Շաֆիական մազհաբ

Շաֆիական մազհաբ
Տեսակ	madhhab? և religious movement?
Երկիր	Եգիպտոս,  Սիրիա,  Իրաք և  Հնդկաստան
Անվանված է	Al-Shafi'i?
Հիմնադիր	Al-Shafi'i?

Իսլամ Հավատի հիմքեր Միաստվածություն Աստվածային արդարություն Մարգարե · Ահեղ դատաստան · Իմամաթ Իսլամի հիմնասյուներ Վկայություն · Աղոթք · Նվիրաբերություն Պահք  · Ուխտագնացություն Ջիհադ  · Թազիե Պատմություն և ներկայացուցիչներ Մուհամմադ մարգարե Մարգարեներ · Խալիֆներ Սուննիներ · Շիաներ Մուսուլման Գրքեր և օրենքներ Ղուրան · Սուննա · Հադիսներ Շարիաթ · Ֆիկհ Հանաֆիականություն ·Մալիքիականություն Շաֆիականություն ·Հանբալիականություն Ջաֆարիականություն Արաբամուսուլմանական փիլիսոփայություն Իսլամական փիլիսոփայություն Մութազիլիականություն Աշարիականություն Սուֆիզմ Մշակույթ և հանրություն Արվեստ · Տոներ Տոմար Մզկիթներ Պորտալ:Իսլամ п · о · р

Շաֆիական մազհաբ (արաբ․՝ المذهب الشافعي‎‎), սուննի իսլամի իրավական դպրոցներից մեկը, որի հիմնադիրը Մուհամմադ իբն Իդրիս աշ-Շաֆին է։ Այս մազհաբը զարգացել է Հանաֆիական և Մալիքիական մազհաբների ուժեղ ազդեցության տակ և ընդունել դրանց առանձնահատկությունները։

Աղբյուրներ

Իրավական որոշում (ֆեթվա) կայացնելու համար շիա իրավաբանները օգտագործում են Ղուրանը, Մուհամմադ մարգարեի Սուննան, հեղինակավոր իրավաբանների միաձայն կարծիքը, Մուհամմադ մարգարեի ուղեկիցների կարծիքը, անալոգիայի վերաբերյալ դատողությունները և իսթիսհաբը․

• Ղուրանը և Սուննան միասին դիտվում են որպես մեկ «Հայտնություն»։ Սուննային կարելի է դիմել միայն այն դեպքում, երբ Ղուրանում չկա այս կամ այն մտքի բառացի հաստատում. միևնույն ժամանակ, մեդիների կողմից փոխանցված հադիսները ընդունվում են անվերապահորեն։
• Իջման դիտվում է որպես Ղուրանի և Սուննայի լրացում, որին կարելի է դիմել, եթե ոչ Ղուրանում, ոչ էլ Սուննայում որևէ հարցի վերաբերյալ ամբողջական հստակություն չկա։ Հաշվի են առնվում այս հարցի վերաբերյալ որոշումները, որոնք ընդունվել են միայն մադինացի մուջթահիդների կողմից։
• Կիյասը կարող է օգտագործվել միայն նախորդ աղբյուրներից ցանկալի նյութ ընտրելու համար։
• Իսթիհսանը (նախընտրելի կարծիքի կիրառումը այն դեպքում, երբ կիյասի ձևականորեն ճիշտ կիրառումը հանգեցնում է կրոնի այլ պոստուլատների հետ հակասության) ամբողջովին մերժվում է։
• Մալիքիական մազհաբից փոխառված է իրավական որոշում կայացնելու սկզբունքը՝ հիմնվելով դրա սոցիալական օգուտների վերաբերյալ ազատ դատողության վրա կամ սովորույթի նորմերի հիման վրա (ուրֆ)։ Այլ տվյալներով՝ իսթիսլահը շաֆիական մազհաբում մերժվում է։

Տարածում

Հիջրայի 199 թվականից սկսած՝ Շաֆիական մազհաբը մեծ ժողովրդականություն է ձեռք բերել Եգիպտոսում։ Երկար ժամանակ այն գերակշռում էր Իրանում և պահպանում էր հետևորդներին, չնայած այն հանգամանքին, որ պետության պաշտոնական գաղափարախոսությունն այսօր շիիզմն է։ Իրաքում և Մավերանահրայում Շաֆիական մազհաբը ժողովրդականության մեջ վիճում էր Հանաֆիական մազհաբի հետ։ Այսօր այն գերիշխող է Սիրիայում, Լիբանանում, Պաղեստինում և Հորդանանում, ունի բազմաթիվ հետևորդներ Իրաքում, Պակիստանում, Հնդկաստանում, Մալայզիայում, Բրունեյում և Ինդոնեզիայի մեծ մասում, Թաիլանդի ծայրահեղ հարավում և Ֆիլիպինների մուսուլմանական մասում։ Ռուսաստանի Դաշնությունում իսլամի շաֆիական մազհաբը գերակշռում է Չեչնիայում, Ինգուշեթիայում և Դաղստանի մեծ մասում (այս երեք հանրապետություններից բացի ոչ մի տեղ, այս մազհաբը տարածված չէ հետխորհրդային տարածքում)։ Շաֆիական մազհաբը գերակշռում է Ադրբեջանի հյուսիսային շրջաններում և հանդիպում է Ադրբեջանի հարավային մասում գտնվող թալիշների շրջանում։ Շաֆիական մազհաբի դրույթները հիմք են հանդիսացել Սոմալիի, Կոմորյան կղզիների և այլ իսլամական պետությունների օրենսդրության համար։

Շաֆիական գրականություն

• Մուհամմադ աշ-Շաֆի - «Քիթաբ ալ-Ումմ», «ար-Ռիսալ»։
• Աբու Իբրահիմ ալ-Մուզանի - «Մուհտասար ալ-Մուզանի»։
• Աբու Համիդ ալ-Ղազալի - «ալ-Մուստասֆա մին իլմ ալ-ուսուլ»։
• Աբու Շուջա ալ-Սպահանի - «Գայաթ աթ-տակիրիբ»։
• Մուհիդդին ան-Նավավի - «Մինհաջ ատ-Թալիբան»։
• Իբն Հաջար ալ-Հայթամի - «Թուխֆաթ ալ-Մուխթաջ բի շարհ ալ-Մինհաջ»։
• Ահմադ իբն Նաքիբ ալ-Միսրի - «Ումդատ աս-Սալիկ վա Կուդատ ան-Նասիկ»։

Գրականություն

• Al-Shāfiʿī, Muḥammad ibn Idrīs; Lowry, Joseph E. (2013). The Epistle on Legal Theory: A Translation of Al-Shafi'i's Risalah. Translated by Lowry, Joseph E. New York University Press. ISBN 9781479855445. JSTOR j.ctt17mvkhj.
• Cilardo, Agostino (2014). «Shafiʽi Fiqh». In Fitzpatrick, Coeli; Walker, Adam Hani (eds.). Muhammad in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia of the Prophet of God. ABC-CLIO.
• Yahia, Mohyddin (2009). Shafiayini et les deux sources de la loi islamique, Turnhout: Brepols Publishers, 978-2-503-53181-6
• Rippin, Andrew (2005). Muslims: Their Religious Beliefs and Practices (3rd ed.). London: Routledge. pp. 90–93. 0-415-34888-9.
• Calder, Norman, Jawid Mojaddedi, and Andrew Rippin (2003). Classical Islam: A Sourcebook of Religious Literature. London: Routledge. Section 7.1.
• Schacht, Joseph (1950). The Origins of Muhammadan Jurisprudence. Oxford: Oxford University. pp. 16.
• Khadduri, Majid (1987). Islamic Jurisprudence: Shafiayini's Risala. Cambridge: Islamic Texts Society. pp. 286.
• Abd Majid, Mahmood (2007). Tajdid Fiqh Al-Imam Al-Syafi'i. Seminar pemikiran Tajdid Imam As Shafie 2007.
• al-Shafiayini, Muhammad b. Idris, "The Book of the Amalgamation of Knowledge" translated by A.Y. Musa in Hadith as Scripture: Discussions on The Authority Of Prophetic Traditions in Islam, New York: Palgrave, 2008
• Al-Zarkashi, Badr al-Din (1393). Al-Bahr Al-Muhit Vol VI.
• Khadduri, Majid (1961). 'Islamic Jurisprudence: Shafiayini's Risala. Johns Hopkins University Press.
• Al-Shafiayini: The Epistle on Legal Theory - Risalah fi usul al-fiqh. Translated by Lowry, Joseph. New York University Press. 2013. ISBN 978-0814769980.
• Hallaq, Wael B. (2009). An Introduction to Islamic Law. Cambridge University Press. ISBN 9780521678735.
• Saeed, Abdullah (2008). The Qur'an: An Introduction. Routledge. ISBN 978-0415421256.
• Ramadan, Hisham M. (2006). Understanding Islamic Law: From Classical to Contemporary. Rowman Altamira. ISBN 978-0-7591-0991-9.
• Kamali, Mohammad Hashim (2008). Shari'ah Law: An Introduction. Oneworld Publications. ISBN 978-1851685653.
• Hasyim, Syafiq (2005). Understanding Women in Islam: An Indonesian Perspective. Equinox. ISBN 978-9793780191.
• Hallaq, Wael B. (2009a). Sharī'a: Theory, Practice, Transformations. Cambridge University Press. ISBN 978-0521861472.
• Brown, Jonathan A. C. (2014). Misquoting Muhammad: The Challenge and Choices of Interpreting the Prophet's Legacy. Oneworld Publications. ISBN 978-1780744209.
• Ridgeon, Lloyd (2003). Major World Religions: From Their Origins to the Present. Routledge. ISBN 978-0415297967.
• Dutton, Yasin (1999). The Origins of Islamic Law: The Qurʼan, the Muwaṭṭaʼ and Madinan ʻAmal.
• Haddad, Gibril F. (2007). The Four Imams and Their Schools. Muslim Academic Trust, London.
• Pouwels, Randall L. (2002). Horn and Crescent: Cultural Change and Traditional Islam. Cambridge University Press. ISBN 978-0521523097.
• Christelow, Allan (2000). Levtzion, Nehemia; Pouwels, Randall (eds.). "Islamic Law in Africa," in The History of Islam in Africa. Ohio University Press. ISBN 978-0821412978.
• Zayn Kassam; Bridget Blomfield (2015). «Remembering Fatima and Zaynab: Gender in Perspective». In Farhad Daftory (ed.). The Shi'i World. I. B. Tauris Press.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շաֆիական մազհաբ» հոդվածին։