Տիրամայրն անմորուս Հովսեփի հետ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տիրամայրն անմորուս Հովսեփի հետ
տեսակգեղանկար
նկարիչՌաֆայել Սանտի
տարի1506
բարձրություն72,5 սանտիմետր[1]
լայնություն56,5 սանտիմետր[1]
ստեղծման վայրԻտալիա[1]
ուղղությունԲարձր վերածնունդ
ժանրհոգևոր արվեստ
նյութտեմպերա
գտնվում էՊետական Էրմիտաժ[1]
հավաքածուՊետական Էրմիտաժ և Քրոզա հավաքածու
հիմնական թեմաԱստվածամայրն ու Որդին
կայք
Ծանոթագրություններ
 Holy Family with unbearded Joseph by Raphael Վիքիպահեստում

«Սուրբ ընտանիք» («Տիրամայրն անմորուս Հովսեփի հետ»), Ռաֆայելի երկու ստեղծագործություններից մեկը, որոնք մնացել են Ռուսաստանում 1930-ականների Էրմիտաժի հավաքածուի վաճառքից հետո։

Նկարը 18-րդ դարում Պիեր Քրոզի հավաքածուի հետ հայտնվել է Էրմիտաժում, որը մեծ զեղչով ձեռք է բերվել Կարլ Բերրիերեն դուքսից։ Կտավը վերականգնողական նպատակներով վերականգնվել է անփորձ նկարչի կողմից և որակազրկվել։ Հետագայում նկարի պատկերումը կտավի վրա անցումն ու ու վերականգնման անհաջող փորձերը լավագույնս չեն անդրադարձել ստեղծագործության վիճակի վրա։

19-րդ դարասկզբի գիտնականները կասկածներ են հայտնել դրա իսկության վերաբերյալ, ինչի պատճառով խորհրդային կառավարությանը 1930-ական թվականներին չի հաջողվել կտավի համար արտասահմանյան գնորդ գտնել։

Սուրբ ընտանիքի ավանդական խմբում նորածին Քրիստոսը պատկերված է Մարիամի գրկին նստած, շարժուն կեցվածքով։ Նրանից աջ նստած է ճերմակ մազերով մի տարեց մարդ։ Նա հայացքը չի կտրում նորածնից։ Արվեստագետները, ավանդույթի համաձայն, ծերունու կերպարի մեջ տեսնում են Սուրբ Հովսեփին, որին ընդունված է պատկերել խոր մտախոհության մեջ ընկղմված որդու ճակատագով։ Սա Հովսեփի շատ հազվադեպ նկարներից է առանց մորուքի, այստեղից էլ նկարի երկրորդ անունը՝ «Տիրամայրն անմորուս Հովսեփի հետ»:

Նկարի ինտերիերը, որտեղ բացված կամարից երևում է բնապատկերի մի հատված, մի շարք այլ դետալների հետ միասին (երեխայի դեմքի արտահայտությունը, նրա կեցվածքը, Մարիամի սանրվածքը) ցույց է տալիս Լեոնարդո դա Վինչիի ազդեցությունը։ Սա թույլ է տալիս ենթադրել, որ նկարը Ռաֆայելի վաղ շրջանի գործերից է՝ նկարված Ֆլորենցիայում։

Վերականգնված նկարը 19-րդ դարի սկզբում գրավել է Ա. Պուշկինի ուշադրությունը, որը 1819 թվականին այս թեմայով գրել է «Վերածնունդ» բանաստեղծությունը։ Ավելի ուշ իր «Մոցարտ և Սալերի» ստեղծագործության մեջ Սալերիի անունից գրել է հետևյալ խոսքերը.

«Ես չեմ ուրախանում, որ «նկարիչն» անկար է, ինձ տխրեցնում է նրա «կեղտոտած» Ռաֆայելի Մադոննան[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 https://www.hermitagemuseum.org/wps/portal/hermitage/digital-collection/01.+Paintings/29587/
  2. Пушкин А. С. Собрание сочинений. В 10-ти томах. Т. I. Стихотворения 1813—1824. — М.: Художественная литература, 1974. — С. 656. — 744 с. — 500 000 экз.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Pierluigi De Vecchi. Raffaello. Rizzoli, Milano 1975.
  • Paolo Franzese. Raffaello. Mondadori Arte, Milano 2008.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]