Ամատունի Ամատունի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ամատունի ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Ամատունի Ամատունի
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 24, 1900(1900-10-24)
ԾննդավայրԳանձակ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էհուլիսի 28, 1938(1938-07-28) (37 տարեկան)
Մահվան վայրԿոմունարկայի կրակահրապարակ
ԳերեզմանԿոմունարկայի կրակահրապարակ
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունՄոսկվայի կարմիր պրոֆեսուրայի ինստիտուտ (1928)
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ

Ամատունի Սիմոնի Ամատունի (Վարդապետյան) (հոկտեմբերի 24, 1900(1900-10-24), Գանձակ, Ռուսական կայսրություն - հուլիսի 28, 1938(1938-07-28), Կոմունարկայի կրակահրապարակ), հայ խորհրդային պետական և կուսակցական աշխատող։ ԽՄԿԿ անդամ 1919 թվականից։

1921-1923 թվականներին կատարել է ղեկավար կոմերիտական աշխատանքներ։ Սովորել է Մոսկվայի կարմիր պրոֆեսուրայի ինստիտուտում (1926-1928)։ 1928-1930 թվականներին եղել է ՀԿ(բ)Կ ԿԿ ագիտ-պրոպագանդայի բաժնի վարիչ, ՀԿ(բ)Կ ԿԿ Երևանի գավկոմի, ապա՝ ՀԿ(բ)Կ ԿԿ քարտուղար։ 1931-1935 թվականներին կուսակցական և խորհրդային ղեկավար աշխատանք է կատարել Թիֆլիսում և Բաքվում։ 1935-1936 թվականներին եղել է ՀԿ(բ)Կ ԿԿ երկրորդ քարտուղար, 1936-1937 թվականներին՝ առաջին քարտուղար։

Այդ տարիներին Խորհրդային Միությունում մեծ թափ էին առել հալածանքներն ու բռնությունները։ Ամատունին գլխավորել է Աղասի Խանջյանի սպանությունից հետո տեղի ունեցած սարսափի ալիքը, որի ընթացքում բազմաթիվ պետական ու կուսակցական գործիչներ, մտավորականներ, զինվորականներ, եւ այլք ձերբակալվել կամ աքսորվել են։ Ուղղակիորեն աջակցում էր Լավրենտի Բերիայի քաղաքականությանը, որով արգելվում էր Հայաստանում արտադրական ձեռնարկություններիկառուցումը, Երևան-Աղսթաֆա երկաթգծի կառուցումը և այլն։ Հայտնի է Օպերայի կառուցման դեմ իր արտահայտությամբ․ «Ինչի՞ է պետք այստեղ Օպերա։ Թիֆլիսում կա։ Հերիք չի՞»[1]։

Իր հերթին, նա դարձել է բռնությունների ալիքի զոհերից 1937 թվականի սեպտեմբերի ՀԿ(բ)Կ ԿԿ պլենումից հետո, որտեղ եւ ձերբակալվել է։ Բռնադատվել է 1938 թվականին ու գնդակահարվել։ Նրանից հետո բռնատավում է կուսակցական ողջ ղեկավար կազմը՝ թվով մոտ 100 հոգի, որոնց մեծամասնությունը գնդակահարվում է, մյուսները աքսորվում են[2]։

Արդարացվել է 1988 թվականին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Աթայան, Ռ. Ասպետական հոգիներ. էջ 49.
  2. Մանուկյան, Ա․ Ս․ (2000). «Հայաստանի հասարակական-քաղաքական գործիչները ստալինյան բռնությունների տարիներին» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 6-ին.
Նախորդող
Աղասի Խանջյան
Հայաստանի ժողովրդական կուսակցության նախագահ
Ամատունի Ամատունի

1936 - 1937
Հաջորդող
Գրիգոր Հարությունյան
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։