Վիլհելմ Օստվալդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Վիլհելմ Օստվալդ
Vilhelms Ostvalds
Ostwald.jpg
Ծնվել էսեպտեմբերի 2, 1853(1853-09-02)[1][2][3][4][5][6]
Ռիգա, Ռուսական կայսրություն[7]
Մահացել էապրիլի 4, 1932(1932-04-04)[7][1][3][4][5][6] (78 տարեկանում)
Լայպցիգ, Սաքսոնիա (նահանգ), Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն[7]
ԳերեզմանՄեծ գերեզմանատուն
ՔաղաքացիությունFlag of Germany.svg Գերմանիա
Ազգությունգերմանացի
Մասնագիտությունքիմիկոս, էսպերանտիստ, գյուտարար, համալսարանի պրոֆեսոր, Idist, գրող, ֆիզիկոս և փիլիսոփա
Հաստատություն(ներ)Լայպցիգի համալսարան, Դորպատի կայսերական համալսարան, Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ և Ռիգայի տեխնիկական համալսարան
Գործունեության ոլորտֆիզիկա
ԱնդամակցությունՊրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Սաքսոնիայի գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Լեոպոլդինա, Թուրինի Գիտությունների Ակադեմիա, Նիդեռլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերԴորպատի կայսերական համալսարան
Գիտական աստիճանդոկտորի աստիճան[8]
Տիրապետում է լեզուներինէսպերանտո, Իդո և գերմաներեն[1]
Գիտական ղեկավարԿառլ Շմիդտ[9] և Arthur von Oettingen?[9]
Եղել է գիտական ղեկավարԷյնար Հերցշպրունգ[10], Arthur Amos Noyes?[11] և Alwin Mittasch?
ՊարգևներՆոբելյան մրցանակակիր (քիմիայի գծով, 1909)
Երեխա(ներ)Վոլֆգանգ Օստվալդ
Wilhelm Ostwald Վիքիպահեստում


Վիլհելմ Ֆրիդրիխ Օստվալդ (լատիշ․՝ Vilhelms Ostvalds, 1853, սեպտեմբերի 2, Ռիգա, Լատվիա - 1932, ապրիլի 4, Գրոսբոտեն, Գերմանիա), գերմանացի ֆիզիկաքիմիկոս, իդեալիստ փիլիսոփա։ Պետերբուրգի ԳԱ թղթակից անդամ (1896)։ Նոբելյան մրցանակակիր (քիմիայի գծով, 1909)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1875 թ. ավարտել է Դորպատի (Տարտու) համալսարանը։ 1882-1887 թվականներին եղել է Ռիգայի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի, 1887-1906 թվականներին՝ Լայպցիգի համալսարանի պրոֆեսոր։ Օստվալդի հիմնական գիտական աշխատանքները վերաբերում են Էլեկտրոլիտային դիսոցման տեսության զարգացմանը։ 1884 թվականին հայտնաբերել է թթուների լուծույթների էլեկտրահաղորդականության կապը նրանց էլեկտրոլիտային դիսոցման աստիճանի հետ, սահմանել այժմ իր անվամբ հայտնի նոսրացումների օրենքը (1888), առաջարկել է վերլուծական քիմիայի ռեակցիաները դիտել որպես իոնների միջև փոխազդեցություն (1894)։

Ուսումնասիրել է նաև քիմիական կինետիկայի և կատալիզի հարցերը, մշակել ամոնիակի կատալիտիկ օքսիդացման հիմունքները։

1887 թվականին Ցա․ Վանտ Հոֆֆի հետ միասին հիմնել է «Ցայտշրիֆտ ֆյուր ֆիզիկոլիշե Խեմի» («Zeitschrift fiir physikolische Chemie») ամսագիրը, 1889 թվականին իրականացրել է «ճշգրիտ գիտությունների դասականները» հրատարակությունը։

Օստվալդը «ֆիզիկական» իդեալիզմի տարատեսակներից մեկի՝ էներգետիզմի տեսության հեղինակն է։

Հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ostwald W. (1900)։ Grundriss der allgemeinen Chemie։ Leipzig: Engelmann 
  • Ostwald W. (1906)։ Process of manufacturing nitric acid. Patent 
  • Ostwald W. (1909)։ Energetische Grundlagen der Kulturwissenschaft (1st ed.)։ Leipzig 
  • Couturat L.; Jespersen O., Lorenz R., Ostwald Wilhelm, and Pfaundler L. (1910)։ International language and science: Considerations on the introduction of an international language into science։ London: Constable and Company Limited 
  • Ostwald W. (1917)։ Grundriss der allgemeinen Chemie (5th ed.)։ Dresden: Steinkopff 

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Leitlinien der Chemie : 7 gemeinverständliche Vorträge aus der Geschichte der Chemie. Leipzig ։ Akad. Verl.-Ges., 1906. Digital edition of the University and State Library Düsseldorf.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ Biografisch Portaal — 2009.
  3. ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
  4. ↑ 4,0 4,1 SNAC — 2010.
  5. ↑ 5,0 5,1 KNAW Past Members
  6. ↑ 6,0 6,1 Brockhaus Enzyklopädie
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Оствальд Вильгельм Фридрих // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1974. — Т. 18 : Никко — Отолиты. — С. 580.
  8. ↑ German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #11859057X // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
  9. ↑ 9,0 9,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  10. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  11. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ CC-BY-SA-icon-80x15.png
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վիլհելմ_Օստվալդ&oldid=6542938» էջից