Առնոլդ Զոմմերֆելդ

Առնոլդ Զոմմերֆելդ; Arnold Sommerfeld
Ծնվել է	դեկտեմբերի 5, 1868; Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն, Հյուսիսգերմանական միություն
Մահացել է	ապրիլի 26, 1951 (82 տարեկանում); Մյունխեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն; վթար
Գերեզման	Nordfriedhof
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս տեսաբան, մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, Ախենի Ռեյնիշ-Վեստֆելիշեի տեխնիկական համալսարան, Գյոթինգենի համալսարան և Clausthal University of Technology
Գործունեության ոլորտ	սպեկտրասկոպիա
Պաշտոն(ներ)	Գաղտնի խորհուրդ
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Քյոնիգսբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
Գիտական ղեկավար	Ֆերդինանդ ֆոն Լինդերման և Ֆելիքս Կլայն
Եղել է գիտական ղեկավար	Պաուլ Պետեր Էվալդ, Վոլֆգանգ Պաուլի, Գրեգոր Վենտցել, Վոյցեխ Ռաբինովիչ, Օտտօ Լապորտ, Պետեր Դեբայ, Հանս Բետե և Վերներ Հայզենբերգ
Հայտնի աշակերտներ	Alfred Landé, Լայնուս Կարլ Փոլինգ, Վոյցեխ Ռաբինովիչ և Albrecht Unsöld
Պարգևներ	Մաքս Պլանկի անվան մեդալ Լորենցի մեդալ Էստրեդի մեդալ Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան Մատեուչի մեդալ և Foreign Member of the Royal Society
	Arnold Sommerfeld Վիքիպահեստում

Առնոլդ Զոմմերֆելդ (1868-1951), Առնոլդ Յոհաննես Վիլհելմ Զոմմերֆելդ, գերմանացի ֆիզիկոս և մաթեմատիկոս։

Ավարտել է Քյոնիգսբերգի համալսարանը (1891)։ Մյունխենի համալսարանի պրոֆեսոր (1906-ից)։ Աշխատանքները վերաբերում են ատոմի, մետաղների տեսությանը, մաթեմատիկական ֆիզիկային։ Կատարելագործել է Բորի ատոմի մոդելը՝ առաջարկելով քվանտային պայմանների ավելի ընդհանուր ձևակերպում։ Զոմմերֆելդը ստեղծել է ջրածնանման ատոմների նուրբ կառուցվածքի տեսությունը (1916)։ Տվել է Վիդեման-Ֆրանցի օրենքի ավելի ճիշտ բանաձևը և բացատրել մետաղներում դիտվող մի շարք երևույթներ (ջոուլյան ջերմություն, ջերմաէլեկտրական երևույթներ)։ Մշակել է դիֆրակցիայի մաթեմատիկական խիստ տեսությունը (1895), ստացել գլանային ֆունկցիաների ինտեգրալային ներկայացումը (Զոմմերֆելդի ինտեգրալ, 1896), լուծել երկու միջավայրերի սահմանում տեղադրված ուղղահայաց դիպոլի ճառագայթման խնդիրը (1909)։ Զոմմերֆելդը էական ավանդ է ներդրել ռենտգենյան ճառագայթների հետազոտման գործում, մշակել էլեկտրոնների արգելակման ճառագայթման տեսությունը (1931)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #11861553X // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ Зоммерфельд Арнольд // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 701)։

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիայի_ազգային_գրադարան|German_National_Library]],_[[:Բեռլինի_պետական_գրադարան|Berlin_State_Library]],_[[:en:Bavarian_State_Library|Bavarian_State_Library]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/11861553X/_Record_#11861553X]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #11861553X // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q547473">Մակտյուտոր_մաթեմատիկայի_պատմության_արխիվ<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-3] SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q17537576"_data-entity-id="Q17378135">Зоммерфельд_Арнольд_//_[[:d:Q17378135|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:Ալեքսանդր_Պրոխորով|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохоров]]_—_3-е_изд._—_<span_title="Москва"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">М.</span>:_[[:Սովետսկայա_էնցիկլոպեդիա_(հրատարակչություն)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a></div>-4] Зоммерфельд Арнольд // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12212631d_data.bnf.fr]:_տվյալների_բաց_շտեմարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a></div>-5] ta.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=31357_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-6] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=62117_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-7] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=22421_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-8] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=66708_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-9] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=129233_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-10] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=63604_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-11] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=25025_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-12] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=48688_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-13] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=51469_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-14] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

Առնոլդ Զոմմերֆելդ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Տպել/արտահանել

Այլ նախագծերում

Այլ լեզուներով

Առնոլդ Զոմմերֆելդ Arnold Sommerfeld

Ծնվել է	դեկտեմբերի 5, 1868(1868-12-05)^[1]^[2]^[3] Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն, Հյուսիսգերմանական միություն^[1]
Մահացել է	ապրիլի 26, 1951(1951-04-26)^[2] (82 տարեկանում) Մյունխեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն^[4] վթար
Գերեզման	Nordfriedhof
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս տեսաբան, մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, Ախենի Ռեյնիշ-Վեստֆելիշեի տեխնիկական համալսարան, Գյոթինգենի համալսարան և Clausthal University of Technology
Գործունեության ոլորտ	սպեկտրասկոպիա
Պաշտոն(ներ)	Գաղտնի խորհուրդ
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Քյոնիգսբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն^[5]
Գիտական ղեկավար	Ֆերդինանդ ֆոն Լինդերման^[6] և Ֆելիքս Կլայն
Եղել է գիտական ղեկավար	Պաուլ Պետեր Էվալդ^[7], Վոլֆգանգ Պաուլի^[8], Գրեգոր Վենտցել^[9], Վոյցեխ Ռաբինովիչ^[10], Օտտօ Լապորտ^[11], Պետեր Դեբայ^[12], Հանս Բետե^[13] և Վերներ Հայզենբերգ^[14]
Հայտնի աշակերտներ	Alfred Landé, Լայնուս Կարլ Փոլինգ, Վոյցեխ Ռաբինովիչ և Albrecht Unsöld
Պարգևներ	Մաքս Պլանկի անվան մեդալ Լորենցի մեդալ Էստրեդի մեդալ Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան Մատեուչի մեդալ և Foreign Member of the Royal Society
Arnold Sommerfeld Վիքիպահեստում