Նինո Ռոտա

Նինո Ռոտա
Բնօրինակ անուն	իտալերեն՝ Nino Rota
Ծնվել է	դեկտեմբերի 3, 1911; Միլան, Իտալիայի թագավորություն
Երկիր	Իտալիայի թագավորություն և Իտալիա
Մահացել է	ապրիլի 10, 1979[…] (67 տարեկան); Հռոմ, Իտալիա
Գերեզման	Կամպո Վերանո
Ժանրեր	օպերա, սիմֆոնիա, 20-րդ դարի դասական երաժշտություն և դասական երաժշտություն
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր, դիրիժոր, ուսուցիչ, դաշնակահար, դերասան, սցենարիստ, ֆիլմերի երաժշտությունների հեղինակ, դասախոս և երաժիշտ
Գործիքներ	դաշնամուր
Կրթություն	Քերտիսի անվան երաժշտական ինստիտուտ, Q12390547?, Միլանի կոնսերվատորիա և Սանտա Չեչիլիայի ազգային ակադեմիա
Պարգևներ	, Grammy Award for Best Score Soundtrack for Visual Media? (1972), «Ոսկե գլոբուս» մրցանակ ֆիլմի համար գրված լավագույն երաժշտության համար (1972) և BAFTA մրցանակ ֆիլմի լավագույն երաժշտության համար (1973)
Կայք	ninorota.com
	Nino Rota Վիքիպահեստում

Նինո Ռոտա (իտալ. Nino Rota, իրական անունը՝ Ջովաննի Ռոտա Ռինալդի, դեկտեմբերի 3, 1911(1911-12-03)^[1]^[2], Միլան, Իտալիայի թագավորություն^[3]^[2] - ապրիլի 10, 1979(1979-04-10)^[4]^[5]^[6]^[…], Հռոմ, Իտալիա^[2]), իտալացի կոմպոզիտոր։ Արժանացել է «Օսկար», «Ոսկե գլոբուս» և «Գրեմմի» մրցանակների։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նինո Ռոտան ծնվել է Միլանում՝ երաժիշտների ընտանիքում։ Մանկության տարիներին տեղափոխվել է Հռոմ և ընդունվել Սանտա-Չեչիլիա կոնսերվատորիան, որն ավարտել է 1929 թվականին։ Դեռ կոնսերվատորիայում սովորելու տարիներին Նինո Ռոտան ինքն իրեն դրսևորել է որպես հրաշամանուկ` հանդես գալով ինչպես կոմպոզիտոր, այնպես էլ նվագախմբի դիրիժոր, իսկ նրա առաջին` «L’infanzia di San Giovanni Battista» օրատորիան արդեն իսկ 1923 թվականին ներկայացվել էր Միլանում և Փարիզում։

1930 թվականից մինչև 1932 թվականը Նինո Ռոտան ապրել է ԱՄՆ-ում և Կերտիսի երաժշտության ինստիտուտում ստացել գիտական աստիճան։ Վերադառնալով Իտալիա, գրականություն է ուսումնասիրել Միլանի համալսարանում, որտեղ 1937 թվականին զբաղվել է մանկավարժությամբ։ 1950 թվականից մինչև իր մահը, նա Բարիի կոնսերվատորիայի տնօրենն էր։

Նինո Ռոտան հեղինակ է մի շարք օպերաների` «Ariodante» (1942 թ.), «Il capello di paglia di Firenze» (1955 թ.), «Aladino e la lampada magica» (1968 թ.), «La visita meravigliosa» (1970 թ.), «Napoli milionaria» (1977 թ.) և բալետների` «La rappresentazione di Adamo ed Eva» (1957 թ.), «Aci e Galatea» (1971 թ.), «Amor di poeta» (1978 թ.) և այլն։ Բացի այդ գրել է մեծ թվով ստեղծագործություններ նվագախմբի համար, որոնցից շատերը մինչ օրս կատարվում են ամբողջ աշխարհում։

1940-ական թվականների սկզբից Նինո Ռոտան երաժշտություն էր գրում կինոֆիլմերի համար։ Նա աշխատել է այնպիսի ռեժիսորների հետ, ինչպիսիք էին Ֆեդերիկո Ֆելինին, Ռենատո Կաստելլանին, Լուկինո Վիսկոնտին, Ֆրանկո Ձեֆֆիրելլին, Մարիո Մոնիչելլին, Ֆրենսիս Ֆորդ Կոպպոլան, Էդուարդո դե Ֆիլիպպոն և այլք։ Սակայն առավել արգասաբեր էր Ֆեդերիկո Ֆելինիի հետ համագործակցությունը։ Բացի կինոերաժշտությունից, Նինո Ռոտան հեղինակել է թատերական ներկայացումների համար գրված երաժշտական գործեր։

Նինո Ռոտան մահացել է 1979 թվականի ապրիլի 10-ին՝ սրտի անբավարարությունից։

Ֆիլմագրության ընտրանին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նինո Ռոտան որպես կոմպոզիտոր հանդես է եկել բազմաթիվ ֆիլմերում, որոնցից արժե առանձնացնել դրանցից մի քանիսը.

Թվական	Անվանում	Բնօրինակ անվանում
1949	Գայթակղություն	Obsession
1952	Սպիտակ Շեյխը	Lo sceicco bianco
1954	Ճանապարհ	La strada
1956	Պատերազմ և խաղաղություն	War and Peace
1957	Սպիտակ գիշերներ	Le notti bianche
1957	Կաբիրիայի գիշերները	Le notti di Cabiria
1958	Օրենքն օրենք է	La legge è legge
1959	Մեծ պատերազմ	La grande guerra
1960	Քաղցր կյանք	La dolce vita
1960	Ռոկկոն և իր եղբայրները	Rocco e i suoi fratelli
1962	Բոկաչո 70	Boccaccio '70
1962	Ալտոնայի մենակյացները	I sequestrati di Altona
1963	Ընձառյուծը	Il gattopardo
1963	Ութ ու կես	8½
1965	Ջուլիետան և հոգիները	Giulietta degli spiriti
1967	Կամակորի սանձահարումը	The Taming of the Shrew
1968	Ռոմեո և Ջուլիետ	Romeo and Juliet
1969	Ֆելինիի Սատիրիկոնը	Fellini - Satyricon
1970	Վաթեռլո	Waterloo
1972	Կնքահայրը	The Godfather
1973	Ամարկորդ	Amarcord
1974	Կնքահայրը 2	The Godfather: Part II
1976	Ֆեդերիկո Ֆելինիի Կազանովան	Il Casanova di Federico Fellini
1978	Մահ Նեղոսի վրա	Death on the Nile
1978	Նվագախմբի փորձը	Prova d'orchestra

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Internet Movie Database — 1990.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Archivio Storico Ricordi — 1808.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 http://www.nytimes.com/2000/03/29/style/29iht-hat.t.html
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Encyclopædia Britannica
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Internet Broadway Database — 2000.
↑ http://www.allmusic.com/artist/nino-rota-mn0000416785/biography

[_25e641333dab5b3f-1] 1,0 ^1,1 Internet Movie Database — 1990.

[_e717d93436f775f4-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Archivio Storico Ricordi — 1808.

[_d04574403ac0e0d3-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 http://www.nytimes.com/2000/03/29/style/29iht-hat.t.html

[_5930b4958711a26c-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_c7beed45a5f9f694-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Encyclopædia Britannica

[_294e2a54ddaf8f57-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Internet Broadway Database — 2000.

[_0cdf84f6e29358ab-7] ttp://www.allmusic.com/artist/nino-rota-mn0000416785/biography

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]