Հիդրազիդներ
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Hydrazyd.svg/160px-Hydrazyd.svg.png)
Հիդրազիդներ, RkE(=O)l(OH)m (l ≠ 0) ընդհանուր քիմիական բանաձևով օքսոթթուների ածանցյալներ (ինչպես կարբոնաթթվի, այնպես էլ այլ օրգանական թթուների)։ Ըստ երևույթին նրանք հանդիսանում են հիդրազինով (-NRNR2) -OH խմբի տեղակալման արգասիք։
Կարբոնաթթուների հիդրազիդները՝ կարբոհիդրազիդները (RCO-NRNR2) հաճախ անվանվում են հիդրազիդներ, իսկ այլ թթուների համար, ըստ IUPAC անվանակարգման, հիդրազիդների համար նշվում է թթվային մնացորդը, օրինակ՝ սուլֆոթթուների հիդրազիդները (R-SO2-NHNH2) կոչվում են սուլֆոնոհիդրազիդներ[1]։
Ստացում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հիդրազիդների ստացման կիրառվող մեթոդներից է հիդրազինի ացիլացումը կարբոնաթթուների տարբեր ածանցյալներով (լակտոններ, անհիդրիդներ, քլորանհիդրիդներ)։
Այս ռեակցիան նման է ամիդների ստացմանը ամինների ացիլացումից։
Ամինոխմբի α-ազդեցությունը դարձնում է նրանց ամիններից ավելի նուկլեոֆիլ միացություններ։
Կիրառություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Luminol.svg/100px-Luminol.svg.png)
Շատ հիդրազիդներ ցուցաբերում են կենսաբանական ակտիվություն։ Որոշները օգտագործվում են որպես հակադուբերկուլոզային միջոցներ (իզոնիազիդ, ֆթիվազիդ)։
Ամինոֆթալաթթվի հիդրազիդը՝ լյումինոլը, օգտագործվում է որպես հելիլյումինեսցենտային ինդիկատոր անալիտիկ քիմիայում ջրածնի պերօքսիդի և նրա քայքայումը կատալիզող մետաղների (Cu(II), Co(II)) շատ փոքր քանակությունների որոշման համար։ Այն օգտագործվում է նաև դատաքննության ժամանակ որպես արյան հետքերի՝ հեմոգլոբինի որոշիչ։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Иоффе Б. В., Кузнецов М. А., Потехин А. А., Химия органических производных гидразина, Химия, 1979
- Колла В. Э., Берлинский И. С., Фармакология и химия производных гидразина, Йошкар-Ола, Марийское книжное изд., 1976