում են գնալ Ջրի Հյուսիսային Տոհմ, որտեղ Աանգը կարող է գտնել ուսուցիչ՝ այս տարերքների կախարդանքն ուսումնասիրելու համար։ Ճանապարհին նրանք այցելում են օդի հարավային տաճար, որտեղ Աանգն իմանում է իր տոհմի ոչնչացման մասին[8] և գտնվում է այնտեղ վերջին թևավոր Մոմո լեմուրին, որին վերցնում է իր հետ։ Ավատարի և ընկերների ճանապարհորդության նրանց հետևում է արքայազն Զուկոն՝ Օզայ տիրակալի արտաքսյալ որդին, ցանկանալով գերեվարել ավատարին և հետ վերադարձնել իր հարգանքն ու պատիվը[9]։ Զուկոն ճանապարհորդում է իր հորեղբոր՝ Այրոյի՝ կրակի երկրի բանակի նախկին գեներալի հետ։

Եթերաշրջանի վերջում կրակի երկրի բանակի ծովակալ Ջաոն հարձակվում է Ջրի Հյուսիսային Տոհմի վրա, ջանալով սպանել լուսնի հոգու ֆիզիկական մարմնացումին, որպեսզի զրկի ջրի կախարդներին իրենց ուժից։ Ավատարին հաջողվում է ջախջախել նրա պլաները։ Այդ ժամանակ կրակի տերն հայտարարում է, որ իր որդին և եղբայրը դավաճաններ են և ուղարկում է իր աղջկան՝ Ազուլային, նրանց բռնելու։

Գիրք երկրորդ. Հող[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավատարը և ընկերներն լքում են Ջրի Հյուսիսային Տոհմը, որպեսզի գտնեն հողի կախարդանքի ուսուցիչ։ Նրանք հանդիպում են մի կույր աղջկա՝ Տոֆ Բեյֆոնգ անունով։ Այդ ժամանակ Զուկոն և Այրոն փորձում են նոր կյանք սկսել Հողի թագավորության տարածքում։ Աանգը և ընկերներն իմանում են սպասվելիք արևի խավարման մասին, որը պետք է խլեր կրակի կախարդներից իրենց ուժը՝ դարձնելով նրանց անպաշտպան։ Նրանք որոշում են հասնել Բա-Սինգ-Սե քաղաք՝ Հողի թագավորության մայրաքաղաք, և պատմել դրա մասին թագավորին։ Բայց Ազուլան՝ գաղտնի ոստիկանության շնորհիվ, պաշարում է քաղաքը, ինչպես նաև համոզում է Զուկոյին վերադառնալ կրակի ազգի շարքերն։ Միասին նրանք գրեթե սպանում են Աանգին, երբ նա գտնվում էր ավատարի կարգավիճակում, բայց Կատարան կախարդական ջրի շնորհիվ՝ ստացված Ջրի Հյուսիսային Տոհմի կողմից, փրկում է նրա կյանքը։

Գիրք երրորդ. Կրակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավատարը, իր ընկերներն և շատ ուրիշ հերոսներ, ում հետ նրանք հանդիպել են նախորդ եթերաշրջաններին, կազմակերպում են ոչ մեծ ներխուժում կրակի երկիր՝ Օզային հաղթելու համար, բայց իրենց պլաններն փլուզվում են և նրանք ստիպված են լինում նահանջել։ Այդ ժամանակ Զուկոն մտածում է իր և իր քայլերի մասին, մարտահրավեր է նետում հորը և որոշում է սովորեցնել Աանգին կրակի կախարդանքը՝ մտնելով ավատար խմբի մեջ, որը վերջիվերջո ընդունում է նրան։

Եթերաշրջանի վերջում Օզայը փորձում է ոչնչացնել Հողի թագավորության բոլոր ներկայացուցիչներին, որպեսզի ընդմիշտ վերջ տա կախարդանքի այդ տեսակը։ Երբ երկնքում թռչում է Սոզինի գիսաստղը՝ ավելանում է կրակի կախարդների ուժը։ Ռազմական դիրիժաբլների հետ միասին նա հարձակվում է Հողի երկրի վրա։ Ընկերներն ոչնչացնում են սավառնակախումբը, իսկ ավատարը մարտի է բռնվում կրակի տիրակալի հետ, որի ժամանակ Աանգը ընկնում է ավատարի կարգավիճակի մեջ և զրկում է Օզային կախարդանքից՝ չսպանելով նրան։ Սերիալի վերջին դրվագներում խումբը տոնում է հաղթանակը։ Ֆիլմը վերջանում է Աանգի և Կատարայի համբույրով՝ մայրամուտի ֆոնին։

Հերոսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Աանգ (անգլ.՝ Aang), ավատար, օդային թափառականների միակ ներկայացուցիչ, ինչպես նաև միակ ողջ մնացած օդի կախարդը։ Նրա կենսաբանական տարիքը 12 է[10], բայց փաստացի նա 112 տարեկան է՝ հաշվի առնելով, որ նա 100 տարի անցկացրել է այսբերգում[11]։ Աանգը, հմտանալով իր տարերքում, ձեռք է բերել դաջվածք՝ սլաքների տեսքով։ Նա նեղվում է իր ավատար լինելու փաստից և ցանկանում է դառնալ սովորական երեխա։ Աանգը ունի մեծ թռչող բիզոն՝ Ապպա անունով, և թևավոր Մոմո լեմուր[12]։ Նա բուսակեր է։
  • Կատարա (անգլ.՝ Katara), 14 ամյա աղջիկ՝ Ջրի Հարավային Տոհմից, միակ ջրի կախարդն իր իսկ տոհմից, Սոքայի քույրը։ Ունի բուժող հոգի և տիրապետում է արյան կախարդանքին (կենդանի օրգանիզմներում կարողանում է կառավել արյունը), որը կարող է օգտագործել միայն լիալուսնի ժամանակ[13]։ Կատարան աջակցում է ավատարի խմբում միասնության պահպանությանը և անում է ամեն ինչ, որ Աանգը սխալ որոշումներ չկայացնի։ Նա կրում է մոր մանյակը, ընդունելով դա որպես թալիսման, որը տալիս է ուժ և տղամարդկայնություն[14]։
  • Սոքա (անգլ.՝ Sokka), Ջրի Հարավային տոհմի 16- ամյա զինվոր, Կատարայի եղբայրը[15]։ Սոքան տիպիկ դեռահաս է, ով համարում է իր կարծիքը ամենաճիշտը։ Նա չի տիրապետում կախարդանքին և մտածում է, որ աշխարհի ամենամեծ խնդիրը մարդկանց մտածելակերպի մեջ է։ Նա նախընտրում է իր բումերանգը, որը ժառանգել է հորից։ Սոքան սկեպտիկ է և հավատում է միայն այն բանին, ինչին կարող ենք կպչել և ինչը տեսնում ենք[16]։ 3-րդ եթերաշրջանում նա սովորել է գնդակի տեխնիկան։
  • Տոֆ Բեյֆոնգ (անգլ.՝ Toph Beifong), 12- ամյա աղջիկ հարուստ ընտանիքից, հողի ամենաուժեղ կախարդներից, ի ծնե կույր, սակայն կարողանում է «տեսնել»՝ զգալով հողում վիբրացիան։ Հայտնի է որպես «Կույր գող»[17]։ Տոֆը կոպիտ է և անկեղծ։ Նա սովորեցնում է Աանգին հողի կախարդանքը[18]։ Տոֆը նաև տիրապետում է մետաղի կախարդանքին։
  • Զուկո (անգլ.՝ Zuko), 16 ամյա կրակի կախարդ, Օզայի որդին, Ազուլայի եղբայրը և Այրոյի զարմիկը։ Պատերազմին ոչ պատշաճ վերաբերմունք ցուցաբերելու համար մենամարտել է հոր դեմ, որտեղ ստացել է ձախ աչքի այրվածք և աքսորվել է երկրից՝ խոստանալով վերադառնալ միայն Աանգին գերեվարած կամ սպանած[19]։ Սերիալի վերջում Զուկոն անցնում է Աանգի ընկերների շարքը և սովորեցնում նրան կրակի կախարդանքը[20]։
  • Այրո (անգլ.՝ Iroh), կրակի կախարդ, Օզայի եղբայրը, Զուկոյի և Ազուլայի հորեղբայրը։ Կորցրել է որդուն Բա-Սինգ-Սե քաղաքի պաշարման ժամանակ, ուստի Զուկոյին վերաբերվում էր ինչպես սեփական որդուն և ուներ հումորի զգացում[21]։ Բա-Սինգ-Սեի նահանջի պատճառով զարմիկների հետ միասին աքսորվել է։ Այրոն նաև տիրապետում է կրակային շնչողության և կայծակի ուղղությունը փոխելու տեխնիկաներին։
  • Ազուլա (անգլ.՝ Azula), 14- ամյա[22] կրակի կախարդ, Օզայի դուստրը, Զուկոյի քույրը և Այրոյի զարմուհին։ Խելացի է, հպարտ և կեղծավոր։ Տիրապետում է հին՝ կայծակի սինթեզի տեխնիկային[23]։

Ստեղծման պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրայան Կոնիեցկոն՝ 2009 թվականի հուլիսին

Միտք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Ավատար. Լեգենդ Աանգի մասին» ֆիլմի ստեղծողներն՝ Մայքլ Դանթե Դիմարտինոն և Բրայան Կոնիեցկոն, ծանոթ էին դեռ դպրոցական տարիներից՝ Ռոդ-Այլենդ դիզայնի դպրոցից։ Ուսումն ավարտելուց հետո նրանք միասին աշխատել են այնպիսի փրայմ-թայմ նախագծերի վրա, ինչպիսիք են «Գրիֆիններ», «Լեռան արքա» և այլն։ Հետո նրանց ճանապարհներն բաժանվեցին։ Դիմարտինոն սկսեց աշխատել «Ատոմային սեր» կարճամետրաժ ֆիլմի վրա, իսկ կոնիեցկոն դարձավ Nickelodeon հեռուստաալիքի «Ձմեռների զավթիչ» ծրագրի նկարիչն ու արթ-ղեկավարը։ Իր աշխատանքի ընթացքում Կոնիեցկոն լավ հարաբերություններ ուներ հեռուստաալիքի ղեկավարի՝ Էրիկ Կոուլմանի հետ, ով աջակցել է ավատարի ֆիլմի հայտնվելուն[24]։

Սերիալի մասին միտքը ծագել է 2001 թվականին[25], երբ, Կոնիեցկոյի բառերով, նա վերցրել է մի շուտ արված նկար՝ միջին դարերի տղամարդու՝ գլխին սլաքով և նկարել է այդ մարդուն որպես երեխա[26]։ Այդ նկարին նա ավելացրեց թռչող վեց ոտանի բիզոնին, որից հետո նա ցույց տվեց էսքիզը Դիմարտինոյին, ում այն շատ դուր եկավ։ Մայքլը այդ ժամանակ նայում էր փաստագրական ֆիլմ՝ հետազոտողների մասին, ովքեր ընկել էին թակարդը հարավային բևեռում։ Սյուժեի առաջին մասն Կոնիեցկոն նկարագրել է այսպես՝ «Օդային տղան՝ ջրային մարդկանց շրջապատում, մնացել է ձյունածածկ անապատում... և, կարող է պատահի ինչ-որ կրակե մարդիկ հարձակվեն նրանց վրա...»: Երկու շաբաթվա ընթացքում Մայքլը և Բրայանը նկարեցին գլխավոր հերոսների էսքիզներն և ներկայացրեցին իրենց գաղափարը հեռուստաալիքին։ Կոնիեցկոյի հիշելով, որոշ նկարներ նրանք արել են ներկայացնելուց մի ժամ առաջ։

Ստեղծողներին ոգևորում էին Հայաո Միյաձակիի աշխատանքներն, նամանավանդ նրա «Մոնոնոկէյի արքայադուստրը», ինչպես նաև Cowboy Bebop և FLCL անիմե մուլտֆիլմներն։ Հեղինակներն ցանկացել են անել «Հարի Փոթերին» և «Մատանիների տիրակալին» նման ֆիլմ, բայց ուրիշ մոտեցմամբ՝ ավելացնելով անիմե և հոնկ կոնգյան մարտեր[27]։

Աշխատանքի մշակում և անիմացիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դիմարտինոն՝ 2009 թվականին

Մուլտֆիլմի աշխարհը ստեղծվել է ասիական դիցաբանության հիմքի վրա, բայց չի կենտրոնացել որևէ լեգենդի վրա։ Բրայանն ու Մայքլը կարդացել են լիքը գրքեր Բուդդիզմի, դաոսիզմի և չինական պատմության վերաբերյալ։ Դրա հետևանքով մոգական աշխարհը ներառեց կունգ-ֆուի, յոգայի և արևելյան փիլիսոփայության տարրեր։ Օրինակ, «Ավատար» բառը նվիրված է հինդուիզմի ստեղծողներին, որտեղ այն նշանակում է «Վերակենդանացող էության ժամանակավոր մարմնացում»։ Ասիական մշակույթը էլ ավելի ընդգծելու համար հրավիրվել են մի քանի կոնսուլտանտներ։ Նրանցից մեկը կենտրոնացավ արևելյան մշակույթի վրա և նայեց սյուժեի բոլոր մասերը, մյուսը (Սիֆու կիսուն ուշուի Լոս Անջելեսյան Harmonious Fist Chinese Athletic Association ասոցացիայից[28]) կունգ-ֆուի մասնագետ էր, և սովորեցրեց հերոսներին տիրապետել մարտի կանոններին, իսկ երրորդը (Սիու-Լյուն Լին Կոլումբուս քաղաքից՝ Օհայո նահանգից) չինական գեղագրության մասնագետ էր և օգնեց չինական գրերի հարցում (մուլտֆիլմում անգլերենի փոխարեն օգտագործվել են չինարեն գրեր[29]

Չորս տարերքների հիմքում ընկած կախարդանքը սերիալում պատկերված է իրական մարտարվեստների տեսքով. Ջրի կախարդանքի հիմքը կազմում է Տայցզիցյուանն է, Հողի կախարդանքը Հունգարն է, Կրակինը՝ հյուսիսաշաոլինական կունգ-ֆուն, Օդինը՝ Բագուաչժանը[30][31][32]: Չնայելով դրան՝ հերոսներից Տոֆ Բեյֆոնգը տիրապետում է ուրիշ մարտարվեստի՝ Չու Գարի։ Հեղինակներն ցանկացել են, որ կախարդանքը ֆիլմում իրենից չներկայացներ «կախարդական փայտիկով սովորական թափահարումներ», այլ լիներ ֆիզիկական և իրական։ «Ամենակարևորը, որ դա պետք է լինի նաև հմտություն, այլ ոչ միայն ուժ»,- ասել է Կոնիեցկոն.- «Հենց այն, որը սովորողը պետք է յուրացնի»։ Այսպես են նրանք եկել այն որոշմանը, որ կախարդանքը պետք է լինի ինչպես ուշուի տարբեր ձևերն, մտածելով, որ այն նաև կգեղեցկացնի անիմացիան։ Նրանց կոնսուլտանտ՝ Սիֆու Կիսուն առաջարկեց յուրաքանչյուր հերոսի համար ստեղծել իր իսկ ոճը։ Կոնսուլտանտի կերպարով ստեղծվել է հերոսներից մեկը՝ Պիանդայոն՝ թրերի վարպետը։ Ինչպես նաև որոշ կախարդական շարժումներ վերցվել են ասիական ֆիլմից։

Ես ժամանակ չեմ ունենում ուղակի նստելու և նկարելու, ուստի, գտնվելով արտադրական խորհրդակցություններում, ես սովորաբար նկարում եմ խզբզոցներ։ Երբեմն այդ խզբզոցներն վերածվում են հերոսների էսքիզների։
- Բրայան Կոնիեցկո, Nickelodeon Magazine[33]

Ի սկզբանե մտածվել էր, որ Աանգը կլինի այսբերգում 1000, ոչ թե 100 տարի, և աշխարհը, երբ ավատարը սառած կլինի, պետք է լինի ավելի տեխնոլոգիական, քան վերակենդանացնելու ժամանակ, իսկ Մոմոն՝ առաջին տարբերակում, եղել է ռոբոտ-կապիկ։ Բայց ստեղծողներն այդ մտքերից հրաժարվեցին։ Ինչպես նաև առաջին սյուժեում կային 12 բիզոններ, հետո նրանք դարձան 3, իսկ ավելի ուշ մեկ՝ միայն Ապպան։ Շարժումների և դիրքերի ստեղծման ժամանակ Մոմո Կոնիեցկոն հիշեց իր Կատվի՝ Բադդիի մասին[34]։ 2005 թվականին Մայքլն ու Բրայանը եղան Չինաստանում, որտեղ այցելեցին Մեծ Չինական պատ, Յունհեգուն, արգելված քաղաք և այլ տեսարժան վայրեր։ Այդ վայրերի ռեալ տեսքն հանիդսացան ֆիլմի սերիալի դրվագներում ֆոների ստեղծման հիմքեր։ Իսկ 3-րդ եթերաշրջանի համար Կոնիեցկոն գնաց Իսլանդիա, որտեղ նկարեց բնական համայնապատկերներ՝ կրակի երկրի հրաբխային կղզիներն ստեղծելու համար[35]։

«Ավատարի» անիմացիայում կան անիմե տարրեր։ Դա Nickelodeon-ի առաջին ամերիկյան նախագիծն է՝ ստեղծված ճապոնական մուլտիպլիկացիայի ոճով։ Սերիալի արտադրությամբ զբաղվել է Nicktoons Studios ընկերությունը, որը գտնվում է Կալիֆորնիա նահանգի Բերբանկ քաղաքում։ Անիմացիան ստեղծվել է հարավ կորեական JM Animation և DR Movie ստուդիաներում, որոնց տրվել էր ոչ մեծ արվեստային ազատություն։ Ի սկզբանե Nickelodeon-ը պատվիրել է 6 դրվագներ, բայց պրեմիերայից հետո ավելացրեց քանակը և դարձրեց 13, ավելի ուշ՝ 20: Առաջին եթերաշրջանի տրանսլյացիայի ժամանակ արդեն վերջնականապես որոշվել էր, որ դրան կհաջորդեն դեռ 2 եթերաշրջաններ, և էպիզոդները կլինեն 60 հատ։

Նախագծի վրա աշխատանքը բաշխվել է ստեղծողների վրա հետևյալ կերպ. Կոնիեցկոն համարվում էր արթ-տնօրենը և հերոսների դիզայները, իսկ Դիմարտինոն սցենարների համակարգողն էր։ Նրանք նաև հանդես են եկել որպես ֆիլմի պրոդյուսերներ[36]։ Արտադրող խմբի մեծամասնությունը այն մարդիկ էին, որոնց հետ ստեղծողներն աշխատել կամ սովորել էին. Օրինակ՝ ռեժիսոր Դեյվ Ֆիլոնին, սցենարիստ Ահարոն Էհազը[37] և կոմպոզիտոր Ջերեմի Ցուկերմանը։

Հնչյունավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դերասան Դեր
Զակ Թայլեր Էյզեն Աանգ
Մեյ Ուիթման[38] Կատարա
Ջեք Դիսենա Սոքա
Ջեսի Ֆլաուեր[39] Տոֆ Բեյֆոնգ
Դանթե Բասկո Զուկո
Գրեյ ԴեԼայլ Ազուլա
Դի Բրեդլի Բեյքեր Ապպա և Մոմո
Մակո Իվամացու
Գրեգ Բոլդուին
Այրո

Ի սկզբանե պլանավորված էր, որ Սոքան պետք է լիներ դանդաղաշարժ, բայց Ջեկ Դիսենան, Դիմարտինոյի խոսքերով, տվեց հերոսին «Աննկարագրելի կենսուրախություն», ուստի սցենարիստներն ստիպված էին գրել սյուժեն այնպես, որ երևար հերոսի լինելը[40]։ Կենդանիների ձայներն, ներառյալ Ապպայինը և Մոմոյինը, նմանակել է Դի Բրեդլի Բեյքերը, ով նաև հնչյունավորել է մի քանի դրվագային հերոսների[41]։ Ջաոյի՝ կրակի երկրի ծովակալի կերպարի համար Դիմարտինոն վերցրել է «Հայրենասերը» ֆիլմի չարի կերպարը՝ մարմնավորված Ջեյսոն Այզեքսի կողմից։ Դրա համար, երբ ժամանակն եկավ այդ դերի համար դերասան գտնելու, Դիմարտինոն խնդրեց Մերիեն Դեյսիին՝ քասթինգի տնօրենին, գտնել Ջեյսոն Այզեքսի ձայնի նման ձայն ունեցող մի դերասանի։ Մի քանի օր հետո նա համակերպվեց Այզեկսի ձայնին և տոնին։ Այրոյին հնչյունավորող Մակո Իվամացուին Դիմարտինոն և Կոնիեցկոն տեսել էին մի քանի ֆիլմերում և առաջարկել են նրան Այրոյի դերը՝ առանց ունկնդրման։ Մակոն հնչյունավորել է իր հերոսին մինչև իր մահը՝ 2006 թվականին[42]։ Իվամացուին փոխարինել է Գրեգ Բոլդուինը[43]։ Հրավիրված դերասաններից էին Մարկ Հեմիլը, Կլենսի Բրաունը, Հեկտոր Էլիզոնդոն, Ռաֆայել Սբարժը, Քեյվին Մայքլ Ռիչարդսոնը, Միկ Ֆոլին, Սերենա Ուիլյամսը, Բարի Դենենը և այլն։

Երաժշտություն և ձայնային էֆֆեկտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երաժշտությունը և ձայնային էֆֆեկտներն ստեղծվել են The Track Team խմբի կողմից, որի անդամներից էին Ջերեմի Ցուկերմանը (երաժշտություն) և Բենջամին Վինը (ձայներ)։ Երաժշտության համար օգտագործվել են վալդհոռն, դուդուկ, ֆլեյտա, տրոմբոն, տայկո ճապոնական թմբուկներ, սարանգի, պիպա և գուչժեն։ The Track Team խմբի անդամներից մի քանիսը հատուկ սովորել են նվագել այդ գործիքների վրա ֆիլմում իրենց դերը ունենալու համար։ Բայց ոչ բոլոր ձայներն են ձայնագրվել ստուդիայում։ Ձայների մի մասն վերցվել է Giga երաժշտական գրադարանից[44]։ The Track Team խումբը ներգրավված էր աշխատանքի մեջ դեռ 2002 թվականից[45]։

Կոմպոզիտորներն պետք է ստեղծեին ոչ սովորական երաժշտական ոճ, որը հարմար կլիներ «Ավատարի» աշխարհին։ Նրանք չպետք է օգտագործեին որևէ էլեկտրոնային գործիք, քանի որ ֆիլմի աշխարհում չկա էլեկտրականություն։ Ուշադրություն էր դարձվում նաև թվային մշակմանը, որը փորձում էին անել լսողի համար աննկատելի։ Դիմարտինոն և Կոնիեցկոն չորս տարրերքների համար գտել են բավականին բնական ձայներ։ Բենջամին Վիննին դժվար էր գտնել այդպիսի ձայներ, ուստի նա միացրել է իր արդեն ունեցած ձայները, որպեսզի ստանա նորը։ Ծրագրում աղմուկի վրա աշխատել է Oracle Post խումբը՝ Արան Տանչումը և Վինսենթ Գուիսեթին։

Մուլտֆիլմում Այրոն նվագում է հորինված՝ ռոգե ցունգի։ Այդ գործիքի երաժշտությունը ստեղծվել է տրոմբոնի և դուդուկի հնչյուններից։

Տրանսլյացիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

եթերաշրջան եթերաշրջանի պրեմիերա եթերաշրջանի ավարտ Թայմսլոթ (EST) Կրկնումներ (EST) Դրվագների քանակ
«Գիրք առաջին. Ջուր» փետրվարի 21, 2005 թվական 19:00[46] դեկտեմբերի 2, 2005 թվական Ուրբաթ, 20:00 N/A 20 [47]
«Գիրք երկրորդ. Հող» մարտի 17, 2006 թվական դեկտեմբերի 1, 2006 թվական Ուրբաթ, 20:00 Շաբաթ, 20:00
Կիրակի, 16:00
20 [48]
«Գիրք երրորդ. Կրակ» սեպտեմբերի 21, 2007 թվական, 20:30 հուլիսի 19, 2008 թվական, 20:00 N/A N/A 21 [49]

Շուկայաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Avatar Airbender ատրակցիոնը՝ Mall of America-ում, լուսանկարը արվել է 2008 թվականին

Ֆիլմը առաջին անգամ ցուցադրվել է 2004 թվականի հուլիսին՝ San Diego Comic-Con International ամենամյա ցուցադրությանը[50]։ 2006 թվականի հուլիսի 22-ին մուլտֆիլմի ստեղծողներն ևս մեկ անգամ դիտեցին այն։ Միջոցառմանը, որը վարում էր Էրիկ Կոուլմանը, Դիմարտինոն, Կոնիեցկոն, սցենարիստ Ահարոն Էհազը և ռեժիսոր Ջանկարլո Վոլպեն տարածվեց տեղեկություն շոուի ստեղծման մասին, իսկ դերասաններ Բասկոն և Դիսենան պատասխանում էին հանդիսատեսի հարցերին[51]։ Նույն թվականի հոկտեմբերի 28-ին Դիմարտինոն, Կոնիեցկոն և Սիֆու Կիսուն այցելեցին Pacific Media Expo ցուցահանդես[52], որտեղ պատմեցին ֆիլմի վրա կատարվող աշխատանքների մասին և ինքնագրեր բաժանեցին[53]։

2006 թվականին հրատարակվեց Nickelodeon Magazine թերթի հատուկ պրակը՝ Avatar: The Last Airbender անվանմամբ՝ նվիրված ֆիլմին[54][55]։ 2007 թվականի սեպտեմբերի 18-ին հրատարակվեց All-Avatar Magazine թերթը։ 30 թերթանի ամսագիրն ներառում էր կոմիքսներ՝ 2-րդ և 3-րդ եթերաշրջանների ավատարի արկածների մասին, բաժին՝ նվիրված սերիալի երկրպագուներին և այլն։ Թողարկման վրա աշխատել են այնպիսի կոմիքս-նկարիչներ, ինչպիսիք են Էմի Քիմ Գանտերը, Ռեհգան Լոուջը, Բրայան Ռալֆը և Ժոան Մաթեն[56]։

Ֆիլմի հաջողությունն այն էր, որ Nickelodeon-ը սկսեց մի շարք շուկայաբանական ակցիաներ օտար ընկերությունների հետ։ Ութ խաղալիքներ, որոնք ստեղծվել էին մուլտֆիլմի հերոսների տեսքով[57], ներառվեցին Club BK Kids Meal ռեստորանների ցանցի՝ Burger King արագ սննդի կետում, որը տարածվեց 2006 թվականի օգոստոսի 28-ից մինչև սեպտեմբերի 30-ը[58]։ Հենց այդ թվականին Kings Island լունապարկում բացվեց «Նավակ» - Avatar: The Last Airbender անունով ատրակցիոն, որը հիմա կոչվում է Surf Dog[59]: Իսկ 2008 թվականի մարտի 15-ին Mall of America առևտրի կենտրոնի՝ Nickelodeon Universe ատրակցիոնների այգում բացվեց Avatar Airbender անունով 70 ֆունտանի ամերիկյան գորկին։ Ատրակցիոնի դիզայները Վերներ Շտենգելն էր[60][61]։

Nickelodeon-ի ղեկավարությունը ուներ լավատեսական պլաններ ֆիլմի հետ կապված։ 2007 թվականին Nickelodeon-ի նախագահ Կիմա Զարգամին հայտարարեց, որ ֆրենչայզը «կարող է դառնալ նրանց Հարի Փոթերը»։ Nickelodeon-ը սպասեց այն պահին, երբ պետք եղավ ծախսել 121 միլիոն դոլլար 2007 թվականին՝ համընթաց ապրանքների վրա, և այդ թիվը մեծացավ 2009 թվականին՝ դառնալով 254 միլիոն դոլլար[62]։

Ընդունելություն և գնահատական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռեյթինգներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2005 թվականի առաջին կիսամյակին՝ «Ջրի գրքի» առաջին մասի տրանսլյացիայի ժամանակ, «Ավատարը» համարվում էր ամերիկյան հեռուստատեսության ամենառեյթինգային շոուն՝ 6-11 տարեկան երեխաների համար։ Ինչպես նաև Nielsen Media Research ընկերության հետազոտությունների արդյունքում մուլտֆիլմը մեկ օրում հավաքում էր 2-11 տարեկան երեխաների ամենամեծ քանակությունը։ Իսկ սերիալը դիտող աղջիկների քանակությունը 5%-ով փոքր էր տղաների քանակությունից։

Երկրորդ եթերաշրջանի ռեյթինգներն միջինում կազմում էին 2,9 միլիոն հեռուստադիտող՝ 21 % շատ, քան առաջին եթերաշրջանի միջին հանդիսատեսը։ Իսկ «Երկրորդ գրքի» վերջնամասը էկրանների շուրջ է հավաքել 4,4 միլիոն մարդ, որն էլ հենց դարձրեց ֆիլմին այդ ժամանակ ամենառեյթինգային շոուն՝ ԱՄՆ-ի մալուխային ալիքների շարքերում։ Գրքի տրանսլյացիայի ժամանակ «Ավատարն» արդեն ամենառեյթինգային անիմացիոն սերիալն էր 9-14 տարեկան տղաների համար։ Այդ ժամանակ արդեն նախորդ տարվա համեմատ հանդիսատեսը շատացել էր 25%-ով[63]։ 2006 թվականի սեպտեմբերին ֆիլմը անցավ հեռուստատեսության 2-11 և 6-11 տարիքային խմբերի 10 ամենառեյթինգային ֆիլմերի շարքը։ Nielsen Media-յի հետախուզությամբ, միայն մարտից հուլիս ֆիլմը հավաքել է 7,6 միլիոն 2 տարեկանից բարձր հեռուստադիտող, որոնցից 4,2 միլիոնը 2-11 տարիքի երեխաներ են, իսկ 3,1 միլիոնը՝ 6-11: Nickelodeon-ի տվյալներով, «Ավատարը» ամենահաջողված ֆիլմն էր 9-14 տարեկան դեռահասների, 6-11 տարեկան երեխաների, ինչպես նաև 9-14 տարեկան տղաների և 9-14 տարեկան աղջիկների համար։ Ինչպես նաև, 2006 թվականի սեպտեմբերին Nielsen Media ալիքի հարցման տվյալներով, ֆիլմը զբաղեցրել է 5-րդ հորիզոնականը՝ ԱՄՆ մալուխային հեռուստատեսության 15 ամենառեյթինգային ծրագրերի մեջ[64]։

2007 թվականի նոյեմբերին սերիալը ներառվեց Ամերիկյան հեռուստաընկերության 2-11 և 6-11 տարիքային խմբերի տղաներին հետաքրքող տասնյակում և զբաղեցրեց չորրորդ հորիզոնականը 9-14 տարեկան տղաների ամենառեյթինգային շոուների շարքում։ Նույն թվականին 3-րդ եթերաշրջանը հավաքեց 2 տարեկանից բարձր 11,4 միլիոն դիտորդ, որոնց շարքում 5,3 միլիոնը երեխաներ էին՝ 2-11 տարեկան, 3,6 միլիոնը՝ 6-11 տարեկան էին, իսկ 3,5 միլիոնը՝ 9-14 տարեկան դեռահասներ էին։ Միանգամից չորս դրվագների վերջնական 2 ժամյա ցուցադրությունը, որը անվանվել էր «Սոզինի գիսաստղը», դարձավ ԱՄՆ-ի մալուխային հեռուստատեսության այդ շաբաթվա ամենառեյթինգային տրանսլյացիան՝ հավաքելով միջինում 5,6 միլիոն հեռուստադիտող՝ նախորդ տարվա ցուցանիշից 195% ավել։ «Սոզինի գիսաստղը» դարձավ սերիալի ամենառեյթինգային դրվագը՝ 6-11 և ավելի տարեկան հանդիսատեսի համար[65]։

2007 թվականին «Ավատարի» էջը՝ Nick.com կայքում, հավաքել է 12 միլիոն մուտք՝ այդ ձևով իսկ հայտնվելով կայքի ամենաշատ մուտք գործող էջերի թոփ 5-ում։ Սերիալի մոտիվների հիմքում ընկած մինի-խաղերն խաղացվել են շուրջ 70 միլիոն անգամ, որը նախորդ տարվանից ավելացել է 15%-ով։ 2007 թվականին սերիալը սինդիկատավորվել է ավելին քան 105 երկրներում և ըստ հայտնիության գրավել է առաջին տեղը՝ Գերմանիայում, Ինդոնեզիայում, Բելգիայում և Կոլումբիայում[66]։ «Սոզինի գիսաստղ» ֆիլմի՝ Nick.com կայքում պրեմիերայի հետ միասին, ստեղծվել է մինի-խաղ՝ Rise of the Phoenix King սերիալի մոտիվներով, որը ունեցավ 815 000 այցելություն 3 օրում։

Մրցանակներ և առաջադրվածեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թվական Մրցանակ Կատեգորիա Լաուրեատ կամ նոմինանտ Հանրագումար
2005 Pulcinella Awards Լավագույն հեռուստասերիալ՝ արկածային կամ մարտաֆիլմի ժանրով Մրցանակ [67]
Լավագույն հեռուստասերիալ Մրցանակ
Էննի Լավագույն անիմացիոն հեռուստածրագիր Առաջադրված [68]
անիմացիոն հեռուստանախագծում լավագույն կտրագոտի Լորեն Մակմալլան՝ «Դասալիք» դրվագի համար Մրցանակ
անիմացիոն հեռուստանախագծում լավագույն սցենար Ահարոն Էհազ և Ջոն Օ՛Բրայան՝ «Գուշակուհի» դրվագի համար Առաջադրված
2006 Էննի Հեռուստանախագծում հերոսի լավագույն անիմացիա Յու Չժե Մյունգ՝ «Կույր ավազակ» դրվագի համար Մրցանակ [69]
Անիմացիոն հեռուստանախագծի լավագույն ռեժիսուրա Ջանկարլո Վոլպե՝ «Հորատ» դրվագի համար Մրցանակ
2007 Genesis Awards Կարկառուն ծրագիր՝ երեխաների համար «Ապպայի կորցրած օրեր» դրվագի համար Մրցանակ [70]
Փրայմ-թայմ «Էմմի» մրցանակ Կարկառուն անիմացիոն ծրագիր «Պատերի և գաղտնիքների քաղաք» դրվագի համար Առաջադրված [71]
Անիմացիայում լրացուցիչ կարկառուն նվաճում Սան-Ջիմ Կիմ՝ «Լաոգայ լիճ» դրվագի համար Մրցանակ [72]
2008 Էննի Լավագույն անիմացիոն հեռուստանախագիծ երեխաների համար Մրցանակ [73]
Անիմացիոն հեռուստանախագծի լավագույն ռեժիսուրա Հոակիմ Դոս Սանտոս՝ «Սոզինի գիսաստղ, часть 3-րդ մաս։ Ուղիղ ճանապարհով դժոխք» դրվագի համար Մրցանակ
Kids’ Choice Awards Սիրելի մուլտֆիլմ Մրցանակ [74]
Միջազգային անիմացիոն կինոփառատոն Անսիում Լավագույն հեռուստասերիալ «Սև արևի օր, 2-րդ մաս։ Արևի խավարում» դրվագի համար Առաջադրված [75]
Պիբոդի մրցանակ Մրցանակ [76]
Սպուտնիկ Լավագույն երիտասարդական DVD-արտադրանք DVD-արտադրանք «Avatar: The Last Airbender - Book 3 Fire, Vol. 4» Առաջադրված [77]
2009 Golden Reel Awards Անիմացիոն հեռուստանախագծում լավագույն ձայնային մոնտաժ «Սոզինի գիսաստղ, մաս 4-րդ։ Ավատար Աանգ» դրվագի համար Առաջադրված [78]

Արձագանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջոլի Գերմանը՝ Common Sense Media ոչ առևտրական կազմակերպությունից, հետևելով մանուկների համար մուլտֆիլմի օգտակարությանը, նկատեց, որ շոուն չի համարվում «Մուլտային բռնության տարածական ցույց», այլ սյուժեի հիմքում պարունակվում է հոգեբանական ասպեկտ։ Քննադատը սերիալը կոչել է հիանալի ընտրություն դպրոցականների համար և նրան գնահատել է 5-ից 4 աստղ[79]։ Թորի Այլենդ Մելը՝ IGN վեբ-կայքից, հիացած էր «Ավատարի» ավարտով։ Քննադատը խոստովանեց, որ մի քանի սերիալների ընթացքում լաց է եղել, ինչպես նաև մարտնչել է «Սոզինի գիսաստղի» սահմանափակ ցուցադրման համար՝ կինոթատրոններում։ Գրախոսը նկատել է, որ այն լավագույն մուլտֆիլմն է, որ երբևէ տեսել է իր կյանքում և համարում էր այն արժանի «Օսկարին»՝ որպես «Լավագույն սցենար» ու ասում էր, որ այն բոլոր ժամանակների ու ազգերի լավագույն ֆիլմերի թոփ 10-ում իր տեղը պետք է ունենա[80]։ Հեյդեն Չայլդսը՝ The A.V. Club կայքից, շատ մեծ գնահատական է տվել սերիալի կուլմինացիային՝ անվանելով նրան «Խաղացված ճիշտ նոտաներով»։ Քննադատն իր ուշադրությունը դարձրել է նաև մուլտֆիլմի բարոյական հարցին և իր կարծիքով «Ավատարը» արժանի է ծափահարությունների բռնության դերի գունազարդման «Վերջնական և անվախ» մերժման համար։ Մարտարվեստի մասին պատմող բազմաթիվ ֆիլմերի մեջ այն համարվում է միակը, որը «փափուկ ցույց է տալիս», որ յուրաքանչյուր սպանություն, անգամ արդարացվածը, ունի հետևանք[81]։

Նիկոլայ Ուդինցևը և Նադեժդա Ֆրոլովան՝ «Ֆանտաստիկայի աշխարհ» թերթից, գովել են ֆիլմը՝ հերոսների և ֆիլմի աշխարհի վրա արված մանրակրկիտ աշխատանքի համար։ Քննադատների համար անակնկալ եղավ հերոսների առջև ծառացած բարոյական ընտրության դժվարությունը, քանի որ ֆիլմը մանուկ դիտորդների համար էր։ Հերոսների բնավորությունների փակմանը հետևելը նրանց համար ավելի հետաքրքիր թվաց, քան մարտի դրվագները։ Նրանց նաև դուր եկավ «Պարզ և համով» հումորը, որը «կհասցնի ժլատին հանդիսատեսի էմոցիաներն»։ Սյուզեն Ստյուարտը՝ Նյու Յորք Թայմս ամսագրից, տեսավ սերիալը առանձնահատկությունը այն բանի մեջ, որ կրոնի ընդունման և բռնության բարդ հարցերն բացատրվում են դրանում բավականին հեշտ երեխաների համար և միաժամանակ շատ ճշտգրիտ նրանց ծնողների համար[82]։ Դագ Ուոլկերը՝ That Guy with the Glasses կայքից, համարում է, որ «Ավատարի» աշխարհ գալն ծածկել է Nickelodeon-ի մյուս բոլոր շոուներն։ Քննադատն սերիալի հաջողությունն համարում է դրա յուրահատուկ լինելը։ Այդ ժամանակ թողարկվել են նաև այլ արևելյան ուղղությամբ մուլտֆիլմեր («Ամերիկյան վիշապ. Ջեյք Լոնգ» և «Ջունիպեր Լիի կյանքն ու արկածներն»), բայց «Ավատարը» տարբերվում էր բոլոր նրանցից։ Քննադատը նաև նկատել է պարզ սյուժեն և «համարյա անբասիր» անիմացիան, որոնցով ֆիլմը տարբերվում է հեռուստաալիքի մյուս բոլոր նախագծերից[83]։

Մարկուս Յոարսը՝ Plugged In ամսագրից, անվանել է ֆիլմը «Արևելքի հոգևոր պրակտիկաների թնդուն խառնուրդ» և քննադատել է այն «կեղծ-հոգևորության համար, որը հոխորտում է և որը ցուցադրում են ցուցադրությանը և մատուցում երիտասարդ դիտորդներին՝ հենց գայթակղիչ տեսքով»։ Քննադատին դուր չի եկել այն, որ ամբողջ հոգևոր թեմատիկայում հերոսներն անհարգալից վերաբերմունք են ցուցաբերում մեծերի նկատմամբ, խախտում են կանոններն ու բռնության ենթարկվում։ Յոարսը կարծում է, որ «Ավատարում» ներառված իրերն, ինչպես պատերազմը, տոհմային ցեղասպանությունը և մարտական հնարքներն մանուկների համար չեն[84]։ Մեթ Լոնդոնը՝ Tor.com կայքից, որը պատկանում է Tor Books դրոշմին, անվանել է շոուն «Աստղային պատերազմներ»։ Քննադատը կատակել էր, ասելով որ եթե հանդերձյալ աշխարհում կա հեռուստացույց, ապա Հոմերը և Լո Գուանչժուն անկասկած այնտեղ նայում են «Ավատարը»։ Քննադատի կարծիքով, մուլտֆիլմը ծածկում է այնպիսի սերիալներ, ինչպիսիք են «Կորուսյալները» և «Աստղային հածանավ „Գալակտիկա“»-ն[85]։ Ռիչը՝ DVD Talk կայքից, որը պատկանում է Internet Brands ընկերությանը, ուշադրություն է դարձրել «ֆանտաստիկ անիմացիային», «խելացի սցենարներին» և հերոսների ու նրանց շրջապատողների «իսկապես զարմանալի» դիզայնին[86]։

Լաուրա Ֆրիսի՝ Variety ամսագրի ներկայացուցչի հիշելով, ուղիղ և գեղեցիկ նկարված շոուն հիշեցնում է Studio Ghibli-ի անիմատորների աշխատանքը։ Քննադատը սերիալը կոչել է թարմ և ինտրիգային, ինչպես նաև այն համարել է նոր դարաշրջան՝ Nickelodeon-ի մուլտիպլիկացիայում։ Ֆրիսը նկատեց, որ չնայելով մուլտֆիլմը դիտողների տարիքային խմբին, այն իր մեջ պարունակում է բարդ սյուժետային կամար՝ ներառելով դրամա, հումոր և էկշեն[87].: MovieWeb կայքի տեսաբանը անվանել է սերիալը անվերջ նայելուն պիտանի և այն համեմատել է «Աստղային զինվորների» հետ։ Քննադատը ապշած էր ընտանիքի, ցեղասպանության և սիրո թեմաների առկայությամբ։ Իսկ «Մութ և ծանր» թեմաներն, գրախոսի կարծիքով, լի են հումորով, բարեգեղությամբ և «քնքուշ» հերոսներով[88]։

Կապված ապրանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրաֆիկական ալբոմ և կոմիքսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականի մայիսի 19-ին Dark Horse Comics հրատարակչությունը թողարկեց 184 էջանոց Avatar: The Last Airbender, The Art of Animated Series գրաֆիկական ալբոմը, որն ներառում էր հարյուրավոր պատկերներ և էսքիզներ, որոնք պատկերում էին սերիալի ստեղծմանը ժամանակագրությունը, ինչպես նաև հեռուստաշոուի հեղինակների մեկնաբանություններն[89]։ 2011 թվականի հուլիսի 15-ին այդ նույն հրատարկչությունը թողարկեց 240 էջանոց Avatar: The Last Airbender - The Lost Adventures կոմիքսների գիրքը, որն ներառում էր 26, ինչպես ավելի շուտ Nickelodeon Magazine-ում և DVD-ում ներառված, այնպես էլ նոր կոմիքսներ[90]։ 2002 թվականի մայիսին վաճառվել է երկու ապրանքներից մոտ 30 հազար պատճեն։

Dark Horse Comics-ի կողմից նաև թողարկվել է կոմիքս-տրիլոգիան, որը պատմում է շոուում տեղի ունեցած գործողություններից հետո հերոսների արկածների մասին։ Առաջին 80 էջանոց՝ Avatar: The Last Airbender - The Promise, Part One-ը լույս է տեսել 2012 թվականի հունվարի 12-ին[91], երկրորդը՝ Avatar: The Last Airbender - The Promise, Part Two-ն՝ 2012 թվականի մայիսի 30-ին[92], իսկ երրորդը՝ Avatar: The Last Airbender - The Promise, Part Three-ն՝ նույն թվականի սեպտեմբերի 26-ին[93]։ 2013 թվականի փետրվարի 20-ին լույս տեսավ Avatar: The Last Airbender - The Promise 240 էջանոց գիրքը, որը ներառում էր 3 գրքերն և էսքիզների նոր հավաքածուն[94]։ Dark Horse Comics հրատարակել է նաև նոր տրիլոգիա կոմիքսների Avatar: The Last Airbender - The Search անվանմամբ[95]։ Առաջինը լույս է տեսել 2013 թվականի մարտի 20-ին[96], երկրորդը՝ հուլիսի 10-ին[97], երրորդը՝ հոկտեմբերի 30-ին[98]։

Խաղալիքներ և աքսեսուարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Avatar Trading Card Game սերիալի մոտիվներով ստեղծված կարտային խաղն 2006 թվականի փետրվարին Հյուսիսային Ամերիկայում վաճառքի հանվեց՝ Upper Deck Entertainment բրենդով և Upper Deck Company կազմակերպության կողմից[99]։ LEGO ընկերության կողմից ստեղծվել են երկու կոնստրուկտորներ՝ Air Temple-ը, որը բաղկացած է 400 մասերից[100] և Fire Nation Ship-ը՝ 772 մասերից[101]։ Մուլտֆիլմի հետ կապված կան նաև Էկշեն-խաղալիքներ[102], կրծքանշաններ[103], կպչուն պատկերներ[104], հագուստ[105] և այլն։

Վիդեոխաղեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

THQ ընկերությունը ստեղծել է երեք վիդեխաղեր՝ սերիալի մոտիվներով։ Առաջինը՝ Avatar: The Last Airbender-ն էր՝ Microsoft Windows-ի, Wii-ի, PSP-ի և NDS-ի համար, որը թողարկվել է 2006 թվականի հոկտեմբերի 7-ին[106]։ Այդ թվականին ծախվել է այդ խաղի շուրջ մեկ միլիոն պատճեն, որով նա զբաղեցրեց 2006 թվականի ամենաշատ վաճառված մանկական խաղերի շարքի 5-րդ հորզոնականը։ 2007 թվականի հոկտեմբերի 16-ին լույս տեսավ Avatar: The Last Airbender – The Burning Earth խաղը Xbox 360, Wii և NDS[107] համակարգերի համար։ Այն դարձել է «Էննի» մրցանակի նոմինանտ՝ որպես լավագույն անիմացիոն վիդեոխաղ[108] և 2007 թվականի հոկտեմբերի 31-ին թողարկվեց Avatar: The Last Airbender – Into the Inferno խաղը՝ Wii-ի և NDS-ի համար[109]։

2008 թվականի սեպտեմբերին թողարկվեց օնլայն-խաղ Avatar: Legends of the Arena-ն, որը համարվում էր սերիալի գործողությունների պրիկվելը։ 81 երկրից 77-ում խաղը դարձավ հասանելի սեպտեմբերի 15-ից (81-ում արդեն հասանելի է)[110]։ Ինչպես նաև Nicktoons.nick.com կայքում ներգրավված են մինի խաղեր «Ավատարի մոտիվներով»[111]։

Աանգի կերպարը եղել է նաև Nickelodeon: Nicktoons Nitro Racing խաղում, որը ստեղծվել է Raw Thrills ընկերության կողմից[112] և Nicktoons MLB խաղում, որը ստեղծվել է 2008 թվականի սեպտեմբերի 13-ին Xbox 360, Wii և NDS համակարգերի համար[113][114][115]։ 2012 թվականի մարտի 6-ին խաղը թողարկվել է նաև Nintendo 3DS-ի համար[116]։

DVD-արտադրանք և տարածում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս պահին ֆիլմը կարելի է գնել DVD տարբերակով և թվային բաշխման կետերում՝ iTunes Store-ում[117], PlayStation Store-ում[118], BitTorrent-ում[119], Xbox Live Marketplace-ում[120] և այլն։ Օնլայն դիտման համար պետք է այցելել հեռուստաալիքի կայք[121]։

Выпуск Գիրք առաջին. Ջուր Գիրք երկրորդ. Հող Գիրք երրորդ. Կրակ
Հրատարակում Սկավառակներ Դրվագներ Հրատարակում Սկավառակներ Դրվագներ Հրատարակում Սկավառակներ Դրվագներ
1[122] Հունվարի 24, 2006 1 4 Հունվարի 23, 2007 1 5 Հոկտեմբերի 30, 2007 1 5
2[122] Մարտի 20, 2006 1 4 Ապրիլի 10, 2007 1 5 Հունվարի 22, 2008 1 5
3[122] Մայիսի 30, 2006 1 4 Մայիսի 22, 2007 1 5 Մայիսի 6, 2008 1 5
4[122] Հուլիսի 18, 2006 1 4 Օգոստոսի 14, 2007 1 5 Հուլիսի 29, 2008 1 6
5[122] Սեպտեմբերի 19, 2006 1 4 Բացակայում է Բացակայում է
Բոքս-սեթ Սեպտեմբերի 12, 2006 6[123] 20[123] Սեպտեմբերի 11, 2007 5[124] 20[124] Սեպտեմբերի 16, 2008 5[125] 21[125]
Collector’s Edition[122] Հունիսի 22, 2010 7[126] 20 N/A N/A

Ֆիլմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականի հուլիսի 1-ին թողարկվեց ռեժիսոր և սցենարիստ Մ. Նայթ Շյամալանի «Տարերքների տիրակալը»[127]՝ նկարված սերիալի առաջին եթերաշրջանի մոտիվների հիման վրա[128]։ Նկարը բացասական արձագանք ունեցավ քննադատների կողմից և հաղթեց «Ոսկե ազնվամորի» մրցանակի 5 անվանակարգերում, այդ թվում նաև «Ամենավատ ֆիլմ» և «Ամենավատ սցենար»[129]։ Ի սկզբանե այն նկարվել է 2D-ձևաչափով, բայց «Ավատարի» հաջողությունից հետո ռեժիսոր Ջեյմս Քեմերոնը որոշեց այն պատկերել եռաչափ ձևաչափով[130]։

Սիկվել[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2012 թվականի ապրիլի 14-ին հեռուստաեթեր հեռարձակվեց «Լեգենդ Կոռայի մասին» մուլտֆիլմի սիկվելը։ Այն պատմում է «Լեգենդ Աանգի մասին» ֆիլմից 70 տարի հետո կատարվող իրադարձությունների մասին։ Այդ տարիների ընթացքում հորինված աշխարհը տեխնիկական զարգացում ապրեց։ Ֆիլմի գլխավոր հերոսը 17 ամյա Կորրան է, ով ավատար է[131] և ապրում է Ջրի Հարավային Տոհմում։ Գլխավոր իրադարձություններն տեղի են ունենում հանրապետական քաղաքում, որտեղ ապրում են բոլոր ազգերի ներկայացուցիչներ[132]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Avatar: the Last Airbender (TV Series 2005–2008) - IMDb
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 Series Cast // Avatar: The Last Airbender (TV Series 2005–2008) - Full Cast & Crew - IMDb
  3. 3,0 3,1 3,2 Fernsehserien.de (գերմ.)
  4. «Avatar, Book 1: Water - The Legend of Aang [DVD]» (անգլերեն). Amazon.co.uk. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  5. «About Avatar» (անգլերեն). Nickelodeon. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  6. Pittarese, Frank. Avatar: A to Z(անգլ.) // Nickelodeon Magazine : журнал. — Февраль 2007. — С. 43.
  7. «Выходные с Аватаром!» (ռուսերեն). Nickelodeon. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  8. Mell, Tory Ireland. (2008 թ․ հունվարի 28). «Avatar: The Last Airbender - «The Southern Air Temple» Review» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  9. Mell, Tory Ireland. (2008 թ․ հունվարի 14). «Avatar: The Last Air Bender - «The Boy in the Iceberg» Review» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  10. «Аанг» (ռուսերեն). Nickelodeon. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  11. Pittarese, Frank. Avatar: A to Z(անգլ.) // Nickelodeon Magazine : журнал. — Февраль 2007. — С. 42.
  12. «Aang» (անգլերեն). Nicktoons Network. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  13. «Катара» (ռուսերեն). Nickelodeon. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  14. «Katara» (անգլերեն). Nicktoons Network. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  15. «Сокка» (ռուսերեն). Nickelodeon. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  16. «Sokka» (անգլերեն). Nicktoons Network. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  17. «Toph» (անգլերեն). Nicktoons Network. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  18. «Тоф Бейфонг» (ռուսերեն). Nickelodeon. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  19. «Принц Зуко» (ռուսերեն). Nickelodeon. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  20. «Zuko» (անգլերեն). Nicktoons Network. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  21. «Дядя Айро» (ռուսերեն). Nickelodeon. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  22. «Azula» (անգլերեն). Nicktoons Network. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  23. «Принцесса Азула» (ռուսերեն). Nickelodeon. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  24. Clark, Craig J. (2007 թ․ հոկտեմբերի 17). «It's Elementary - Avatar: The Last Airbender (page 1)» (անգլերեն). Animation World Magazine. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  25. Коняев, Андрей. (2010 թ․ հուլիսի 24). «Наследие мага воздуха» (ռուսերեն). Lenta.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  26. In Their Elements(անգլ.) // Nickelodeon Magazine. — Зима 2006. — С. 6. — ISSN 1546-7465.
  27. Vasconcellos, Eduardo. (2007 թ․ սեպտեմբերի 6). «Interview: Avatar's Bryan Konietzko and Michael Dante DiMartino (page 1)» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  28. Lasswell, Mark. (2005 թ․ օգոստոսի 25). «Kung Fu Fightin' Anime Stars, Bo». Նյու Յորք Թայմս (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 18-ին.
  29. «Everything you ever wanted to know about Avatar: The Last Airbender answered by the creators, Mike & Bryan!» (անգլերեն). NickSplat.com. 2005 թ․ հոկտեմբերի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 18-ին.
  30. Удинцев, Николай; Фролова, Надежда. (2012 թ․ սեպտեմբերի 11). «Сериал. «Аватар: Легенда об Аанге»» (ռուսերեն). Мир фантастики. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  31. «Nickelodeon's Official Avatar: The Last Airbender Flash Site» (անգլերեն). Nickelodeon. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 18-ին.
  32. Vasconcellos, Eduardo. (2007 թ․ սեպտեմբերի 6). «Interview: Avatar's Bryan Konietzko and Michael Dante DiMartino (page 2)» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  33. Behind-the-Scenes: Scetchbook(անգլ.) // Nickelodeon Magazine : журнал. — Зима 2006. — С. 39. — ISSN 1546-7465.
  34. Behind-the-Scenes: Scetchbook(անգլ.) // Nickelodeon Magazine : журнал. — Зима 2006. — С. 38. — ISSN 1546-7465.
  35. Smith, Nina Hämmerling. (2007 թ․ սեպտեմբերի 21). «Avatar Preview: Final Season Ends with a «Big Bang»». TV Guide (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  36. Bynum, Aaron H. (2005 թ․ օգոստոսի 29). «Interview with 'AVATAR' Program Creators (page 1)» (անգլերեն). Animation Insider. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  37. Bynum, Aaron H. (2005 թ․ օգոստոսի 29). «Interview with 'AVATAR' Program Creators (page 3)» (անգլերեն). Animation Insider. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  38. «Avatar: The Last Airbender: Cast & Details». TV Guide (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.
  39. «About Jessie» (անգլերեն). Jessieflower.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  40. In Their Elements(անգլ.) // Nickelodeon Magazine : журнал. — Зима 2006. — С. 7. — ISSN 1546-7465.
  41. Voicebending(անգլ.) // Nickelodeon Magazine : журнал. — Февраль, 2007.
  42. Stewart, Jocelyn Y. (2006 թ․ հուլիսի 23). «Mako, 72; Actor Opened Door for Asian Americans». Los Angeles Times (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 26-ին.
  43. «Greg Baldwin» (անգլերեն). Metacritic. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  44. Brennan, Mike. (2008-04). «An Interview with Jeremy Zuckerman and Benjamin Wynn» (անգլերեն). SoundtrackNet. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  45. Bynum, Aaron H. (2005 թ․ օգոստոսի 29). «Interview with 'AVATAR' Program Creators (page 4)» (անգլերեն). Animation Insider. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  46. How Avatar Gets Its Kicks(անգլ.) // Nickelodeon Magazine : журнал. — Март, 2005.
  47. «Avatar: The Last Airbender: Season 1» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  48. «Avatar: The Last Airbender: Season 2» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  49. «Avatar: The Last Airbender: Season 3» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  50. Baisley, Sarah. (2004 թ․ սեպտեմբերի 9). «Comic-Con International 2004 Report» (անգլերեն). Animation World Network. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  51. «Comic-Con 2006: Saturday Programs» (անգլերեն). San Diego Comic-Con International. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  52. «Bryan Konietzko and Michael DiMartino» (անգլերեն). Pacific Media Expo. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  53. «It's Avatar Day At PMX 2006!» (PDF) (անգլերեն). Pacific Media Expo. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  54. Cover page(անգլ.) // Nickelodeon Magazine : журнал. — Зима 2006. — ISSN 1546-7465.
  55. Credits(անգլ.) // Nickelodeon Magazine : журнал. — Зима 2006. — С. 48. — ISSN 1546-7465.
  56. Leon, Kris De. (2007 թ․ սեպտեմբերի 20). «'Avatar' Magazine Now Available» (անգլերեն). BuddyTV. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.
  57. «Burger King 2006 Avatar The Last Airbender Set of 8 MIP» (անգլերեն). WorthPoint. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  58. «Air Scooter Aang - 2006 Burger King Avatar: The Last Airbender Series» (անգլերեն). Amazon.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  59. McKibben, Paul. «What's next for Son of Beast?» (անգլերեն). News.cincinnati.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  60. «Avatar Airbender - Nickelodeon Universe (Bloomington, Minnesota, USA)» (անգլերեն). Roller Coaster DataBase. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  61. Brown, Curt. (2008 թ․ մարտի 12). «New Mall of America rides put an extra nick in your wallet». Star Tribune (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  62. Lieberman, David. (2007 թ․ սեպտեմբերի 20). «Nick pins hopes on Avatar». USA Today (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  63. Bynum, Aaron H. (2006 թ․ հունիսի 30). «Avatar: Season 3» (անգլերեն). Animation Insider. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  64. Bynum, Aaron H. (2006 թ․ սեպտեմբերի 20). «Secret of the Fire Nation Ratings» (անգլերեն). Animation Insider. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
  65. «Nickelodeon's Avatar: The Last Airbender Hits All-Time Series High» (անգլերեն). News Blaze. 2008 թ․ հուլիսի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
  66. «Aang Is Ready to Strike Down the Fire Nation on the Darkest Day of the Year in Avatar's "Day of Black Sun" Premiering Friday, Nov. 30 on Nickelodeon» (անգլերեն). Viacom. 2007 թ․ նոյեմբերի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հունվարի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 6-ին.
  67. Ball, Ryan. (2005 թ․ մայիսի 3). «Cartoons on the Bay Picks Winners». Animation Magazine (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  68. «Legacy: 33rd Annual Annie Award Nominees and Winners (2005)» (անգլերեն). Энни. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2008 թ․ ապրիլի 26-ին.
  69. «Legacy: 34th Annual Annie Award Nominees and Winners (2006)» (անգլերեն). Энни. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 2008 թ․ ապրիլի 26-ին.
  70. Zuckerman, Jeremy. «Jeremy Zuckerman» (անգլերեն). LinkedIn. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  71. «Avatar: The Last Airbender» (անգլերեն). Эмми. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  72. «Avatar: The Last Airbender - Awards». Նյու Յորք Թայմս (անգլերեն). Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  73. «36th Annual Annie Nominations And Awards Recipients» (անգլերեն). Энни. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  74. Holmes, Joshua. (2008 թ․ մարտի 29). «2008 Nickelodeon 'Kids Choice Awards' Winners» (անգլերեն). Bumpshack.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  75. «2008 Official Selection» (անգլերեն). Festival International du Film d’Animation d’Annecy. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  76. «Complete List of 2008 Peabody Award Winners» (անգլերեն). Премия Пибоди. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 20-ին.
  77. «Satellite Awards» (անգլերեն). International Press Academy. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  78. «2009 Golden Reel Award Nominees: Television» (անգլերեն). Motion Picture Sound Editors. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  79. Herman, Joly. «Avatar: The Last Airbender» (անգլերեն). Common Sense Media. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  80. Mell, Tory Ireland. (2008 թ․ հուլիսի 22). «Avatar: The Last Airbender: «Sozin's Comet» Review» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  81. Childs, Hayden. (2012 թ․ ապրիլի 18). ««Sozin's Comet»» (անգլերեն). The A.V. Club. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  82. Stewart, Susan. (2008 թ․ հուլիսի 19). «Though Raised by Pacifists, Destined to Battle for Peace». Նյու Յորք Թայմս (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  83. LinneaKou. (2011 թ․ փետրվարի 4). «Another Avatar: The Last Airbender review» (անգլերեն). That Guy with the Glasses. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  84. Yoars, Marcus. «Avatar: The Last Airbender». Plugged In (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  85. London, Matt. (2010 թ․ մարտի 9). «Avatar: The Last Airbender Re-Watch: Prelude to the Endeavor» (անգլերեն). Tor.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  86. Rich, Jamie S. (2008 թ․ մայիսի 31). «Avatar the Last Airbender - Book 3: Fire, Vol. 3» (անգլերեն). DVD Talk. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
  87. Fries, Laura. (2005 թ․ փետրվարի 21). «Avatar: The Last Airbender». Variety (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
  88. Dan. (2010 թ․ հուլիսի 9). «Avatar: The Last Airbender (2005 - 2008)» (անգլերեն). MovieWeb. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
  89. «Avatar: The Last Airbender - The Art of Animated Series» (անգլերեն). Dark Horse Comics. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 3-ին.
  90. «Avatar: The Last Airbender - The Lost Adventures» (անգլերեն). Dark Horse Comics. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  91. «Avatar: The Last Airbender Volume 1 - The Promise Part 1 TPB» (անգլերեն). Dark Horse Comics. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  92. «Avatar: The Last Airbender Volume 2 - The Promise Part 2 TPB» (անգլերեն). Dark Horse Comics. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  93. «Avatar: The Last Airbender - The Promise Part 3 TPB» (անգլերեն). Dark Horse Comics. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  94. «Avatar: The Last Airbender - The Promise Library Edition HC» (անգլերեն). Dark Horse Comics. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  95. Sunu, Steve. (2012 թ․ հունիսի 25). «EXCLUSIVE: Yang Continues «Avatar: The Last Airbender» in «The Search»» (անգլերեն). Comic Book Resources. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 18-ին.
  96. «Avatar: The Last Airbender - The Search Part 1 TPB» (անգլերեն). Dark Horse Comics. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  97. «Avatar: The Last Airbender - The Search Part 2 TPB» (անգլերեն). Dark Horse Comics. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 19-ին.
  98. «Avatar: The Last Airbender - The Search Part 3 TPB» (անգլերեն). Dark Horse Comics. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 19-ին.
  99. «Upper Deck Entertainment Teams Up With Nickelodeon to Produce New Trading Card Game Based on the Wildly Popular Animated Series 'Avatar: The Last Airbender'» (անգլերեն). PR Newswire. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  100. «LEGO Avatar Air Temple» (անգլերեն). Amazon.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  101. «LEGO Avatar Fire Nation Ship» (անգլերեն). Amazon.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  102. «Avatar: Toys & Games» (անգլերեն). The Nickelodeon Shop. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 3-ին.
  103. «Avatar the Last Airbender Buttons Pins Badges» (անգլերեն). Amazon.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  104. «Avatar The Last Airbender~ 33 Stickers» (անգլերեն). Amazon.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  105. «Avatar The Last Airbender: Aang Avatar Chibi Tee - Adult» (անգլերեն). Nick Shop. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  106. «Avatar: The Last Airbender» (ռուսերեն). Игромания. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
  107. «Avatar: The Last Airbender - The Burning Earth» (անգլերեն). Игромания. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 18-ին.
  108. «Legacy: 35th Annual Annie Award Nominees and Winners (2007)» (անգլերեն). Энни. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 12-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 12-ին.
  109. «Avatar - The Last Airbender: Into the Inferno» (անգլերեն). Игромания. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
  110. «Nickelodeon Unveils New Avatar Multiplayer Online Global Game in September» (անգլերեն). Viacom. 2008 թ․ հուլիսի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  111. «All Avatar Games» (անգլերեն). Nickelodeon. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  112. «Nicktoons Nitro Racing» (անգլերեն). Raw Thrills. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
  113. «Nicktoons MLB» (անգլերեն). Nintendo. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
  114. «Nicktoons MLB (Wii)» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
  115. «Nicktoons MLB (Xbox 360)» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
  116. «Nicktoons MLB 3D» (անգլերեն). Allgame. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
  117. «Avatar: The Last Airbender, Season 1» (անգլերեն). iTunes Store. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  118. «Avatar: The Last Airbender, Season 3» (անգլերեն). PlayStation Store. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
  119. «BitTorrent Launches Download Platform» (անգլերեն). Worldscreen.com. 2007 թ․ փետրվարի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 19-ին.
  120. «Avatar: The Last Airbender» (անգլերեն). Xbox Live Marketplace. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
  121. «Full Episodes» (անգլերեն). Nickelodeon. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
  122. 122,0 122,1 122,2 122,3 122,4 122,5 «Avatar: The Last Airbender on DVD» (անգլերեն). TVShowsOnDVD.com. 2005 թ․ փետրվարի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  123. 123,0 123,1 «Avatar: The Last Airbender - Season One DVD Information» (անգլերեն). TVShowsOnDVD.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  124. 124,0 124,1 «Avatar: The Last Airbender - Season Two DVD Information» (անգլերեն). TVShowsOnDVD.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  125. 125,0 125,1 «Avatar: The Last Airbender Season Three DVD Information» (անգլերեն). TVShowsOnDVD.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  126. «Avatar: The Last Airbender - The Complete Book 1 (Collector's Edition) DVD Information» (անգլերեն). TVShowsOnDVD.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  127. «The Last Airbender (2010)» (անգլերեն). Rotten Tomatoes. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  128. Woerner, Meredith. (2010 թ․ հուլիսի 2). «What the Last Airbender TV series has that the movie doesn't» (անգլերեն). Io9.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  129. «Sequels, Remakes, and 3-D Rip-Offs Dominate 2010 RAZZIE® Award «Winners»» (անգլերեն). Золотая малина. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  130. Wigney, James. (2010 թ․ օգոստոսի 15). «Avatar director slams bandwagon jumpers». Herald Sun (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  131. Leib, Bart. (2012 թ․ ապրիլի 2). «The Legend of Korra: Not The Last Airbender (And That's Good)». Wired (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 28-ին.
  132. Farley, Christopher John. (2010 թ․ հուլիսի 21). «'Avatar: The Last Airbender': Nickelodeon Greenlights TV Spinoff 'The Legend of Korra'». The Wall Street Journal (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 29-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ավատար։ Լեգենդ Աանգի մասին» հոդվածին։