Կարլ Բյուլեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կարլ Բյուլեր
Karl Bühler
Ծնվել էմայիսի 27, 1879(1879-05-27)[1][2][3][…]
Մեկելսհայմ[4]
Մահացել էհոկտեմբերի 24, 1963(1963-10-24)[5][1][2][…] (84 տարեկան)
Լոս Անջելես, ԱՄՆ[5]
Բնակության վայր(եր)Գերմանիա
Քաղաքացիություն Գերմանական կայսրություն,  Ավստրիա և  ԱՄՆ
Մասնագիտությունհոգեբան, համալսարանի դասախոս և հոգեբույժ
Հաստատություն(ներ)Վիեննայի համալսարան, Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, Դրեզդենի տեխնիկական համալսարան, Մինեսոտայի համալսարան և Հարավային Կալիֆոռնիայի համալսարան
Գործունեության ոլորտհոգեբանություն
ԱնդամակցությունՀունգարիայի գիտությունների ակադեմիա և Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերՖրայբուրգի համալսարան և Ստրասբուրգի համալսարան[6]
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[1][7]
Գիտական ղեկավարClemens Baeumker?[6]
Եղել է գիտական ղեկավարԿարլ Փոփեր[6], Anna Brind?, Trude Hammerschlag?, Gertrud Felsenburg? և Բրունո Բետլհեյմ[6]
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Շառլոտա Բյուլեր
 Karl Bühler Վիքիպահեստում

Կարլ Լյուդվիգ Բյուլեր (գերմ.՝ Karl Ludwig Bühler, մայիսի 27, 1879(1879-05-27)[1][2][3][…], Մեկելսհայմ[4] - հոկտեմբերի 24, 1963(1963-10-24)[5][1][2][…], Լոս Անջելես, ԱՄՆ[5]), գերմանացի հոգեբան և լեզվաբան, մտածողության և լեզվի հոգեբանության, ընդհանուր լեզբավանության հոգեբանության մասին աշխատությունների հեղինակ։

Ծնվել է Գերմանիայում։ Եղել է Օ.Կյուլպեի աշակերտը։ Մինչև նացիստական ռեժիմի հաստատումը Բյուլլերը աշխատում էր Վյուցբուրգի, Բոննի և Մյունխենի համալսարաններում, իսկ 1922-1938 թթ. Վիենայում։ Ավստրիայի անշլյուսից հետո Բյուլերը աշխատել է Մինենսոտսկի (1940 թվականից) և Լոս-անջելեսի (1945 թվականից) համալսարաններում։ Նրա կինը՝ Շարլոտա Բյուլերը, մանկական հոգեբանության մասնագետ է։

Հոգաբանության մեջ համարվում է վյուցբուրգյան դպրոցի հետևորդը, այսպես կոչված «ամբողջական հոգեբանական վերլուծության»` կապված գեշտալտ հոգեբանության հետ։ Մշակել է լեզվի լեզվի սկզբնական կոնցեպցիան, որը շատ դեպքերում հեռվանում է Ֆերդինանդ դը Սոսյուրի «Լեզու և խոսք» երկճյուղումից։ Բյուլերը նաև առաջարկել է խոսքային գործողության տեսությունը, ներմուծել է կոնոտացիա հասկացությունը, որը համարվում է լեզվի դեյկտիկ ռուս.՝ дейксис միավորների սկզբնաղբյուրներից մեկը։ Երեխայի հոգեկան զարգացվածության խնդրի մշակման գործում ունի մեծ ներդրում՝ զարգացնելով հոգեբանական զարգացման երեք հիմնական փուլերի («բնազդ», «վարժեցում», «Ինտելեկտ») երկդիմի կոնցեպցիան։

Բյուլլերի աշխատությունները լեզվաբանության վերաբերյալ ազդեցություն են ունեցել Պրահայի դպրոցի ներկայացուցիչների վրա։

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Handbuch der Psychologie. — Jena, 1922.
  • Ausdruckstheorie. — Jena, 1933.
  • Sprachtheorie. Die Darstellungsfunktion der Sprache. — Jena, 1934.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 Meldezettel
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118516957 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Бюлер Карл // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  7. ↑ CONOR.Sl
  8. ↑ https://www.dgps.de/die-dgps/preise-und-ehrungen/wilhelm-wundt-medaille/

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարլ Բյուլեր» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կարլ_Բյուլեր&oldid=9061851» էջից