Մարսել Պրուստ
Մարսել Պրուստ ֆր.՝ Marcel Proust | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | Վալենտին Լուի-Ժորժ-Էժեն-Մարսել Պրուստ |
| Ծնվել է | հուլիսի 10, 1871[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10] |
| Ծննդավայր | Փարիզ, Ֆրանսիա[11] |
| Վախճանվել է | նոյեմբերի 18, 1922[12][11][1][3][4][5][6][8][9][10] (51 տարեկանում) |
| Վախճանի վայր | Փարիզ, Ֆրանսիա[11] |
| Գրական անուն | Bernard d'Algouvres[13], Dominique, Horatio, Marc-Antoine, Écho և Laurence |
| Մասնագիտություն |
վիպասան, ակնարկագիր, քննադատ |
| Լեզու | ֆրանսերեն |
| Ազգություն | ֆրանսիացի |
| Քաղաքացիություն |
 Ֆրանսիա |
| Կրթություն | Կոնդորսե լիցեյ և École Libre des Sciences Politiques |
| Ժանրեր | վեպ, էսսե և pastiche |
| Գրական շարժումներ | մոդեռնիզմ |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Within a Budding Grove, In Search of Lost Time և Jean Santeuil |
| Աշխատավայր | Le Figaro |
| Պարգևներ | Գոնկուրյան մրցանակ և Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ[14] |
| Համատեղ ապրող | Reynaldo Hahn |
|
Ներշնչվել է
| |
|
Ներշնչել է
| |
 | |
| Մարսել Պրուստ Վիքիքաղվածքում | |
| Marcel Proust Վիքիպահեստում | |
Վալանտըն Լուի Ժորժ Ըյոժեն Մարսել Պրուստ (ֆր.՝ Valentin Louis Georges Eugène Marcel Proust, հուլիսի 10, 1871[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10], Փարիզ, Ֆրանսիա[11] - նոյեմբերի 18, 1922[12][11][1][3][4][5][6][8][9][10], Փարիզ, Ֆրանսիա[11]), ֆրանսիացի նշանավոր վիպասան, ակնարկագիր և քննադատ, մոդեռնիզմի ներկայացուցիչ։ Պրուստի հիմնական երկը «Կորսված ժամանակի փնտրտուքներում» (ֆր.՝ À la recherche du temps perdu) 7 վեպից բաղկացած վիպաշարն է (հատորներ 1-16, 1913-1927, վերջին 6 հատորները հրատարակվել են հետմահու), որը համարվում է 20-րդ դարի համաշխարհային գրականության ամենակարևոր ստեղծագործություններից մեկը։
Մարսել Պրուստը ծնվել է կիրթ և բարեկեցիկ կյանքով ապրող ընտանիքում։ Նրա հայրը ականավոր համաճարակաբան էր, ֆրանսիական կառավարության խորհրդական՝ համաճարակների դեմ պայքարի գծով և բժշկական ինստիտուտի պրոֆեսոր էր Փարիզում: Փոքրուց Մարսելը եղել է առողջապես թույլ երեխա և իր ամբողջ կյանքում ունեցել է ասթմայից առաջացած լուրջ շնչառական դժվարություններ: Պատանեկության տարիներին նա հաճախում է արիստոկրատական սալոններ, սրահներ, որտեղ մտերմանում է այնպիսի արտիստների և բանաստեղծների հետ, ովքեր նպաստեցին նրա համաշխարհային համբավի ձևավորմանը: Օգտվելով ֆինանսապես ապահով իր վիճակի ընձեռած հնարավորությունից, նա չի աշխատում և 1895-ին սկսում է գրել մի վեպ, որը մնում է առանձին մասերի բաժանված վիճակում (հրատարակվում է 1952 թվականին իր մահից հետո՝ «Jean Santeuil», «Ժան Սանտոյ» վերնագրով):
1900 թվականին նա թողնում է իր սկսած նախագիծը և ճանապարհորդում դեպի Վենետիկ և Պադուա, որպեսզի բացահայտի արվեստի գործերը՝ հետևելով Ջոն Ռյոսկինի քայլերին: Արդյունքում նա հրատարակում է հոդվածներ և թարգմանում երկու գիրք՝«La Bible d'Amiens»,«Ամիենի Աստվածաշունչը» և «Sésame et les Lys»«Սեզամն ու շուշանները»: 1907 թվականին Մարսել Պրուստը սկսում է գրել իր հայտնի «Կորսված ժամանակի փնտրտուքներում» (« A la recherche du temps perdu») ստեղծագործությունը, որի յոթ հատորը («Du côté de chez Swann») հրատարակվել է 1913 թվականին, և իր մահից հետո` 1927 թվականին: Երկրորդ հատորը՝« À l'ombre des jeunes filles en fleurs» արժանացել է Գոնկուրյան մրցանակի /prix Goncourt 1919 թվականին:
Մարսել Պրուստը մահացել է 1922 թվականի նոյեմբերի 18-ին բրոնխիտի և դրա բարդացման հետևանք թոքախտի պատճառով: Նա թաղված է Փարիզի Պեռ-Լաշեզ գերեզմանատանը:
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Salaman E. The Great Confession: from Aksakov and De Quincey to Tolstoy and Proust. London. Allen Lane The Penguin Press, 1973.
- Батай Ж. Пруст (չաշխատող հղում — պատմություն) // Батай Ж. Литература и Зло [: Сб. эссе:]. М.: МГУ, 1994. — ISBN 5-211-03159-8
- Мамардашвили М. К. Психологическая топология пути: М.Пруст «В поисках утраченного времени» [: лекции 1984—1985 гг. ] / Редактор И. К. Мамардашвили. СПб.: Русский Христианский гуманитарный институт, 1997. — 571 с. — ISBN 5-88812-049-9
- Жера́р Жене́тт. Фигуры. М.: «Издательство им. Сабашниковых», 1998. — ISBN 5-8242-0065-3
- R. M. Bales. The Cambridge Companion to Proust — Cambridge University Press, 2001. — 266 p.
- Хосе Ортега-и-Гассет Время, расстояние и форма в искусстве Пруста
- Таганов А. Н. Русская тема в творчестве Пруста // Наваждения: к истории «русской идеи» во французской литературе XX в.: материалы российско-французского коллоквиума (С.-Петерб., 2-3 июля 2001 г.)/отв. ред. С. Л. Фокин. М.: Наука, 2005. С.24-35.
- Николаева Т. М. О чём на самом деле писал Марсель Пруст? — М.: Языки славянской культуры, 2012. — 128 с. — (Studia philological/ Series minor). — 600 экз., ISBN 978-5-9551-0519-2
- Марсель Пруст в русской литературе (сост. О. А. Васильева, М. В. Линдстрем). Вст. ст. А. Д. Михайлова, с. 5-41. — М., 2000
- Михайлов А. Д. Поэтика Пруста. — М.: Языки славянской культуры, 2012. — 504 с., ISBN 978-5-9551-0610-6
- F. C. Green, The Mind Of Proust (1949)
- Aciman, André (2004) The Proust Project. New York: Farrar, Straus and Giroux
- Теодор Адорно (1967) Prisms. Cambridge, Mass.: MIT Press
- Теодор Адорно "Short Commentaries on Proust, " Notes to Literature, trans. S. Weber-Nicholsen (New York: Columbia University Press, 1991).
- Albaret, Céleste (2003) Monsieur Proust. New York: The New York Review of Books (Мемуары домоправителя Пруста)
- Вальтер Беньямин. К портрету Пруста
- Bernard, Anne-Marie (2002) The World of Proust, as seen by Paul Nadar. Cambridge, Mass.: MIT Press
- D. Capetanakis, 'A Lecture on Proust', in Demetrios Capetanakis A Greek Poet In England (1947)
- Carter, William C. (2002) Marcel Proust: a life. New Haven: Yale University Press
- Chardin, Philippe (2006) Proust ou le bonheur du petit personnage qui compare. Paris: Honoré Champion
- Chardin, Philippe et alii (2010) Originalités proustiennes. Paris: Kimé
- Davenport-Hines, Richard (2006) A Night at the Majestic. London: Faber and Faber ISBN 978-0-571-22009-0
- De Botton, Alain (1998) How Proust Can Change Your Life. New York: Vintage Books
- Жиль Делёз (2004) Пруст и знаки (Marsel Proust et les signes) / Пер. с фр. Е. Г. Соколова. — СПб.: Лаб. метафиз. исслед. при Философ. фак. СПбГУ: Алетейя, 1999.
- Поль де Ман Allegories of Reading: Figural Language in Rousseau, Nietzsche, Rilke, and Proust, (ISBN 0-300-02845-8) 1979
- Жюльен Грак, «Proust Considered as An End Point» in Reading Writing (New York: Turtle Point Press,), 113—130.
- Karlin, Daniel (2005) Proust’s English. Oxford: Oxford University Press ISBN 978-0-19-925688-4
- Юлия Кристева Time and Sense. Proust and the Experience of Literature. New York: Columbia U. Press, 1996.
- George Painter (1959) Marcel Proust: a biography; Vols. 1 & 2. London: Chatto & Windus
- Shattuck, Roger (1963) Proust’s Binoculars: a study of memory, time, and recognition in «À la recherche du temps perdu». New York: Random House
- Spitzer, Leo "Proust’s Style, " [1928] in Essays in Stylistics (Princeton, Princeton U. P., 1948).
- Shattuck, Roger (2000) Proust’s Way: a field guide to «In Search of Lost Time». New York: W. W. Norton
- Tadié, Jean-Yves (2000) Marcel Proust: a life. New York: Viking
- Эдмунд Уайт (1998) Marcel Proust. New York: Viking Books
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Valentin Louis Georges Eugène M Proust — ministère de la Culture.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 RKDartists
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 SNAC — 2010.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Nationalencyklopedin — 1999.
- ↑ 7,0 7,1 Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Discogs — 2000.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 filmportal.de — 2005.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 11,7 11,8 Пруст Марсель // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Le Figaro — Paris: 1922. — P. 1. — ed. size: 322497 — ISSN 0182-5852
- ↑ https://books.google.fr/books?isbn=2368414975
- ↑ Base Léonore — ministère de la Culture.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Марсель Пруст на сайте moshkow.perm.ru
- Марсель Пруст (չաշխատող հղում — պատմություն)
- Ощепков А. Р., Луков Вл. А. Русская рецепция Марселя Пруста
- Валерий Писигин. Оживший Подмастерье в гнезде отрадных мыслей. Очерк о Джоне Рёскине и Марселе Прусте.
- Валерий Писигин. Илье-Комбре: по следам детства Марселя Пруста. Фотоочерк.
- Трыков В. П. Марсель Пруст — журналист
- Трыков В. П. Марсель Пруст: отношение к России
- Фокин. С. Марсель Пруст и кинематографическая точка зрения, журнал «Сеанс» № 49/50
- В поисках утраченного времени на aldebaran.ru
- Сайт, посвящённый Марселю Прусту
| ||||||||||
|
Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |
