Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման
գերմ.՝ Ferdinand von Lindemann
Ծնվել էապրիլի 12, 1852(1852-04-12)[1][2][3][…]
Հաննովեր, Գերմանական միություն[4]
Մահացել էմարտի 6, 1939(1939-03-06)[1][2][3][…] (86 տարեկան)
Մյունխեն, Նացիստական Գերմանիա[4]
ԳերեզմանՎալդֆրիդհոֆ գերտեզմանատուն
Բնակության վայր(եր)Գերմանիա
Քաղաքացիություն Հաննովերի թագավորություն,  Գերմանական ռայխ և  Պրուսիայի թագավորություն
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, JMU, Ֆրայբուրգի համալսարան և Քյոնիգսբերգի համալսարան
Գործունեության ոլորտթվերի տեսություն
ԱնդամակցությունԳյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա, Լեոպոլդինա և Բավարիական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերԳյոթինգենի համալսարան, Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան և Էրլանգեն-Նյուրնբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[5]
Գիտական ղեկավարՖելիքս Կլայն[6]
Եղել է գիտական ղեկավարՀերման Մինովսկի[7], Դավիդ Հիլբերտ[8], Առնոլդ Զոմմերֆելդ[9], Franz Fuchs?[10], Emil Hilb?[11], Martin Wilhelm Kutta?[12], Max Otto Lagally?[13], Alfred Loewy?[14], Oskar Perron?[15], Arthur Rosenthal?[16], Wilhelm Schlink?[17], Franz Staeble?[18], Otto Volk?[19], Heinrich Wieleitner?[20], Wilhelm Schlink?[21], Carl Raimund Wallner?[21], Heinrich Wieleitner?[21], Franz Xaver Zrenner?[21], Franz Fuchs?[21], Karl Petri?[21], Karl Horn?[21], Karl Walek?[21], Leroy Albert Howland?[21], Franz Thalreiter?[21], Konrad Münich?[21], Hans Schübel?[21], Friedrich Hans Cramer?[21], Հանս Դեգենհարթ[21], Charles H. Ashton?[21], Herbert Burmester?[21], Karl Strauß?[21], Julius Scheckenbach?[21], Arthur Rauber?[21], Eugen Lutz?[21], Georg Diem?[21], Օտմար Զեթլ[21], Hans Tempel?[21], Eduard Lampart?[21], August Loehrl?[21], Joseph Mayer?[21], Յոհան Գեթլեր[21], Johannes Höppner?[21], Ludwig Marc?[21], Robert Mayr?[21], Lucjan Grabowski?[21], August Wendler?[21], Rudolf Zahler?[21], Josef Wagner?[21], Fritz Lettenmeyer?[21], Gustav Schnauder?[21] և Michael Egger?[21]
Հայտնի աշակերտներGerhard von Poellnitz?[21]
Պարգևներ
Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան
 Ferdinand von Lindemann Վիքիպահեստում

Կարլ Լուիս Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման (ապրիլի 12, 1852(1852-04-12)[1][2][3][…], Հաննովեր, Գերմանական միություն[4] - մարտի 6, 1939(1939-03-06)[1][2][3][…], Մյունխեն, Նացիստական Գերմանիա[4]), գերմանացի մաթեմատիկոս, որը 1882 թվականին ապացուցել է, որ Պի թիվը պատկանում է տրանսցենդենտ թվերի բազմությանը, այսինքն՝ գոյություն չունի ռացիոնալ գործակիցներով բազմանդամ, որի լուծումը հավասար է Պիի։

Կյանք և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լինդեմանը ծնվել է Հաննովերում։ Հայրը՝ Ֆերդինանդ Լինդեմանը, Հաննովերի գիմնազիայում դասավանդել է լեզուներ։ Մայրը՝ Էմիլի Կրուսիուսը, գիմնազիայի տնօրենի աղջիկն էր։ Հետագայում ընտանիքը տեղափոխվել է Շվերին, որտեղ Լինդեմանը հաճախել է դպրոց։

Մաթեմատիկա սովորել է Գյոթինգենում, Էռլանգենում և Մյունխենում։ Էռլանգենում Ոչ էվկլիդեսյան երկրաչափության բնագավառում ստացել է դոկտորի աստիճան՝ Ֆելիքս Կլայնի ղեկավարության ներքո[22]։ Դասավանդել է Վյուրցբուրգի և Ֆրայբուրգի համալսարաններում։ Ֆրայբուրգում գտնվելու ժամանակ ապացուցել է, որ թիվը տրանսցենդենտ է։ Ֆրայբուրգից հետո տեղափոխվել է Քյոնիգսբերգի համալսարան։ Քյոնիգսբերգում դասախոս լինելու ընթացքում ղեկավարել է մաթեմատիկոսներ Դավիթ Հիլբերտի, Հերման Մինկովսկիի և Առնոլդ Զոմմերֆելդի դոկտորական թեզերը[23]։

Տրանսցենդենտության ապացույց[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1882 թվականին Լինդեմանը հրատարակել է Պի թվի տրանսցենդենտության ապացույցը։ Ապացույցի մեթոդը նման էր ինը տարի առաջ Շառլ Հերմիտի կողմից e թվի տրանսցենդենտության ապացույցի մեթոդին։ Մինչ այս ապացույցը արդեն հայտնի էր, որ թիվը իռացիոնալ է (Յոհան Լամբերտը ապացուցել է -ի իռացիոնալությունը 1760-ականներին)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.)LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #122995643 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  6. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  7. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  8. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  9. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  10. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  11. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  12. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  13. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  14. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  15. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  16. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  17. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  18. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  19. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  20. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  21. 21,00 21,01 21,02 21,03 21,04 21,05 21,06 21,07 21,08 21,09 21,10 21,11 21,12 21,13 21,14 21,15 21,16 21,17 21,18 21,19 21,20 21,21 21,22 21,23 21,24 21,25 21,26 21,27 21,28 21,29 21,30 21,31 21,32 21,33 21,34 21,35 21,36 21,37 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  22. Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման Mathematics Genealogy Project կայքում
  23. «Ferdinand von Lindemann - Biography». Maths History (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 6-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման» հոդվածին։