Չարլզ Բեբիջ

Չարլզ Բեբիջ; անգլ.՝ Charles Babbage
Ծնվել է	դեկտեմբերի 26, 1791; Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն կամ Թինմութ, Teignbridge, Devon, Դևոն, South West England, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն
Մահացել է	հոկտեմբերի 18, 1871 (79 տարեկանում); Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Գերեզման	Կենսալ Գրին գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն
Դավանանք	քրիստոնեություն
Մասնագիտություն	մաթեմատիկոս, համակարգչային գիտնական, ճարտարագետ, տնտեսագետ, փիլիսոփա և պրոֆեսոր
Գործունեության ոլորտ	մաթեմատիկա, վերլուծական փիլիսոփայություն և ինֆորմատիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Էդինբուրգի թագավորական ընկերություն
Ալմա մատեր	Փիթերհաուս և Թրինիթի քոլեջ
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Ազդվել է	Ադա Լավլեյս
Պարգևներ	Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ և Թագավորական աստղագիտական ընկերության ոսկե մեդալ
Երեխա(ներ)	Benjamin Herschel Babbage
	Ստորագրություն;
	Charles Babbage Վիքիպահեստում

Չարլզ Բեբիջ (1791 – 1871), բրիտանացի մաթեմատիկոս, մեխանիկ֊ինժեներ, փիլիսոփա։ Մի շարք հայտնագործությունների հեղինակ է։ Առաջինն է նախագծել լիարժեք ծրագրավորվող մեխանիկական հաշվիչ՝ «Վերլուծող մեքենան, որն էլեկտրական համակարգչի նախատիպն է համարվում։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չարլզ Բեբիջը ծնվել է 1791 թվականի դեկտեմբերի 26-ին Լոնդոնում`բանկիրի ընտանիքում: Նրա հայրը Բենջամին Բեբիջն էր,իսկ մայրը Ելիզաբեթ Տիպը: Մանկության տարիներին Չարլզը հաճախ էր հիվանդանում: 8 տարեկանում նրան ուղարկել են Ալֆինգտոն մասնավոր դպրոց, որպեսզի ստանա եկեղեցական դաստիարակություն: Այդ ժամանակ նրա հայրը բավականին ապահովված էր, և կարող էր թույլ տալ որպեսզի Չարլզը սովորեր մասնավոր դպրոցում: Բենջամին Բեբիջը խնդրել էր քահանային դասերով չծանրաբեռնել Չարլզին վատառողջ լինելու պատճառով: Ալֆինգտոնի դպրոցից հետո Չարլզին ուղարկեցին ակադեմիա,որը գտնվում էր Էնֆիլեյում,որտեղ էլ սկսվեցին նրա իրական պարապմունքները: Այնտեղ Բեբիջը սկսեց հետաքրքրություն ցուցաբերել մաթեմատիկայի նկատմամբ,ինչին նպաստեց ակադեմիայի մեծ գրադարանը:Ակադեմիայում սովորելուց հետո Բեբիջը սովուրում է 2 ուսուցիչների մոտ:Չարլզի խոսքերով `քահանան չէր կարող տալ նրան այն գիտելիքները, որը նա կարող էր ստանալ` սովորելով ավելի փորձառու ուսուցչի մոտ: Նա կարողացավ Բեբիջին տալ հիմնական գիտելիքներ,որը բավական էր որպեսզի նա ընդունվեր քոլեջ: 1810 թվականին Բեբիջը ընդունվեց Քեմբրիջի Տրինտի քոլեջ: Սակայն մաթեմատիկան նա ինքնուրույն սովորեց` ուսումնասիրելով Նյուտոնի, Լեյբնիցի, Լագրանժի, Լակուրայի, Էյլերի, ինչպես նաև Սանկտ Պետերբուրգի, Բեռլինի,Փարիզի ակադեմիայի մաթեմատիկոսների աշխատանքներ:Բեբիջը իր գիտելիքներով շատ արագ առաջ անցավ իր ուսուցիչներից:Նա նկատեց,որ զգալիորեն Բրիտանիան հետ է մնացել եվրոպական մյուս երկրներից մաթեմատիական զարգացվածության մակարդակից: Այս առումով նա որոշեց ստեղծել հասարակություն, որի հիմքն լինելու էր Քեմբրիջի համալսարանում մտցնել ժամանակակից եվրոպական մաթեմատիկան: 1812թվականին Չարլզ Բեբիջը, նրա ընկերներ Ջոն Գրեշելը, Ջորի Պիկոկը և մի քանի երիտասարդ մաթեմատիկոսներ հիմնեցին « Վերլուծական ընկերակցություն »: Նրանք սկսեցին կազմակերպել հանդիպումներ, որտեղ քննարկում էին մաթեմատիկական տարբեր հարցեր: Սկսեցին հրատարակել իրենց աշխատանքները: Օրինակ 1816 թվականին նրանք հրատարակեցին իրենց կողմից անգլերեն լեզվով թարգմանված ֆրանսիացի մաթեմատիկոս Լակուրայի տրակտատ դիֆերենցիալ և ինտեգրալ հաշվարկի: 1812 թվականին Բեբիջը տեղափոխվեց սուրբ Պյոտրի քոլեջ, իսկ 1814 թվականին ստացավ բակալավրի աստիճան: 1816 թվականին դարձավ Լոնդոնի թագավորական հասրակության անդամ: Այդ ժամանակ նրա կողմից գրվել են մաթեմատիկական առարկաներից մի քանի մեծ գիտական հոդվածներ: 1827 թվականին նա հուղարկավորեց հորը, կնոջը և երկու երեխաներին: 1827 թվականին Բեբիջը Քեմբրիջում դարձավ մաթեմատիկական գիտությունների պրոֆեսոր և զբաղեցրեց այդ պաշտոնը 12 տարի: Պաշտոնը լքելուց հետո նա իր ժամանակի մեծ մասը նվիրեց իր կյանքի գործին հաշվիչ մեքենայի զարգացմանը: Կյանքի վերջի տարիներին Բեբիջը նվիրվեց փիլիսոփայությանն ու քաղաքատնտեսությանը:Չարլզ Բեբիջը մահացել է 1871 թվականի հոկտեմբերի 18-ին,79 տարեկան հասակում: Նա թաղված է Լոնդոնի Կենսալ Գրին գերեզմանոցում: Բեբիջի ուղեղն իր մահից հետո հեռացվել է և 36 տարի պահպանվելլ Գլազգոյի Հանտերա թանգարանում^[5]: Բեբիջը համարվում է առաջին հաշվիչ մեքենայի հեղինակը, որը մեր ժամանակներում կոչվում է համակարգիչ:

Տարբերությունների մեքենան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

On the economy of machinery and manufactures, 1835

1821 թ․՝ մաթեմատիկական աղյուսակներ գեներացնելու համար նախագծել է «Տարբերությունների մեքենա» (The Difference Machine) մեխանիկական հաշվիչ սարքը։ Այս սարքը պետք է բաղկացած լիներ 25․000 մասնիկից, կշռեր 15 տոննա և ունենար 244 սմ բարձրություն։ Բրիտանական կառավարությունը Բեբիջին 15.000 ֆունտ ստեռլինգ էր տրամադրել սարքի ստեղծման համար, սակայն նրան այդպես էլ չի հաջողվել ավարտին հասցնել այն։

Վերլուծող մեքենան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերլուծող մեքենա

1834 թվականից մինչև մահը՝ 1871 թ․, աշխատել է ծրագրավորվող հաշվիչ մեքենայի՝ «Վերլուծող մեքենայի» (The Analytical Engine) նախագծման վրա։ Այս սարքի համար Ադա Լավլեյսը գրել է աշխարհում առաջին համակարգչային ծրագիրը։ Սակայն «Վերլուծող մեքենան» կառուցվեց միայն Բեբիջի մահից ավելի քան մեկ դար անց՝ 1940֊ականներին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Баббидж, Чарльз // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз—Ефрон, 1891. — Т. IIа. — С. 592.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892890"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4065721"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24340781"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12124143j
↑ A DESCRIPTION OF THE BRAIN OF MR. CHARLES BABBAGE (1909) — Описание мозга мистера Чарлза Бэббиджа, опубликовано 12 ноября 2012

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Չարլզ Բեբիջ կատեգորիայում։

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q8513_citetype_Q27031827.22_data-entity-id.3D.22Q20666306.22.3E.5Bhttp:.2F.2Fdata.bnf.fr.2Fark:.2F12148.2Fcb12124143j_data.bnf.fr.5D:_.D5.BF.D5.BE.D5.B5.D5.A1.D5.AC.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.A2.D5.A1.D6.81_.D5.B7.D5.BF.D5.A5.D5.B4.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.E2.80.94_2011..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q20666306.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q54837.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-1] ta.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q17329259.22_data-entity-id.3D.22Q24340781.22.3E.5B.5B:ru:s:.D0.AD.D0.A1.D0.91.D0.95.2F.D0.91.D0.B0.D0.B1.D0.B1.D0.B8.D0.B4.D0.B6.2C_.D0.A7.D0.B0.D1.80.D0.BB.D1.8C.D0.B7.7C.D0.91.D0.B0.D0.B1.D0.B1.D0.B8.D0.B4.D0.B6.2C_.D0.A7.D0.B0.D1.80.D0.BB.D1.8C.D0.B7.5D.5D_.2F.2F_.27.27.5B.5B:d:Q23892890.7C.D0.AD.D0.BD.D1.86.D0.B8.D0.BA.D0.BB.D0.BE.D0.BF.D0.B5.D0.B4.D0.B8.D1.87.D0.B5.D1.81.D0.BA.D0.B8.D0.B9_.D1.81.D0.BB.D0.BE.D0.B2.D0.B0.D1.80.D1.8C.5D.5D.27.27.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.2F_.D0.BF.D0.BE.D0.B4_.D1.80.D0.B5.D0.B4._.5B.5B:ru:.D0.90.D0.BD.D0.B4.D1.80.D0.B5.D0.B5.D0.B2.D1.81.D0.BA.D0.B8.D0.B9.2C_.D0.98.D0.B2.D0.B0.D0.BD_.D0.95.D1.84.D0.B8.D0.BC.D0.BE.D0.B2.D0.B8.D1.87.7C.D0.98..C2.A0.D0.95..C2.A0.D0.90.D0.BD.D0.B4.D1.80.D0.B5.D0.B5.D0.B2.D1.81.D0.BA.D0.B8.D0.B9.5D.5D_.E2.80.94_.3Cspan_title.3D.22.D0.A1.D0.B0.D0.BD.D0.BA.D1.82-.D0.9F.D0.B5.D1.82.D0.B5.D1.80.D0.B1.D1.83.D1.80.D0.B3.22_style.3D.22border-bottom:_1px_dotted.3B_cursor:_help.3B_white-space:_nowrap.22.3E.D0.A1.D0.9F.D0.B1..3C.2Fspan.3E:_.5B.5B:ru:.D0.91.D1.80.D0.BE.D0.BA.D0.B3.D0.B0.D1.83.D0.B7.E2.80.94.D0.95.D1.84.D1.80.D0.BE.D0.BD_.28.D0.B8.D0.B7.D0.B4.D0.B0.D1.82.D0.B5.D0.BB.D1.8C.D1.81.D1.82.D0.B2.D0.BE.29.7C.D0.91.D1.80.D0.BE.D0.BA.D0.B3.D0.B0.D1.83.D0.B7.E2.80.94.D0.95.D1.84.D1.80.D0.BE.D0.BD.5D.5D.2C_1891._.E2.80.94_.D0.A2..C2.A0II.D0.B0._.E2.80.94_.D0.A1..C2.A0592..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q23892890.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q602358.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q4065721.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q19908137.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q24340781.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Баббидж, Чарльз // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз—Ефрон, 1891. — Т. IIа. — С. 592.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892890"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4065721"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24340781"></a>

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q35127.22_data-entity-id.3D.22Q547473.22.3E.D5.84.D5.A1.D5.AF.D5.BF.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.BF.D5.B8.D6.80_.D5.B4.D5.A1.D5.A9.D5.A5.D5.B4.D5.A1.D5.BF.D5.AB.D5.AF.D5.A1.D5.B5.D5.AB_.D5.BA.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D6.80.D5.AD.D5.AB.D5.BE.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q547473.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-3] 3,0 ^3,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[.5Bhttp:.2F.2Fdata.bnf.fr.2Fark:.2F12148.2Fcb12124143j_http:.2F.2Fdata.bnf.fr.2Fark:.2F12148.2Fcb12124143j.5D.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3C.2Fdiv.3E-4] ttp://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12124143j

[5] A DESCRIPTION OF THE BRAIN OF MR. CHARLES BABBAGE (1909) — Описание мозга мистера Чарлза Бэббиджа, опубликовано 12 ноября 2012

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Չարլզ Բեբիջ

Բովանդակություն

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարբերությունների մեքենան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերլուծող մեքենան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Տպել/արտահանել

Այլ նախագծերում

Այլ լեզուներով

Չարլզ Բեբիջ անգլ.՝ Charles Babbage

Ծնվել է	դեկտեմբերի 26, 1791^[1]^[2]^[3] Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն կամ Թինմութ, Teignbridge, Devon, Դևոն, South West England, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն^[2]
Մահացել է	հոկտեմբերի 18, 1871^[3] (79 տարեկանում) Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն^[2]
Գերեզման	Կենսալ Գրին գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն
Դավանանք	քրիստոնեություն
Մասնագիտություն	մաթեմատիկոս, համակարգչային գիտնական, ճարտարագետ, տնտեսագետ, փիլիսոփա և պրոֆեսոր
Գործունեության ոլորտ	մաթեմատիկա, վերլուծական փիլիսոփայություն և ինֆորմատիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Էդինբուրգի թագավորական ընկերություն
Ալմա մատեր	Փիթերհաուս և Թրինիթի քոլեջ
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն^[4]
Ազդվել է	Ադա Լավլեյս
Պարգևներ	Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ և Թագավորական աստղագիտական ընկերության ոսկե մեդալ
Երեխա(ներ)	Benjamin Herschel Babbage
Ստորագրություն
Charles Babbage Վիքիպահեստում