Սամուիլ Մարշակ

Սամուիլ Մարշակ
Ծնվել է	հոկտեմբերի 22 (նոյեմբերի 3), 1887
Ծննդավայր	Վորոնեժ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	հուլիսի 4, 1964[…] (76 տարեկան)
Վախճանի վայր	Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Նովոդեվիչյան գերեզմանոց
Գրական անուն	Доктор Фрикен, Уэллер և С. Кучумов
Մասնագիտություն	լեզվաբան, բանաստեղծ, գրող, սցենարիստ, դրամատուրգ, գրական քննադատ, մանկագիր և թարգմանիչ
Լեզու	ռուսերեն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Կրթություն	Լոնդոնի համալսարան
Ժանրեր	պոեզիա և բանաստեղծություն
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
Պարգևներ	; և
	Samuil Marshak Վիքիպահեստում

Սամուիլ Յակովլևիչ Մարշակ (ռուս.՝ Самуи́л Я́ковлевич Марша́к, հոկտեմբերի 22 (նոյեմբերի 3), 1887^[1]^[2]^[3], Վորոնեժ, Ռուսական կայսրություն^[4] - հուլիսի 4, 1964(1964-07-04)^[4]^[1]^[5]^[…], Մոսկվա, ԽՍՀՄ^[4]), ռուս խորհրդային բանաստեղծ։

Կենսագրություն

1912-1914 թվականներին եղել է Լոնդոնի համալսարանի արվեստի ֆակուլտետի ունկնդիր։

1915-1917 թվականներին ռուսական հանդեսներում տպագրվել են Մարշակի առաջին թարգմանությունները անգլերեն պոեզիայից։

1920 թվականին Կրասնոդարում կազմակերպել է Ռուսաստանի առաջին մանկական թատրոններից մեկը, նրա համար գրել հեքիաթ-պիեսներ։ 1923 թվականին լույս են տեսել բանաստեղծական առաջին ժողովածուները ամենափոքրիկների համար․ «Այն տունը, որ մի օր շինեց Ջեկոն» (հայ․ հրտ․ 1946), «Անխելք մկնիկի հեքիաթը» և այլն։

1923-1925 թվականներին Մարշակը գլխավորել է «Նոր Ռոբինզոն» («Новый Робинзон») հանդեսը։ Երկար տարիներ եղել է Մանկհրատի լենինգրադյան խմբագրության ղեկավարը։ Մարշակը ռուսական պոեզիան հարստացրել է Վիլյամ Շեքսպիրի, Ռոբերտ Բըրնսի, Ռեդյարդ Կիպլինգի, Հովհաննես Թումանյանի և ուրիշների գործերի թարգմանություններով։ Հայտնի է նաև «Ընտիր լիրիկա» (1962, Լենինյան մրցանակ, 1963) գրքով։ Մարշակը արձակագիր է, գրաքննադատ։ Նրա գործերը թարգմանված են Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միության (ԽՍՀՄ) և աշխարհի շատ ժողովուրդների լեզուներով, այդ թվում նաև հայերեն։ Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միության (ԽՍՀՄ) պետական մրցանակներ (1942, 1946, 1949, 1951)։ Պարգևատրվել է Լենինի երկու և այլ շքանշաններով։

Ստեղծագործությունների ոճ

Մարշակը երեխաների հետ խոսում է հասկանալի, գրավիչ և կենդանի լեզվով, մանկական խաղի ձևով։ Այս առանձնահատկությունները բնորոշ են նրա ինչպես վաղ («Միստր Թվիստր», 1933, հայ․ հրտ․ 1935 և այլն), այնպես էլ պատերազմական ու հետպատերազմյան շրջանի («Զինվորական փոստը», 1944, հայ․ հրտ․ 1947, «Կլոր տարին», 1948 և այլն) գործերի համար։

Թարգմանություններ

Մարշակը ռուսական պոեզիան հարստացրել է Ու․ Շեքսպիրի, Ռ․ Բյոռնսի, Ռ. Կիպլինգի, Հ․ Թումանյանի և ուրիշների գործերի թարգմանություններով։ Հայտնի է նաև «Ընտիր լիրիկա» (1962, Լենինյան մրցանակ, 1963) գրքով։

Մարշակն արձակագիր է, գրաքննադատ։ Նրա գործերը թարգմանված են ԽՍՀՄ և աշխարհի շատ ժողովուրդների լեզուներով։

Պարգևներ, մրցանակներ

ԽՍՀՄ պետական մրցանակներ (1942, 1946, 1949, 1951)

Պարգևատրվել է Լենինի 2 և այլ շքանշաններով։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век (ռուս.) / под ред. О. В. Богданова
↑ ^3,0 ^3,1 ПроДетЛит (ռուս.) — 2019.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Галанов Б. Е. Маршак Самуил Яковлевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1974. — Т. 15 : Ломбард — Мезитол. — С. 429—430.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги (ռուս.) / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 536—538. — ISBN 5-94848-262-6

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սամուիլ Մարշակ» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 331)։

[_937ed3e2d6ec0855-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_e059e59cc74ef29f-2] 2,0 ^2,1 Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век (ռուս.) / под ред. О. В. Богданова

[_c841013e3b185247-3] 3,0 ^3,1 ПроДетЛит (ռուս.) — 2019.

[_bd75709ff6c9d64d-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Галанов Б. Е. Маршак Самуил Яковлевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1974. — Т. 15 : Ломбард — Мезитол. — С. 429—430.

[_6ed323374728cef7-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги (ռուս.) / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 536—538. — ISBN 5-94848-262-6

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]