Սուլֆօքսիդներ

Սուլֆօքսիդներ

Սուլֆօքսիդներ, R₁R₂SO ընդհանուր քիմիական բանաձևով օրգանական միացություններ։

Անվանակարգ

Ացիկլիկ սուլֆօքսիդների անավանումը գալիս է երկու օրգանական տեղակալիչներից, օրինակ՝ (CH₃)₂SO — դիմեթիլսուլֆօքսիդ, (C₂H₅)₂SO — դիէթիլսուլֆօքսիդ։

Ցիկլիկ սուլֆօքսիդները անվանվում են համապատասխան հետերոցիկլի անվանմանը ավելացնելով «օքսիդ» վերջավորությունը, օրինակ՝ թիացիկլոհեքսան-1-օքսիդ։

Քիմիական կառուցվածք

Սուլֆօքսիդների ԻԿ-սպեկտրներում նկատվում են 1050-1060 սմ⁻¹ տիրույթում կլանման կորեր, որոնք համապատասխանում են S=O խմբի վալենտային տատանումներին։

Դիմեթիլսուլֆօքսիդ

S=O կապի երկարություն	0,147 նմ
S-C կապի երկարություն	0,182 նմ
C-H կապի երկարություն	0,108 նմ
O-S-C կապի անկյուն	107°
C-S-C կապի անկյուն	100°

Ֆիզիկական հատկություններ

Սուլֆօքսիդները հանդիսանում են անգույն քիչ ցնդող հեղուկ նյութեր կամ բյուրեղային միացություններ։ Լավ են լուծվում օրգանական լուծիչներում։

Միացություն	Մոլեկուլային զանգված, գ/մոլ	Հալման ջերմաստիճան, °С	Եռման ջերմաստիճան, °С/ճնշում, մմ. սնդ. ս.
Դիմեթիլսուլֆօքսիդ	78,13	18,4	85-87/20
Դիէթիլսուլֆօքսիդ	106,19	14	104,25
Դիբութիլսուլֆօքսիդ	162,3	32,6	—
Դիֆենիլսուլֆօքսիդ	202,28	70,5	210/15

Ստացում

Սուլֆօքսիդներ ստանում են համապատասխան սուլֆիդների օքսիդացումից։ Որպես օքսիդիչ օգտագործվում են ջրածնի պերօքսիդը թթվային միջավայրում, ազոտի օքսիդները, հիպոքլորիդները և այլ օքսիդիչներ։

Քիմիական հատկություններ

Ալկիլ սուլֆօքսիդները Պումերերի վերախմբավորումով ռեակցվում են քացախաթթվի անհիդրիդի հետ։

Գրականություն

• Химическая энциклопедия в пяти томах. Пол - Три, «Большая Российская Энциклопедия», 1995