Պոլ Վալերի

Պոլ Վալերի; ֆր.՝ Paul Valéry
Ծնվել է	հոկտեմբերի 30, 1871[…]
Ծննդավայր	Սետ
Վախճանվել է	հուլիսի 20, 1945[…] (73 տարեկան)
Վախճանի վայր	Փարիզ
Գերեզման	Cimetière Marin, Sète
Մասնագիտություն	փիլիսոփա, բանաստեղծ, լրագրող, գրող, ակնարկագիր, պրոֆեսոր, գրական քննադատ և համալսարանի դասախոս
Լեզու	ֆրանսերեն
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Կրթություն	Կոնդորսե լիցեյ
Ուշագրավ աշխատանքներ	Q115950265? և The Crisis of the Mind?
Անդամակցություն	Ֆրանսիական ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Ֆրանսիական ՊԵՆ ակումբ և Q3550275?
Աշխատավայր	Կոլեժ դե Ֆրանս և Le Figaro
Պարգևներ	Louis Barthou Prize? Goethe-Medaille für Kunst und Wissenschaft? և state funeral?
Ամուսին	Jeannie Valéry?
Զավակներ	Agathe Rouart-Valéry?
	Պոլ Վալերի Վիքիքաղվածքում
	Պոլ Վալերի Վիքիդարանում
	Paul Valéry Վիքիպահեստում

Պոլ Վալերի (ֆր.՝ Ambroise-Paul-Toussaint-Jules Valéry, հոկտեմբերի 30, 1871(1871-10-30)^[1]^[2]^[3]^[…], Սետ^[4] - հուլիսի 20, 1945(1945-07-20)^[5]^[4]^[1]^[…], Փարիզ^[4]), ֆրանսիացի բանաստեղծ։ Ֆրանսիական ակադեմիայի անդամ (1927)։ Կրթությամբ՝ իրավաբան։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պոլ Վալերիի ստեղծագործությունը ձևավորվել է 19-րդ դարի վերջի սիմվոլիստների, գլխավորապես՝ Ստեֆան Մալարմեի ազդեցությամբ։ 90-ական թվականներին հանդես է եկել բանաստեղծություններով («Հին բանաստեղծությունների ալբոմ», 1920, ժողովածու)։ Այնուհետև հրատարակել է էսսեներ՝ պարարվեստի, նկարչության, ճարտարապետության, Մալարմեի, Ստենդալի, Շառլ Բոդլերի մասին, ինչպես նաև «Մի երեկո պր-ն Տեստի հետ» (1896) գրական-փիլիսոփայական ստեղծագործությունը։ Հայտնի է դարձել «Երիտասարդ Պարքը» պոեմով և նույն վերնագիրը կրող բանաստեղծությունների ժողովածուով (1917)։ Այնուհետև տպագրվել են «Ծովային գերեզմանոցը» (1920) պոեմը և «Թովչանքներ» (1922) պոեմների ու բանաստեղծությունների ժողովածուն։ 1941 թվականին հրատարակվել է Վալերիի «Իմ Ֆաուստը» վերջին պոեմը (անավարտ)։ Բանաստեղծի պոեզիայի «ինտելեկտուալիզմը» պատրանքային է․ իշխում է այն միտքը, թե բանականությունն անկարող է թափանցել իրերի էության մեջ։ Պոլ Վալերիի ստեղծած կերպարների և ասոցիացիաների աշխարհը, թեև տրամաբանական պարզ կառուցվածք ունի, բայց փակ է, ծայրահեղ սուբյեկտիվ, գերհագեցած է սիմվոլներով, հնարամիտ փոխաբերություններով։

Հայերեն հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ճանաշյան Մ․, Պոլ Վալերի և իր բանաստեղծությունը, Վենետիկ, 1947։
Ծաղկաքաղ ֆրանսիական դասական քնարերգության (ժողովածու), Երևան, «Սովետական գրող», 1976
Պարոն Տեստ (էսսե), Երևան, «Աննա և Միքայել», 1996
Ոգու քաղաքականություն (էսսեներ), Երևան, «Սարգիս Խաչենց եւ Փրինթինֆո», 2005
Էվպալինոս կամ ճարտարապետ (էսսեներ), Երևան, «Սարգիս Խաչենց եւ «Փրինթինֆո», 2011
Մեր ճակատագիրը և գրականությունը, «Գարուն», 1997, № 2:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 Paul Ambroise Valery (նիդերլ.)
↑ ^3,0 ^3,1 Ambroise Paul Toussaint Valery (ֆր.) — ministère de la Culture.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Валери Поль // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Internet Movie Database — 1990.
↑ http://agora.qc.ca/mot.nsf/Dossiers/Paul_Valery
↑ Ֆրանսիայի քոլեջի պրոֆեսորների ցանկ
↑ http://www2.culture.gouv.fr/public/mistral/leonore_fr?ACTION=RETROUVER&FIELD_1=Cnoms&VALUE_1=valery&FIELD_2=PRENOMS&VALUE_2=paul&FIELD_3=DATE%2dNSS&VALUE_3=&FIELD_4=LIEU%2dNSS&VALUE_4=&FIELD_5=Nom%20de%20jeune%20fille&VALUE_5=&FIELD_6=SEXE&VALUE_6=%20&FIELD_7=COTE&VALUE_7=&NUMBER=1&GRP=0&REQ=%28%28valery%29%20%3aNOM%2cNOM2%2cNOM%2dJF%2cNOM%2dMARI%2cSURNOM%2cNOTES%20%20ET%20%20%28%28paul%29%20%3aPRENOMS%20%29%29&USRNAME=nobody&USRPWD=4%24%2534P&SPEC=9&SYN=1&IMLY=&MAX1=1&MAX2=1&MAX3=100&DOM=All

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 232)։

[_d57aea50f19f26bb-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_9ef8bae34b41107f-2] 2,0 ^2,1 Paul Ambroise Valery (նիդերլ.)

[_0286e431132ff02b-3] 3,0 ^3,1 Ambroise Paul Toussaint Valery (ֆր.) — ministère de la Culture.

[_24964ed4f97b09dc-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Валери Поль // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_c64b004c6fbb9d51-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Internet Movie Database — 1990.

[_d48887436de27667-6] ttp://agora.qc.ca/mot.nsf/Dossiers/Paul_Valery

[_1a2b9aed67209e1c-7] Ֆրանսիայի քոլեջի պրոֆեսորների ցանկ

[_c5f18d8f8fd68efb-8] ttp://www2.culture.gouv.fr/public/mistral/leonore_fr?ACTION=RETROUVER&FIELD_1=Cnoms&VALUE_1=valery&FIELD_2=PRENOMS&VALUE_2=paul&FIELD_3=DATE%2dNSS&VALUE_3=&FIELD_4=LIEU%2dNSS&VALUE_4=&FIELD_5=Nom%20de%20jeune%20fille&VALUE_5=&FIELD_6=SEXE&VALUE_6=%20&FIELD_7=COTE&VALUE_7=&NUMBER=1&GRP=0&REQ=%28%28valery%29%20%3aNOM%2cNOM2%2cNOM%2dJF%2cNOM%2dMARI%2cSURNOM%2cNOTES%20%20ET%20%20%28%28paul%29%20%3aPRENOMS%20%29%29&USRNAME=nobody&USRPWD=4%24%2534P&SPEC=9&SYN=1&IMLY=&MAX1=1&MAX2=1&MAX3=100&DOM=All

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]