Միլիցա Կորյուս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Միլիցա Կորյուս
Ծնվել էօգոստոսի 18, 1909(1909-08-18)[1][2]
Վարշավա, Ռուսական կայսրություն[3]
Երկիր Ռուսական կայսրություն,  ԱՄՆ և  Էստոնիա
Մահացել էօգոստոսի 26, 1980(1980-08-26)[4][1] (71 տարեկան)
Քալվեր Սիթի, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
ԳերեզմանՎեսթվուդի գերեզմանատուն
Մասնագիտություներաժիշտ, օպերային երգչուհի, թատրոնի դերասանուհի և կինոդերասանուհի
Երգչաձայնսոպրանո
Գործիքներվոկալ
Կայքkorjus.x10host.com/index.htm

Միլիցա Էլիզաբեթ Կորյուս (անգլ.՝ Miliza Elizabeth Korjus; օգոստոսի 18, 1909(1909-08-18)[1][2], Վարշավա, Ռուսական կայսրություն[3] - օգոստոսի 26, 1980(1980-08-26)[4][1], Քալվեր Սիթի, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), օպերային երգչուհի (կոլորատուրային սոպրանո) և մերձբալթյան ծագմամբ դերասանուհի, ամերիկյան «Մեծ վալս» (1938) երաժշտական ֆիլմում Կարլա Դոների դերի կատարող։ Այս աշխատանքի համար նա առաջադրվել է «Օսկար» մրցանակի։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Վարշավայում, էստլանդիայից կադետական կորպուսի սպա Արթուր Քրիստիան Կորյուսի ընտանիքում։ Մայր, ազնվական Աննա Գինտովտ, հին լիտվական Գինտովտ-Ձեվալթովսկիների ընտանիքի հետնորդ։ Ըստ որոշ տեղեկությունների՝ սերբական Միլիցա անունը տրվել է Չեռնոգորիայի մեծ դքսուհի Միլիցայի պատվին[5]։

Էլիզավետյան գիմնազիա (1912)։ Բ. Կազեննի նրբ., 9, կամար. Ի. Ի. Ռերբերգ

Առաջին համաշխարհային պատերազմում կորպուսը տեղափոխվեց Մոսկվա, որտեղ Էմիլիան (Մոսկվայում նրան տրված[6] անունը) ընդունվեց Ելիզավետյան գիմնազիա[7]։

Կիևում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնողների ամուսնալուծությունից հետո 1918 թվականին մոր և քույրերի հետ տեղափոխվել է Կիև, որտեղ սովորել է երաժշտական դպրոցում, երգել ավագ քրոջ՝ Նինայի հետ եկեղեցական երգչախմբում։ 1927 թվականի սկզբից՝ Ուկրաինական «Դումկա» մատուռի մեներգչուհի, որի հետ շրջագայել է ԽՍՀՄ-ում։

Հայրը, իմանալով Միլայի ստեղծագործական հաջողությունների և երաժշտական կրթությունը շարունակելու համեստ նյութական իրավիճակի մասին, առաջարկեց նրան տեղափոխվել Էստոնիա՝ իր մոտ։

Տալլինում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1927 թվականի հունիսին Էմիլիան շրջագայեց Լենինգրադի «Դումկա» մատուռում, այնուհետև կարողացավ հատել Էստոնիայի հետ սահմանը և վերամիավորվել հոր և կրտսեր եղբոր հետ։ 1928 թվականին Էմիլիան տեղափոխվեց Սանկտ Պետերբուրգ, իսկ 1929 թվականին՝ Սանկտ Պետերբուրգ։ Հայրը զբաղեցրել է էստոնական բանակի շտաբի պետի տեղակալի պաշտոնը։ Հոր կապերի շնորհիվ ապագա աստղը սկսեց վոկալ սովորել ռուս երաժիշտներից և մանկավարժներից՝ Վ.Ա. Մալամայից և Ս. Ի. Մամոնտով, ովքեր գաղթել են Խորհրդային Ռուսաստանից։ Նա ելույթ է ունեցել Տարտուի և Տալլինի բեմերում (բեմի գործընկերներից մեկը եղել է Կառլ Օթսը՝ Գեորգ Օթսի հայրը), սակայն էստոնական երաժշտական էլիտան չի ընդունել սկսնակ երգչուհուն։ Այնուամենայնիվ, շատ տարիներ անց՝ 1970 թվականին, ԽՍՀՄ-ում թողարկված ձայնասկավառակներից մեկը՝ իր արտասահմանյան ձայնագրություններով (Դ 27189-90), թողարկվեց «Էստոնացի ականավոր վոկալիստներ» շարքում (էստ․՝ Eesti väljapaistvaid lauljaid)[8]։

«Բեռլինի սոխակ»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1929 թվականին Միլիցա Կորյուսն ամուսնացել է գերմանացի ֆիզիկոս, գիտությունների դոկտոր Կունո Ֆելշի հետ և նրա հետ հաստատվել Գերմանիայում։

1932 թվականի նոյեմբերին ծնվեց նրանց դուստրը՝ Մելիսան (նրան լույս աշխարհ բերելու համար Միլիցան կարճ ժամանակով վերադարձավ Տալլին

Դերասանուհին հաջողությամբ հանդես է եկել Մագդեբուրգի, ապա Վիեննայի և Բեռլինի օպերաներում, վերջինում նա ընդմիջումներով հանդես է եկել մինչև 1937 թվականը՝ ստանալով «Բեռլինի սոխակ» մականունը։

Այնտեղ 1936 թվականին նրան նկատել է պրոդյուսեր Իրվինգ Թալբերգը և հրավիրել Հոլիվուդ՝ ֆիլմերի փորձարկման և տասը տարվա պայմանագրի հնարավոր ստորագրման համար։

Միլիցան դստեր հետ մեկնել Է Հոլիվուդ, սակայն Թալբերգի հանկարծամահ լինելու պատճառով ստիպված է եղել վերադառնալ։

Որոշ ժամանակ անց նրան կրկին հրավիրել են գալ Հոլիվուդ և առանց կինոպրոդյուսերի սկսել «Մեծ վալս» ֆիլմի նկարահանումները։ Միլիցան ամուսնու և դստեր հետ մեկնել է Գերմանիայից և այդ ժամանակվանից մնացել է ԱՄՆ-ում ապրելու։

«Մեծ վալս»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միլիցա Կորյուսի կինոդեբյուտը կայացել է դեռևս 1935 թվականին Բեռլինի կինոստուդիայի «Պրահայի ուսանողը» ֆիլմում, որտեղ նա ձայնագրել է Յուլիայի «Warum?»-ի վոկալային մասը։

«Մեծ վալս» ֆիլմում նա խաղացել է Վիեննայի օպերայի պրիմադոննա Կառլա Դոների դերը։ Ֆիլմը էկրաններ է բարձրացել 1938 թվականին և համաշխարհային մեծ հաջողություն է ունեցել։

1938-1940 թվականներին եղել է Մետրոպոլիտեն օպերայի առաջատար մեներգչուհի։ Շատ շրջագայել է։

Նա որոշ ժամանակ թողեց օպերային բեմը, որպեսզի նկարահանվի «Շանդոր Ռոզա (թնդանոթներ և ջութակներ)» ֆիլմում, բայց նկարահանումների մեկնարկից 2 շաբաթ առաջ 1940 թվականի մայիսի 28-ին Մեքսիկայում Միլիցա Կորյուսը ավտովթարի ենթարկվեց և կոտրեց ոտքը, ինչը քիչ էր մնում ավարտվեր անդամահատմամբ։ Այդ պատճառով ստիպված է եղել վաղ ավարտել բեմական կարիերան։

1941-1944 թվականներին ապրել է Մեքսիկայում։ Բուժվելով՝ նա նկարահանվել է «Կայսրության ասպետը» ֆիլմում (1942), սակայն նրա կինոկարիերայի գագաթնակետը մնում էր Կառլա Դոների դերը։

1944 թվականից ապրել է ԱՄՆ-ում՝ Լոս Անջելեսի Կալվեր Սիթի արվարձանում։ Նա զբաղվում էր դստեր՝ Մելիսայի և որդիների՝ Ռիչարդի և Էռնստի դաստիարակությամբ, երբեմն մենահամերգներ էր տալիս ԱՄՆ-ում և Կանադայում։

1944 թվականից ապրել է ամուսնուց՝ Կունո Ֆելշից առանձին։

1952 թվականին երկրորդ անգամ ամուսնացել է Վալտեր Շեկտորի հետ։

Մահացել է կյանքի 72-րդ տարում Կալվեր Սիթիում։ Թաղված է Լոս Անջելեսի մերձակայքում գտնվող Ուեսթվուդ գերեզմանատանը։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միլիցա Կորյուսի մայրն ու քույրը՝ Թամարան, զոհվել են շրջափակված Լենինգրադում։

Ավագ քույրը՝ Նինան, մնացել է Կիևում։ Նա երգել է եկեղեցական երգչախմբում, եղել է Նիկոլսկի տաճարի եկեղեցական երգչախմբի ռեգենտը։ Թաղված է Լուկյանովսկի գերեզմանատանը։

Կրտսեր եղբայր Նիկոլայը մնաց ապրելու հոր հետ, որը մահացավ 1936 թվականին, Տալլինում(չհաստատված աղբյուրներից.

Առաջին ամուսինը ֆիզիկոս Կունո Ֆելշն է (Kuno Foelsch):

Երկրորդ ամուսինը բժիշկ-թերապևտ Վալտեր Շեկտորն է։

Դերասանուհու դուստրը՝ Մելիսա Ֆոլշ (Foelsch) Ուելսը՝ դիվանագետ, ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալ (1993-1994), եղել է ԱՄՆ դեսպան Էստոնիայում 1998-2001 թվականներին, ԱՄՆ դեսպան Զաիրում և այլ երկրներում։

Որդիները՝ Ռիչարդն ու Էռնստը, ներկայումս բնակվում են ԱՄՆ-ում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 filmportal.de — 2005.
  2. 2,0 2,1 http://www.fembio.org/biographie.php/frau/frauendatenbank?fem_id=16193
  3. 3,0 3,1 3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #13240186X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  5. Большой вальс / The Great Waltz Արխիվացված 2013-09-22 Wayback Machine // На Завалинке Արխիվացված 2013-09-22 Wayback Machine
  6. Имя Милица также православное, так как черногорская княжна Милица Николаевна от рождения была крещена в православии
  7. Ныне средняя школа № 330
  8. «Каталог советских пластинок». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]