Տիգրան Մուշեղյան

Տիգրան Մուշեղյան
Ծնվել է	օգոստոսի 20, 1886; Վաղարշապատ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	ապրիլի 22, 1935 (48 տարեկան); Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն
Գերեզման	Գերեզման Տիգրան Մուշեղյանի
Մասնագիտություն	գիտնական
Հաստատություն(ներ)	Երևանի պետական համալսարան
Ալմա մատեր	Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետ
	Tigran Musheghyan Վիքիպահեստում

Տիգրան Պետրոսի Մուշեղյան (օգոստոսի 20, 1886(1886-08-20), Վաղարշապատ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - ապրիլի 22, 1935(1935-04-22), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն), հայ ֆիզիոլոգ, լուսավորության բնագավառի գործիչ։

ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ Գրիգոր Մուշեղյանի եղբայրն է։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Վաղարշապատում (այժմ՝ Էջմիածին)։ 1906 թվականին ավարտելով Երևանի արական գիմնազիան՝ ընդունվել է Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետի կենսաբանության բաժինը, որն ավարտել է 1912 թվականին և աշխատանքի անցել նույն բուհի ֆիզիոլոգիայի ամբիոնում։

1919 թվականին տեղափոխվել է Երևան և աշխատանքի անցել արական գիմնազիայում որպես ուսմասվար, միաժամանակ՝ կենսաբանության և մաթեմատիկայի դասախոս։ 1921 թվականին հրավիրվել է ԵՊՀ՝ դասավանդելու «Կենդանիների ֆիզիոլոգիա», «Բնության դիալեկտիկա», «Բնագիտության դասավանդման մեթոդիկա» դասընթացները։ 1922 թվականին նրա ջանքերով ԵՊՀ-ում կազմակերպվել են կենդանիների ֆիզիոլոգիայի ամբիոնը և լաբորատորիան^[1]։

Տիգրան Մուշեղյանի գերեզմանը Կոմիտասի անվան պանթեոնում

1922-1935 թթ. ղեկավարել է Ֆիզիոլոգիայի ամբիոնը։ 1933 թվականից մինչև կյանքի վերջը եղել է ԵՊՀ ռեկտոր^[2]՝ միաժամանակ վարելով ՀԽՍՀ մարքսիզմ-լենինիզմի ինստիտուտի բնագիտական բաժանմունքի նախագահի պարտականությունները։

Մեծ է Մուշեղյանի դերը դպրոցական ուսումնական պլանների, ծրագրերի և դասագրքերի ստեղծման, ինչպես նաև մանկավարժական կադրերի պատրաստման գործում։

Զբաղվել է նաև գիտական աշխատանքով։ Նա ցորենից, գարուց, բրնձից և կարտոֆիլից ստացել է ինսուլինանման նյութեր, որոնց ազդեցությունն ուսումնասիրել է կենդանիների և բույսերի վրա։

Վախճանվել է 1935 թվականին Երևանում։ Թաղված է Կոմիտասի անվան պանթեոնում^[3]։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԵՊՀ ֆիզիոլոգիայի ամբիոնը 1973 թվականից կրում է Տիգրան Մուշեղյանի անունը^[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ «Տիգրան Մուշեղյան»
↑ «ԵՊՀ ՌԵԿՏՈՐՆԵՐԸ»
↑ «The memorial of Musheghyan Tigran (Տիգրան Մուշեղյան Պետրոսի) buried at Yerevan's Komitas Pantheon cemetery»։ hush.am (անգլերեն)։ Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 23
↑ Կենսագրական հանրագիտարան, Ե., ԵՊՀ հրատարակչություն, 2009, էջ 20-21։

Տիգրան Մուշեղյան Պետրոսի

[1] «Տիգրան Մուշեղյան»

[2] «ԵՊՀ ՌԵԿՏՈՐՆԵՐԸ»

[3] «The memorial of Musheghyan Tigran (Տիգրան Մուշեղյան Պետրոսի) buried at Yerevan's Komitas Pantheon cemetery»։ hush.am (անգլերեն)։ Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 23

[4] Կենսագրական հանրագիտարան, Ե., ԵՊՀ հրատարակչություն, 2009, էջ 20-21։

[1]

[2]

[3]

[4]