Կալմիկերեն
Արտաքին տեսք
Կալմիկերեն Хальм́г кел́н | |
---|---|
Տեսակ | լեզու |
Ենթադաս | օյրատ լեզու[1][2] |
Երկրներ | Ռուսաստան |
Շրջաններ | Կալմիկիա |
Պաշտոնական կարգավիճակ | Կալմիկիա |
Խոսողների քանակ | 431 800 մարդ (2021)[3] |
Լեզվակիրների թիվը | Ռուսաստան ▼ 80 546 |
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճակ | ոչ նպաստավոր |
Գրերի համակարգ | կյուրեղագիր, լատինական այբուբեն և Clear Script? |
IETF | xal |
ԳՕՍՏ 7.75–97 | кал 260 |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | xal |
ISO 639-3 | xal |
Kalmyk Oirat language Վիքիպահեստում |
Կալմիկերեն (ինքնանվանում՝ Хальм́г кел́н), կալմիկների լեզուն։
Պատկանում է մոնղոլական լեզվախմբին։ Խոսվում է Կալմիկիայի Ինքնավար Հանրապետությունում, Աստրախանի, Ռոստովի և Վոլգոգրադի մարզերում, Ստավրոպոլի երկրամասում։
Խոսողների թիվը Ռուսաստանում՝ մոտ 80 546։
Կալմիկերեն խոսում են նաև ՉԺՀ-ում՝ մոտ 60 հազար մարդ (1953-1954)։
Հնչյունական համակարգին բնորոշ են երկար ու կարճ ձայնավորները։ Գոյականն ունի հոլովի, թվի, բայը՝ ժամանակի, եղանակի, դեմքի, թվի, կերպի, սեռի (բայական) կարգեր։ Այբուբենը 1924-1931 թվականներին՝ ոուսագիր, 1931-1938 թվականներին՝ լատինագիր, 1938 թվականին՝ ոուսագիր, թյուրքամոնղոլական լեզու։
Այբուբեն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]А а | Ә ә | Б б | В в | Г г | Һ һ | Д д | Е е | Ё ё |
Ж ж | Җ җ | З з | И и | Й й | К к | Л л | М м | Н н |
Ң ң | О о | Ө ө | П п | Р р | С с | Т т | У у | Ү ү |
Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь |
Э э | Ю ю | Я я |
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Бардаев Э. Ч. Современный калмыцкий язык։ Лексикология. — Элиста, 1985.
- Биткеева А. Н.] Калмыцкий язык в современном мире (социолингвистический аспект). — М.։ Наука, 2006. — 366 с.
- Биткеева А. Н. Социальные функции национального языка в современном мире: ойрат-калмыцкий язык
- Вопросы теоретической грамматики калмыцкого языка. Вып. I, II. — Элиста, 2004—2006.
- Бобровников А. Грамматика монгольско-калмыцкого языка. — Կազան, 1849.
- Котвич В. Л. Опыт грамматики калмыцкого разговорного языка. Արխիվացված 2013-12-31 Wayback Machine — Պրահա, 1929.
- Очиров У. У. Грамматика калмыцкого языка: Синтаксис. Արխիվացված 2007-10-08 Wayback Machine — Էլիստա, 1964.
- Павлов Д. А. Современный калмыцкий язык։ Фонетика и графика. — Էլիստա, 1968.
- Пюрбеев Г. Ц. Грамматика калмыцкого языка։ Синтаксис. — Էլիստա, 1977—1979.
- Пюрбеев Г. Ц. Калмыцкий язык // Языки мира։ Монгольские языки. Тунгусо-маньчжурские языки. Японский язык. Корейский язык. — М., 1997.
- Санжеев Г. Д. (ред.) Грамматика калмыцкого языка: Фонетика и морфология. Արխիվացված 2007-10-08 Wayback Machine — Элиста, 1983.
- Тенишев Э. Р. Иссык-кульских калмыков язык // Языки мира։ Монгольские языки. Тунгусо-маньчжурские языки. Японский язык. Корейский язык. — М., 1997.
- Тенишев Э. Р. О языке калмыков Иссык-Куля Արխիվացված 2006-10-16 Wayback Machine.
- Тодаева Б. X. Калмыцкий язык // Языки народов СССР։ В 5-ти томах. Т. 5. — Л., 1968.
- Убушаев Н. Н. Диалектная система калмыцкого языка. — Элиста, 2006.
- Яхонтова Н. С. Ойратский литературный язык // Языки мира։ Монгольские языки. Тунгусо-маньчжурские языки. Японский язык. Корейский язык. — М., 1997.
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Crystal D. The Cambridge Encyclopedia of Language — Cambridge University Press, 1987. — P. 307. — ISBN 978-0-521-42443-1
- ↑ Glottolog / H. Hammarström, R. Forkel, M. Haspelmath — Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ↑ Ethnologue — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 1951. — ISSN 1946-9675
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կալմիկերեն» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 181)։ |
|