Արև Բաղդասարյան

Արև Բաղդասարյան
	16-ամյա Արև Բաղդասարյանը` գեղարվեստական ինքնագործունեության մասնակից, 1929
Հիմնական տվյալներ
Նաև հայտնի է որպես	Նախշուն բաջի
Ծնվել է	ապրիլի 2, 1918; Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ
Երկիր	Ռուսական կայսրություն, ԽՍՀՄ և Հայաստան
Մահացել է	փետրվարի 17, 1994 (75 տարեկան); Երևան, Հայաստան
Գերեզման	Թոխմախի գերեզմանատուն
Մասնագիտություն	երգչուհի և պարուհի
Գործիքներ	վոկալ
Աշխատավայր	Հայֆիլհարմոնիա
Կրթություն	Ադրբեջանի պետական տնտեսագիտական համալսարան (1937)
Պարգևներ	; և
	Arev Baghdasaryan Վիքիպահեստում

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Բաղդասարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Արև Գրիգորի Բաղդասարյան (ապրիլի 2, 1918(1918-04-02)^[1], Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ^[1]^[2] - փետրվարի 17, 1994(1994-02-17)^[2], Երևան, Հայաստան^[2]), հայ պարուհի, երգչուհի, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստուհի (1961)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Շուշիում (Արցախ)։ Ավարտել է Բաքվի տնտեսագիտական ինստիտուտը։ 1936 թ. Դոնի Ռոստովի երգի և պարի օլիմպիադայում գրավել է առաջին տեղը։

1940 թ. ավարտել է Բաքվի պարարվեստի ուսումնարանը և դարձել մենապարուհի։ 1937-1941 թթ. հանդես է եկել Ադրբեջանական ԽՍՀ երգի-պարի անսամբլում։

1938 թ. Մոսկվայում Ավետիք Իսահակյանն Արևին խորհուրդ է տվել տեղափոխվել Հայաստան։ 1941 թ. նա դարձել է Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիայի մենակատար։ Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին հանդես է եկել 89-րդ հայկական Թամանյան դիվիզիայի մարտիկների խրամատներում։

1946 թ.-ից աշխատել է Արտեմի Այվազյանի ղեկավարած ջազ նվագախմբում և ելույթներ ունեցել Խորհրդային Միության բազմաթիվ քաղաքներում և արտերկրում՝ Կանադա, Չինաստան, Վիետնամ, Ինդոնեզիա, Բիրմա (այժմ՝ Մյանմա), Ֆրանսիա, Բելգիա, Լյուքսեմբուրգ, Հնդկաստան, Նեպալ, Պակիստան, Եգիպտոս, Լիբանան (Բեյրութ) և այլուր։

1981 և 1991 թթ. հյուրախաղերով հանդես է եկել Վաշինգտոնում (ԱՄՆ)։

Արտիստուհու հեղինակած ամենասիրված երգերից էր «Նախշուն բաջին»^[3]։ 1955-1987 թթ. եղել է «Բարեկամություն» երգի և պարի համույթի գեղարվեստական ղեկավարը։ Բեմական գործունեության 50 տարիների ընթացքում կատարել է աշխարհի մոտ 70 ազգերի տասնյակ երգեր ու պարեր։

1961 թ. արժանացել է ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստի կոչմանը։

Մահացել է Երևանում, 1994 թ. փետրվարի 17-ին։ Թաղվել է «Նախշուն բաջու» տարազով^[4]։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Բարեկամություն» երգի և պարի համույթին 1983 թ. շնորհվել է Արև Բաղդասարյանի անունը
Երևանի Աբովյան փողոցի 21-րդ շենքի պատին (այդ շենքում ապրել է երգչուհին) ամրացված է նրա հուշատախտակը
Երևանի Տերյան փողոցի և Սայաթ-Նովայի պողոտայի խաչմերուկում տեղադրված «Ղարաբաղցի կինը» քանդակը (հեղինակ՝ Դավիթ Երևանցի) ստեղծվել է Արև Բաղդասարյանի կերպարով

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 ^2,8 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 202.
↑ Արև Բաղդասարյան
↑ Արև Բաղդասարյան.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արաքսմանյան Ա., Արև Բաղդասարյան, Երևան, 1973։
Авакян К., Так восходило солнце, Е., 2003.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանի Մշակույթի նախարարություն, Արև Բաղդասարյան

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 253)։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արև Բաղդասարյան» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արև Բաղդասարյան» հոդվածին։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_93bb8f4fcd9f3d2c-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 ^2,8 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 202.

[3] Արև Բաղդասարյան

[4] Արև Բաղդասարյան.

[1]

[2]

[3]

[4]