Միխայիլ Ֆեոդորովիչ Աստանգով (իսկական ազգանունը՝ Ռուժնիկով, ռուս.՝ Михаил Фёдорович Ружников հոկտեմբերի 21 (նոյեմբերի 3), 1900, Վարշավա, Լեհական թագավորություն, Ռուսական կայսրություն - ապրիլի 20, 1965(1965-04-20), Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային և ռուսական կինոյի ու թատրոնի դերասան։ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1955 թ.)։ Ստալինյան երեք մրցանակների դափնեկիր (1948 թ., 1950 թ., 1951 թ.)[1][2]։
Միխայիլ Ռուժնիկովը ծնվել է 1900 թվականի հոկտեմբերի 21-ին (նոյեմբերի 3) Լեհաստանի Վարշավա քաղաքում[3] երկաթգծի աշխատակցի ընտանիքում[4]։
1918 թվականին ավարտել է Մոսկվայի 12-րդ գիմնազիան և ընդունվել Մոսկվայի պետական համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետ, որտեղ նրա համակուրսեցիներն էին Ռուբեն Սիմոնովը, Անդրեյ Լոբանովը և Օսիպ Աբդուլովը։ Խաղացել է սիրողական ներկայացումներում։ Ուսանողը պարապել է Փոքր թատրոնի դերասանուհի Ա․ Մատվեևայի թատերական ստուդիայում, դասընթացների հաճախել Ալեքսանդր Գեյրոտի ստուդիայում։
1919-1921 թվականներին եղել է Մոսկվայի Խամովնիկիի խորհրդի պարենամթերքի բաժնի պետը և հաշվետարը։
1920-1922 թվականներին սովորել է Ֆ․ Շալյապինի դրամատիկական ստուդիայում, որը նրա համար դարձել է իսկապես դերասանական դպրոց և առաջին պրոֆեսիոնալ բեմ։ Երիտասարդ դերասանի վրա ավելի շատ ազդեցություն է թողել նրա ուսուցիչը՝ Լեոնիդ Լեոնիդովը։
1922-1923 թվականներին աշխատել է Տպագրության տան թատրոնում, 1923-1925 թվականներին՝ Մոսկվայի Վ․ Կոմիսարժևսկայայի անվան թատրոնում, 1925-1927 և 1930-1941 թվականներին՝ Մոսկվայի հեղափոխության թատրոնում (ներկայում՝ Մոսկվայի Վ․ Մայակովսկու անվան ակադեմիական թատրոն), 1927-1928 թվականներին՝ Օդեսայի ռուսական ակադեմիական դրամատիկական թատրոնում, 1928 թվականին՝ Մոսկվայի Առաջին շարժական թատրոնում, 1928-1929 թվականներին՝ Կազանի ռուսական դրամայի թատրոնում (ներկայումս՝ Կազանի Վ․ Կաչալովի անվան Մեծ դրամատիկական թատրոն), 1929-1930 թվականներին՝ Լենինգրադի ժողովրդական տան թատրոնում, 1941-1943 թվականներին՝ «Մոսֆիլմ» կինոստուդիայում[5], 1943-1945 թվականներին՝ Մոսխորհի անվան թատրոնում։
1945 թվականից՝ Մոսկվայի Ե․ Վախթանգովի անվան թատրոնի դերասան։
Լինելով դերասան-ինտելեկտուալ՝ հրաշալի կերպով տիրապետել է հոգեբանական գրոտեսկի արվեստին․ ձգտել է ստեղծվող կերպարի փիլիսոփայական ըմբռնմանը[2]։ Նրա ստեղծագործական գործունեությանը յուրահատուկ էին խորացված պսիխոլոգիզմը, բեմական կերպարների փիլիսոփայականությունը և սրեցված զգայունությունը[3]։ Հիմնականում մարմնավորել է բացասական կերպարների։
Միխայիլ Աստանգովը մահացել է 1965 թվականի ապրիլի 20-ին Մոսկվայում[3]։ Թաղված է Դոնսկոյ վանքի գերեզմանատանը[6]։
Մոսկվայի տանը, որտեղ 1939-1965 թվականներին բնակվել է Աստանգովը (Լենինի պողոտա, տուն 25), 1974 թվականին տեղադրվել է հուշատախտակ[7]։
- Ֆ․ Շալյապինի անվան դրամատիկական ստուդիա
- Մոսկվայի Վ․ Կոմիսարժևսկայայի անվան թատրոն
Տարի
|
Հեղինակ
|
Ներկայացում
|
Դեր
|
1925
|
Նիկոլայ Գոգոլ
|
Մեռած հոգիներ
|
Չիչիկով
|
- Հեղափոխության թատրոն
- Այլ թատրոններ (1927-1930)
- Մոսխորհի անվան թատրոն
- Վախթանգովի անվան թատրոն
Տարի
|
Ֆիլմ
|
Դեր
|
1933
|
Մահվան կոնվեյեր
|
իշխան Սումբատով
|
1933
|
Արևը մայր է մտնում արևմուտքում
|
դրվագ
|
1936
|
Բանտարկյալները
|
Կոստյա Կապիտան
|
1937
|
Մեծ թևեր
|
ղեկավար ընկեր
|
1938
|
Օպենհեյմ ընտանիքը
|
Ֆոգելզանգ
|
1939
|
Մինինը և Պոժարսկին
|
Սիգիզմունդ III Վազա
|
1940
|
Սուվորով
|
Ալեքսեյ Արակչեև
|
1941
|
Գարնանային հոսք
|
Վալերյան Գրուշին
|
1941
|
Երազանքը
|
Ստանիսլավ Կոմորովսկի
|
1942
|
Մարտական կինոհավաքածու № 10
|
Իոն Կրիստյա
|
1942
|
Կոտովսկի
|
Իշխան Կարակոզեն
|
1942
|
Շրջկոմի քարտուղար
|
գնդապետ Մակենաու
|
1942
|
Մարդասպանները ճանապարհ են դուրս գալիս
|
Ֆրանց
|
1942
|
Երիտասարդ Ֆրից
|
Հիտլեր
|
1945
|
Տասնհինգամյա կապիտան
|
Նեգորո
|
1947
|
Մարիտե
|
քսյոնձ
|
1947
|
Միկլուխո Մակլայ
|
դոկտոր Բրանդլեր
|
1947
|
Ռուսական հարց
|
Մակֆերսոն
|
1948
|
Երրորդ հարված
|
գեներալ-գնդապետ Էրվին Էնեկե
|
1949
|
Ստալինգրադի ճակատամարտ
|
Հիտլեր
|
1949
|
Նրանք ունեն Հայրենիք
|
կապիտան Ռոբերտ Սքոթ
|
1952
|
Մաքսիմկա
|
կապիտան «Բեթսի»
|
1952
|
Սադկո
|
Մագարաջա
|
1955
|
Իշխանուհի Մերի
|
դոկտոր Վեռներ
|
1955
|
Մեքսիկացին
|
Քելլի
|
1955
|
Հավերժական գիշերվա գաղտնիքը
|
Նիկոլայ Մերցալով
|
1957
|
Ուղղաձիգ աստիճաններ
|
Պրասկով
|
1958
|
Մոցարտը և Սալիերին
|
Սալիերի
|
1965
|
Ինժեներ Գարինի հիպերբոլոիդը
|
Ռոլլինգ
|
1965
|
Գնում եմ դեպի ամպրոպը
|
Արկադի Գոլիցին
|
Տարի
|
Անիմացիոն ֆիլմ
|
1963
|
Բաժնետերերը
|
- ՌԽՖՍՀ Ժողովրդական արտիստ (օգոստոսի 8, 1950 թ.)
- ԽՍՀՄ Ժողովրդական արտիստ (1955 թ.)
- Առաջին աստիճանի Ստալինյան մրցանակ (1948 թ.)՝ «Ռուսական հարց» ֆիլմում Մակֆերսոնի դերակատարման համար
- Երկրորդ աստիճանի Ստալինյան մրցանակ (1950 թ.)՝ Նիկոլայ Վիրտայի «Դատապարտվածների դավադրություն» ներկայացման մեջ ամերիկյան դեսպան ՄակՀիլլի դերակատարման համար
- Երրորդ աստիճանի Ստալինյան մրցանակ (1951 թ.)՝ «Նրանք հայրենիք ունեն» ֆիլմում Սքոտի դերակատարման համար
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի 2 շքանշան (1946 թ., 1950 թ.)
- Մեդալ՝ «1939-1945 թվականների Հայրենական Մեծ պատերազմում անձնվեր աշխատանքի համար (1946 թ.)
- Մեդալ՝ «Մոսկվայի 800-ամյակի հիշատակին»
- ↑ Русский драматический театр: Энциклопедия / Под общ. ред. М. И. Андреева, Н. Э. Звенигородской, А. В. Мартыновой и др. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2001. — 568 с.: ил. ISBN 5-85270-167-X
- ↑ 2,0 2,1 Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 2. Анкилоз — Банка. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 2. Ангола — Барзас. 1970. 632 стр., илл.: 47 л. илл. и карт.
- ↑ Театральная энциклопедия. Гл. ред. С. С. Мокульский. Т. 1 — М.: Советская энциклопедия, 1961, 1214 стб. с илл., 12 л. илл.
- ↑ Астангов Михаил Фёдорович - Киносозвездие - авторский проект Сергея Николаева
- ↑ «Донское кладбище». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 18-ին.
- ↑ Песков О. В. Мемориальные доски Москвы. — М.: Московские учебники, 2009. — 336 с.
- Актёры советского кино выпуск 5, М. Искусство, 1969.
- КИНО: Энциклопедический словарь, М. Советская энциклопедия, 1987, с.31.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 574)։
|