Էրսկին Չայլդերս
Էրսկին Չայլդերս | |
---|---|
Ծնվել է | հունիսի 25, 1870[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Մայֆեր, Վեստմինստեր, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն |
Մահացել է | նոյեմբերի 24, 1922[1][2][3][…] (52 տարեկան) |
Մահվան վայր | Դուբլին, Իռլանդական Հանրապետություն[4] |
Գերեզման | Գլասնևին գերեզմանատուն[5] և Beggars Bush Barracks[5] |
Քաղաքացիություն | Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն և Իռլանդական ազատ պետություն |
Կրոն | Իռլանդիայի եկեղեցի |
Կրթություն | Թրինիթի քոլեջ[5] և Haileybury and Imperial Service College?[5] |
Գիտական աստիճան | Բակալավր և իրավունքի բակալավր |
Մասնագիտություն | գրող, քաղաքական գործիչ, վիպասան և պետական ծառայող |
Աշխատավայր | Միացյալ Թագավորության համայնքների պալատ |
Ամուսին | Molly Childers? |
Ծնողներ | հայր՝ Robert Caesar Childers?[3], մայր՝ Anna Mary Henrietta Barton?[3] |
Զբաղեցրած պաշտոններ | Teachta Dála? |
Կուսակցություն | Շինֆեյներներ |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Երեխաներ | Erskine Hamilton Childers?[5] և Robert Alden Childers?[3][5] |
Robert Erskine Childers Վիքիպահեստում |
Ռոբերտ Էրսկին Չայլդերս (անգլ.՝ Robert Erskine Childers, հունիսի 25, 1870[1][2][3][…], Մայֆեր, Վեստմինստեր, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - նոյեմբերի 24, 1922[1][2][3][…], Դուբլին, Իռլանդական Հանրապետություն[4], սովորաբար հայտնի է որպես Էրսկին Չայլդերս (/ˈɜːrskᵻn ˈtʃɪldərz/[7]), անգլիական ծագումով իռլանդացի ազգայնական, որը ինքնահաստատվել է որպես գրող Բուերի Երկրորդ պատերազմի պատմություններով և Անգլիա ծովային ներխուժման Գերմանիայի նախապատրաստությունների և Իռլանդիայի անկախության հասնելու առաջարկների մասին «Ավազների հանելուկը» վեպով։
Որպես Բրիտանական կայսրության հաստատակամ հավատացյալ Չայլդերսը ծառայեց որպես կամավոր բանակի արշավախմբում Հարավային Աֆրիկայում Երկրորդ Բուերի պատերազմի ժամանակ, սակայն այնտեղ նրա փորձառությունները սկսեցին բրիտանական իմպերիալիզմից հիասթափվելու աստիճանական գործընթաց։ Նա ընդունվեց որպես բրիտանական խորհրդարանական ընտրությունների թեկնածու՝ հանդես գալով Լիբերալ կուսակցության օգտին այն ժամանակ, երբ կուսակցությունը աջակցում էր իռլանդական ներքին իշխանության հաստատման պայմանագրին, սակայն հետագայում նա դարձավ իռլանդական հանրապետականության և Բրիտանիայի հետ բոլոր կապերի խզման ջատագովը։ Իռլանդական կամավորների անունից նա մաքսանենգ ճանապարհով հրացաններ տեղափոխեց Իռլանդիա, որոնք հետագայում օգտագործվեցին բրիտանացի զինվորների դեմ Զատկի ապստամբության ժամանակ։ Նա նշանակալի դեր է ունեցել Իռլանդիայի և Բրիտանիայի միջև բանակցություններում, որոնք ավարտվել են անգլո-իռլանդական պայմանագրով, բայց ընտրվել է որպես Իռլանդիայի առաջին խորհրդարանի հակապայմանագրային անդամ։ Նա ձգտում էր ակտիվ դեր ունենալ Իռլանդիայի քաղաքացիական պատերազմում (պայմանագրի պայմանների ընդունման շուրջ), որը հաջորդեց և մահապատժի ենթարկվեց Իռլանդիայի ազատ պետության կողմից։
Որպես հեղինակ՝ նրա ամենանշանակալի գործը «Ավազների հանելուկը» վեպն էր, որը հրատարակվել էր Առաջին համաշխարհային պատերազմի սկսվելուց տասնմեկ տարի առաջ։ Անգլիայի դեմ ուղղված գերմանական գաղտնի ներխուժման նավատորմի պատկերումը ազդեց Ուինսթոն Չերչիլի՝ ծովակալության առաջին տիրակալի, թագավորական նավատորմի ներքին նավատորմի հզորացման վրա։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի բռնկման ժամանակ Չերչիլը մեծ դեր ունեցավ Չայլդերսին Թագավորական նավատորմում ծառայության կանչելու հարցում, ինչի համար նա պարգևատրվեց «Յուրահատուկ ծառայության խաչով»։
Չայլդերսը բրիտանացի արևելագետ Ռոբերտ Կեսար Չայլդերսի որդին էր, Իռլանդիայի չորրորդ նախագահ Էրսկին Համիլթոն Չայլդերսի հայրը, բրիտանացի քաղաքական գործիչ Հյու Չայլդերսի և իռլանդացի ազգայնական Ռոբերտ Բարթոնի զարմիկը, գրող և դիվանագետ Էրսկին Բարթոն Չայլդերսի պապը։ Եվրախորհրդարանի նախկին պատգամավոր Նեսսա Չայլդերսը։
Վաղ կյանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Չայլդերսը ծնվել Մեյֆեյրում, Լոնդոն, 1870 թվականին[8][9]։ Երբ Էրսկինը վեց տարեկան էր, նրա հայրը մահացավ տուբերկուլյոզից, իսկ մայրը, թեև այդ փուլում հիվանդության նշաններ չուներ, փակվեց մեկուսարանի հիվանդանոցում՝ իր երեխաներին պաշտպանելու համար։ Նա կանոնավոր նամակագրություն է ունեցել Չայլդերսի հետ մինչև տուբերկուլյոզից մահանալը, առանց երեխաներին նորից տեսնելու՝ վեց տարի անց[10]։ Հինգ երեխաներին ուղարկեցին Բարտոններ՝ իրենց մոր հորեղբոր ընտանիքը, Գլենդալոու։ Իր նոր ընտանիքի կողմից լավ վերաբերմունքի արժանացած Չայլդերսը մեծացավ մեծ սիրով և Իռլանդիայի մասին իմացությամբ[11]։ Ըստ նրա կենսագիր Մայքլ Հոփկինսոնի, դա անձնական լարվածությունն էր, որն առաջացել էր անգլիական գերակայության նկատմամբ նրա բնածին հավատքի պատճառով, որը հակասում էր Իռլանդիայի հանդեպ այս նոր հարգանքին, որը հետագայում պատճառ դարձավ նրա ուշագրավ դարձի դեպի «կոշտ գծի իռլանդական հանրապետականություն» աշխատությանը[8]։ Նա կրթվել է տանը՝ դաստիարակների մոտ (իր եղբոր՝ Հենրիի և զարմիկ Ռոբերտ Բարթոնի հետ ) մինչև տասը տարեկանը, երբ նա դարձավ Անգլիայի նախապատրաստական դպրոցում գիշերօթիկ՝ արձակուրդների համար վերադառնալով Գլենդալո։ Իր պապի՝ Քենոն Չարլզ Չայլդերսի առաջարկով 1883 թվականին նրան ուղարկեցին Հեյլիբերի և կայսերական ծառայության քոլեջ։ Նրա ելույթն այնտեղ սկզբում բնութագրվում էր որպես «միջին», սակայն նա հետագայում արժանացավ դպրոցական մրցանակների լատիներենով, իսկ վերջին կուրսում նրան դարձրին «գլուխավոր»[12]։ Այնտեղ նա շահեց Քեմբրիջի Թրինիթի քոլեջի ցուցահանդեսը, որտեղ նա ուսումնասիրեց դասական տրիպոսը, իսկ հետո իրավունքը[13]։ Նա աչքի է ընկել որպես Cambridge Review- ի՝ համալսարանական ամսագրի խմբագիր։ Չնայած իր ոչ գրավիչ ձայնին և բանավիճելու վատ հմտություններին, նա դարձավ Թրինիթի քոլեջի բանավեճի միության նախագահ (հայտնի է որպես «Կախաղակ և կոճղ»)։ Չնայած Չայլդերսը երկրպագում էր իր զարմիկ Հյու Չայլդերսին, որը բրիտանական կաբինետի անդամ էր, ով պաշտպանել էր իռլանդական տնային կառավարման առաջին օրինագիծը, նա կտրուկ դեմ էր քոլեջի բանավեճերի քաղաքականությանը՝ զգուշացնելով, որ «իռլանդական ազգային ձգտումները անհամատեղելի են մեր սեփական ցանկությունների հետ։ անվտանգություն»[9][14]։ Ամռանը վեր բարձրանալուց առաջ բլուր քայլելիս ստացած ռադիկուլյար վնասվածքը, որը տևեց իր ողջ կյանքի ընթացքում, նրան մի փոքր կաղում էր, և նա չկարողացավ իրականացնել ռեգբի կապույտ վաստակելու իր մտադրությունը, բայց նա դարձավ հմուտ թիավարող[15]։ Լրացուցիչ մեկ տարի մնալով Քեմբրիջում՝ հետագա աստիճան ստանալու համար (իրավագիտության ոլորտում) Չայլդերսը կարճ ժամանակով ընդունվեց Լոնդոնի իրավաբանական պալատ՝ որպես աշակերտ, փաստաբան դառնալու առաջին փուլը։ Ամիս անց, իր զարմիկ Հյու Չայլդերսի ազդեցության տակ, նա հրաժարական տվեց իր աշակերտությունից և գնաց նախապատրաստվելու մրցութային ընդունելության քննությանը, որպեսզի դառնա խորհրդարանական պաշտոնյա[16][17]։ Նա հաջողակ էր, և 1895 թվականի սկզբին նա դարձավ Համայնքների պալատի կրտսեր հանձնաժողովի քարտուղար՝ պատասխանատու լինելով այն ժամանակվա կառավարության առաջարկներից ֆորմալ և իրավաբանորեն հիմնավորված օրինագծեր պատրաստելու համար[18]։
Ծովագնացություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Չայլդերսը և նրա եղբայրը՝ Հենրին, փոքր առագաստանավ էին պահել Լաֆ Դենում՝ Գլենդալոյի մոտ։ Քեմբրիջում ժամանակ առ ժամանակ նա նավարկում էր Նորֆոլկ Բրոուդսով[19]։ Քանի որ բազմաթիվ սպորտային ձեռնարկություններ այժմ փակ են նրա համար իր սիսատիկ վնասվածքի պատճառով, Չայլդերսը խրախուսվում է Ուոլտեր Ռանսիմանի կողմից, որը Թրինիթի քոլեջի ընկերն է, զբաղվել ծովագնացությամբ։ Ռանսիմենի զբոսանավի վրա ծովագնացության հիմունքները վերցնելուց հետո 1893 թվականին իր եղբոր՝ Հենրիի հետ նա գնեց իր սեփական նավը՝ նախկին մրցարշավային զբոսանավը՝ Shulah: Այս նավը պահանջում էր փորձառու անձնակազմ և բոլորովին ոչ պիտանի էր սկսնակների համար՝ նրանք վաճառեցին այն 1895 թվականին։ Նրա հաջորդ նավը «փոքրիկ փոքրիկ զբոսանավ» Մարգարիտն էր, 18 ոտնաչափ (5,5 մ) կիսատախտակամած, որը նա պահում էր Գրինհայթում, մոտակայքում՝ դեպի Լոնդոն։ Ինքն իրեն նավարկություն սովորեցնելուց և առագաստանավով վարելու դասեր քաղելուց հետո նա իր եղբոր՝ Հենրիի հետ ճամփորդություններ կատարեց անգլիական ափով և Լա Մանշով[20]։ 1897 թվականի ապրիլին նա փոխարինեց Մարգարիտին ավելի մեծ և հարմարավետ 30 ֆուտ (9,1 մ) կտրիչ Vixen-ով։ Այդ տարվա օգոստոսին երկար նավարկություն եղավ Վիքսենում դեպի Ֆրիզյան կղզիներ, Նորդերնի և Բալթյան ծովեր ՝ Հենրի և Այվոր Լլոյդ Ջոնսների հետ՝ Քեմբրիջից ընկերոջ՝ որպես անձնակազմ։ Սրանք այն արկածներն էին, որոնք նա պետք է մտաբերեր 1903 թվականին որպես «Ավազների հանելուկը», նրա ամենահայտնի գիրքը և հսկայական բեսթսելլերը[21]։
1903 թվականին Չայլդերսը կրկին նավարկություն էր կատարում ֆրիզյան կղզիներում՝ Sunbeam-ով, մի նավ, որը նա գնել էր սինդիկատում Ուիլյամ լը Ֆանուի և իր համալսարանական մյուս ընկերների հետ։ Այժմ նրան ուղեկցում էր իր կինը՝ Մոլլի Օսգուդը։ Մոլլիի հայրը՝ դոկտոր Հեմիլթոն Օսգուդը, նվիրեց 28 տոննա կշռող հիանալի զբոսանավ՝ Ասգարդը, որը հանդիսացավ զույգի համար որպես հարսանեկան նվեր, իսկ Արևի ճառագայթը միայն ժամանակավոր միջոց էր, մինչ Ասգարդը տեղադրվում էր[22]։ Ասգարդը Չայլդերսի վերջին և ամենահայտնի զբոսանավն էր։ 1914 թվականի հուլիսին նա օգտագործեց այն մաքսանենգ ճանապարհով 900 Mauser Model 1871 հրացաններով և 29000 սև փոշու պարկուճներով բեռ տեղափոխելու համար Իռլանդական կամավորների շարժմանը Դուբլինի շրջանի Հաութ ձկնորսական գյուղում[9][23]։ Ասգարդը ձեռք է բերվել Իռլանդիայի կառավարության կողմից որպես առագաստային նավ 1961 թվականին, պահվել է հողի վրա՝ Kilmainham Gaol-ի բակում 1979 թվականին, և այժմ ցուցադրվում է Իռլանդիայի ազգային թանգարանում[24]։
Պատերազմի ծառայություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բուերի պատերազմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ինչպես իր սոցիալական ծագման և կրթության տղամարդկանց մեծամասնության դեպքում, Չայլդերսն ի սկզբանե հաստատակամ հավատացյալ էր Բրիտանական կայսրությանը։ Իրոք, Հեյլիբերի քոլեջի ծեր տղայի համար, դպրոց, որը հիմնադրվել էր Հնդկաստանում գաղութատիրական ծառայության համար երիտասարդներին պատրաստելու համար, Չայլդերսի կողմից նման հայացքը գրեթե անխուսափելի էր, թեև մասնավոր կերպով նա ամբողջությամբ չէր ընդունում դպրոցի «կոնֆորմիստական» արժեքները[25][26]։
1898 թվականին, երբ Տրանսվաալի և Օրանժ ազատ նահանգի բուրական տարածքներում բրիտանացի վերաբնակիչների ձայնի իրավունքի շուրջ բանակցությունները ձախողվեցին, և Բուերի պատերազմը սկսվեց, Չայլդերսը քիչ խրախուսանքի կարիք ուներ, երբ դեկտեմբերին Վեսթմինսթերի գործընկեր Բասիլ Ուիլյամսը առաջարկեց, որ նա նույնպես պետք է. զինվորագրվի. Ուիլյամսն արդեն անդամ էր Պատվավոր հրետանային ընկերության (ՀԱԿ), կամավորական գնդի, ուստի 1898 թվականի դեկտեմբերի վերջին Չայլդերսը միացավ ՀԱԿ-ին[27]։
ՀԱԿ-ի գունդը կազմում էր հապճեպ ձևավորված «Քաղաքի կայսերական կամավորների» մի մասը, որը ստեղծվել էր որպես ժամանակավոր ուժ, որը ստեղծվել էր տարբեր կամավորական գնդերի զինվորներից՝ ֆինանսավորվող քաղաքային հաստատությունների կողմից և տրամադրված ամենաարդիական սարքավորումներով։ Չայլդերսը դարձավ այս նոր ուժի հրետանային ստորաբաժանման անդամ, որը դասվեց որպես «պահեստային վարորդ» ձիերին խնամելու և զինամթերքի մատակարարման գնացքով վարելու համար[28]։ 1900 թվականի փետրվարի 2-ին, երեքշաբաթյա մարզումներից հետո, ստորաբաժանումը մեկնեց Հարավային Աֆրիկա[29][27][30]։ Նոր կամավորների և նրանց սպաների մեծ մասը ծովով էին սիրում, և դա հիմնականում պատճառ էր ընկնում Չայլդերսին, որպեսզի հոգ տանի զորքի 30 ձիերի մասին[31]։ Երեքշաբաթյա ճանապարհորդությունից հետո ընկերությունը հիասթափվեց՝ տեսնելով ոչ թե անհապաղ գործողություններ, այլ հունիսի 26-ին, երբ ուղեկցում էր դանդաղ վագոնների մատակարարման գնացքը, Չայլդերսը առաջին անգամ կրակի տակ ընկավ եռօրյա փոխհրաձգության ժամանակ։ Հուլիսի 3-ին շրջափակված հետևակային գնդի խելացի պաշտպանությունն էր, որը հաստատեց նրա ստորաբաժանման արժեքը, և դրան հաջորդեցին ավելի նշանակալից մարտեր[32]։ Օգոստոսի 24-ին Չայլդերսը առաջին գծից տարհանվել է Պրետորիայի հիվանդանոց։ Յոթնօրյա ճամփորդությունը պատահաբար անցավ Իռլանդիայի Քորքից վիրավոր հետևակայինների ընկերակցությամբ, և Չայլդերսը հավանությամբ նշեց, թե որքան ուրախությամբ հավատարիմ էին Բրիտանիային տղամարդիկ, որքան դիմադրում էին ներքին կանոնին աջակցելու ցանկացած հրահրման և ինչպես էին նրանք՝ վհատվել են միայն իրենց սպաների անկարողությամբ[33]։ Սա ապշեցուցիչ հակադրվում է Առաջին համաշխարհային պատերազմի ավարտի նրա վերաբերմունքին, երբ քննարկվում էր զորակոչը Իռլանդիայում, և նա գրում էր «երիտասարդների մասին, որոնք անհույս կերպով օտարացել էին Բրիտանիայից և ցանկանում էին մահանալ Իռլանդիայում Իռլանդիայի համար»[34]։ Իր եղբոր՝ Հենրիի հետ պատահական հանդիպումից հետո, որը նույնպես տառապում էր ոտնաթաթի վնասվածքից, նա նորից միացավ իր ստորաբաժանմանը, միայն այն բանի համար, որ այն կուղարկվի Անգլիա 1900 թվականի հոկտեմբերի 7-ին[35]։
Առաջին համաշխարհային պատերազմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Չայլդերի վերաբերմունքը Մեծ Բրիտանիայի կայացման և քաղաքականությանը որոշ չափով անհասկանալի էր դարձել Առաջին համաշխարհային պատերազմի սկզբում։ Նա հրաժարական էր տվել Լիբերալ կուսակցության իր անդամայնությունից, խորհրդարանում տեղ ունենալու հույսով՝ կապված Բրիտանիայի զիջումների հետ յունիոնիստներին և Իռլանդիայի ինքնակառավարման հետագա հետաձգման պատճառով[9]։
նա գրել է գործեր, որոնք քննադատում էին բրիտանական քաղաքականությունը Իռլանդիայում և նրա հարավաֆրիկյան տիրույթներում։ 1914 թվականի ամռանը նա եղել է Մերի Սփրինգ Ռայսի կոմիտեի անդամ, որը պլանավորում էր մաքսանենգ ճանապարհով տեղափոխել Գերմանիայում գնված ատրճանակներ՝ Իռլանդիայի հարավում իռլանդական կամավորներին մատակարարելու համար, ինչը «մեծապես խորհրդանշական» պատասխան էր 1914 թվականի ապրիլի Օլսթերի կամավորներին»[36][9]։ Չնայած 1914 թվականին Ջոն Ռեդմոնդը ՝ իռլանդական կամավորների առաջնորդը, պնդում էր, որ պատերազմի դեպքում իր շարժումը կհամագործակցի Ալսթերի կամավորների հետ Իռլանդիայի պաշտպանության համար՝ այդպիսով թույլ տալով Բրիտանիային ազատել զորքերը երկրից[37][38]։
Տասնմե հոգուց բաղկացած հանձնաժողովի անդամները, բացի Սփրինգ Ռայսից, ներառում էին Էլիս Սթոպֆորդ Գրինը, Ռոջեր Քեյսմենթը, Դարել Ֆիգիսը և Քոնոր Օ'Բրայենը՝ դրամական աջակցություն են ստացել ազդեցիկ մարդկանցից[39]։
Մեկ շաբաթ անց, երբ պատերազմ հայտարարվեց Գերմանիայի հետ, Չայլդերսը Դուբլինում էր և հոդվածներ էր գրում ամերիկյան թերթերի համար՝ օգտագործելով գործնական հաջողությունը[40]։ Տեղեկությունը այն մասին, որ Չայլդերսը հրացաններ և զինամթերք է առաքել իռլանդացի ազգայնականներին, տարածված չէր, բայց նաև մեծ գաղտնիք չէր, և Բրիտանական ծովակալության պաշտոնական հեռագիրը Չայլդերսին նավատորմի ծառայությանը կանչեց ուղարկվեց Դուբլին՝ խմբի հետ, որոնց հետ կատարել էր առաքումը[41][42][43]։
Այդ փուլում Չայլդերսը դեռ հավատում էր, որ ինքնակառավարվող Իռլանդիան իր տեղը կզբաղեցնի որպես կայսրության տիրույթ, և այդ պատճառով նա հեշտությամբ կարողացավ հաշտվել այն փաստի հետ, որ Բրիտանիայի համար պայքարելը Գերմանիայի կողմից վտանգի տակ գտնվող ազգերի պաշտպանության համար ճիշտ է[44][9]։ 1914 թվականի օգոստոսի կեսերին նա պատասխանեց Ծովակալության հեռագրին և կամավոր գնաց ծառայության։ Նա ստացել է ժամանակավոր աստիճան, որպես լեյտենանտ՝ թագավորական ծովային կամավորական ռեզերվում[45]։ Ուինսթոն Չերչիլը՝ ծովակալության առաջին տիրակալը, թեև այն ժամանակ թշնամաբար է տրամադրված սպառազինությունների վրա փող ծախսելուն, երբ «Ավազների հանելուկը» լույս տեսավ, գրքին շնորհվեց հանրային կարծիքը համոզելու համար ֆինանսավորել գերմանական ռազմածովային սպառնալիքի դեմ կենսական միջոցները[46][47]։
Ծովային ծառայություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Չայլդերսի առաջին խնդիրն էր, ի հեճուկս «Ավազների հանելուկի» գործողությունների, պլան մշակել Գերմանիա ներխուժելու համար՝ ֆրիզյան կղզիների միջոցով[48]։ Այնուհետև նա նշանակվեց ափամերձ նավիգացիայի հրահանգիչ նոր պատրաստված օդաչուների համար։ Նրա պարտականությունները ներառում էին թռչել որպես նավիգատոր և դիտորդ[49][50]։ 1915 թվականին նա նույն գործով ծառայության անցավ Գալիպոլիի արշավում և արևելյան Միջերկրական ծովում[51]։
Իռլանդական կոնվենցիա
1917 թվականի հուլիսին Հորաս Պլանքեթը խնդրեց, որ Չայլդերսը ( լեյտենանտ-հրամանատարը, որը ծառայում էր Դանքերկի հիդրոինքնաթիռի կայանում), ազատվի իր օպերատիվ պարտականություններից և նշանակվի Դեյվիդ Լլոյդի քարտուղար։ Սա նախաձեռնություն էր, որն առաջարկել էր Յան Սմուտսը, ով հաջողությամբ օգտագործել էր մարտավարությունը Բուերի պատերազմի գագաթնակետին։ Իռլանդիայի ներսում հավաքելու իռլանդական քաղաքական կարծիքի բոլոր տարբերակները՝ համաձայնեցնելու կառավարման մեթոդին[52]։ Բանակցությունները տևեցին ինը ամիս, և վերջում Պլանկետը պարտավորվել է փոխանցել իր եզրակացությունները, որ համաձայնություն ձեռք չի բերվել խորհրդարանի կողմից։ Լլոյդ Ջորջը, ով բախվում էր Ֆրանսիայի խրամատներից գերմանական ճեղքման հետևանքներին, որևէ քայլ չձեռնարկեց[53]։
Թագավորական ռազմաօդային ուժեր
1918 թվականի ապրիլին Լոնդոն վերադառնալիս Չայլդերսը հայտնեց, որ իրեն տեղափոխել էին նորաստեղծ թագավորական օդուժ ՝ մայորի կոչումով։ Նա կցված էր նոր Անկախ ռմբակոծիչների հրամանատարությանը որպես խմբի հետախուզության սպա, որը պատասխանատու էր Բեռլինի վրա հարձակումների համար նավիգացիոն ճեպազրույցների նախապատրաստման համար[54]։ Նա հեռացավ թագավորական օդուժի ծառայությունից 1919 թվականի մարտի 10-ին[55]։
Ամուսնություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1903 թվականի աշնանը Չայլդերսը մեկնեց Միացյալ Թագավորության՝ Լոնդոնի պատվավոր հրետանային ընկերություն՝ Բոստոնի Մասաչուսեթսի Հնագույն և պատվավոր հրետանային ընկերության միջև փոխադարձ այցի շրջանակներում[56]։ Չայլդերսն իր հետ ուներ ներածական նամակ դոկտոր Համիլթոն Օսգուդին՝ քաղաքի նշանավոր և հարուստ բժիշկին, որը տրամադրել էր բոստոնյան բանկիր Սամներ Փերմեյնը՝ Չայլդերսի հոր ընկերը[57]։ Չայլդերսը հրավիրվել է ընթրիքի Օսգուդի տուն, և այնտեղ նա հանդիպել է Մերի Օլդեն Օսգուդին (հայտնի է որպես «Մոլլի»), հաղորդավարի դստերը։ Լավ կարդացած հանրապետական մտածողությամբ ժառանգորդուհին և Չայլդերսը գտան միմյանց։ Չայլդերսը երկարաձգեց այնտեղ մնալը և իր ժամանակը տրամադրեց Մոլլիին[58]։ Զույգը ամուսնացել է Բոստոնի եկեղեցում 1904 թվականի հունվարի 6-ին[59][60]։
Չայլդերսը կնոջ հետ վերադարձել է Լոնդոն և սկսել աշխատել Համայնքների պալատում[61]։
Հետագա յոթ տարիների ընթացքում Չայլդերսի աշխատավարձով նրանք լավ ապրեցին Չելսիում իրենց վարձակալած բնակարանում, նա առաջխաղացում էր ստացել 1903թվականին [62][63][64]։ Մոլլին փոքր ժամանակ չմուշկներով սահելուց վնասվածք է ստացել և ուներ ոտքերի թուլություն, բայց դա չխանգարեց իրեն զբաղվել նավարկությամբ, սկզբում՝ Արևի ճառագայթով, իսկ ավելի ուշ՝ Ասգարդով, որը իրեն նվիրել է հայրը[65][66]։ Չայլդերի նամակները կնոջը ցույց են տալիս զույգի համերաշխությունը։ Այս ընթացքում երեք որդի ծնվեցին՝ Էրսկինը 1905 թվականի դեկտեմբերին, Հենրին, ով մահացավ իր առաջին ծննդյան տարեդարձից առաջ՝ 1907 թվականի փետրվարին, և Ռոբերտ Օլդենը 1910 թվականի դեկտեմբերին[9][67][68]։
Հրապարակումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Չայլդերսի առաջին հրատարակված աշխատանքը մի քանի թեթից բաղկացած դետեկտիվ պատմություններ էին, որոնք նա տպագրել էր The Cambridge Review- ում, երբ խմբագիր էր[69]։
Ծանոթագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119384140 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
- ↑ The Edinburgh Gazette // The Edinburgh Gazette — Edinburgh: 1917. — Iss. 13081. — P. 787.
- ↑ Olausson, Sangster, էջ 71
- ↑ 8,0 8,1 Hopkinson, Michael A. «Childers, (Robert) Erskine». Dictionary of Irish Biography. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 28-ին.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 «Childers, (Robert) Erskine (1870–1922)». Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press. (Subscription or UK public library membership required.)
- ↑ Ring, 1996, էջ 27
- ↑ Piper, 2003, էջ 6
- ↑ Ring, 1996, էջեր 29–31
- ↑ Կաղապար:Acad
- ↑ Ring, 1996, էջ 35
- ↑ Boyle, 1977, էջեր 49–61
- ↑ Ring, 1996, էջ 39
- ↑ Boyle, 1977, էջ 64
- ↑ Piper, 2003, p. 19 "The duties included drafting and continually re-drafting proposed legislation ... carefully selecting words and phrases to comply with the compromises reached by the politicians."
- ↑ Ring, 1996, էջ 45
- ↑ Piper, 2003, էջեր 29–31
- ↑ Fowler, Carol (2003 թ․ դեկտեմբեր). «Erskine Childers's log books». Sailing Today. National Maritime Museum. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
- ↑ Boyle, 1977, էջ 125
- ↑ Ball, 2006, էջ 153
- ↑ «Asgard At The National Museum». RTÉ Archives. Raidió Teilifís Éireann. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 11-ին.
- ↑ Buettner, 2005, էջ 167
- ↑ Boyle, 1977, էջեր 40–43
- ↑ 27,0 27,1 Piper, 2003, էջեր 39–42
- ↑ Childers, 1901, էջեր 30–31
- ↑ Reader, 1988, էջ 13
- ↑ «The War in South Africa». The Times. No. 36057. London. 1900 թ․ փետրվարի 5. էջ 9.
- ↑ Childers, 1901, էջ 13
- ↑ Piper, 2003, էջ 48
- ↑ Piper, 2003, էջ 55
- ↑ Boyle, 1977, էջ 239
- ↑ Childers, 1901, էջ 289
- ↑ Piper, 2003, էջ 123
- ↑ Ring, 1996, էջ 175
- ↑ FitzPatrick, 1997, էջ 386
- ↑ Boyle, 1977, էջեր 187–188
- ↑ Ring, 1996, էջեր 152–153
- ↑ For example, G. M. Trevelyan, an acquaintance from Trinity College Dublin, wrote to Childers a letter of congratulation on his exploit: Boyle 1977, էջ. 329
- ↑ Piper, 2003, էջ 140
- ↑ In later years Childers's enemies in the new Irish Parliament cited this telegram as evidence that he had always been a British agent: Boyle 1977, էջեր. 196, 256, 308.
- ↑ Ring, 1996, էջ 151
- ↑ «Admiralty». London Gazette (28876): 6594. 1914 թ․ օգոստոսի 21.
- ↑ Piper, 2003, էջ 77
- ↑ Knightley, 2003, էջ 17
- ↑ Boyle, 1977, էջ 197
- ↑ «Cuxhaven Raid». The Times. London. 1915 թ․ փետրվարի 19. էջ 6.
- ↑ Piper, 2003, էջ 153
- ↑ «Naval Honours. Awards for Patrol and Air Services». The Times. London. 1917 թ․ ապրիլի 23. էջ 4.
- ↑ Ring, 1996, էջ 188
- ↑ Boyle, 1977, էջեր 235–237
- ↑ Boyle, 1977, էջեր 242–243
- ↑ Կաղապար:London Gazette
- ↑ «The Londoners in Boston». The New York Times. 1903 թ․ հոկտեմբերի 4. էջ 1.
- ↑ Ring, 1996, էջ 19
- ↑ McCoole, 2003, էջ 147
- ↑ Piper, 2003, էջ 88
- ↑ Dempsey, Pauric J.; Boylan, Shaun. «Barton, Robert Childers». Dictionary of Irish Biography (անգլերեն). Dublin: Royal Irish Academy. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
- ↑ Boyle, 1977, էջեր 124–126
- ↑ Boyle, 1977, էջ 238
- ↑ Boyle, 1977, էջ 138
- ↑ Ring, 1996, էջեր 94–95
- ↑ McCoole, 2003, էջ 30
- ↑ Ring, 1996, էջեր 94-95
- ↑ Wilkinson, 1976, էջ 76
- ↑ Piper, 2003, էջեր 94, 101
- ↑ Piper, 2003, էջ 70
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Badsey, Stephen (2008 թ․ հուլիս). Doctrine and Reform in the British Cavalry 1880–1918. Farnham, England: Ashgate. ISBN 9780754664673.
- Ball, Robert W. D. (2006). Mauser Military Rifles of the World. Iola, WI: Krause. ISBN 9780896892965.
- Beckett, Ian; Simpson, Keith (1985). A nation in arms: a social study of the British army in the First World War. Manchester University Press. էջ 48. ISBN 9780719017377.
- von Bernhardi, Friedrich (1910). Cavalry in war and peace. Translated by George Bridges. London: Hodder & Stoughton. OCLC 360808.
- Boyce, David George; O'Day, Alan (2001). Defenders of the Union: A Survey of British and Irish Unionism Since 1801. London: Routledge. էջ 152. ISBN 9780415174213.
- Boyle, Andrew (1977). The riddle of Erskine Childers. London: Hutchinson. ISBN 9780091284909.
- Buettner, Elizabeth (2005). Empire Families. Oxford, England: Oxford University Press. ISBN 9780199287659.
- Campbell, Colm (1994). Emergency law in Ireland, 1918–1925. Oxford, England: Clarendon Press. ISBN 9780198256755.
- Childers, Erskine (1901). In The Ranks of the C. I. V. London: Smith, Elder & Co. ISBN 9781426468766.
- — (1903). The riddle of the sands : a record of secret service recently achieved. London: Smith, Elder & Co. OCLC 3569143.
- — (1910). War and the Arme Blanche. London: Edward Arnold. OCLC 3644148.
- — (1911a). German influence on British cavalry. London: Edward Arnold. OCLC 11627879.
- — (1911b). The Framework of Home Rule. London: Edward Arnold. OCLC 906176236.
- — (1912 թ․ մարտի 2), The form and purpose of Home Rule, Dublin: Edward Ponsonby, OCLC 7485421
- — (1920). Military Rule in Ireland. Dublin: Talbot Press. OCLC 16043760.
- Clarke, Peter (1990). «Government and Politics in England: realignment and readjustment». In Haigh, Christopher (ed.). The Cambridge Historical Encyclopedia of Great Britain and Ireland. Cambridge, England: Cambridge University Press. էջ [1]. ISBN 9780521395526.
- Churchill, Winston (1955). The World Crisis—The Aftermath. Vol. IV. New York: Charles Scribner's Sons. ISBN 9781472586957.
- Coogan, Tim Pat (1994). The IRA: A History. Niwot, Colorado: Roberts Rinehart. ISBN 9781879373679.
- Costello, Peter (1977), The Heart Grown Brutal: The Irish Revolution in Literature from Parnell to the Death of Yeats, 1891–1939, Dublin: Gill & Macmillan. 9780847660070.
- Cox, Tom (1975). Damned Englishman: A Study Of Erskine Childers (1870–1922). Exposition Press. ISBN 9780682478212.
- Drummond, Maldwin, ed. (1992). The Riddle of the Sands. London: The Folio Society.
- FitzPatrick, David (1997). Thomas Bartlett, Keith Jeffery (ed.). A Military History of Ireland. Cambridge, England: Cambridge University Press. ISBN 9780521629898.
- Hopkinson, Michael (2002). The Irish War of Independence. Montreal: McGill-Queen's University Press. ISBN 9780773524989.
- Jordan, Anthony J (2010). Éamon de Valera, 1882–1975 : Irish : Catholic : visionary. Dublin: Westport Books. ISBN 9780952444794.
- Kendle, John (1989). Ireland and the federal solution. Montreal, Canada: McGill-Queen's University Press. ISBN 9780773506763.
- Knightley, Phillip (2003). The Second Oldest Profession: Spies and Spying in the Twentieth Century. London: Pimlico. ISBN 9780140106558.
- Lee, J. J. (1989). Ireland, 1912-1985 : politics and society. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521377416.
- McCoole, Sinéad (2003). No Ordinary Women: Irish Female Activists in the Revolutionary Years 1900–1923. Madison WI: University of Wisconsin Press. ISBN 9781847177896.
- McInerney, Michael (1971). The Riddle Of Erskine Childers: Unionist & Republican. E & T O'Brien. OCLC 7092164.
- McMahon, Deirdre (1999). «Ireland and the Empire-Commonwealth, 1900–1948». In Brown, Judith M; Louis, William (eds.). The Oxford History of the British Empire. Oxford, England: Oxford University Press. էջեր 147–148. ISBN 9780199246793.
- O'Connor, Frank (1960). An Only Child And My Father's Son: An Autobiography. London: Macmillan. ISBN 9780330304207.
- Olausson, Lena; Sangster, Catherine M. (2006). Oxford BBC guide to pronunciation: the essential handbook of the spoken word. Oxford: Oxford University Press. էջ 71. ISBN 9780192807106.
- Pakenham, Frank (1921). Peace By Ordeal. Jonathan Cape. ISBN 9787800337031.
- Piper, Leonard (2003). Dangerous waters : the life and death of Erskine Childers. Hambledon. ISBN 9781852853921. Also known as The tragedy of Erskine Childers.
- Popham, Hugh (1979). A Thirst For The Sea: Sailing Adventures of Erskine Childers. Stanford Maritime. ISBN 9780540071975.
- Ranelagh, John (1999). A short history of Ireland (2 ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521469449.
- Reader, William (1988). At Duty's Call: A Study in Obsolete Patriotism. Manchester, England: Manchester University Press. ISBN 9780719024092.
- Reid, Walter (2006). Architect of Victory: Douglas Haig. Birlinn Ltd, Edinburgh. ISBN 9781841585178.
- Ring, Jim (1996). Erskine Childers: A Biography. John Murray. ISBN 9780719556814.
- Sheffield, Gary (2011). The Chief: Douglas Haig and the British Army. Aurum, London. ISBN 9781845136918.
- Wilkinson, Burke (1976). The Zeal of the Convert. Washington: R. B. Luce. OCLC 473681951.
- Williams, Basil; Childers, Erskine (1903). The H.A.C. in South Africa : a record of the services rendered in the South African War by members of the Honourable Artillery Company. London: Smith Elder. OCLC 13508383.
- Williams, Basil (1926). Erskine Childers, 1870–1922: A Sketch. London: Women's Printing Society. OCLC 34705727.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Works by Էրսկին Չայլդերս in eBook form at Standard Ebooks
- Erskine Childersի գործերը Գուտենբերգ նախագծում
- Կաղապար:Internet Archive author
- Works by Erskine Childers at LibriVox (public domain audiobooks)
- Works by Էրսկին Չայլդերս at Open LibraryԿաղապար:WikidataCheck
- Free ebooks of The Riddle of the Sands and In the Ranks of the C.I.V., optimised for printing, plus selected Childers bibliography
- Childers's rebuttal to the Dail in 1922 that he had served in the British Secret Service.
- «Newsreel Movie Footage of Robert Erskine Childers». London: British Pathé. 1922.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էրսկին Չայլդերս» հոդվածին։ |
|
- Հունիսի 25 ծնունդներ
- 1870 ծնունդներ
- Նոյեմբերի 24 մահեր
- 1922 մահեր
- Դուբլին քաղաքում մահացածներ
- Քեմբրիջի Թրինիթի քոլեջի շրջանավարտներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Articles with Open Library links
- Անգլիացի վիպասաններ
- Բրիտանացի գրողներ
- Իռլանդացի գրողներ
- Իռլանդացի վիպասաններ
- Իռլանդիայի քաղաքական գործիչներ
- Քեմբրիջի համալսարանի շրջանավարտներ