Գագիկ Դավթյան (ագրոքիմիկոս)

Գագիկ Դավթյան
Ծնվել է	նոյեմբերի 8, 1909; Դիլիջան, Ղազախի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	մարտի 9, 1980 (70 տարեկան); Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	խմբագիր և քաղաքական գործիչ
Գործունեության ոլորտ	ագրոքիմիա
Պաշտոն(ներ)	ԽՍՀՄ գերագույն խորհրդի պատգամավոր
Ալմա մատեր	Երևանի պետական համալսարան
Գիտական աստիճան	գյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն
Պարգևներ	; և
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ
	Gagik Davtyan Վիքիպահեստում

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Գագիկ Դավթյան

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Դավթյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Գագիկ Ստեփանի Դավթյան (նոյեմբերի 8, 1909(1909-11-08), Դիլիջան, Ղազախի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - մարտի 9, 1980(1980-03-09), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ ագրոքիմիկոս, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1940), պրոֆեսոր (1942), ՀԽՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս (1950)^[1], ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1956)։ Պարգևատրվել է Լենինի (2), Աշխատանքային կարմիր դրոշի, «Ժողովուրդների բարեկամության», «Պատվո նշան» շքանշաններով և մի շարք մեդալներով^[2]^[3]։

Կենսագրություն

Ծնվել է Դիլիջանում։ 1926 թվականին տեղի երկրորդ աստիճանի դպրոցն ավարտելուց հետո մինչև 1930 թվականը սովորել է ԵՊՀ կենսաբանական ֆակուլտետում։ 1929 թվականին աշխատել է ագրոքիմիայի ամբիոնում որպես լաբորանտ։

1930-1933 թվականներին գործուղվել է Պարարտանյութերի և ագրոհողագիտության համամիութենական ինստիտուտի Լենինգրադի բաժանմունք որպես ասպիրանտ։ Սովորելու տարիներին մասնակցել է Անդրկովկասի բամբակացան շրջանների հողերի քիմիացման համամիութենական արշավախմբի աշխատանքներին։ Ասպիրանտուրան ավարտելուց հետո վերադարձել է Հայաստան։

1936 թվականին ընդունվել է ԽՍՀՄ ԳԱ Վ. Դոկուչաևի անվան հողագիտության ինստիտուտի ագրոքիմիայի լաբորատորիայի դոկտորանտուրա։

1941 թվականին ԽՍՀՄ ԳԱ հայկական մասնաճյուղի կենսաբանական ինստիտուտին կից ստեղծել է հողի բերրիության լաբորատորիա, իսկ 1947 թվականին՝ ագրոքիմիայի լաբորատորիա։

1950-1955 թվականներին եղել է ՀԽՍՀ ԳԱ գյուղատնտեսական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղարի տեղակալ, ապա՝ ակադեմիկոս-քարտուղար, 1955-1957 թվականներին՝ ՀԽՍՀ Նախարարների խորհրդի նախագահի տեղակալ, ՀԿԿ Կենտկոմի և Երևանի քաղկոմի անդամ, ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր (1958-1962)։

1957-1961 թվականներին եղել է ԵՊՀ ռեկտոր։

1966 թվականին ագրոքիմիայի լաբորատորիայի հիման վրա հիմնել է ՀԽՍՀ ԳԱ ագրոքիմիայի պրոբլեմների և հիդրոպոնիկայի ինստիտուտը, որը ղեկավարել է մինչև կյանքի վերջը։

1967-1971 թվականներին եղել է ՀԽՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս-քարտուղար։

Ավելի քան 20 տարի ագրոքիմիա է դասավանդել ԵՊՀ-ում և Հայկական գյուղատնտեսական ինստիտուտում։ Ակտիվ մասնկացել է Հայկական սովետական հանրագիտարանի ստեղծմանը, եղել հանրապետության Գերագույն խորհրդին կից տերմինաբանական կոմիտեի անդամ, «ԳԱ ագրոքիմիական պրոբլեմների և հիդրոպոնիկայի ինստիտուտի հաղորդումներ» ամսագրի խմբագիր^[4]։

Վախճանվել է Երևանում։

Հիշատակ

1995 թվականից ՀՀ ԳԱԱ հիդրոպոնիկայի պրոբլեմների ինստիտուտը կոչվում է Գ. Դավթյանի անունով^[2]։

Երկեր

Հողի քիմիական պարարտացումը, Երևան, 1932։
Կալցիում ցիանամիդ, Երևան, 1932։
Հանքային պարարտանյութերի արդյունավետությունը Հայկական ՍՍՀ և Նախիջևանի ԻՍՍՀ բամբակացան շրջաններում, Երևան, 1934։
Հայաստանի հողերի ֆոսֆորացման ռեժիմը, Երևան, 1946։
Հայկական ՍՍՀ հողերի ագրոքիմիական բնութագիրը, Երևան, 1966^[5]։

Գրականություն

Գագիկ Ստեփանի Դավթյան, Երևան, 1983 (Նյութեր Հայկական ՍՍՀ գիտնականների կենսամատենագիտության, հ. 30)։

Ծանոթագրություններ

↑ «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.
↑ ^2,0 ^2,1 Կենսագրական հանրագիտարան, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2009, էջ 33-34։
↑ Ով ով է. Կենսագրական հանարագիտարան. Հայեր, Երևան, 2005, էջ 334։
↑ «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.
↑ «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Գագիկ Դավթյան». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գագիկ Դավթյան (ագրոքիմիկոս)» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գագիկ Դավթյան (ագրոքիմիկոս)» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 297)։

[1] «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.

[ԵՊՀ-2] 2,0 ^2,1 Կենսագրական հանրագիտարան, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2009, էջ 33-34։

[3] Ով ով է. Կենսագրական հանարագիտարան. Հայեր, Երևան, 2005, էջ 334։

[4] «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.

[5] «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Գագիկ Դավթյան». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 15-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]