Ծովափին։ Սֆինքս
 | |
|---|---|
 | |
| տեսակ | գեղանկար |
| նկարիչ | Մարտիրոս Սարյան |
| տարի | 1908 |
| բարձրություն | 63,4 սանտիմետր |
| լայնություն | 73,6 սանտիմետր |
| ժանր | բնանկար |
| նյութ | ստվարաթուղթ և տեմպերա |
| գտնվում է | Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարան |
| հավաքածու | Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարան |
| սեփականատեր | Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարան |
պատկերված են
| |
| կայք | |
Ծանոթագրություններ | |
«Ծովափին։ Սֆինքս», հայ մեծ նկարիչ Մարտիրոս Սարյանի 1908 թվականին ստեղծած աշխատանքը, որը գտնվում է Սարյանի տուն-թանգարանում[1]։
2012 թվականին «Ծովափին։ Սֆինքս» կտավը Սարյանի այլ աշխատանքների հետ միասին Արկադի Պլաստովի 120-ամյակին նվիրված ցուցահանդեսի ժամանակ ներկայացվել է Ուլյանովսկի Պլաստովի անվան թանգարանում[2]։
Նկարագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]«Ծովափին։ Սֆինքս» նկարում գերիշխում է Սարյանին բնորոշ ոսկեգույնի և կապտա-կանաչ երանգների զուգորդումներով ստեղծված ու դիտողի մեջ «զառվառ, բաբախուն տպավորություններ» առաջացնող կոլորիտի ջերմ մթնոլորտը։ Կտավում որպես հիմնական արտահայտչամիջոց շեշտված է լույսը։
Նկարչի արտահայտությամբ իր մեջ սինթեզվում է այդ շրջանում իր բազմաթիվ աշխատանքներում դրսևորված խնդիրները։ Կտավում պատկերված է երևակայության ծնունդ հանդիսացող մի տեսարան։ Գունագծային կոլորիտի միջոցով նկարիչը հեքիաթային է դարձրել բնության յուրաքանչյուր տարր` ծառ, կենդանիներ, լեռներ, ալիքներ, թռչունների երամ։ Կտավի կենտրոնական մասում գետնին պառկած է սֆինքս-կինը, որի մարմինը ձուլված է հողին, երկրին։ Կտավի ներքևի աջ անկյունում պատկերված է միակնյա երևակայական անձ, նկարչի խոսքով փիլիսոփան, որն իր բարձրացրած ձեռքով ու լայն բացված աչքով խորհրդածում, ըմբոշխնում է բնության շքեղությունը, որը նկարիչն ընկալում է մանուկի պես` իբրև զարմանահրաշ հեքիաթ, երազ-իրականություն։ Պատկերման ձևերի հեքիաթային բնույթի շնորհիվ կտավը համոզչական ուրույն ուժ ունի։
Տվյալներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Ծովափին։ Սֆինքս», 1908, ստվարաթուղթ, տեմպերա, 63,4 х 73,6 սմ։ Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարան, Երևան
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «ՄԱՐՏԻՐՈՍ ՍԱՐՅԱՆԻ ՏՈՒՆ-ԹԱՆԳԱՐԱՆ». www.sarian.am (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ «Սարյանի կտավները կցուցադրվեն Ուլյանովսկում՝ նկարչի բարեկամ Պլաստովի թանգարանում». www.civilnet.am. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 12-ին.
Աղբյուրներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Շահեն Խաչատրյան, «Մարդը բնություն է, բնությունը` մարդ», «Հայաստան», 1970, Երևան։