Առնոլդ Զոմմերֆելդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Առնոլդ Զոմմերֆելդ
Arnold Sommerfeld
A. Sommerfeld LCCN2014715010.jpg
Ծնվել էդեկտեմբերի 5, 1868(1868-12-05)[1][2][3][…]
Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն[4]
Մահացել էապրիլի 26, 1951(1951-04-26)[5][1][2][…] (82 տարեկան)
Մյունխեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[5][4]
վթար
ԳերեզմանՆորդֆրիդհոֆ[6]
ՔաղաքացիությունFlag of Germany.svg Գերմանիա
Մասնագիտությունֆիզիկոս-տեսաբան, մաթեմատիկոս և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան[1], Ախենի Ռեյնիշ-Վեստֆելիշեի տեխնիկական համալսարան[1], Գյոթինգենի համալսարան[1] և Clausthal University of Technology?[1][4]
Գործունեության ոլորտսպեկտրասկոպիա
Պաշտոն(ներ)Գաղտնի խորհուրդ
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերՔյոնիգսբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[7]
Գիտական ղեկավարՖերդինանդ ֆոն Լինդերման[8]
Եղել է գիտական ղեկավարՊաուլ Պետեր Էվալդ[9], Վոլֆգանգ Պաուլի[10], Գրեգոր Վենտցել[11], Վոյցեխ Ռաբինովիչ[12], Օտտօ Լապորտ[13], Պետեր Դեբայ[14], Հանս Բետե[15], Վերներ Հայզենբերգ[16], Karl Apfelbacher?[17], Wilmer L. Barrow?[17], Friedrich Burmeister?[17], Paul Sophus Epstein?[17], Walter Franz?[17], Herbert Fröhlich?[17], Erwin Fues?[17], Ernst Guillemin?[17], Walter Heitler?[17], Karl Herzfeld?[17], Dimitrios Chondros?[17], Helmut Hönl?[17], Ludwig Hopf?[17], Adolf Kratzer?[17], Alfred Landé?[17], Վիլհելմ Լենց[17], Herman March?[17], Josef Meixner?[17], Valentin Scheidel?[17], Karl Seebach?[17], Rudolf Seeliger?[17], Bruno Thüring?[17], Albrecht Unsöld?[17], Ludwig Waldmann?[17] և Heinrich Welker?[17]
Հայտնի աշակերտներԼայնուս Կարլ Փոլինգ
ՊարգևներՄաքս Պլանկի անվան մեդալ Լորենցի մեդալ Էստրեդի մեդալ Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան Մատեուչի մեդալ Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ և Կալկաթայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր
Arnold Sommerfeld Վիքիպահեստում

Առնոլդ Զոմմերֆելդ (1868-1951), Առնոլդ Յոհաննես Վիլհելմ Զոմմերֆելդ, գերմանացի ֆիզիկոս և մաթեմատիկոս։

Ավարտել է Քյոնիգսբերգի համալսարանը (1891)։ Մյունխենի համալսարանի պրոֆեսոր (1906-ից)։ Աշխատանքները վերաբերում են ատոմի, մետաղների տեսությանը, մաթեմատիկական ֆիզիկային։ Կատարելագործել է Բորի ատոմի մոդելը՝ առաջարկելով քվանտային պայմանների ավելի ընդհանուր ձևակերպում։ Զոմմերֆելդը ստեղծել է ջրածնանման ատոմների նուրբ կառուցվածքի տեսությունը (1916)։ Տվել է Վիդեման-Ֆրանցի օրենքի ավելի ճիշտ բանաձևը և բացատրել մետաղներում դիտվող մի շարք երևույթներ (ջոուլյան ջերմություն, ջերմաէլեկտրական երևույթներ)։ Մշակել է դիֆրակցիայի մաթեմատիկական խիստ տեսությունը (1895), ստացել գլանային ֆունկցիաների ինտեգրալային ներկայացումը (Զոմմերֆելդի ինտեգրալ, 1896), լուծել երկու միջավայրերի սահմանում տեղադրված ուղղահայաց դիպոլի ճառագայթման խնդիրը (1909)։ Զոմմերֆելդը էական ավանդ է ներդրել ռենտգենյան ճառագայթների հետազոտման գործում, մշակել էլեկտրոնների արգելակման ճառագայթման տեսությունը (1931)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Архив по истории математики Мактьютор
  2. ↑ 2,0 2,1 Munzinger Archiv (нем.) — 1913.
  3. ↑ Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Seidel F. Die Straßen in Clausthal – Zellerfeld – Buntenbock (нем.) / Hrsg.: Clausthal-Zellerfeld — 1983. — S. 15.
  5. ↑ 5,0 5,1 Зоммерфельд Арнольд // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  6. ↑ Find a Grave — 1995.
  7. ↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  8. ↑ Математическая генеалогия — 1997.
  9. ↑ Математическая генеалогия — 1997.
  10. ↑ Математическая генеалогия — 1997.
  11. ↑ Математическая генеалогия — 1997.
  12. ↑ Математическая генеалогия — 1997.
  13. ↑ Математическая генеалогия — 1997.
  14. ↑ Математическая генеалогия — 1997.
  15. ↑ Математическая генеалогия — 1997.
  16. ↑ Математическая генеалогия — 1997.
  17. ↑ 17,00 17,01 17,02 17,03 17,04 17,05 17,06 17,07 17,08 17,09 17,10 17,11 17,12 17,13 17,14 17,15 17,16 17,17 17,18 17,19 17,20 17,21 17,22 17,23 17,24 Математическая генеалогия — 1997.
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 701)։ CC-BY-SA-icon-80x15.png


{{{alt}}} Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Առնոլդ_Զոմմերֆելդ&oldid=7172002» էջից