Խոսնակ (Քղիի գավառ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Խոսնակ (այլ կիրառումներ)

Գյուղ
Խոսնակ
Վարչական տարածք	Արևմտյան Հայաստան
Վիլայեթ	Էրզրումի գավառԷրզրումի գավառ
Գավառակ	Քղիի գավառակ
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Ազգային կազմ	Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը)
Կրոնական կազմ	Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը)
Ժամային գոտի	UTC+3

Խոսնակ, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Էրզրումի վիլայեթի Քղիի գավառակում։ Գտնվում էր Քղի քաղաքից 20 կմ հարավ-արևելք, Առյուծ լեռան հարավ-արևելյան ճյուղավորություններում։

Անվան ստուգաբանություն

Ըստ Ա. Ղանդալյանի գյուղի անվան ծագման հետ կա կապված հետևյալ ավանդությունը. «Այստեղի բնակիչները մի օր հարսանիք են անում և սկսում են կաթսաներով կերակուր եփել։ Օձն աննկատ մտնում է կաթսաներից մեկի մեջ և բոլորը թունավորվում են։ Գյուղացիները թողնում են այդ վայրը և նոր գյուղ հիմնում, որի անունը դնում են Օձնակ, որը հետագայում դառնում է Օսնակ»։

Պատմություն

Բնակիչները բռնությամբ տեղահանվել են 1915 թվականի Մեծ եղեռնի ժամանակ։ Նրանց մեծ մասը զոհվել է բռնագաղթի ճանապարհին, թուրք ջարդարարների ձեռքով՝ Կամախի կիրճում։

Բնակչություն

1872-1873 թվականներին ուներ 55 տուն հայ և 33 տուն թուրք բնակիչ։ XX դարի սկզբին ուներ 58 տուն հայ բնակիչ։

Տնտեսություն

Զբաղվում էին երկրագործությամբ և անասնապահությամբ։

Պատմամշակութային կառույցներ

Խոսնակն ուներ 2 եկեղեցի, որոնք կառուցված էին 1161 և 1276 թվականներին։ Նրանցից մեկն ուներ Ս. Մինաս անունը։ Գյուղի մոտ, Աստղաբերդ գետի մոտակայքում, բերդի բարձունքին գտնվում էր Ս. Կիրակոս կամ Խոսնակու Ս. Կիրակոս վանքը։ Վանքը պարսպապատ էր և ուներ մի քանի եկեղեցիներ։ Եղել է Քղիի առաջնորդարանը։ XIX դարում այն վերանորոգել է Ավետիս Վարդապետը։ 1895 թվականին թուրքերը կողոպտել և ավերել են վանքը։

Կրթություն

Գյուղն ուներ վարժարան։

Տես նաև

• Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն

Աղբյուրներ

• «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 77)։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 12, էջ 566)։