Հովհաննես Թութունջի
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
| Հովհաննես Թութունջի | |
|---|---|
| Ծնվել է | անհայտ |
| Ծննդավայր | Վան, Վանի էյալեթ, Օսմանյան կայսրություն |
| Մահացել է | 1703 |
| Մահվան վայր | Տրապիզոն, Թուրքիա |
| Կրոն | Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի |
| Մասնագիտություն | հոգևորական |
Հովհաննես Թութունջի, Վանեցի, Արևելցի, (անհայտ, Վան, Վանի էյալեթ, Օսմանյան կայսրություն - 1703, Տրապիզոն, Թուրքիա), հայ ազգային-ազատագրական և հոգևոր- եկեղեցկան գործիչ։ Եղել է Հայոց կաթողիկոսության նվիրակ։ Օգտագործելով նվիրատվության գումարները՝ դարձել է (1663 թ.) Կոստանդնուպոլսի պատրիարք, որի համար գժտվել է կաթողիկոս Հակոբ Դ Ջուղայեցու հետ և հարել նրա հակառակորդ Եղիազար Ա Այնթափցուն։
Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հանվելով պատրիարքական պաշտոնից (1664 թ.)՝ մեկնել է Վասպուրական ու գրավել Վարագի, Սալնապատի և Հոգյաց վանքի առաջնորդությունը։ 1665-1667 թթ. դարձյալ եղել է Կոստանդնուպոլսի պատրիարք, իսկ 1670-1672 թթ.՝ Աղթամարի կաթողիկոս։ Պատրիարքության տարիներին կազմակերպել է Մահտեսի Մուրատ Բաղիշեցու առաքելությունը (1666 թ.) Ֆրանսիա՝ հայ-հունական միացյալ ապստամբություն բարձրացնելու և Ֆրանսիայի աջակցությունը ապահովելու ծրագրով։ 1678-1680 թթ. ուղևորվել է Եթովպիա՝ հավանաբար ապահովելու վերջինիս մասնակցությունը Լյուդովիկոս XIV-ի ձեռնարկած հակաթուրքական կոալիցիային։ Թողել է Եթովպիա կատարած ուղևորության նկարագրությունը։ 1682-1683 թթ. Փարիզում պաշտոնական տեսակցություններ է ունեցել Հայաստանի ազատագրական և Մարսելի հայոց տպարանի հետ առնչվող հարցերով։ Ենթադրվում է, որ մասնակցել է «XIV խաչակրաց արշավանքի» կամ «Սրբազան լիգայի» մղած պատերազմներին։
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
