«Մասնակից:Ani Hosyan/Ավազարկղ1»–ի խմբագրումների տարբերություն

; Իսլամ; ; ;
	Հավատի հիմքեր Միաստվածություն; Աստվածային արդարություն; Մարգարե · Ահեղ դատաստան · Իմամաթ
	Իսլամի հիմնասյուներ Վկայություն · Աղոթք · Նվիրաբերություն; Պահք · Ուխտագնացություն; Ջիհադ · Թազիե
	Պատմություն և ներկայացուցիչներ Մուհամմադ մարգարե; Մարգարեներ · Խալիֆներ; Սուննիներ · Շիաներ; Մուսուլման
	Գրքեր և օրենքներ Ղուրան · Սուննա · Հադիսներ; Շարիաթ · Ֆիկհ; Հանաֆիականություն ·Մալիքիականություն; Շաֆիականություն ·Հանբալիականություն; Ջաֆարիականություն;
	Արաբամուսուլմանական փիլիսոփայություն Իսլամական փիլիսոփայություն; Մութազիլիականություն; Աշարիականություն; Սուֆիզմ
	Մշակույթ և հանրություն Արվեստ · Տոներ; Տոմար; Մզկիթներ;
	Պորտալ:Իսլամ
	п · о · р

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

18:56, 25 Օգոստոսի 2019-ի տարբերակ

Մահմեդական (արաբ․՝ مسلم‎‎ [մուսլիմ], կանացի ձև مسلمة‎ [մուսլիմա(տ)]), իսլամի հետևորդ:

Մահմեդականների սուրբ գիրքը Ղուրանն է: Համաձայն իսլամի՝ Ղուրանը Գաբրիել հրեշտակի միջոցով Մուհամեդ մարգարեին փոխանցված Աստծո խոսքն է: Մահմեդականները հետևում են Ղուրանին, ինչպես նաև Մուհամեդի ուսմունքին ու գործունեությանը՝ գրված ավանդական հադիսների հավաքածուում (սուննա)^[1]:

Մահմեդականները հավատում են, որ Աստված (Ալլահ) հավերժ է, անհասանելի և համընկերներ (թաուհիդ) չունի: Նրանք նաև կարծում են՝ Ալլահը աննման է, ինքնաբավ, չի ծնում և չի ծնվել: Մահմեդականները հավատում են, որ իսլամը Աբրահամյան կրոնների վերջին փուլն է, որը փոխանցվել է այնպիսի մարգարեների միջոցով, ինչպիսիք են Նոյը, Աբրահամը, Մովսեսը, Հիսուսը^[2]: Համաձայն իսլամի՝ բոլոր նախկին Սուրբ գրքերը և Հայտնագործությունները մասամբ փոփոխված են եղել (թահրիֆ)^[3], և Ղուրանը Աստծո վերջնական և անփոփոխ հայտնությունն է^[4]: Մահմեդականները Մուհամեդին ընդունում են որպես իսլամի վերջին մարգարե, որից հետո այլ մարգարեներ չեն կարող լինել («Մարգարեների կնիք»):

Ստուգաբանություն

Մուսլիմ արաբական բառը նշանակում է «նա, ով ենթարկվում է (Ալլահին)» կամ «նա, ով հանձնվում է (Ալլահին)» նմանեցված իսլամ՝ «հաշտեցում», «ընդունում» բառին:

Մահմեդականի պարտականություններ

Մարդը համարվում է մահմեդական, եթե նա ընդունում է Միաստվածության բանաձևը (Շահադ). «Ես վկայում եմ, որ չկա Աստված, բացի Ալլահից, ինչպես նաև ես վկայում եմ, որ Մուհամմեդը հանդիսանում է Ալլահի պատվիրակը»: Մահմեդականների կրոնական գործունեությունը բաղկացած է Իսլամի հինգ հիմնասյուներից:

Շահադից բացի, իսլամի հիմնասյուներ են հադիսանում ամենօրյա հնգակի աղոթքները (նամազ), պահքը ռամադանի ժամանակ (Սաում), ողորմությունը (զաքաթ) և ուխտագնացությունը Մեքքա (հաջ)^[5]^[6]:

Բացի իսլամի հիմնասյուներից, գոյություն ունեն նաև հավատքի վեց հիմնասյուները, որոնցից գոնե մեկի չճանաչումը դարձնում է մահմեդականի հավատը անիրական, անվավեր: Դրանք են.

Հավատք առ Ալլահ,
հավատք դեպի հրեշտակները,
հավատք դեպի Սուրբ գիրքը,
հավատք դեպի մարգարեները (նաբի) և պատվիրակները (ռասուլ),
հավատք դեպի Դատաստանի օրը,
հավատք դեպի ճակատագրի նախորոշումը (քադար), առ այն, որ ցանկացած լավ կամ վատ բան կատարվում է Ալլահի կամքով^[7]։

Մահմեդականները Մուհամեդի մարգարեական առաքելություից առաջ

Ղուրանի մարգարեներն ու պատվիրակները, ինչպես նաև նրանց հետևորդները կոչվում են մահմեդականներ: Այդպես, Ալ Իմրանի սուրայի 52-րդ այաթում Հիսուսի մարգարեի առաքյալները նրան ասում են. «Մենք Ալլահի օգնականներն ենք: Մենք հավատում ենք Ալլահին: Եղի՛ր այն բանի վկան, որ մենք մահմեդական ենք^[8]: Մինչև Ղուրանի բացահայտումը մահմեդականները պարտավոր էին հետևել Թորային, Սաղմոսարանին և Ավետարանին՝ ուղարկված, համապատասխանաբար, Մովսես մարգարեին, Դավուդին և Հիսուսին:

Տարածում

Մահմեդականների թիվն ամբողջ աշխարհում հաշվվում է մոտ 1,7 մլրդ մարդ^[9]: Իսլամը տարածվածությամբ երկրորդ և, ըստ որոշ ԶԼՄ-ների, ամենաարագ ծավալվող կրոնն է աշխարհում^[10]^[11]:

Բոլոր մահմեդականների 90 %-ն իրեն համարում է սուննի^[12]։ Տարածմամբ երկրորդ իսլամական հոսանքը շիան է (10 %)^[13]:

Մահմեդականների թվաքանակով ամենամեծ երկիրը Ինդոնեզիան է, որտեղ բնակվում է աշխարհի բոլոր մահմեդականների 12,7 %-ը։ Դրան հաջորդում են Պակիստանը (11,0 %), Բանգլադեշը (9,2 %), Եգիպտոսը (4,9 %)^[14]: Մահմեդականները նաև նշանակալի փոքրամասնություն են կազմում Հնդկաստանում, Չինաստանում, Ռուսաստանում, Եթովպիայում և այլ երկրներում:

Ծանոթագրություններ

↑ The Qurʼan and Sayings of Prophet Muhammad: Selections Annotated & Explained. SkyLight Paths Publishing. 2007. էջեր 21–. ISBN 978-1-59473-222-5. Վերցված է 31 August 2013-ին.
↑ Е. А. Фролова История арабо-мусульманской философии. Средние века и современность. — М. 2006. С. 7.
↑
- F. Buhl. «Muhammad». Encyclopaedia of Islam Online. {{cite encyclopedia}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (օգնություն)
- Hava Lazarus-Yafeh. «Tahrif». Encyclopaedia of Islam Online.
↑ Submission.org, Quran: The Final Testament, Authorized English Version with Arabic Text, Revised Edition IV,ISBN 0-9729209-2-7, p. x.
↑ Hooker, Richard (July 14, 1999). «arkan ad-din the five pillars of religion». United States: Washington State University. Արխիվացված է օրիգինալից 2010-12-03-ին. Վերցված է 2010-11-17-ին.
↑ «Religions». The World Factbook. United States: Central Intelligence Agency. 2010. Վերցված է 2010-08-25-ին.
↑ «Столпы веры (имана)». www.islam.ru. Վերցված է 2014-08-09-ին.
↑ Коран/Ссылка|3|52
↑ нп3|Махди, Мухсин|Muhsin S. Mahdi||Muhsin Mahdi}}, Annemarie Schimmel, нп3|Малик, Фазлур Рахман|Fazlur Rahman||Fazlur Rahman Malik Islam. // Encyclopædia Britannica
↑ «The List: The World's Fastest-Growing Religions». Foreign Policy. May 14, 2007. Վերցված է 2010-05-16-ին.
↑
- «Islam Today». Islam: Empire of Faith (2000). PBS. Վերցված է 2010-08-25-ին. «Islam, followed by more than a billion people today, is the world's fastest growing religion and will soon be the world's largest...»
- «Understanding Islam». Susan Headden. U.S. News & World Report. April 7, 2008. Վերցված է 2010-08-25-ին.
- «Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents». Adherents.com. Վերցված է 2007-07-03-ին.
↑ Islamic Beliefs, Practices, and Cultures. Marshall Cavendish. 2010. էջ 352. ISBN 0-7614-7926-0. Վերցված է December 19, 2011-ին. «A common compromise figure ranks Sunnis at 90 percent.» {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն)
↑ «Shīʿite». Encyclopædia Britannica Online. Վերցված է 2010-08-25-ին. «Shīʿites have come to account for roughly one-tenth of the Muslim population worldwide.»
↑ «Number of Muslim by country». nationmaster.com. Վերցված է 2007-05-30-ին.

Արտաքին հղումներ

«Understanding Islam». Susan Headden. 7 April 2008. Վերցված է 25 August 2010-ին.
«Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents». Adherents. Վերցված է 3 July 2007-ին.

[1] The Qurʼan and Sayings of Prophet Muhammad: Selections Annotated & Explained. SkyLight Paths Publishing. 2007. էջեր 21–. ISBN 978-1-59473-222-5. Վերցված է 31 August 2013-ին.

[2] Е. А. Фролова История арабо-мусульманской философии. Средние века и современность. — М. 2006. С. 7.

[Distorted-3] 
F. Buhl. «Muhammad». Encyclopaedia of Islam Online. {{cite encyclopedia}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (օգնություն)

Hava Lazarus-Yafeh. «Tahrif». Encyclopaedia of Islam Online.

[4] F. Buhl. «Muhammad». Encyclopaedia of Islam Online. {{cite encyclopedia}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (օգնություն)

[5] Hava Lazarus-Yafeh. «Tahrif». Encyclopaedia of Islam Online.

[4] Submission.org, Quran: The Final Testament, Authorized English Version with Arabic Text, Revised Edition IV,ISBN 0-9729209-2-7, p. x.

[WSU-5] Hooker, Richard (July 14, 1999). «arkan ad-din the five pillars of religion». United States: Washington State University. Արխիվացված է օրիգինալից 2010-12-03-ին. Վերցված է 2010-11-17-ին.

[CIA-6] «Religions». The World Factbook. United States: Central Intelligence Agency. 2010. Վերցված է 2010-08-25-ին.

[7] «Столпы веры (имана)». www.islam.ru. Վերցված է 2014-08-09-ին.

[8] Коран/Ссылка|3|52

[9] нп3|Махди, Мухсин|Muhsin S. Mahdi||Muhsin Mahdi}}, Annemarie Schimmel, нп3|Малик, Фазлур Рахман|Fazlur Rahman||Fazlur Rahman Malik Islam. // Encyclopædia Britannica

[FP-10] «The List: The World's Fastest-Growing Religions». Foreign Policy. May 14, 2007. Վերցված է 2010-05-16-ին.

[Islam-Today-11] 
«Islam Today». Islam: Empire of Faith (2000). PBS. Վերցված է 2010-08-25-ին. «Islam, followed by more than a billion people today, is the world's fastest growing religion and will soon be the world's largest...»

«Understanding Islam». Susan Headden. U.S. News & World Report. April 7, 2008. Վերցված է 2010-08-25-ին.

«Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents». Adherents.com. Վերցված է 2007-07-03-ին.

[14] «Islam Today». Islam: Empire of Faith (2000). PBS. Վերցված է 2010-08-25-ին. «Islam, followed by more than a billion people today, is the world's fastest growing religion and will soon be the world's largest...»

[15] «Understanding Islam». Susan Headden. U.S. News & World Report. April 7, 2008. Վերցված է 2010-08-25-ին.

[16] «Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents». Adherents.com. Վերցված է 2007-07-03-ին.

[Sunni-12] Islamic Beliefs, Practices, and Cultures. Marshall Cavendish. 2010. էջ 352. ISBN 0-7614-7926-0. Վերցված է December 19, 2011-ին. «A common compromise figure ranks Sunnis at 90 percent.» {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն)

[13] «Shīʿite». Encyclopædia Britannica Online. Վերցված է 2010-08-25-ին. «Shīʿites have come to account for roughly one-tenth of the Muslim population worldwide.»

[Islam_by_country-14] «Number of Muslim by country». nationmaster.com. Վերցված է 2007-05-30-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

@@ Տող 20. / Տող 20. @@
 Բացի իսլամի հիմնասյուներից, գոյություն ունեն նաև հավատքի վեց հիմնասյուները, որոնցից գոնե մեկի չճանաչումը դարձնում է մահմեդականի հավատը անիրական, անվավեր: Դրանք են.
 * Հավատք առ Ալլահ,
-* հավատք դեպի հրեշտակները
+* հավատք դեպի հրեշտակները,
-* հավատք դեպի Սուրբ գիրքը
+* հավատք դեպի Սուրբ գիրքը,
-* հավատք դեպի մարգարեները (նաբի) և պատվիրակները (ռասուլ)
+* հավատք դեպի մարգարեները (նաբի) և պատվիրակները (ռասուլ),
-* հավատք դեպի Դատաստանի օրը
+* հավատք դեպի Դատաստանի օրը,
 * հավատք դեպի ճակատագրի նախորոշումը (քադար), առ այն, որ ցանկացած լավ կամ վատ բան կատարվում է Ալլահի կամքով<ref>{{cite web|url=http://www.islam.ru/content/book/729|title=Столпы веры (имана)|publisher=www.islam.ru|accessdate=2014-08-09}}</ref>։
@@ Տող 30. / Տող 30. @@
 == Տարածում ==
-{{Հիմնական հոդված|Իսլամը երկրներով}}
 [[Պատկեր:Islam percent population in each nation World Map Muslim data by Pew Research.svg|thumb|ձախից|Աշխարհի մահմեդականների բնակչությունը տոկոսներով (ըստ Պյու հետազոտական կենտրոնի)]]
 [[Պատկեր:Muslim population map 2009.png|thumb|աջից|<small>Մահմեդականների բնակչության քարտեզն ըստ բացարձակ թվաքանակի (Պյու հետազոտական կենտրոն, 2009)</small>]]