Առնոլդ Զոմմերֆելդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Առնոլդ Զոմմերֆելդ
Arnold Sommerfeld
Sommerfeld1897.gif
Ծնվել էդեկտեմբերի 5, 1868(1868-12-05)[1][2][3][4][5][6]
Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն, Հյուսիսգերմանական միություն[1]
Մահացել էապրիլի 26, 1951(1951-04-26)[7][2][4][5][6] (82 տարեկանում)
Մյունխեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[7]
վթար
ԳերեզմանNordfriedhof[8]
ՔաղաքացիությունFlag of Germany.svg Գերմանիա
Մասնագիտությունֆիզիկոս-տեսաբան, մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան[2], Ախենի Ռեյնիշ-Վեստֆելիշեի տեխնիկական համալսարան[2], Գյոթինգենի համալսարան[2] և Clausthal University of Technology?[2]
Գործունեության ոլորտսպեկտրասկոպիա
Պաշտոն(ներ)Գաղտնի խորհուրդ
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերՔյոնիգսբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[9]
Գիտական ղեկավարՖերդինանդ ֆոն Լինդերման[10]
Եղել է գիտական ղեկավարՊաուլ Պետեր Էվալդ[11], Վոլֆգանգ Պաուլի[12], Գրեգոր Վենտցել[13], Վոյցեխ Ռաբինովիչ[14], Օտտօ Լապորտ[15], Պետեր Դեբայ[16], Հանս Բետե[17], Վերներ Հայզենբերգ[18], Karl Apfelbacher?[19], Wilmer L. Barrow?[19], Friedrich Burmeister?[19], Paul Sophus Epstein?[19], Walter Franz?[19], Herbert Fröhlich?[19], Erwin Fues?[19], Ernst Guillemin?[19], Walter Heitler?[19], Karl Herzfeld?[19], Dimitrios Chondros?[19], Helmut Hönl?[19], Ludwig Hopf?[19], Adolf Kratzer?[19], Alfred Landé?[19], Վիլհելմ Լենց[19], Herman March?[19], Josef Meixner?[19], Valentin Scheidel?[19], Karl Seebach?[19], Rudolf Seeliger?[19], Bruno Thüring?[19], Albrecht Unsöld?[19], Ludwig Waldmann?[19] և Heinrich Welker?[19]
Հայտնի աշակերտներԼայնուս Կարլ Փոլինգ
ՊարգևներՄաքս Պլանկի անվան մեդալ Լորենցի մեդալ Էստրեդի մեդալ Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան Մատեուչի մեդալ և Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ
Arnold Sommerfeld Վիքիպահեստում

Առնոլդ Զոմմերֆելդ (1868-1951), Առնոլդ Յոհաննես Վիլհելմ Զոմմերֆելդ, գերմանացի ֆիզիկոս և մաթեմատիկոս։

Ավարտել է Քյոնիգսբերգի համալսարանը (1891)։ Մյունխենի համալսարանի պրոֆեսոր (1906-ից)։ Աշխատանքները վերաբերում են ատոմի, մետաղների տեսությանը, մաթեմատիկական ֆիզիկային։ Կատարելագործել է Բորի ատոմի մոդելը՝ առաջարկելով քվանտային պայմանների ավելի ընդհանուր ձևակերպում։ Զոմմերֆելդը ստեղծել է ջրածնանման ատոմների նուրբ կառուցվածքի տեսությունը (1916)։ Տվել է Վիդեման-Ֆրանցի օրենքի ավելի ճիշտ բանաձևը և բացատրել մետաղներում դիտվող մի շարք երևույթներ (ջոուլյան ջերմություն, ջերմաէլեկտրական երևույթներ)։ Մշակել է դիֆրակցիայի մաթեմատիկական խիստ տեսությունը (1895), ստացել գլանային ֆունկցիաների ինտեգրալային ներկայացումը (Զոմմերֆելդի ինտեգրալ, 1896), լուծել երկու միջավայրերի սահմանում տեղադրված ուղղահայաց դիպոլի ճառագայթման խնդիրը (1909)։ Զոմմերֆելդը էական ավանդ է ներդրել ռենտգենյան ճառագայթների հետազոտման գործում, մշակել էլեկտրոնների արգելակման ճառագայթման տեսությունը (1931)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #11861553X // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
  3. ↑ SNAC — 2010.
  4. ↑ 4,0 4,1 Munzinger-Archiv — 1913.
  5. ↑ 5,0 5,1 Brockhaus Enzyklopädie
  6. ↑ 6,0 6,1 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  7. ↑ 7,0 7,1 Зоммерфельд Арнольд // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  8. ↑ Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
  9. ↑ data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  10. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  11. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  12. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  13. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  14. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  15. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  16. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  17. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  18. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  19. ↑ 19,00 19,01 19,02 19,03 19,04 19,05 19,06 19,07 19,08 19,09 19,10 19,11 19,12 19,13 19,14 19,15 19,16 19,17 19,18 19,19 19,20 19,21 19,22 19,23 19,24 Mathematics Genealogy Project — 1997.
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 701)։ CC-BY-SA-icon-80x15.png


{{{alt}}} Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Առնոլդ_Զոմմերֆելդ&oldid=6666951» էջից