Jump to content

Իջևանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Տավուշի մարզ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Այս հոդվածը ներկայացնում է Տավուշի մարզի Իջևան քաղաքի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 165 հուշարձան (50 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Ամրոց մ.թ.ա. 2-1 հզ, 10-13 դդ. քաղաքից 14-15 կմ հվ-ամ, «Աղջկա բերդ» ամրոցից 2 կմ աե, ձորի պռնկին 10.1/1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց 13-17 դդ. քաղաքից 10 կմ ամ, Իջևան-Դիլիջան խճուղու ձախակողմյան անմատչելի ժայռերի վրա, «Մոլլա Ղայա» վայրում 10.1/2 Տ փոքր, ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց «Աղջկա բերդ» 13-17 դդ. քաղաքից 16 կմ հվ-ամ, անտառապատ սարի գագաթին 10.1/3 Հ այլ անվանում` «Կըզ-Կալա» Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց «Մանթաշ» («Աշոտ Երկաթի բերդ») 10-13 դդ. քաղաքից 10 կմ հվ-ամ, Աղստև գետի աջափնյա լեռնագագաթին 10.1/4 Հ այլ անվանում` «Կարա-Կալա» Լուսանկար վերբեռնել


Արձան Հր. Ներսիսյանի 1985 թ. քաղաքի մեջ, մշակույթի տան դիմաց 10.1/5 Հ քանդ.` Գր. Բաղամյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից է Լուսանկար վերբեռնել


Արձան «Վահագն Վիշապաքաղ» 1986 թ. Անկախության փողոցի սկզբնամասում 10.1/6 Հ քանդ.` Ա. Դավթյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից է Լուսանկար վերբեռնել


Բացօթյա ցուցադրություն՝ ժամանակակից քանդակի 1985-1991 թթ. մանկական զբոսայգում 10.1/7 Հ քանդակները կերտվել և տեղադրվել են միջազգային սիմպոզիումների ընթացքում, կազմակերպիչ` Սարո Սարուխանյան Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1995 թ. 10.1/7.1 Հ քանդ.` Ա. Դավթյան (Իջևան), միջազգային սիմպոզիումի գործերից չէ Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Թող լինի խաղաղություն» 1987 թ. 10.1/7.2 Հ քանդ.՝ Մ. Հակոբյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մոտիվ» 1987 թ. 10.1/7.3 Տ քանդ.՝ Ս. Նուրսապա (Ալմա-Աթա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Պատանի փարավոն» 1987 թ. 10.1/7.4 Հ քանդ.՝ Կ.-Բ. Սոլվեյգ (ԳԴՀ) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ռնգեղջյուր» 1988 թ. 10.1/7.5 Հ քանդ.՝ Վ. Ֆրիչ (Լեհաստան) Լուսանկար վերբեռնել


Բացօթյա ցուցադրություն՝ ժամանակակից քանդակի («Քանդակների զբոսայգի») 1985-1991 թթ. քաղաքային զբոսայգում 10.1/8 Հ Քանդակները կերտվել և տեղադրվել են միջազգային սիմպոզիումների ընթացքում։ Դրանցից երկուսը մնացել են Ադրբեջանի տարածքում` Այգեհովտից ոչ հեռու` «Հայոց օջախ» շենքի մոտ։ Չորս քանդակի ճակատագիրն անհայտ է Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ակոս» 1990 թ. 10.1/8.1 Հ քանդ.՝ Հ. Գալստյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Այծամարդ» 1986 թ. 10.1/8.2 Հ քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Անի» 1987 թ. 10.1/8.3 Հ քանդ.՝ Յա. Կուբիշ (Հունգարիա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Անուշ» 1987 թ. 10.1/8.4 Հ քանդ.՝ Յու. Սամվելյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Առյուծ կենաց ծառով» 1990 թ. 10.1/8.5 Տ կոտրված, քանդ.` Գ. Բաղդասարյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Աստղաբաշխ» 1989 թ. 10.1/8.6 Տ քանդ.՝ Ա. Որբսոն (Լիպեցկ) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Բարեկամություն» 1986 թ. 10.1/8.7 Հ քանդ.՝ Մ. Շլակտավիչուս (Վիլնյուս) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Բողոք» 1991 թ. 10.1/8.8 Հ քանդ.՝ Գր. Բաղումյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Բողոքի երգ» 1987 թ. 10.1/8.9 Հ քանդ.՝ Գ. Բուլարկին (Գրոդնո) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Գյումրեցի ընկերների հիշատակին» 1989 թ. 10.1/8.10 Հ քանդ.՝ Ռ. Սաֆարով (Մոսկվա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Գուգարք» 1986 թ. 10.1/8.11 Հ քանդ.՝ Ա. Գևորգյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Եվա» 1989 թ. 10.1/8.12 Հ քանդ.՝ Ա. Բալաշով (Մոսկվա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Եվրոպայի առևանգումը» 1986 թ. 10.1/8.13 Հ վնասված, քանդ.՝ Հ. Մխիթարյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Զարթոնք» 1987 թ. 10.1/8.14 Հ քանդ.՝ Ի. Նովիկով (Մոսկվա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ընդդիմություն» 1990 թ. 10.1/8.15 Հ քանդ.՝ Ռ. Սարգսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ընտանիք» 1989 թ. 10.1/8.16 Հ քանդ.՝ Ի. Բրաուն (Իսրայել) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Թոռ և պապ» 1987 թ. 10.1/8.17 Հ երկատված է, քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Թռիչք» 1989 թ. 10.1/8.18 Հ քանդ.՝ Ս. Պողոսյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Թռչող խաչ» 1991 թ. 10.1/8.19 Հ քանդ.՝ Ա. Պողոսյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Իկարոս» 1989 թ. 10.1/8.20 Հ քանդ.՝ Վ. Ջակիա (Վրաստան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Իջևան-Վալանս քույր քաղաքներ» 1989 թ. 10.1/8.21 Հ քանդ.՝ Ն. Կարգանյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Իջևանյան հուշապատկերներ» 1986 թ. 10.1/8.22 Հ քանդ.՝ Գ. Ղազարյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Լեդա» 1989 թ. 10.1/8.23 Հ քանդ.՝ Ա. Բոլոնսկի (Լենինգրադ) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Լոգոսի ծնունդը» 1989 թ. 10.1/8.24 Հ քանդ.՝ Կ. Գյանջյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Խնջույք» 1987 թ. 10.1/8.25 Հ քանդ.՝ Ա. Սամվելյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Խոկանք» 1991 թ. 10.1/8.26 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Խորան» 1990 թ. 10.1/8.27 Տ քանդ.՝ Ա. Գևորգյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Խորհուրդ խորին» 10.1/8.28 Հ երկու քանդակներից մեկը կոտրված է, քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ծեր հեծյալը» 1987 թ. 10.1/8.29 Հ քանդ.՝ Ն. Կառլիխանով (Տաշքենդ) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ծովինար» 1987 թ. 10.1/8.30 Հ քանդ.՝ Ս. Ղազարյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Կարմիր պատ» 1990 թ. 10.1/8.31 Տ քանդ.՝ Ա. Վասիլևիչ (Բ. Վլասիչ) (Հարավսլավիա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հազարան բլբուլ» 1986 թ. 10.1/8.32 Հ քանդ.՝ Գ. Բաղդասարյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հայ շինարար» 1988 թ. 10.1/8.33 Տ քանդ.՝ Վ. Տարականով Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հայաստան» 1989 թ. 10.1/8.34 Հ քանդ.՝ Ա. Ապոլոնով Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հայաստան» 1991 թ. 10.1/8.35 Տ քանդ.՝ Ա. Պողոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հայոց հրեշտակ» 1987 թ. 10.1/8.36 Տ քանդ.՝ Ս. Պետրոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հեքիաթ» 1985 թ. 10.1/8.37 Հ քանդ.՝ Գ. Ղարիբյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հիացմունք» 1987 թ. 10.1/8.38 Հ վնասված է, քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հիշողություն» 1988 թ. 10.1/8.39 Հ քանդ.՝ Պ. Լևանդովսկի (ԳԴՀ) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հորովել» 1986 թ. 10.1/8.40 Հ քանդ.՝ Ջ. Գոգոբերաշվիլի (Թբիլիսի) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հրեշտակ» 1988 թ. 10.1/8.41 Հ քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հուզում» 1989 թ. 10.1/8.42 Հ քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ճեղքում» 1989 թ. 10.1/8.43 Հ քանդ.՝ Վ. Տարականով Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մայրություն» 1985 թ. 10.1/8.44 Հ քանդ.՝ Յա. Կառլովս (Ռիգա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մայրություն» 1986 թ. 10.1/8.45 Հ քանդ.՝ Ա. Հովակիմյան (Իջևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մայրություն» 1986 թ. 10.1/8.46 Հ քանդ.՝ Ջ. Ջումադորդի (Աշխաբադ) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մայրություն» 1988 թ. 10.1/8.47 Տ քանդ.՝ Ն. Մանջապարաշվիլի (Թբիլիսի) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մանկություն» 1986 թ. 10.1/8.48 Տ քանդ.՝ Ա. Դավթյան (Իջևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մարգարե» 1990 թ. 10.1/8.49 Տ քանդ.՝ Մ. Ռապոպորտ (Ալմա-Աթա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մաքառում» 1990 թ. 10.1/8.50 Հ քանդ.՝ Յու. Մակուշին (Ուկրաինա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մեռնող ձի» 1989 թ. 10.1/8.51 Տ քանդ.՝ Դ. Տուգարինով Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մեռնող մինոտավրոս» 1989 թ. 10.1/8.52 Տ քանդ.՝ Գ. Ջավրուշյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մոմիկ» 1987 թ. 10.1/8.53 Հ քանդ.՝ Յու. Սամվելյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Նկարիչ» 1987 թ. 10.1/8.54 Տ քանդ.՝ Բ. Սխոլուխիա (Թբիլիսի) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Նվագող աղջիկը» 1985 թ. 10.1/8.55 Հ քանդ.՝ Մ. Նազարյան, ՊԱԿ-ի Իջևանյան բաժանմունքի շենքի մոտ Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Շղթայված հրեշտակ» 1990 թ. 10.1/8.56 Հ քանդ.՝ Ա. Հակոբյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Պատմություն» 1985 թ. այգու մոտ, «Իջևան» հյուրանոցում 10.1/8.57 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Պիգմալիոն» 1988 թ. 10.1/8.58 Տ քանդ.՝ Դ. Սիրոտա (Լեհաստան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Պրոմեթևս» 1986 թ. 10.1/8.59 Հ քանդ.՝ Գ. Դավթյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Սգացող Տիրամայր» 1985 թ. 10.1/8.60 Տ քանդ.՝ Ա. Քոփելյան (ԱՄՆ) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Սկյութների հիշատակին» 1990 թ. 10.1/8.61 Հ քանդ.՝ Վ. Ֆեդերուկ (Ուկրաինա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Սֆինքս» 1988 թ. քաղաքապետարան տանող կամրջակի աջ կողմում 10.1/8.62 Հ քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Սֆինքս» 1988 թ. քաղաքապետարան տանող կամրջակի ձախ կողմում 10.1/8.63 Հ քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Վանիկ Շարամբեյանի հիշատակին» 1989 թ. 10.1/8.64 Տ երկատված է, քանդ.՝ Հ. Գալստյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Վերածնունդ» 1990 թ. 10.1/8.65 Հ քանդ.՝ Գ. Ջավրուշյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Տիեզերք» 1989 թ. 10.1/8.66 Հ քանդ.՝ Ա. Դավթյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Տիրամոր յոթ վերքերը» 1990 թ. 10.1/8.67 Հ քանդ.՝ Վ. Աճեմյան (ԱՄՆ) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Տրդատ ճարտարապետ» 1991 թ. 10.1/8.68 Հ քանդ.՝ Գ. Թորոսյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ցանկության քար» 1989 թ. 10.1/8.69 Տ քանդ.՝ Ս. Պողոսյան միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Փյունիկ» 1986 թ. 10.1/8.70 Տ քանդ.՝ Ի. Կոզլով (Մոսկվա) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Քամի» 1988 թ. 10.1/8.71 Հ քանդ.՝ Ռ.Մայեր-Պետցոլդ (ԳԴՀ) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ֆիդայի» 1989 թ. 10.1/8.72 Հ քանդ.՝ Լ. Վարդանյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ֆլորա» 1986 թ. 10.1/8.73 Հ քանդ.՝ Ց. Ամիրյան (Երևան) Լուսանկար վերբեռնել


Բաղնիք 10 դ. քաղաքից 11 կմ հվ-ամ, «Համամի ճալա» վայրում 10.1/9 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն 19 դ. վերջ Իջևանյան փող. 5 10.1/10 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի 10-13 դդ. քաղաքից 0.5 կմ ամ, Աղստևի աջափնյա սարալանջին, ռեստորանի մոտ 10.1/11 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի 10-13դդ. քաղաքից 13-14 կմ հվ-ամ, «Աղջկա բերդ» ամրոց տանող ճանապարհին, ամրոցից 2 կմ հվ, երկու ձորերի միջնամասի հարթ տեղանքում 10.1/12 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի 14-17 դդ. քաղաքից 3 կմ հվ-ամ, «Խաչի թալա» տանող ճանապարհին, «Սպիտակ ջուր» («Աղսու») ձորի ձախ ափին 10.1/13 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Գյոդակներ» 12-13 դդ. քաղաքից 5-6 կմ հս-ամ 10.1/14 Հ կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 12-13 դդ. 10.1/14.1 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Խաչի թալա» 13-17 դդ. քաղաքից 6 կմ հվ-ամ, անտառի բացատում 10.1/15 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 13-17 դդ. 10.1/15.1 Հ ավերված է, տեղի 3 խաչքարերը տեղափոխել են նորաշեն աղբյուրի մոտ և ագուցել են հուշապատին Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Խաչի յալ» 12-14 դդ. քաղաքից 6 կմ հս-աե 10.1/16 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի «Դանիելի խաչ» 12-14 դդ. 10.1/16.1 Հ միանավ, կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 12-14 դդ. եկեղեցու շուրջը 10.1/16.1.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Խազմարագ» 12-14 դդ. քաղաքից 7 կմ աե, համանուն գետակի ափին, անտառի մեջ 10.1/17 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 12-14 դդ. 10.1/17.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. 10.1/17.1.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Մատուռ 12-13 դդ. 10.1/17.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Ներքին դանաղռան» 10-13 դդ. «Աղջկա բերդ» ամրոցի և դիտակետ-աշտարակի միջև, սարի լանջերին և ստորոտին 10.1/18 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 10-13 դդ. գյուղատեղիի հվ մասում 10.1/18.1 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Չարդախլու» 10-14 դդ. քաղաքից 4 կմ հս-աե, նույնանուն հանդամասում 10.1/19 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 10-14 դդ. 10.1/19.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Սարգիս («Չարդախլու խաչ») 10 դ. 10.1/19.2 Հ կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. եկեղեցու խորանում 10.1/19.2.1 Հ ստորին հատված, տեղափոխել են գերեզմանոցից Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. հենած է եկեղեցու հվ պատին, ներքուստ 10.1/19.2.2 Հ տեղափոխել են գերեզմանոցից Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Սպիտակ ջուր» 17-18 դդ. քաղաքից 7 կմ հվ-ամ, «Սպիտակ ջուր» («Աղսու») վայրում 10.1/20 Տ տարածքի մի մասը մելիորացված է, աե մասում՝ ժայռի տակից, բխում է հանքային ջրի աղբյուր Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 17-18 դդ. 10.1/20.1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին 1984 թ. գյուղատեղիի աե մասում 10.1/20.2 Տ կառուցել են Էդիլյաններն ու Բեկնազարյանները Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Սպիտակաեղցի» («Ագեղցի») 16-17 դդ. քաղաքից 8 կմ հվ-ամ, Աղստև գետի ձախ ափին, անտառի բացատում 10.1/21 Տ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 17 դ. 10.1/21.1 Տ ուրվագծվում են հիմքերը Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Սրբանես» (Սբ. Հովհաննես) 10-13 դդ. քաղաքից 1.5-2 կմ ամ 10.1/22 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Հովհաննես 13 դ. 10.1/22.1 Հ կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. եկեղեցու ամ ճակատի մոտ 10.1/22.1.1 Տ պարզունակ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Վերին Դանաղռան» 10-13 դդ. քաղաքից 20 կմ հվ-ամ, «Աղջկա բերդ» ամրոցից մոտ 5 կմ ամ 10.1/23 Հ ավերված, տեղի թևավոր արձանագիր խաչքարը 1996 թ. տեղափոխել են Ակնաղբյուր գյուղ Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր 10-13 դդ. գյուղատեղիի աե մասում 10.1/23.1 Տ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 10-13 դդ. գյուղատեղիի հվ կողմում 10.1/23.2 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 10-13 դդ. գյուղատեղիի աե կողմում 10.1/23.3 Տ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. գյուղատեղիի աե կողմում 10.1/23.4 Տ ջարդված Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ քաղաքի հվ մասում, «Սպիտակ լճի» մոտ, Աղստև գետի աջ ափին 10.1/24 Հ հայտնաբերվել է 2003 թ. Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ քաղաքից 9 կմ հվ-ամ, «Աշոտ Երկաթ» ռեստորանից ոչ հեռու 10.1/25 Հ ավերվել է ռեստորանի կառուցման ժամանակ Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ քաղաքից 7 կմ հվ-ամ, «Աղսու» գյուղատեղիի հս մասում 10.1/26 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ քաղաքից 11 կմ հվ-ամ, երկաթգծի կամրջի մոտ 10.1/27 Հ ավերվել է Իջևան-Դիլիջան երկաթգիծը կառուցելիս Լուսանկար վերբեռնել


Դիտակետ-աշտարակ 10-13 դդ. «Աղջկա բերդ» ամրոցից 2-2.5 կմ հվ, «Ներքին Դանաղռան» գյուղատեղիի հվ եզրին, ձորի պռնկին 10.1/28 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. քաղաքից 4.5 կմ հվ-ամ, «Խաչի թալա» տանող ճանապարհի աջ կողմում, նորաշեն աղբյուրի հուշապատին ագուցված 10.1/29 Հ փոքր է, տեղափոխել են «Խաչի թալա» գերեզմանոցից Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. քաղաքից 4.5 կմ հվ-ամ, «Խաչի թալա» տանող ճանապարհի աջ կողմում, նորաշեն աղբյուրի հուշապատին ագուցված 10.1/30 Հ մեծ է, տեղափոխել են «Խաչի թալա» գերեզմանոցից Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. քաղաքից 4.5 կմ հվ-ամ, «Խաչի թալա» տանող ճանապարհի աջ կողմում, նորաշեն աղբյուրի հուշապատին ագուցված 10.1/31 Հ փոքր է, տեղափոխել են «Խաչի թալա» գերեզմանոցից Լուսանկար վերբեռնել


հուշարձան «Աչք» (Իջևան քաղաքի մուտքը) 1980-ական թթ. Դիլիջան տանող մայրուղու եզրին` Իջևանի հվ-ամ կողմում 10.1/32 Հ քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Հուշարձան «Տիեզերքի կաթիլ» 1980-ական թթ. Դիլիջան տանող մայրուղու եզրին` Իջևանի մուտքի մոտ 10.1/33 Հ քանդ.՝ Բ. Պետրոսյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին 1985 թ. քաղաքի աե մասում, Աղստև գետի աջափնյա բարձունքի վրա 10.1/34 Հ ճարտ.՝ Յու. Բրեժնև Լուսանկար վերբեռնել


Հուշարձան «Մայր Հայաստան» 1971 թ. քաղաքից հս, Գետահովիտ տանող ճանապարհին, «Ուտիք» ռեստորանի մոտ 10.1/35 Հ հեղ.՝ Ս. Մեհրաբյան Լուսանկար վերբեռնել


Հուշահամալիր Մեծ եղեռնի զոհերին 1980-ական թթ. 10.1/36 Հ քանդ. Բ. Պետրոսյան Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Շնագայլերը հոշոտում են հրեշտակներին» (Սումգայիթի զոհերի հիշատակին) 1990 թ. 10.1/36.1 Հ քանդ.՝ Վ. Հովակիմյան (Երևան), միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Պատանի Դավիթ» 1987 թ. 10.1/36.2 Հ քանդ.՝ Յու. Սամվելյան (Երևան), միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Հուշահամալիր Սպիտակի երկրաշարժի զոհերին 1990 թ. «Քանդակների զբոսայգու» սկզբնամասում` Սահմանադրության հրապարակում 10.1/37 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ձեռք» 1990 թ. 10.1/37.1 Հ միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մեր ավերված քաղաքներին ու գյուղերին» 1990 թ. 10.1/37.2 Հ քանդ.՝ Մ. Լիշինսկի (Լեհաստան), միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Սպիտակին» 1990 թ. 10.1/37.3 Հ քանդ.՝ Մ. Լիշինսկի, միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Ճանապարհ 10-19 դդ. Խոլարքեր - Ղազումյանների աղբյուր - Լղոցի ձոր - Ծառատի ձոր հատվածում 10.1/38 Հ միջնադարյան քարավանային ճանապարհ է, նկատելի են հիմքերը Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 10-13 դդ. «Տախտի քոլի» սարավանդի աե եզրին 10.1/38.1 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Պահակակետ 10-13 դդ. Լղոցի ձորի երկու աղբյուրների միջակայքում 10.1/38.2 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Քարավանատուն 10-13 դդ. «Տախտի քոլի» սարավանդին, ճանապարհի եզրին 10.1/38.3 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Պատմության թանգարանի 1986 թ. քաղաքի հվ-ամ եզրին 10.1/39 Հ ճարտ.՝ Տ. Սանդոյան, Հ. Թելումյան Լուսանկար վերբեռնել


Վանական համալիր 10-12 դդ. քաղաքից 15 կմ հվ-ամ, Աղստև գետի աջ ափին, Հովք գյուղից հվ-աե 10.1/40 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 10-12 դդ. 10.1/40.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 10-12 դդ. 10.1/40.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գավիթ 10-12 դդ. 10.1/40.3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի միջնադար վանքից 300-350 մ ամ 10.1/40.4 Հ նշմարվում են բնակելի շինությունների հետքերը Լուսանկար վերբեռնել


Վանք Սբ. Անդրե (Վարդան Արևելացու մենաստան) 12-13 դդ. քաղաքից 18-19 կմ հվ-ամ, «Աղջկա բերդ» ամրոցից 1.5 կմ ամ 10.1/41 Հ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 12-13 դդ. 10.1/41.1 Հ մեծ եկեղեցին է` կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 12-13 դդ. 10.1/41.2 Հ փոքր եկեղեցին է` կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Կառույցներ օժանդակ 12-13 դդ. 10.1/41.3 Հ կացարաններ են` ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Պարիսպ 12-13 դդ. 10.1/41.4 կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Առատություն» 1986 թ. Անկախության փող. 10.1/42 Հ քանդ.՝ Ալ. Ջանջուղազյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Արցախյան մոտիվ» 1989 թ. քաղաքի հվ-ամ մասում, Իջևան-Դիլիջան մայրուղու վրա 10.1/43 Հ քանդ.՝ Գ. Բաղդասարյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Խեցգետին» 1991 թ. «Սպիտակ լճի» ափին» 10.1/44 Տ քանդ.՝ Ս. Պողոսյան (Երևան), միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Խեցգետին» 1991 թ. «Սպիտակ լճի» ափին, հանգստյան տուն տանող ճանապարհին 10.1/45 Տ քանդ.՝ Ռ. Արևշատյան (Երևան), միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Կայունություն» 1990 թ. «Սպիտակ լճի» ափին 10.1/46 Տ քանդ.՝ Գր. Բաղումյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Կապանք» 1991 թ. «Սպիտակ լճի» ափին 10.1/47 Հ քանդ.՝ Ռ. Արևշատյան (Երևան), միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Հին ժամացույց» 1990 թ. Դիլիջան-Իջևան մայրուղու վրա, քաղաքի հվ-ամ կողմում, գինու գործարանի մոտ 10.1/48 Հ քանդ.՝ Հ. Գալստյան (Երևան), միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Ձոն աշխատանքին» 1985 թ. երկրագիտական թանգարանի շենքի մուտքի մոտ, Եղեռնի հուշահամալիրից 100 մ հեռու 10.1/49 Հ քանդ.՝ Գ. Բաղդասարյան, միջազգային սիմպոզիումի գործերից Լուսանկար վերբեռնել


Քանդակ «Մարիա Յակոբսոն» 1980-ական թթ. Երևանի պետական համալսարանի Իջևանի մասնաճյուղի շենքի դիմաց 10.1/50 Հ քանդ.՝ Ա. Շիրազ Լուսանկար վերբեռնել


Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]