Ալք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ալք, hայկական և քրդական դիցաբանության մեջ չար ոգիներ, որոնք վնասում են ծննդկաններին և նորածիններին, հարձակվում են հղի կանանց վրա և առևանգում մանուկներին[1]։ Նմանատիպ անուններով հայտնի են նաև Կովկասի և Միջին Ասիայի շատ ժողովուրդների դիցաբանություններում։

Առանձնահատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քրիստոնեական առասպելի մեջ Աստված ստեղծեց իգական սեռի Ալք, որպես Ադամի ընկերուհու, բայց նա, լինելով մարմնեղեն արարած, չսիրեց Ալքին, որը կրակոտ էր, և ապա Աստված ստեղծեց Եվային։ Այդ ժամանակից ի վեր Ալքերը թշնամական են կանանց և նրանց սերունդների նկատմամբ։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայկական ժողովրդական ավանդության համաձայն, Ալքն ունի անտրոպոզոմորֆային կերպար, այսինքն՝ կիսով չափ մարդիկ, կիսով չափ գազաններ. դրանք մոհնաթներ են՝ կրակոտ աչքերով, պղնձե ճիրաններով, երկաթե ատամներով։ Լինում են արական և իգական սեռի։ Ապրում են լեռներում, ավազուտներում, հաճախ՝ տների կամ գոմերի անկյուններում, իսկ նրանց թագավորը՝ խորը կիրճում։ Ալքը խեղդում է ծննդկանին, ուտում նրա միսը, հատկապես լյարդը, երեխային վնաս պատճառում դեռևս մոր արգանդում. առևանգում են նորածիններին և տանում նրանց իրենց թագավորի մոտ։

Ալքը չի կարող դիպչել երկաթին։ Եթե նրա հագուստին ասեղ մտցնեն, նա երկար ժամանակ կզրկվի ուժից, քանի որ նա չի կարող ազատվել ասեղից և ոչ ոքի չի կարող չարիք պատճառել։ Ապագա մորը Ալքից պաշտպանելու համար գիշերը նրա մոտ սուր կամ դանակ էին թողնում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Мифы народов мира: энциклопедия. В 2-х томах / Под. ред. Токарева. — репринт. изд. М. — Большая Российская Энциклопедия. «Дрофа». 2008. С. 61

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Алы // Мифологический словарь/ Гл. ред. Е. М. Мелетинский. — М.:Советская энциклопедия, 1990. — 672 с.