Ժուժա Պոլգար

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ժուժա Պոլգար
հունգ.՝ Polgár Zsuzsa
Պետություն(ներ)Հունգարիա Հունգարիա
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
Անունը ծնվելիսհունգ.՝ Polgár Zsuzsanna
Ծննդյան ամսաթիվապրիլի 19, 1969(1969-04-19)[1] (55 տարեկան)
ԾննդավայրԲուդապեշտ, Հունգարիա
ԿոչումԳրոսմայստեր (1991)
Միջազգային վարպետ (1984)
Առավելագույն վարկանիշ2577 (հունվար 2005)
Ներկայիս վարկանիշ2577
ՖԻԴԵ համար700088
365chessZsuzsa_Polgar
Chesstempo համար166124
ICCF համար166124
Մասնակցել էԿանանց շախմատային օլիմպիադա 1988[2], Կանանց շախմատային օլիմպիադա 1990[2], Կանանց շախմատային օլիմպիադա 1994[2] և Կանանց շախմատային օլիմպիադա 2004[2]
susanpolgar.com
Ժուժա Պոլգար Վիքիքաղվածքում
 Zsuzsa Polgár Վիքիպահեստում

Սյուզեն (Ժուժա) Պոլգար (անգլ.՝ Susan Polgar, հունգ.՝ Polgár Zsuzsa, ապրիլի 19, 1969, Բուդապեշտ, Հունգարիա), հունգարացի, ապա ամերիկյան շախմատիստուհի, գրոսմայստեր (1991), աշխարհի ութերորդ չեմպիոնուհին (1996-1999)։ ՖԻԴԵ-ի վաստակավոր մարզիչ (2004)[3]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժուժա Պոլգարն իր երկրորդ ամուսնու հետ

Ժուժա Պոլգարը ծնվել է հրեական ընտանիքում, Բուդապեշտում։ Ընտանիքի բոլոր երեք երեխաները՝ Ժուժա, Սոֆյա և Հուդիթ քույրերը, ստացել են տնային կրթություն։ Երեխաների ուսուցմամբ զբաղվել է նրանց մայրը՝ Ուկրաինայի Վիլոկ գյուղում ծնված և Ուժգորոդի համալսարանն ավարտած Կլարա Պոլգարը (օրիորդական ազգանունը՝ Ալտբերգեր, ծնվ.՝ 1946 թ.)[4][5]։ Վաղ մանկությունից երեխաներին շախմատ էր սովորեցնում հայրը՝ հոգեբան և մանկավարժ Լասլո Պոլգարը (ծնվ.՝ 1946)։ Քույրերը դարձան ուժեղ շախմատիստուհիներ. միջազգային գրոսմայստեր Ժուժա Պոլգարն իր ամուսնու հետ ապրում է Նյու Յորքում, ԱՄՆ, գրոսմայստեր Հուդիթ Պոլգարը՝ Հունգարիայում, իսկ միջազգային վարպետ, կանանց գրոսմայստեր Սոֆյա Պոլգարը (Կոսաշվիլի)՝ Իսրայելում։

Սյուզենին կոչում են Ժուժա՝ Ժուժաննա (Zsuzsanna) անվան փաղաքշական ձևով։

1991 թվականի հունվարին Պոլգարը դարձավ տղամարդկանց գրոսմայստեր։ Ավելի վաղ այդ կոչմանն արժանացել էին միայն աշխարհի չեմպիոնուհիներ Նոնա Գափրինդաշվիլին և Մայա Չիբուրդանիձեն։

1996 թվականին Պոլգարը դարձավ աշխարհի չեմպիոնուհի։

1999 թվականին ՖԻԴԵ-ն Ժուժային զրկեց չեմպիոնուհու կոչումից։ Ավելի ուշ նա այդ որոշումը բողոքարկեց դատարանում և շահեց գործընթացը, սակայն չեմպիոնուհու կոչումն արդեն խաղարկվել էր։

Սյուզեն Պոլգարը, բացի հունգարերենից, տիրապետում է ևս վեց լեզվի՝ էսպերանտո, որը գիտի մանկությունից, գերմաներեն, ռուսերեն, իսպաներեն, անգլերեն և եբրայերեն։

National Geographic Channel ալիքը Սյուզեն Պոլգարի մասին նկարահանել է «Իմ ականավոր ուղեղը։ Դարձրեք ինձ հանճար» վավերագրական ֆիլմը։

Վարկանիշի փոփոխության գծապատկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլոյի վարկանիշի փոփոխություններ[6][7]
Տարի Հնվ Փտր Մրտ Ապր Մայ Հուն Հուլ Օգս Սեպ Հոկ Նոյ Դեկտ Տարվա
լավագույն
Տարվա
վատագույն
1980 1900 1900 1900
1981 1900 1930 1930 1900
1982 2080 2135 2135 2080
1983 2255 2275 2275 2255
1984 2275 2405 2405 2275
1985 2430 2430 2430 2430
1986 2400 2455 2455 2400
1987 2495 2485 2495 2485
1988 2475 2490 2490 2475
1989 2510 2520 2520 2510
1990 2500 2510 2510 2500
1991 2510 2535 2535 2510
1992 2530 2540 2540 2530
1993 2560 2545 2560 2545
1994 2550 2550 2550 2550
1995 2545 2565 2565 2545
1996 2550 2565 2565 2550
1997 2565 2565 2565 2565
1998 2565 2565 2565 2565
1999 2565 2565 2565 2565
2000 2565 2565 2565 2565 2565
2001 2565 2565 2565 2565 2565 2565
2002 2565 2565 2565 2565 2565 2565
2003 2565 2565 2565 2565 2565 2565
2004 2565 2565 2567 2567 2567 2565
2005 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2006 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2007 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2008 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2009 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2010 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2011 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2012 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2013 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2014 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2015 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2016 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2017 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2018 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2019 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2020 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577 2577
2021 2577 2577 2577 2577 2577
2022 2577 2577 2577


Քույրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Hosch W. L. Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 OlimpBase
  3. «Global Chess Academy». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 26-ին.
  4. «Հարցազրույց Ժուժա Պոլգարի հետ». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 26-ին.
  5. Ի՜նչ հանճարեղ երեխաներ ենք մենք ունենալու։ Ծնողները ծանոթացել են նամակագրությամբ և հանդիպել են 1965 թվականին Բուդապեշտում, որտեղ Կլարա Ալտբերգերը հյուրընկալվում էր քեռուն։
  6. Էլոյի վարկանիշը ՖԻԴԵ ցանկերից։ Աղբյուրներ՝ fide.com, benoni.de, olimpbase.org
  7. Տեխնիկական խնդիրների պատճառով աղյուսակը ժամանակավորապես չի աշխատում։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Ժուժա Պոլգար հոդվածին
Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժուժա Պոլգար» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժուժա Պոլգար» հոդվածին։


 
Շախմատի աշխարհի չեմպիոնուհիներ

Վերա Մենչիկ (1927-1944) | Լյուդմիլա Ռուդենկո (1950-1953) | Ելիզավետա Բիկովա (1953-1956, 1958-1962) | Օլգա Ռուբցովա (1956-1958) | Նոնա Գափրինդաշվիլի (1962-1978) | Մայա Չիբուրդանիձե (1978-1991) | Սե Ցզյուն (1991-1996, 1999-2001) | Ժուժա Պոլգար (1996-1999) | Չժու Չեն (2001-2004) | Անտոանետա Ստեֆանովա (2004-2006) | Սյույ Յուհուա (2006-2008) | Ալեքսանդրա Կոստենյուկ (2008-2010) | Հոու Յիֆան (2010-2012, 2013-2015, 2016-2017) | Աննա Ուշենինա (2012-2013) | Մարիա Մուզիչուկ (2015-2016) | Թան Չժունյի (2017-2018) | Ցզյու Վենցզյուն (2018-ից)