Ֆրից Հաբեր

Ֆրից Հաբեր; Fritz Haber
Ծնվել է	դեկտեմբերի 9, 1868; Վրոցլավ, Breslau Government Region, Silesia Province, Պրուսիայի թագավորություն, Հյուսիսգերմանական միություն
Մահացել է	հունվարի 29, 1934 (65 տարեկանում); Բազել, Շվեյցարիա; բնական պատճառով
Քաղաքացիություն	Գերմանական կայսրություն; Վայմարյան Հանրապետություն
Մասնագիտություն	քիմիկոս, ֆիզիկոս, ճարտարագետ, գիտնական և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Կարլսրուեի տեխնոլոգիական ինստիտուտ և Հումբոլդտի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկական քիմիա
Անդամակցություն	Լեոպոլդինա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Ցյուրիխի տեխնիկական բարձրագույն դպրոց, Բեռլինի տեխնիկական համալսարան և Հայդելբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
Գիտական ղեկավար	Ռոբերտ Բունզեն
Պարգևներ	Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ Harnack medal Վիլհելմ Էկսների մեդալ Ռումֆորդի մեդալ Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ Robert Wilhelm Bunsen Medal և Liebig Medal
Ամուսին(ներ)	Կլարա Իմերվահր
Երեխա(ներ)	Հերման Հաբեր
	Fritz Haber Վիքիպահեստում

Ֆրից Հաբեր (գերմ.՝ Fritz Haber, դեկտեմբերի 9, 1868, Բրեսլաու, Գերմանիա-հունվարի 29, 1934, Բազել, Շվեյցարիա), գերմանացի քիմիկոս-անօրգանիկ,Կարլսրուեի պոլիտեխնիկ ինստիտուտի պրոֆեսոր (1898-1911)։

1904 թվականից ուսումնասիրել է բարձր ջերմաստիճանների և ճնշումների պայմաններում ազոտից ն ջրածնից ամոնիակի առաջացման ռեակցիայի հավասարակշռությունը։ 1908 թվականին կիսագործարանային սարքավորմամբ Հաբերը առաջինն է ստացել հեղուկ ամոնիակ, իսկ 1913 թվականին նրա ղեկավարությամբ կազմակերպվել է մթնոլորտային ազոտի ֆիքսացման գործարան (Նոբելյան մրցանակ, 1918)։ 1911 թվականից ղեկավարել է Բեռլին-Գալեմի ֆիզիկական քիմիայի և էլեկտրաքիմիայի ինստիտուտը։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին Հաբերը Գերմանիայի ռազմաքիմիական արդյունաբերության, մասնավորապես թունավոր նյութերի մշակման կազմակերպիչներից էր։ Ֆաշիստների իշխանության հաստատումից հետո՝ 1933 թվականի գարնանը, Հաբերը հեռացել է Գերմանիայից։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118699814 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Габер Фриц // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12477531x
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 39)։

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284.22_data-entity-id.3D.22Q36578.22.3E.3Ci_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.5B.5B:.D4.B3.D5.A5.D6.80.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.AB.D5.A1.D5.B5.D5.AB_.D5.A1.D5.A6.D5.A3.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.A4.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.7CGerman_National_Library.5D.5D.2C_.5B.5B:.D4.B2.D5.A5.D5.BC.D5.AC.D5.AB.D5.B6.D5.AB_.D5.BA.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.A4.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.7CBerlin_State_Library.5D.5D.2C_.5B.5B:en:Bavarian_State_Library.7CBavarian_State_Library.5D.5D_et_al..3C.2Fi.3E_.5Bhttp:.2F.2Fd-nb.info.2Fgnd.2F118699814.2F_Record_.23118699814.5D_.2F.2F_Gemeinsame_Normdatei.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.E2.80.94_2012.E2.80.942016..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q27302.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q304037.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q256507.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q170109.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q36578.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-1] 1,0 ^1,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118699814 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q8513_citetype_Q27031827.22_data-entity-id.3D.22Q20666306.22.3E.5Bhttp:.2F.2Fdata.bnf.fr.2Fark:.2F12148.2Fcb12477531x_data.bnf.fr.5D:_.D5.BF.D5.BE.D5.B5.D5.A1.D5.AC.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.A2.D5.A1.D6.81_.D5.B7.D5.BF.D5.A5.D5.B4.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.E2.80.94_2011..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q20666306.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q54837.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-2] 2,0 ^2,1 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q3331189.22_data-entity-id.3D.22Q17378135.22.3E.D0.93.D0.B0.D0.B1.D0.B5.D1.80_.D0.A4.D1.80.D0.B8.D1.86_.2F.2F_.5B.5B:d:Q17378135.7C.D0.91.D0.BE.D0.BB.D1.8C.D1.88.D0.B0.D1.8F_.D1.81.D0.BE.D0.B2.D0.B5.D1.82.D1.81.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.B8.D0.BA.D0.BB.D0.BE.D0.BF.D0.B5.D0.B4.D0.B8.D1.8F.5D.5D:_.5B.D0.B2_30_.D1.82..5D.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.2F_.D0.BF.D0.BE.D0.B4_.D1.80.D0.B5.D0.B4._.5B.5B:.D4.B1.D5.AC.D5.A5.D6.84.D5.BD.D5.A1.D5.B6.D5.A4.D6.80_.D5.8A.D6.80.D5.B8.D5.AD.D5.B8.D6.80.D5.B8.D5.BE.7C.D0.90..C2.A0.D0.9C..C2.A0.D0.9F.D1.80.D0.BE.D1.85.D0.BE.D1.80.D0.BE.D0.B2.5D.5D_.E2.80.94_3-.D0.B5_.D0.B8.D0.B7.D0.B4._.E2.80.94_.3Cspan_title.3D.22.D0.9C.D0.BE.D1.81.D0.BA.D0.B2.D0.B0.22_style.3D.22border-bottom:_1px_dotted.3B_cursor:_help.3B_white-space:_nowrap.22.3E.D0.9C..3C.2Fspan.3E:_.5B.5B:.D5.8D.D5.B8.D5.BE.D5.A5.D5.BF.D5.BD.D5.AF.D5.A1.D5.B5.D5.A1_.D5.A7.D5.B6.D6.81.D5.AB.D5.AF.D5.AC.D5.B8.D5.BA.D5.A5.D5.A4.D5.AB.D5.A1_.28.D5.B0.D6.80.D5.A1.D5.BF.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.B9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.29.7C.D0.A1.D0.BE.D0.B2.D0.B5.D1.82.D1.81.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.B8.D0.BA.D0.BB.D0.BE.D0.BF.D0.B5.D0.B4.D0.B8.D1.8F.5D.5D.2C_1969..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q17378135.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-3] 3,0 ^3,1 Габер Фриц // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[.5Bhttp:.2F.2Fdata.bnf.fr.2Fark:.2F12148.2Fcb12477531x_http:.2F.2Fdata.bnf.fr.2Fark:.2F12148.2Fcb12477531x.5D.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3C.2Fdiv.3E-4] ttp://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12477531x

[.5Bhttp:.2F.2Fwww.nobelprize.org.2Fnobel_prizes.2Fchemistry.2Flaureates.2F1918.2F_http:.2F.2Fwww.nobelprize.org.2Fnobel_prizes.2Fchemistry.2Flaureates.2F1918.2F.5D.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3C.2Fdiv.3E-5] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/

[.5Bhttps:.2F.2Fwww.nobelprize.org.2Fnobel_prizes.2Fabout.2Famounts.2F_https:.2F.2Fwww.nobelprize.org.2Fnobel_prizes.2Fabout.2Famounts.2F.5D.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3C.2Fdiv.3E-6] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Ֆրից Հաբեր

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Տպել/արտահանել

Այլ նախագծերում

Այլ լեզուներով

Ֆրից Հաբեր Fritz Haber

Ծնվել է	դեկտեմբերի 9, 1868^[1]^[2] Վրոցլավ, Breslau Government Region, Silesia Province, Պրուսիայի թագավորություն, Հյուսիսգերմանական միություն^[1]
Մահացել է	հունվարի 29, 1934^[3]^[2] (65 տարեկանում) Բազել, Շվեյցարիա^[3] բնական պատճառով
Քաղաքացիություն	Գերմանական կայսրություն Վայմարյան Հանրապետություն
Մասնագիտություն	քիմիկոս, ֆիզիկոս, ճարտարագետ, գիտնական և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Կարլսրուեի տեխնոլոգիական ինստիտուտ և Հումբոլդտի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկական քիմիա
Անդամակցություն	Լեոպոլդինա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Ցյուրիխի տեխնիկական բարձրագույն դպրոց, Բեռլինի տեխնիկական համալսարան և Հայդելբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն^[4]
Գիտական ղեկավար	Ռոբերտ Բունզեն
Պարգևներ	Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ ^[5]^[6] Harnack medal Վիլհելմ Էկսների մեդալ Ռումֆորդի մեդալ Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ Robert Wilhelm Bunsen Medal և Liebig Medal
Ամուսին(ներ)	Կլարա Իմերվահր
Երեխա(ներ)	Հերման Հաբեր
Fritz Haber Վիքիպահեստում