Կուենկա (Էկվադոր)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կուենկա (այլ կիրառումներ)
Քաղաք | |||||
---|---|---|---|---|---|
Կուենկա | |||||
Cuenca | |||||
| |||||
![]() | |||||
Երկիր | ![]() | ||||
Հիմնադրված է | 1557 թ. | ||||
Մակերես | 1 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 2550 մետր | ||||
Պաշտոնական լեզու | իսպաներեն | ||||
Բնակչություն | 329 928 մարդ (2010) | ||||
Կրոնական կազմ | քրիստոնյաներ | ||||
Ժամային գոտի | UTC-5 | ||||
Հեռախոսային կոդ | 593 7 | ||||
Փոստային դասիչ | EC010150 | ||||
Պաշտոնական կայք | cuenca.gob.ec | ||||
| |||||
Կուենկա (իսպ.՝ Cuenca), քաղաք Էկվադորում՝ Ասուայ պրովինցիայում, որի վարչական կենտրոնն է և խոշորագույն բնակավայրը[1]։ 2013 թվականի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է մոտավորապես 345 հազար[2] (մետրոպոլիսային տարածքում կամ ագլոմերացիայում ապրում է ավելի քան 660 հազար մարդ), և այդ ցուցանիշով երկրում զբաղեցնում է երրորդ տեղը։ Գտնվում է Էկվադորյան Անդերում՝ ծովի մակերևույթից 2500 մ բարձրության վրա։ Հիմնադրվել է 1557 թվականին Santa Anda de los cuatro rios de Cuenca անունով[3][4][5][6]՝ հնագույն Տոմեբամբա քաղաքի տեղում։ Քաղաքի պատմական կենտրոնում պահպանվել են գաղութային ժամանակների բազմաթիվ մեծարժեք կառույցներ, որոնք ներառված են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում[7]։ Կուենկայի կենտրոնն ամբողջությամբ հռչակվել է մարդկության մշակութային հուշարձան[8]։ Քաղաքը վարչական, տնտեսական, ֆինանսական, առևտրային, կրթական, մշակութային, մարզական կարևոր կենտրոն է, բազմաթիվ նշանավոր մարդկանց ծննդավայր[9], և պատահական չէ, որ հաճախ անվանվում է Էկվադորի Աթենք, գրավում բազմաթիվ զբոսաշրջիկների[10]։
Կուենկայում զարգացած են տեքստիլ, քիմիական, սննդի արդյունաբերությունը, հագուստեղենի արտադրությունը։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հնագիտական պեղումների արդյունքները վկայում են, որ քաղաքի ներկայիս տարածքում ու շրջակայքում մարդիկ բնակություն են հաստատել մեր թվականությունից երկու հազար տարի առաջ։ Հետագայում այն մաս է կազմել ինկերի կայսրության։ 16-րդ դարի կեսերին ընկել է իսպանացիների տիրապետության տակ։
Քույր և գործընկեր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սիմոն Բոլիվար փողոցը
Քաղաքային տրամվայը, որի առաջին գիծը գործարկվել է 2020 թվականի մայիսի 25-ից[27]
Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կուենկային բնորոշ է մերձարևադարձային լեռնային կլիման (Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Cfb):
Կուենկա, Էկվադորի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 33.0 (91.4) |
29.9 (85.8) |
28.8 (83.8) |
33.0 (91.4) |
32.0 (89.6) |
31.6 (88.9) |
29.5 (85.1) |
34.0 (93.2) |
31.2 (88.2) |
33.0 (91.4) |
33.0 (91.4) |
33.0 (91.4) |
34.0 (93.2) |
Միջին բարձր °C (°F) | 22.4 (72.3) |
22.4 (72.3) |
21.9 (71.4) |
21.7 (71.1) |
21.4 (70.5) |
20.4 (68.7) |
19.9 (67.8) |
20.4 (68.7) |
21.3 (70.3) |
22.3 (72.1) |
23.1 (73.6) |
23.1 (73.6) |
21.69 (71.03) |
Միջին օրական °C (°F) | 15.3 (59.5) |
15.8 (60.4) |
15.6 (60.1) |
15.3 (59.5) |
14.4 (57.9) |
13.6 (56.5) |
13.3 (55.9) |
13.3 (55.9) |
14.7 (58.5) |
15.3 (59.5) |
14.7 (58.5) |
15.6 (60.1) |
14.7 (58.5) |
Միջին ցածր °C (°F) | 10.9 (51.6) |
11.1 (52) |
11.2 (52.2) |
10.9 (51.6) |
10.6 (51.1) |
9.8 (49.6) |
9.4 (48.9) |
9.1 (48.4) |
9.5 (49.1) |
10.1 (50.2) |
10.2 (50.4) |
10.6 (51.1) |
10.28 (50.52) |
Ռեկորդային ցածր °C (°F) | 0.0 (32) |
0.0 (32) |
1.0 (33.8) |
1.0 (33.8) |
0.0 (32) |
−0.6 (30.9) |
−3.0 (26.6) |
−1.1 (30) |
−1.0 (30.2) |
−2.0 (28.4) |
−0.6 (30.9) |
0.0 (32) |
−3.0 (26.6) |
Անձրևի տեղումներ մմ (դյույմ) | 67 (2.64) |
85 (3.35) |
107 (4.21) |
109 (4.29) |
77 (3.03) |
68 (2.68) |
53 (2.09) |
47 (1.85) |
56 (2.2) |
73 (2.87) |
69 (2.72) |
67 (2.64) |
878 (34.57) |
Միջ. անձրևոտ օրեր (≥ 0.1 mm) | 20 | 21 | 22 | 19 | 15 | 11 | 10 | 10 | 12 | 16 | 13 | 10 | 179 |
Միջին ամսական արևային ժամ | 155 | 113 | 124 | 120 | 155 | 150 | 186 | 186 | 150 | 155 | 150 | 155 | 1799 |
Աղբյուր #1: Temperatures: Climate Ecuador[28], Voodoo Skies[29] | |||||||||||||
Աղբյուր #2: Other: Cuenca Climate Guide [30] |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Herlihy-Mera, Jeffrey (2018)։ «Where Are You Going? a Bus Ride Through the Languages of Ecuador»։ The Chronicle of Higher Education։ July 16: 1։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-12-03-ին
- ↑ Countries/Cities: Cuenca – World Gazetteer (archive.is) {{{2}}}
- ↑ Cita noticia|apellidos=TIEMPO|nombre=EL|título=¿Santa Ana de los cuatro ríos?|url=https://www.eltiempo.com.ec/noticias/columnistas/1/santa-ana-de-los-cuatro-rios%7Cfecha=18 de diciembre de 2016|fechaacceso=18 de noviembre de 2018|periódico=EL TIEMPO|idioma=es-es
- ↑ Cita web|url=http://www.cuencanos.com/cuenca/santa-ana-de-los-4-rios.php%7Ctítulo=Santa(չաշխատող հղում) Ana de los 4 ríos de Cuenca - Ecuador|fechaacceso=18 de noviembre de 2018|sitioweb=Cuencanos.com
- ↑ Cita noticia|apellidos=TIEMPO|nombre=EL|título=Cuenca, de los cuatro ríos, ¿por qué Santa Ana?|url=https://www.eltiempo.com.ec/noticias/columnistas/1/cuenca-de-los-cuatro-rios-por-que-santa-ana%7Cfecha=3 de febrero de 2014|fechaacceso=18 de noviembre de 2018|periódico=EL TIEMPO|idioma=es-es
- ↑ Cita web|url=http://www.conmebol.com/es/santa-ana-de-los-cuatro-rios-de-cuenca-nombre-pintoresco-con-atractivos-inapreciables%7Ctítulo=Santa Ana de los Cuatro Ríos de Cuenca, nombre pintoresco, con atractivos inapreciables | CONMEBOL|fechaacceso=18 de noviembre de 2018|sitioweb=www.conmebol.com|idioma=es
- ↑ Centre UNESCO World Heritage։ «Centro del Patrimonio Mundial -»։ UNESCO World Heritage Centre (իսպաներեն)։ Վերցված է 2020-08-11
- ↑ Cita web|url=https://whc.unesco.org/es/list/863%7Ctítulo=Centro del Patrimonio Mundial -|fechaacceso=21 de junio de 2018|apellido=Centre|nombre=UNESCO World Heritage|sitioweb=whc.unesco.org|idioma=es
- ↑ Cita web|url=http://www.viajeros.com/diarios/cuenca/cuenca-la-atenas-del-ecuador%7Ctítulo=Cuenca(չաշխատող հղում), la Atenas del Ecuador - Diario Cuenca, la Atenas del Ecuador.... - Diarios de viaje de Cuenca | Viajeros | Viajeros|fechaacceso=21 de diciembre de 2017|sitioweb=Viajeros.com|idioma=es
- ↑ Cita web |url=http://elcomercio.com/pais/Cuenca-seduce-calidad-vida_0_535146546.html |título=Cuenca seduce por su calidad de vida |fechaacceso=30 de agosto de 2011 |fecha=14 de agosto de 2011 |editorial=El Comercio |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20130515141134/http://elcomercio.com/pais/Cuenca-seduce-calidad-vida_0_535146546.html |fechaarchivo=15 de mayo de 2013
- ↑ Cita web|url=https://www.elmercurio.com.ec/355344-azogues-y-la-patria/%7Ctítulo=Diario(չաշխատող հղում) El Mercurio - Cuenca EcuadorAzogues, 192 años de Vida Política y trascendental - Diario El Mercurio - Cuenca Ecuador|fechaacceso=21 de diciembre de 2017|sitioweb=www.elmercurio.com.ec|idioma=es
- ↑ Cita noticia|apellidos=AGN|título=Convenios históricos suscriben municipalidades Cuenca y Azogues.|url=https://www.elmercurio.com.ec/225107-convenios-historicos-suscriben-municipalidades-cuenca-y-azogues%7Cfecha=17(չաշխատող հղում) de diciembre de 2009|fechaacceso=21 de diciembre de 2017|periódico=Diario el Mercurio de Cuenca
- ↑ Cita noticia|apellidos=Tiempo|nombre=El|título=La libertad de Azogues|url=http://www.eltiempo.com.ec/noticias/columnistas/1/401745/la-libertad-de-azogues%7Cfecha=4 de noviembre de 2016|fechaacceso=21 de diciembre de 2017|periódico=El Tiempo|idioma=es|urlarchivo=https://web.archive.org/web/20171222104912/http://www.eltiempo.com.ec/noticias/columnistas/1/401745/la-libertad-de-azogues%7Cfechaarchivo=22 de diciembre de 2017
- ↑ 14,0 14,1 14,2 Cita web |url=http://www.cuencahighlife.com/post/2009/07/17/Tempe-Arizona-and-Cuenca-establishing-a-sister-city-relationship3b-volunteers-needed-to-help-with-the-new-program.aspx |título=Tempe, Arizona and Cuenca establishing a sister city relationship; organizers looking for volunteers |fecha=17 de julio de 2009 |fechaacceso=25 de septiembre de 2011 |idioma=inglés |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20111011042016/http://cuencahighlife.com/post/2009/07/17/Tempe-Arizona-and-Cuenca-establishing-a-sister-city-relationship3b-volunteers-needed-to-help-with-the-new-program.aspx |fechaarchivo=11 de octubre de 2011
- ↑ Cita web|url=http://www.eluniverso.com/2002/11/12/0001/12/7B078F12866C418DBB8EF440F8DF1C2A.html%7Ctítulo=Cuenca(չաշխատող հղում) de Ecuador y España serán ciudades hermanas - NOV. 12, 2002 - El País - Historicos - EL UNIVERSO|fechaacceso=21 de diciembre de 2017|apellido=eluniverso.com.|sitioweb=www.eluniverso.com
- ↑ Municipalidad del Cusco - Ciudades Hermanas
- ↑ Citace elektronického periodika |titul=Guanajuato: Ciudades hermanas |url=http://www.guanajuatocapital.gob.mx/ciudadeshermanas/cont/cuenca_esp_01.html |datum přístupu=23-09-2012 |url archivu=https://web.archive.org/web/20110607014017/http://www.guanajuatocapital.gob.mx/ciudadeshermanas/cont/cuenca_esp_01.html |datum archivace=07-06-2011 |nedostupné=ano
- ↑ Guanajuato: Ciudades hermanas
- ↑ enlace roto|1=Cita web |url= http://www.embajadaecuador.com.ve/Bolet%EDn%20%20Proyecto%20Hermanamiento%20de%20Ciudades%20Ecuador-%20Venezuela.pdf(չաշխատող հղում) |título=Boletín Proyecto Hermanamiento de Ciudades Ecuador-Venezuela |fechaacceso=3 de diciembre de 2012 |obra=Embajada del Ecuador en Venezuela}} |2=http://www.embajadaecuador.com.ve/Bolet%EDn%20%20Proyecto%20Hermanamiento%20de%20Ciudades%20Ecuador-%20Venezuela.pdf(չաշխատող հղում) |bot=InternetArchiveBot
- ↑ enlace roto|1=Cita web |url=http://portal2.sre.gob.mx/enlace/images/STORIES/locales/raipdf/pue/pue6.pdf(չաշխատող հղում) |título=Convenio de Colaboración entre el Ayuntamiento del Municipio de Puebla de Zaragoza, Estado de Puebla de los Estados Unidos Mexicanos y la Municipalidad de Cuenca, República de Ecuador |fecha=12 de abril de 2003 |fechaacceso=22 de febrero de 2012|tipo=pdf}} |2=http://portal2.sre.gob.mx/enlace/images/STORIES/locales/raipdf/pue/pue6.pdf(չաշխատող հղում) |bot=InternetArchiveBot
- ↑ Rosario y Cuenca hermanadas en pos de la integración de América del Sur
- ↑ «Town Twinning Agreements»։ Municipalidad de Rosario - Buenos Aires 711։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-03-19-ին։ Վերցված է 2014-10-14
- ↑ Rosario y Cuenca hermanadas en pos de la integración de América del Sur
- ↑ Citace elektronického periodika |titul=Cuenca firma acuerdo de cooperación con China |url=http://www.ecuadorinmediato.com/Noticias/news_user_view/cuenca_firma_acuefdo_de_cooperacion_con_china--133747 |datum přístupu=2012-09-23 |url archivu=https://web.archive.org/web/20121017110354/http://www.ecuadorinmediato.com/Noticias/news_user_view/cuenca_firma_acuefdo_de_cooperacion_con_china--133747 |datum archivace=2012-10-17 |nedostupné=ano
- ↑ Cita web |url=http://www.ecuadorinmediato.com/Noticias/news_user_view/cuenca_firma_acuefdo_de_cooperacion_con_china--133747 |título=Cuenca firma acuerdo de cooperación con China |fechaacceso=30 de agosto de 2011 |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20121017110354/http://www.ecuadorinmediato.com/Noticias/news_user_view/cuenca_firma_acuefdo_de_cooperacion_con_china--133747 |fechaarchivo=17 de octubre de 2012
- ↑ Cita web |url=http://www.tempesistercities.org/meet-our-sister-cites/cuenca-ecuador/ |título=Cuenca, Ecuador - Tempe Sister Cities |fechaacceso=25 de septiembre de 2011 |idioma=inglés
- ↑ Tranvía Cuenca
- ↑ «ECUADOR - CUENCA»։ Արխիվացված է օրիգինալից 13 January 2019-ին։ Վերցված է 28 August 2015
- ↑ «Archived copy»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2018-06-03-ին։ Վերցված է 2015-09-16
- ↑ «Cuenca Climate Guide, Ecuador»։ Արխիվացված է օրիգինալից 22 March 2016-ին։ Վերցված է 28 August 2015
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Alcaldía de Cuenca Archived 2015-07-23 at the Wayback Machine.
- Guía de arquitectura de Cuenca PDF
- Acta de Fundación de Cuenca (12 de abril de 1557)
|