Յարոսլավ Հեյրովսկի
Յարոսլավ Հեյրովսկի, (չեխ․՝ Jaroslav Heyrovský, դեկտեմբերի 20, 1890[1][2][3][…], Պրահա, Հին քաղաք[4][3][5][…] - մարտի 27, 1967[4][1][2][…], Պրահա, Չեխոսլովակիա[4][6]), չեխ քիմիկոս։ Բևեռագրության հիմնադիր։ Չեխոսլովակիայի ԳԱ անդամ (1952)։ Բևեռագրական մեթոդի, հետազոտությունների տեսության և տեխնիկայի մշակման համար 1959-ին արժանացել է Նոբելյան մրցանակի[13]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1910-1913 թթ. սովորել է Լոնդոնի համալսարանի քոլեջում, 1913-1914 թվականներին- աշխատել նույն տեղում։ 1918 թ. ավարտել է Պրահայի համալսարանը։
1922 թվականից ղեկավարել է Պրագայի համալսարանի ֆիզիկական քիմիայի ինստիտուտը։ 1926 թվականից աշխատել է Սորբոնում (Փարիզ)։ 1950 թվականից Պրագայի բևեռագրության պետական ինստիտուտի (1964 թվականից կրում է նրա անունը) տնօրեն։
ԽՍՀՄ ԳԱ (1966) և այլ ակադեմիաների արտասահմանյան անդամ։ 1922 թ., հետազոտելով էլեկտրոլիզի պրոցեսը, հաստատել է նյութերի վերականգնման և օքսիդացման պոտենցիալների ու բնույթի, ինչպես նաև դիֆուզիոն հոսանքի և էլեկտրոլիտում նյութերի կոնցենտրացիաների միջև եղած կախվածությունը, որը բևեռագրության համար հիմք է ծառայել։
1925 թվականին իր աշակերտ Մ. Շիկատայի հետ ստեղծել է բևեռագրիչ (պոլյարոգրաֆ), որը հնարավորություն էր տալիս ավտոմատորեն գրանցել բևեռացման կորերը հոսանքի լարման և ուժի կոորդինատներում։
Յարոսլավ Հեյրովսկին մահացել է 1967 թ. մարտի 27-ին։ Թաղված է Պրահայի Վիշեգրադյան գերեզմանոցում[14]։
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բևեռագրական մեթոդի, հետազոտությունների տեսության և տեխնիկայի մշակման համար 1959 թ. արժանացել է Նոբելյան մրցանակի։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Czech National Authority Database
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Гейровский Ярослав // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Studenti pražských univerzit 1882–1945
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ BillionGraves — 2011.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ The Nobel Prize in Chemistry 1959 — Nobel Foundation.
- ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
- ↑ http://geschichte.univie.ac.at/en/persons/jaroslav-heyrovsky-prof-dr
- ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 168.
- ↑ L. R. Sherman (December 1990). «Jaroslav Heyrovský (1890—1967)». Chemistry in Britain: 1165—1167.
- ↑ J. A. V. Butler; P. Zuman (1967)։ «Jaroslav Heyrovský. 1890-1967»։ Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 13: 167–191։ doi:10.1098/rsbm.1967.0008
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- J. A. V. Butler; P. Zuman (1967)։ «Jaroslav Heyrovský. 1890-1967»։ Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 13: 167–191։ doi:10.1098/rsbm.1967.0008
- L. R. Sherman (December 1990)։ «Jaroslav Heyrovský (1890 – 1967)»։ Chemistry in Britain: 1165 – 1167
- F. Calascibetta (1997)։ «Chemistry in Czechoslovakia between 1919 and 1939: J. Heyrovský and the Prague Polarographic School»։ Centaurus 39 (4): 368–381։ doi:10.1111/j.1600-0498.1997.tb00043.x
- P. Zuman (2001)։ «Electrolysis with a Dropping Mercury Electrode: J. Heyrovsky's Contribution to Electrochemistry»։ Critical Reviews in Analytical Chemistry 31 (4): 281 – 289։ doi:10.1080/20014091076767
- J. Barek, A. G. Fogg, A. Muck, J. Zima (2001)։ «Polarography and Voltammetry at Mercury Electrodes»։ Critical Reviews in Analytical Chemistry 31 (4): 291–309։ doi:10.1080/20014091076776
- Jiří Barek, Jiří Zima (2003)։ «Eighty Years of Polarography - History and Future»։ Electroanalysis 15 (5-6): 467–472։ doi:10.1002/elan.200390055
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 352)։ ![]() |
- Դեկտեմբերի 20 ծնունդներ
- 1890 ծնունդներ
- Պրահա քաղաքում ծնվածներ
- Մարտի 27 մահեր
- 1967 մահեր
- Պրահա քաղաքում մահացածներ
- Կարլի համալսարանի շրջանավարտներ
- Քիմիայի բնագավառում Նոբելյան մրցանակակիրներ
- Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Չեխ քիմիկոսներ
- Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամներ
- ԽՍՀՄ ԳԱ արտասահմանյան անդամներ
- Չեխ գյուտարարներ
- Չեխ մանկավարժներ