Ջիմի Գրիվզ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջիմի Գրիվզ
անգլ.՝ Jimmy Greaves
Քաղաքացիությունը  Միացյալ Թագավորություն
Ծննդյան ամսաթիվ փետրվարի 20, 1940(1940-02-20)[1][2][3]
Ծննդավայր Manor Park, Նյուհեմ, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Մահվան ամսաթիվ սեպտեմբերի 19, 2021(2021-09-19)[4] (81 տարեկան)
Մահվան վայր Danbury, Chelmsford, Էսեքս, Էսեքս, Արևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Հասակ 1,73 մետր[5]
Քաշ 64 կիլոգրամ
Դիրք հարձակվող

Ջեյմս Փիթեր Գրիվզ (անգլ.՝ James Peter Greaves, փետրվարի 20, 1940(1940-02-20)[1][2][3], Manor Park, Նյուհեմ, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն - սեպտեմբերի 19, 2021(2021-09-19)[4], Danbury, Chelmsford, Էսեքս, Էսեքս, Արևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), անգլիացի ֆուտբոլիստ, հարձակվող։ Առավել հայտնի է անգլիական «Չելսի» և «Տոտենհեմ Հոտսպուր» ակումբներում հանդես գալով, ինչպես նաև Անգլիայի ազգային հավաքականում։ Վեց անգամ դարձել է ֆուտբոլային լիգայի առաջին դիվիզիոնի լավագույն ռմբարկու, ինչը ռեկորդային ձեռքբերում է անգլիական ֆուտբոլի պատմության մեջ։ Խփած գոլերի քանակով (357) զբաղեցնում է առաջին տեղը Անգլիայի լիգայի բոլոր ժամանակների բարձրագույն դիվիզիոնի լավագույն ռմբարկուների ցուցակում.

Ֆուտբոլային կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Չելսի», «Միլան», «Տոտենհեմ»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրիվզն առաջին գոլն է խփել արդեն 1957 թվականին «Չելսիի» կազմում իր դեբյուտային խաղում։ Հանդես գալով «Չելսիում»՝ Գրիվզը առաջնությունը երկու անգամ ավարտել է որպես լավագույն ռմբարկու՝ 1959 և 1961 թվականներին, իսկ 1960/61 մրցաշրջանում նրա 41 գոլերը մինչ օրս ակումբի ռեկորդն են։ Չնայած իր ռմբարկուական տաղանդին, Գրիվզը «Չելսիի» հետ ոչ մի գավաթ չի նվաճել։

1960 թվականին Գրիվզը դարձավ ամենաերիտասարդ խաղացողը, ով ընդհանուր առմամբ 100 գոլ խփեց առաջնությունում։ Առաջին դիվիզիոնում իր 100-րդ գոլը նա խփել է 20 տարեկան և 290 օրական հասակում (իսկ 23 տարեկանում նա, ինչպես Դիքսի Դինը, խփեց իր 200-րդ գոլը)։

1961 թվականին նա տեղափոխվեց իտալական «Միլան»՝ մինչ այդ մերժելով «Նյուքասլի» պատկառելի առաջարկը, սակայն նրան այդպես էլ չհաջողվեց ամրապնդվել արտասահմանյան ակումբում։ Նա վերադարձավ Անգլիա՝ 99,999 ֆունտ արժողությամբ պայմանագիր կնքելով «Տոտտենհեմ Հոտսպուրի» հետ։ Պայմանագրի անսովոր ցուցանիշը կոչված էր ազատել Գրիվզին «100,000 ֆունտ արժողությամբ առաջին ֆուտբոլիստը դառնալու» ճնշումից։

«Տոտտենհեմում» Գրիվզն իսկական լեգենդ է դարձել։ 1961-1970 թվականներին հանդես է եկել Տոտտենհեմի կազմում, մասնակցել է 379 հանդիպման, խփել է 266 գոլ, այդ թվում՝ 220 գոլ Առաջին դիվիզիոնում։ Չորս մրցաշրջանների ընթացքում (1963, 1964, 1965 և 1969) Գրիվզը առաջնության լավագույն ռմբարկուն էր։ Նա համարվում է անգլիական ֆուտբոլի պատմության ամենակայուն հարձակվողներից մեկը։ Նրա ռեկորդը՝ որպես չորս սեզոնների լավագույն ռմբարկու, դեռ չի կոտրվել։

«Տոտտենհեմի» հետ Գրիվզը նվաճել է Անգլիայի գավաթը 1962 և 1967 թվականներին (1962 թվականի եզրափակչում նա գրավել է «Բարնլիի» դարպասը)։ Նա նաև նվաճեց գավաթակիրների գավաթը 1963 թվականին՝ երկու գոլ խփելով Մադրիդի «Ատլետիկոյի» դեմ հայտնի եզրափակչում, որն ավարտվեց 5:1 հաշվով։ Դրանից հետո Տոտտենհեմը դարձավ առաջին բրիտանական ակումբը, որը նվաճեց եվրոպական գավաթը։ Մինչ այժմ նա համարվում է «Տոտտենհեմի» լավագույն ֆուտբոլիստներից մեկը։

Կարիերան հավաքականում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրիվզը 2011 թվականի դեկտեմբերին

Գրիվզն իր առաջին մարտահրավերը Անգլիայի ազգային հավաքական է ստացել 1959 թվականի մայիսի 17-ին՝ Պերուի հավաքականի դեմ խաղի համար։ Այդ խաղում նրան հաջողվեց գոլի հեղինակ դառնալ, սակայն անգլիացիները, միևնույն է, պարտվեցին 4:1 հաշվով։ Ընդհանուր առմամբ, նա հավաքականի կազմում մասնակցել է 57 հանդիպման և դարձել 44 գոլի հեղինակ՝ ընդամենը 5 գոլով պակաս, քան Բոբի Չարլթոնը։ Նա Անգլիայի հավաքականի լավագույն ռմբարկուների ցուցակում զբաղեցնում է երրորդ հորիզոնականը՝ զիջելով միայն Չարլթոնին և Գարի Լինեկերին։ Գրիվզին է պատկանում Անգլիայի հավաքականի կազմում «հեթ-տրիկների» քանակով ռեկորդը, նա խփել է 6 «հեթ-տրիկ»։ 1961 թվականի Մեծ Բրիտանիայի տնային առաջնության խաղարկությունում Գրիվզը ռեկորդ սահմանեց՝ հավաքականի կազմում 3 խաղում խփելով 7 գոլ, արդյունքում Անգլիան դարձավ չեմպիոն։

1962 թվականի աշխարհի առաջնության ժամանակ Անգլիայի և Բրազիլիայի հավաքականների միջև խաղի ժամանակ դաշտ դուրս եկավ անտուն շուն։ Կենդանուն բռնելու խաղացողների բոլոր ջանքերն ապարդյուն էին, բայց հետո Գրիվզը չորեքթաթ կանգնեց և շանը կանչեց իր մոտ։ Այս փորձը հաջող է եղել, շանը բռնել են, բայց սկզբում նա հանգամանորեն միզել է Գրիվզի շապիկի վրա։ Բրազիլացի Գարինչային այնքան է դուր եկել միջադեպը, որ նա այդ շանը տարել է իր տուն։

1966 թվականի աշխարհի տնային առաջնության նախօրեին նա իր կարիերայում երկրորդ «պոկերն» է արել ազգային հավաքականի կազմում՝ 4 գոլ խփելով Նորվեգիայի հավաքականի դեմ արտագնա խաղում (6:1)։ Գրիվզը սկսեց աշխարհի առաջնությունը որպես Անգլիայի հավաքականի հիմնական հարձակվող, սակայն ոտքի վնասվածք ստացավ խմբային փուլի վերջին խաղում Ֆրանսիայի հավաքականի հետ։ Նրան փոխարինել է «Վեսթ Հեմի» 24-ամյա հարձակվող Ջեֆ Հըրսթը, ով հաղթական գոլը խփել է Արգենտինայի հավաքականի դեմ քառորդ եզրափակիչում և պահպանել է իր տեղը կազմում մինչև եզրափակիչ հանդիպումը, որում հերոս է դարձել՝ վերջինում ձեևակերպելով հայտնի հեթ-տրիկը և հաղթանակ պարգևելով անգլիացիներին[6]։

Հայտնի լուսանկարներից մեկում պատկերված է այն պահը, երբ Անգլիայի հավաքականի ամբողջ նստարանը ցատկում է եզրափակիչ սուլիչից հետո, որը նշանակում է Անգլիայի հաղթանակը աշխարհի առաջնությունում։ Ամբողջ նստարանը, բացի Ջիմի Գրիվզից, որը մնում է նստած իր կոստյումով և փողկապով, և չափազանց զարմացած է թվում այն ամենից, ինչ տեղի է ունեցել։ Գրիվզը միշտ պնդել է, որ Անգլիայի հաղթանակից հետո ուրախությունից բացի այլ բան չի զգացել և հաղթանակը տոնել է ոչ պակաս, քան նստարանին մնացած մյուս ֆուտբոլիստները։ Այնուամենայնիվ, Անգլիայի հավաքականի հաղթանակի վերաբերյալ նրա արձագանքը լավ փաստագրված է. եզրափակիչ խաղից հետո նա հավաքեց ուղեբեռը և արձակուրդ գնաց կնոջ հետ, մինչդեռ մնացած թիմը ներկա էր պաշտոնական խնջույքին։

1966 թվականի աշխարհի առաջնությունից հետո Գրիվզը հավաքականի կազմում մասնակցել է ընդամենը երեք հանդիպման, որոնցում դարձել է 1 գոլի հեղինակ։ Հավաքականի կազմում վրա վերջին խաղը Ավստրիայի հավաքականի դեմ խաղն էր 1967 թվականի մայիսին։ 1967/68 և 1968/69 մրցաշրջանների երկրի առաջնություններում։ Նա 81 խաղում խփեց ընդհանուր առմամբ 50 գնդակ (1968/69 մրցաշրջանում նա դարձավ առաջնության լավագույն ռմբարկուն)։ 1968/69 մրցաշրջանում նա դարձավ Անգլիայի լավագույն ռմբարկուն, իսկ 1968/69 մրցաշրջանում նա դարձավ Անգլիայի լավագույն ռմբարկուն։

2007 թվականի նոյեմբերին հայտարարվեց, որ Գրիվզը և 1966 թվականի Անգլիայի հավաքականի հաղթական կազմի 10 այլ պահեստայիններ կպարգևատրվեն ՖԻՖԱ-ի մեդալներով[7]։

Ձեռքբերումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թիմային ձեռքբերումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Միլան»
«Տոտենհեմ Հոտսպուր»
Անգլիայի հավաքական

Անձնական ձեռքբերումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ելույթների վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակումբային վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակումբ Մրցաշրջան Լիգա Երկրի

գավաթ[9]

Լիգայի գավաթ Եվրոգավաթ[10] Այլ[11] Ընդհանոր
Խաղեր Գոլեր Խաղեր Գոլեր Խաղեր Գոլեր Խաղեր Գոլեր Խաղեր Գոլեր Խաղեր Գոլեր
Չելսի 1957/58 35 22 2 0 0 0 0 0 0 0 37 22
1958/59 42 32 2 2 0 0 3 3 0 0 47 37
1959/60 40 29 2 1 0 0 0 0 0 0 42 30
1960/61 40 41 1 0 2 2 0 0 0 0 43 43
Ընդհանուր 157 124 7 3 2 2 3 3 0 0 169 132
Լոնդոնի հավաքական[12] 1955/58 - - - - - - 2 2 - - 2 2
Ընդհանուր 0 0 0 0 0 0 2 2 0 0 2 2
Միլան 1961/62 10 9 1 0 - - 2 0 0 0 13 9
Ընդհանուր 10 9 1 0 0 0 2 0 0 0 13 9
Տոտտենհեմ Հոտսպուր 1961/62 22 21 7 9 0 0 2 0 0 0 31 30
1962/63 41 37 1 0 0 0 6 5 1 2 49 44
1963/64 41 35 2 0 0 0 2 1 0 0 45 36
1964/65 41 29 4 6 0 0 0 0 0 0 45 35
1965/66 29 15 2 1 0 0 0 0 0 0 31 16
1966/67 38 25 8 6 1 0 0 0 0 0 47 31
1967/68 39 23 4 3 0 0 4 3 1 0 48 29
1968/69 42 27 4 4 6 5 0 0 0 0 52 36
1969/70 28 8 4 3 1 0 0 0 0 0 33 11
Ընդհանուր 321 220 36 32 8 5 14 9 2 2 381 268
Վեստ Հեմ Յունայթեդ 1969/70 6 4 0 0 0 0 0 0 0 0 6 4
1970/71 32 9 1 0 1 0 0 0 0 0 34 9
Ընդհանուր 38 13 1 0 1 0 0 0 0 0 40 13
Ընդամենը կարիերայի ընթացքում 526 366 45 35 11 7 21 14 2 2 605 424

Գոլերը հավաքականում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անգլիայի հավաքականի գոլերը (արդյունքները)առաջինն են:
Ամսաթիվ Մարզադաշտ Մրցակից Խաղի արդյունքը Մրցույթ Գրիվզի Գոլերը
1959 թվականի մայիսի 19 Էստադիո Նասիոնալ, Լիմա Պերու Պերու 1:4 Ընկերական խաղ 1
1959 թվականի հոկտեմբերի 17 Նինիան Պարկ, Քարդիֆ Ուելս Ուելս 1-1 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 1
1960 թվականի մայիսի 11 Ուեմբլի Հարավսլավիա Հարավսլավիա 3:3 Ընկերական խաղ 1
1960 թվականի հոկտեմբերի 8 Ուինձոր Պարկ, Բելֆաստ Հյուսիսային Իռլանդիա Հյուսիսային Իռլանդիա 5:2 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 2
1960 թվականի մայիսի 15 Ստադ Մունիսիպալ, Լյուքսեմբուրգ Լյուքսեմբուրգ Լյուքսեմբուրգ 9:0 ՖԻՖԱ Աշխարհի առաջնություն 1962 3
1960 թվականի հոկտեմբերի 26 Ուեմբլի Իսպանիա Իսպանիա 4:2 Ընկերական խաղ 1
1960 թվականի նոյեմբերի 23 Ուեմբլի Ուելս Ուելս 5:1 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 2
1961 թվականի ապրիլի 15 Ուեմբլի Շոտլանդիա Շոտլանդիա 9:3 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 3
1961 թվականի մայիսի 24 Օլիմպիական մարզադաշտ (Հռոմ) Իտալիա Իտալիա 3:2 Ընկերական խաղ 1
1961 թվականի մայիսի 27 Էռնստ Հապել, Վիեննա Ավստրիա Ավստրիա 1:3 Ընկերական խաղ 1
1962 թվականի մայիսի 20 Էստադիո Նասիոնալ, Լիմա Պերու Պերու 4:0 Ընկերական խաղ 3
1962 թվականի հունիսի 2 Էստադիո Էլ Տենենտե, Ռանկագուա Արգենտինա Արգենտինա 3:1 ՖԻՖԱ Աշխարհի առաջնություն 1962 1
1962 թվականի հոկտեմբերի 20 Ուինձոոր Պարկ, Բելֆաստ Հյուսիսային Իռլանդիա Հյուսիսային Իռլանդիա 3:1 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 1
1962 թվականի նոյեմբերի 21 Ուեմբլի Ուելս Ուելս 4:0 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 1
1963 թվականի մայիսի 29 Տեգելնե դաշտ, Բրատիսլավա Չեխոսլովակիա Չեխոսլովակիա 4:2 Ընկերական խաղ 2
1963 թվականի հոկտեմբերի 12 Նինիան Պարկ, Քարդիֆ Ուելս Ուելս 4:0 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 2
1963 թվականի հոկտեմբերի 23 Ուեմբլի Աշխարհի հավաքական 2:1 Ընկերական խաղ 1
1963 թվականի նոյեմբերի 20 Ուեմբլի Ուելս Ուելս 8:3 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 4
1964 թվականի մայիսի 24 Դալիմաունթ Պարկ, Դուբլին Իռլանդիա Իռլանդիա 3:1 Ընկերական խաղ 1
1964 թվականի մայիսի 30 Մարականա, Ռիո դե Ժանեյրո Բրազիլիա Բրազիլիա 1:5 Ազգերի գավաթ 1
1964 թվականի հոկտեմբերի 3 Ուինձոր Պարկ, Բելֆաստ Հյուսիսային Իռլանդիա Հյուսիսային Իռլանդիա 4:3 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 3
1964 թվականի դեկտեմբերի 9 Օլիմպիական մարզադաշտ (Ամստերդամ) Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ 1:1 Ընկերական խաղ 1
1965 թվականի ապրիլի 10 Ուեմբլի Շոտլանդիա Շոտլանդիա 2:2 Բրիտանիայի տնային առաջնություն 1
1965 թվականի մայիսի 5 Ուեմբլի Հունգարիա Հունգարիա 1:0 Ընկերական խաղ 1
1966 թվականի մայիսի 4 Ուեմբլի Հարավսլավիա Հարավսլավիա 2:0 Ընկերական խաղ 1
1966 թվականի հունիսի 29 Ուլևոլ, Օսլո Նորվեգիա Նորվեգիա 6:1 Ընկերական խաղ 4
1967 թվականի մայիսի 24 Ուեմբլի Իսպանիա Իսպանիա 2:0 Ընկերական խաղ 1

Նորման Գիլերի համահեղինակությամբ գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • This One’s On Me (Բորոդինայի թարգմանությամբ «Վերադարձ մարդկանց»)
  • The Final (վեպ)
  • The Ball Game (վեպ)
  • The Boss (վեպ)
  • The Second Half (վեպ)
  • Let’s Be Honest (Ռեգա Գաթերիջի հետ համատեղ)
  • Greavsie’s Heroes and Entertainers
  • World Cup History
  • GOALS! The greatest ever scored
  • Stop the Game, I Want to Get On
  • The Book of Football Lists
  • Taking Sides
  • Funny Old Games, with Ian St John
  • Sports Quiz Challenge
  • Sports Quiz Challenge 2
  • It’s A Funny Old Life
  • Saint & Greavsie’s World Cup Special
  • The Sixties Revisited
  • Don’t Shoot the Manager

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Transfermarkt.com(բազմ․) — 2000.
  2. ↑ 2,0 2,1 FBref.com(բազմ․)
  3. ↑ 3,0 3,1 Who's who (բրիտ․ անգլ.) — (untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Jimmy Greaves
  5. ↑ James Peter Greaves
  6. ↑ Robert Kitson (2003 թ․ նոյեմբերի 20). «Tindall's turn to put Catt out» (անգլերեն). The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 9-ին.
  7. ↑ «Greaves wins retrospective gong as Fifa honours squads». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 20-ին.
  8. ↑ Медаль получена в 2009 году.
  9. ↑ Кубок Англии, Кубок Италии.
  10. ↑ Кубок ярмарок, Кубок обладателей кубков УЕФА.
  11. ↑ Суперкубок Англии
  12. ↑ Сборная Лондона, принимавшая участие в розыгрыше Кубка ярмарок 1955/58.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ջիմի_Գրիվզ&oldid=9618118» էջից