Սավելի Կրամարով
Սավելի Կրամարով ռուս.՝ Савелий Викторович Крамаров | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | հոկտեմբերի 13, 1934[1] |
Ծննդավայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
Մահացել է | հունիսի 6, 1995[1] (60 տարեկան) |
Մահվան վայր | Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ |
Կրթություն | Ռուսաստանի թատերական արվեստի համալսարան |
Քաղաքացիություն | ![]() ![]() |
Մասնագիտություն | դերասան |
Ժանրեր | կինոկատակերգություն |
Պարգևներ և մրցանակներ | ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստ |
Սավելի Վիկտորովիչ Կրամարով (ռուս.՝ Савелий Викторович Крамаров, հոկտեմբերի 13, 1934[1], Մոսկվա, ԽՍՀՄ - հունիսի 6, 1995[1], Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), թատրոնի և կինոյի խորհրդային և ամերիկյան դերասան, ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստ (1974 թ.):
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սավելի Կրամարովը ծնվել է հրեական ընտանիքում: Հայրը` Վիկտոր Կրամարովը Մոսկվայում հայտնի փաստաբան էր: 1938 թվականին ձերբակալվել է ՆԳԺԿ-ի կողմից: Երկրորդ անգամ նա ձերբակալվել է 1950 թվականին: Ազատվելուց հետո ընտանիք չի վերադարձել, ամուսնացել է ուրիշ կնոջ հետ[2]: Մայրը` Բենեդիկտա Վոլչեկը, մահացել է քաղցկեղից, երբ Սավելին 16 տարեկան էր: Նրան իր խնամակալության տակ էր վերցրել մորեղբայրը` Լեոպոլդ Վոլչեկը[3][4]:
Դպրոցն ավարտելուց հետո, Սավելին փորձել է ընդունվել թատերական ինստիտուտ, սակայն նրան չեն ընդունել: Ուսումը շարունակելու նպատակով, նա ընդունվել է Մոսկվայի անտառատեխնիկական ինստիտուտի կանաչապատման ֆակուլտետը: Սովորելու տարիներին, 1954 թվականին ընդունվել է Արվեստի աշխատակիցների կենտրոնական տանը առընթեր «Առաջին քայլ» թատերական ստուդիա: 1958 թվականին ավարտելով ինստիտուտը, որոշ ժամանակ աշխատել է իր մասնագիտությամբ: Հետագայում ցանկանալով լքել իր աշխատանքը, Կրամարովը իր լուսանկարները ուղարկել է երկրի տարբեր կինոստուդիաներ և նրա նամակներից մեկին վերջապես արձագանքել են: Դրանից հետո սկսվեց նրա դերասանական կարիերան:
Սավելի Կրամարովի կինոդեբյուտը կայացել է 1959 թվականին` «Մեր բակի տղաները» կինոնկարում: Այնուհետև նկարահանվել է «Հաջողություն, աղավնիներ» (1960 թ.), «Հորիզոն» (1961 թ.), «Իմ ընկեր Կոլկան» (1961 թ.) և այլ ֆիլմերում: 1967 թվականին նրան հրավիրել են աշխատելու Մանրաերկի թատրոնում: Նա կինոյում շատ էր նկարահանվում և 1970-ական թվականների սկզբին արդեն, համարվում էր կատակերգական ժանրի ամենահանրահայտ դերասաններից մեկը: 1966 թվականին նկարահանվել է Էդմոնդ Քեոսայանի «Անորսալի վրիժառուները» ֆիլմում, որտեղ նա իր դրվագային դերով մեծ հաջողության հասավ[5], իսկ 1971 թվականին նա կատարեց իր ամենահայտնի դերերից մեկը «Հաջողության ջենթլմենները» կինոնկարում: Այդ ֆիլմերից հետո նա նկարահանվելու բազմաթիվ հրավերներ էր ստանում: Չհասցնելով նկարահանվել մի ֆիլմում, նա նկարահանվում էր արդեն մեկ այլ կինոնկարում: Որոշ ժամանակ անց, արդեն հրաժարվում էր, իր կարծիքով, իրեն ոչ վայել առաջարկներից:
1972 թվականին Սավելի Կրամարովը ընդունվել է Թատերական արվեստի պետական ինստիտուտի դերասանական ֆակուլտետ, որն ավարտելուց հետո որևէ թատրոնում աշխատանքի չանցավ: Խորհրդային կինեմատոգրաֆում Սավելի Կրամարովը դարձել էր իսկական աստղ: Նրա հիմարոտ արտաքինը և օգնում էր, և խանգարում նրան: Բավական էր, որ նրա դեմքը երևար էկրանին և հանդիսատեսը արդեն ծիծաղում էր:
Արտագաղթը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սավելի Կրամարովի շփումների շրջանակը և Իսրայել արտագաղթած մորեղբայրը, նրան դարձրել էին ԽՍՀՄ-ի համար կասկածելի կապեր ունեցող մարդու[6]: Դա հավասար էր կարիերայի ավարտի: Բացի այդ, նա սկսեց զբաղվել յոգայով, հաճախ արտահայտում էր կրոնական մտքեր, այցելում էր սինագոգ և հրաժարվում էր շաբաթ օրերին նկարահանվելուց[7]: Նրան սկսեցին աստիճանաբար ավելի քիչ նկարահանել և վերջին տարիներին ընդհանրապես դերեր չէին առաջարկում: Նա իր փաստաթղթերը հանձնեց` Իսրայել արտագաղթելու նպատակով, սակայն նրան մերժեցին ԽՍՀՄ-ից դուրս գալու, քանի որ նա նկարահանվել էր մոտ 40 կինոնկարներում, իսկ արտագաղթելու դեպքում, այն տարիների կանոններով, պետք է այդ ֆիլմերը արգելվեին[8]: Երկրից դուրս գալ նրան չէին թողնում և իր մասնագիտությամբ նա աշխատել նույնպես չէր կարող:
1981 թվականին Սավելի Կրամարովը, թատերական ռեժիսոր Ալեքսանդր Լևենբուկի հետ միասին նամակ գրեց ԱՄՆ-ի նախագահ Ռոնալդ Ռեյգանին, որում անկեղծորեն բողոքում էր իր ճակատագրից: Այդ նամակը մի քանի անգամ կարդացին «Ամերիկայի ձայն» ռադիոկայանի եթերում:
Սավելի Կրամարովը ԽՍՀՄ-ը լքեց 1981 թվականի հոկտեմբերի 31-ին` Իսրայել մեկնելու նպատակով, սակայն նրան դիմավորեցին Վիեննայում և կազմակերպեցին հյուրախաղեր Եվրոպայում, Ավստրալիայում, Իսրայելում, Ճապոնիայում և Ամերիկայում: Լոս Անջելեսում Կրամարովը սկսեց նկարահանվել գովազդային հոլովակներում, իսկ հետո նաև կինոյում: ԱՄՆ-ում, սկզբնական շրջանում նա բնակվում էր 1976 թվականին ԽՍՀՄ-ից արտագաղթած դերասան Իլյա Բասկինի մոտ, որի հետ նա նկարահանվել էր «Մեծ դասամիջոց» (1973 թ.) կինոնկարում: Մեկ տարի անց, ԱՄՆ-ում նրանք միասին նկարահանվեցին «Մոսկվան Հուդզոնի վրա» (1984 թ.) կինոնկարում: Այնուհետև նա նկարահանվել է «Տիեզերական ոդիսական 2010» (1984 թ.) կինոնկարում, խորհրդային տիեզերագնաց Վլադիմիր Ռուդենկոյի դերում: Նրանից պահանջում էին կերպարին տալ առավել հումորային բնույթ, սակայն Կրամարովը հրաժարվում էր` պնդելով, որ ԽՍՀՄ-ում տիեզերագնաց կարող են դառնալ միայն խիզախ և կրթված մարդիկ, այլ ոչ թե ինչ-որ ապուշներ:
Այնուհետև Սավելի Կրամարովը նկարահանվել է «Զինված է և վտանգավոր» (1986 թ.), «Մորգան Ստյուարտի վերադարձը» (1987 թ.), «Կարմիր տապ» (1988 թ.) և այլ ֆիլմերում: Կրամարովը ընդգրկվել էր ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիայի մեջ, նրա հայտնվելը կինոնկարահանման հրապարակում, ինչպես ԽՍՀՄ-ում, այնպես էլ ԱՄՆ-ում, բոլորի դեմքին բարի ժպիտ էր առաջացնում: Նրա շահավետ արտաքինը (աչքերի շլությունը և ամբողջ դեմքով մեկ տարածվող հաճելի ժպիտը), հզոր կատակերգական խառնվածքը, դերասանական վարպետությունը, հմայքը, դիմախաղն ու մարմնի շարժողունակությունը թույլ էին տալիս Կրամարովին` ստեղծել բազմաթիվ կոմիկական և բացասական կերպարներ, որոնք ծիծաղելի էին իրենց հիմարության և անմտության պատճառով: Նրա հերոսները իրենց ողջ թերություններով հանդերձ, բնույթով հմայիչ էին ու անվնաս:
Անձնական կյանքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սավելի Կրամարովի առաջին կինը համակուրսեցի Լյուդմիլան էր, երբ դեռ նա սովորում էր Թատերական արվեստի պետական ինստիտուտում: Սակայն նրանք երկար չապրեցին միասին:
Երկրորդ կինը` Մարիան, ճարտարապետ էր: Նրա հետ Կրամարովը ապրել է 13 տարի: Մանուկ հասակում մահացել էր նրանց դուստրը: Հետագայում հիշելով Մարիային, Կրամարովն ասում էր, որ իրեն մեղավոր է զգում նրա առաջ[2][9]:
1986 թվականին Կրամարովն ամուսնացել է Մարինա անունով կնոջ հետ: Մեկ տարի անց նրանք դուստր են ունեցել, ում Կրամարովն իր մոր անունով է կոչել` Բենեդիկտա: Դստեր ծնվելուց մեկ տարի անց, կինը դստեր հետ տեղափոխվել է Լաս Վեգաս: Նրանց հարաբերությունները լարված էին:
Վերջին անգամ Սավելի Կրամարովը ամուսնացել է Նատալյա Սիրաձեի հետ, ով 21 տարով փոքր էր նրանից: Նրանք ամուսնացել էին 1994 թվականին, Կրամարովի մահից կես տարի առաջ[2][10]:
Մահը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1995 թվականի հունվարին Կրամարովի մոտ հայտնաբերեցին ուղիղ աղիքի քաղցկեղ[11]: Փետրվարին հեռացրին ուռուցքը, որի ընթացքում նա ստացավ քիմիոթերապիայի բավականին մեծ չափաբաժին, որից հետո սկսվեցին բարդացումներ: Նրա մոտ առաջացավ էնդոկարդիտ: Դրան հաջորդեց թրոմբոզը, իսկ հետո կաթվածը: Բժշկությունն անզոր էր նրան փրկելու[8]:
Սավելի Կրամարովը մահացել է 1995 թվականի հունիսի 6-ին Սան-Ֆրանցիսկոյում` երկրորդ կաթվածից: Թաղված է Սան-Ֆրանցիսկոյի մոտակայքում գտնվող «Հավերժության բլուրներ» (Hills of Eternity Cemetery) հրեական գերեզմանատանը[11]:
Ֆիլմագրության ընտրանին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Թվական | Անվանում | Բնօրինակ անվանում | Կերպար |
---|---|---|---|
1959 | Մեր բակի տղաները | Ребята с нашего двора | Վասկա Ռժավի |
1960 | Հաջողություն, աղավնիներ | Прощайте, голуби | Վասկա Կոնոպլյանիստի |
1961 | Հորիզոն | Горизонт | վարորդ |
1961 | Իմ ընկեր Կոլկան | Друг мой, Колька! | Պիմենով |
1962 | Առանց վախի և հանդիմանության | Без страха и упрёка | Սվետիկ Սավյոլով |
1962 | Քայլ ձիով | Ход конём | Կոլկա Լոպատին |
1963 | Առաջին տրոլեյբուսը | Первый троллейбус | պորտաբույծ, Կոլյայի հարևանը |
1964 | Հեքիաթ կորած ժամանակի մասին | Сказка о потерянном времени | Վասյա` պապիկ |
1965 | Վարպետների քաղաքը | Город мастеров | Կլիկ-Կլյակ |
1965 | Երեսուներեք | Тридцать три | Ռոդիոն Խոմուտով |
1965 | Արտակարգ հանձնարարություն | - | անարխիստ |
1966 | Անորսալի վրիժառուները | Неуловимые мстители | Իլյուխա Վերեխով |
1966 | Ծիածանի բանաձևը | Формула радуги | Վասյա |
1967 | Աստղերն ու զինվորները | Звёзды и солдаты | սպիտակ կազակ Սավվա |
1968 | Անորսալիների նոր արկածները | Новые приключения неуловимых | պահակախմբի զինվոր |
1969 | Ամանորյա առևանգում | Новогоднее похищение | Պաշա Վետչենկո |
1971 | 12 աթոռ | 12 стульев | միաչքանի շախմատիստ |
1971 | Հաջողության ջենթլմենները | Джентльмены удачи | Կոսոյ (Ֆեդյա Երմակով) |
1972 | Ոսկյա եղջյուրներ | Золотые рога | Սունդուկ, չար ավազակ |
1973 | Մեծ դասամիջոց | Большая перемена | Պյոտր Տիմոխին |
1973 | Այս ուրախ մոլորակը | Эта весёлая планета | գյուտարար Պրոխոր |
1973 | Իվան Վասիլևիչը փոխում է մասնագիտությունը | Иван Васильевич меняет профессию | Ֆեոֆան |
1973 | Դոնիի և Միքիի նոր արկածները | Новые приключения Дони и Микки | Կեշա |
1974 | Էկրանի աստղը | Звезда экрана | վարորդ Գրիշա |
1975 | Աֆոնյա | Афоня | Եգոզա |
1975 | Չի կարող պատահել | Не может быть! | Սերգեյ, Վլադիմիրի ընկերը |
1976 | 12 աթոռ | 12 стульев | Պոլեսով |
1977 | Միմինո | Мимино | կալանավոր դատարանի մոտ |
1977 | Այս անհավանական երաժիշտները կամ Շուրիկի նոր երազները | Эти невероятные музыканты, или Новые сновидения Шурика | Սավելի Կրամարով |
1978 | Ապրեք ուրախության մեջ | Живите в радости | Բացիլա |
1978 | Նավապետ Վրունգելի նոր արկածները | Новые приключения капитана Врунгеля | գործակալ Կատաղի Գարի |
1978 | Փողոցներով կոմոդ էին տանում | По улицам комод водили | պրոֆեսոր |
1984 | Տիեզերական ոդիսական 2010 | 2010: The Year We Make Contact | Վլադիմիր Ռուդենկո |
1984 | Մոսկվան Հուդզոնի վրա | Moscow on the Hudson | Բորիս |
1986 | Զինված է և վտանգավոր | Armed And Dangerous | պահպանության աշխատակից |
1987 | Մորգան Ստյուարտի վերադարձը | Morgan Stewart’s Coming Home | Իվան Վինդիկով |
1987 | Երկակի գործակալ | Double Agent | Յուրի |
1988 | Կարմիր տապ | Red Heat | Գրիգորի Մազուրսկի |
1989 | Տանգոն ու Կեշը | Tango And Cash | ավտոմեքենայի սեփականատերը |
1993 | Նաստյա | Настя | գող |
1993 | Ռուսական բիզնես | Русский бизнес | քեռի Վասյա |
1994 | Սիրային պատմություն | Love Affair | ռուս նավաստի |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Find A Grave — 1995.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Вдова Савелия Крамарова: «Савик был уверен, что его сглазили» стр.7 — 7Дней.ру
- ↑ https://books.google.ch/books?id=Dd9aONENAxgC&pg=PA745&lpg=PA745&dq=Крамаров
- ↑ Русский комик и еврей-ортодокс
- ↑ Чтобы получить разрешение на выезд из СССР, Савелий Крамаров написал письмо президенту США Рональду Рейгану, fakty.ua.
- ↑ Неизвестный бенефис. Савелий Крамаров. Телеканал «Россия»
- ↑ Сичкин Б. «Мы смеёмся, чтобы не сойти с ума»
- ↑ 8,0 8,1 Сердцеед Савелий, «Вечерняя Москва», № 192 (23990) от 12.10.2004.(չաշխատող հղում)
- ↑ Любимец миллионов Савелий Крамаров | KM.RU
- ↑ Крамаров Савелий Викторович, сайт «Актёры советского и российского кино».
- ↑ 11,0 11,1 «Russia-IC / People / Culture & Art / K / Saveli Kramarov»։ Վերցված է February 26, 2013
|
- Հոկտեմբերի 13 ծնունդներ
- 1934 ծնունդներ
- Մոսկվա քաղաքում ծնվածներ
- Հունիսի 6 մահեր
- 1995 մահեր
- Սան Ֆրանցիսկո քաղաքում մահացածներ
- Ռուսաստանի թատերական արվեստի ինստիտուտի շրջանավարտներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Դերասաններ այբբենական կարգով
- Խորհրդային դերասաններ
- Ամերիկացի դերասաններ
- Կաթվածից մահացածներ
- ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստներ
- Ռուսաստանի հրեաներ