Պաուլ Էռլիխ

Պաուլ Էռլիխ; գերմ.՝ Paul Ehrlich
Ծնվել է	մարտի 14, 1854[…]; Strzelin, Պրուսիայի թագավորություն
Մահացել է	օգոստոսի 20, 1915[…] (61 տարեկան); Բադ Հոմբուրգ, Գերմանական կայսրություն; բնական մահով
Գերեզման	Old Jewish Cemetery
Քաղաքացիություն	Պրուսիայի թագավորություն և Գերմանական կայսրություն
Մասնագիտություն	կենսաբան, իմունաբան, գյուտարար, բժիշկ, համալսարանի դասախոս, քիմիկոս և դեղաբան
Հաստատություն(ներ)	Ֆրիդրիխ-Վիլհելմի համակսարան, Ֆրանկֆուրտի Գյոթեի անվան համալսարան, Գյոթինգենի համալսարան և Շարիտե
Գործունեության ոլորտ	Իմունոլոգիա, Բակտերիաբանություն, քիմիա և քիմիաբուժություն
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Լինչեի ազգային ակադեմիա, Ազգային բժշկական ակադեմիա, Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Թուրինի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Maria-Magdalenen-Gymnasium?, Ռոստոկի համալսարան, Լայպցիգի համալսարան, Վրոցլավի համալսարան, Ստրասբուրգի համալսարան և Ֆրայբուրգի համալսարան
Գիտական աստիճան	դոկտորի աստիճան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
Գիտական ղեկավար	Karl Weigert? և Ռոբերտ Կոխ
Եղել է գիտական ղեկավար	August von Wassermann? և Գեորգի Գաբրիչևսկի
Պարգևներ	; Լիբիխի մեդալ Քրունի լեկցիա Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ և Cameron Prize of the University of Edinburgh?
Ամուսին(ներ)	Hedwig Pinkus?
	Ստորագրություն;
	Paul Ehrlich Վիքիպահեստում

Պաուլ Էռլիխ (գերմ.՝ Paul Ehrlich, մարտի 14, 1854(1854-03-14)^[1]^[2]^[3]^[…], Strzelin, Պրուսիայի թագավորություն^[4] - օգոստոսի 20, 1915(1915-08-20)^[1]^[2]^[3]^[…], Բադ Հոմբուրգ, Գերմանական կայսրություն^[4]), գերմանացի բժիշկ, իմունոլոգ, բակտերիոլոգ, քիմիկոս, քիմիաթերապիայի հիմնադիր։

Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր է (1908)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պաուլ Էռլիխը ծնվել է Սիլեզիայի Շտրելեն քաղաքում (այժմ Լեհաստանում է)։ Եղել է հրեական ապահով ընտանիքի չորրորդ երեխան, ընդ որում միակ տղան։ Հայրը` Իզմար Էռլիխը (1818-1898), ունեցել է օղեգործության արտադրամաս, որ նա ժառանգություն էր ստացել հորից` ունևոր առևտրական Հայման Էռլիխից (1784-1873)։ Մայրը` Ռոզա Վայգերտը (1826-1909), եղել է տնային տնտեսուհի։ Մոր զարմիկը` Կառլ Վայգերտը (1826-1909), ով ընդամենը ինը տարի էր մեծ Պաուլից, եղել է հայտնի ախտաբան և նպաստել Պաուլի գիտական հետաքրքրությունների զարգացմանը։

Պաուլ Էռլիխն աշխատել է բժշկական կենսաբանության, քիմիայի, փորձարարական ախտաբանության և թերապիայի բնագավառներում։ Նա բացահայտել է լեյկոցիտների տարբեր տեսակներ, ողնուղեղի դերը գրանուլոցիտների ձևավորման մեջ, տարորոշել է լեյկոզի առանձին տեսակներ և ստեղծել արյունաստեղծման դուալիստական տեսությունը (1880-1898)։ Այս նույն շրջանում նա բացահայտել է այսպես կոչված պարարտ բջիջները. առաջին անգամ հայտնագործել է արյուն-ուղեղային պատնեշի գոյությունը։ Առաջարկել է տուբերկուլոզի միկոբակտերիայի ներկման հատուկ մեթոդ, ինչպես նաև արյան ու հյուսվածաբանական սարքերի բազմագույն ներկման եղանակ։ Ստեղծել է արյան շիճուկի վերահսկան առաջին կայանը։ Պաուլ Էռլիխը արտահայտել է այն գաղափարը, որ իմունային ռեակցիաների համար պատասխանատու բջիջները մակերևույթին ունեն հակածիններ` հատուկ ռեցեպտորներ։ Այս միտքը մեծ դեր է խաղացել իմունոլոգիայի զարգացման բնագավառում և լիովին հաստատվել է։

Սկսած 1891 թվականից` Էռլիխը սկսել է մշակել ինֆեկցիոն հիվանդությունների բուժման եղանակը քիմիական նյութերի միջոցով։ Նա բացահայտել է, որ միկրոօրգանիզմները կայունություն են ձեռք բերում քիմիաթերապևտիկ նյութերի նկատմամբ։ Էռլիխին համաշխարհային հռչակ է բերել նրա մշակած «դեղամիջոց 606»-ը (սալվարսան), որը մեծ արդունավետությամբ է աչքի ընկել սիֆիլիսի բուժման համար։

1901 թվականին Պաուլ Էռլիխը սկսել է աշխատել չարորակ ուռուցքների խնդրի շուրջ։

Նա առաջարկել է կլինիկական պրակտիկայում անհրաժեշտ լաբորատոր կարևոր ռեակցիաներ։

Իլյա Մեչնիկովի հետ Նոբելյան մրցանակի է արժանացել իմունոլոգիայի ոլորտում կատարած աշխատանքների համար։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Satter H. Encyclopædia Britannica
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Who Named It?
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Frankfurter Personenlexikon — 2014.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)
↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118529358 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1908 — Nobel Foundation.
↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 109.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Эрлих, Пауль». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
М. С. Шойфет Эрлих (1854–1915) // 100 великих врачей. — М.: Вече, 2008. — 528 с. — (100 великих). — 5000 экз. — ISBN 978-5-9533-2931-6
Поль де Крайф (де Крюи). Охотники за микробами. Издательство: Молодая гвардия. Москва. 1957. Страниц :485.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեոնիդ Մինինբերգ, «Հայտնի հրեաների կենսագրություններ, որոնց անուններով փողոցներ են անվանակոչվել»

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պաուլ Էռլիխ» հոդվածին։

[_9062c08a9e64fa99-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Satter H. Encyclopædia Britannica

[_d631b2f4e0512b7b-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Who Named It?

[_6a83e0e4b3733eaf-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Frankfurter Personenlexikon — 2014.

[_fb466e2dedae9c65-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)

[_0f8f64198c580bc1-5] Deutsche Nationalbibliothek Record #118529358 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_56f18c5836036f77-6] The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1908 — Nobel Foundation.

[_91240182028fc537-7] Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.

[_9d0d546876379328-8] List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 109.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]