Jump to content

Վիլհելմ Բուշ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիլհելմ Բուշ
գերմ.՝ Heinrich Christian Wilhelm Busch
Դիմանկար
Ծնվել էապրիլի 15, 1832(1832-04-15)[1][2][3][…]
ԾննդավայրWiedensahl, Niedernwöhren, Schaumburg, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[4][5] կամ Wiedensahl, Wiedensahl, Niedernwöhren, Schaumburg, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[6]
Մահացել էհունվարի 9, 1908(1908-01-09)[1][2][3][…] (75 տարեկան)
Մահվան վայրMechtshausen, Զեզեն, Գոսլար, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[5]
ԳերեզմանՍտորին Սաքսոնիա
Քաղաքացիություն Հաննովերի թագավորություն և  Պրուսիայի թագավորություն
Մայրենի լեզուգերմաներեն
Կրոնլյութերականություն
ԿրթությունՄյունխենի տեխնիկական համալսարան, Դյուսելդորֆի գեղարվեստի ակադեմիա, Հանովերի համալսարան և Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա (Անտվերպեն)
ԵրկերMax and Moritz?
Մասնագիտությունբանաստեղծ, նկարիչ, ակնարկագիր, գրող, ինքնակենսագիր, նկարազարդող, մանկագիր, գծանկարիչ, ծաղրանկարիչ և արվեստագետ
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Wilhelm Busch Վիքիպահեստում

Վիլհելմ Բուշ (ռուս.՝ Буш, Вильгельм, ապրիլի 15, 1832(1832-04-15)[1][2][3][…], Wiedensahl, Niedernwöhren, Schaumburg, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[4][5] և Wiedensahl, Wiedensahl, Niedernwöhren, Schaumburg, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[6] - հունվարի 9, 1908(1908-01-09)[1][2][3][…], Mechtshausen, Զեզեն, Գոսլար, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[5]), գերմանացի բանաստեղծ, հումորիստ և նկարազարդող, Դյուսելդորֆի գեղարվեստական դպրոցի ներկայացուցիչ։

Կյանք և ստեղծագործություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է խանութպանի ընտանիքում։ Սովորել է Դյուսելդորֆում, ինչպես նաև` Անտվերպենում և Մյունխենում։ Իր հայտնի երգիծական պատկերազարդ բանաստեղծությունների համար նա համարվում է կոմիքսի հիմնադիրներից մեկը։ Մանկական հայտնի «Մաքս և Մորից» և «Պլիխ և Պլյուխ» գրքերի հեղինակն է։

Հայտնի խորեոգրաֆ Ջորջ Բալանչինն այսպես է հիշում իր` նախահեղափոխական մանկության գրքերի մասին.

Եվ իհարկե, Վիլհելմ Բուշի անմոռանալի «Մաքս և Մորիցը»։ Հիշում եմ, որ նրանք մտել էին հացաբուլկեղենի խանութ, ընդհանուր առմամբ, սարսափելի ավազակներ էին։ Ինձ շատ է դուր գալիս Բուշը, որին ի դեպ, Ստրավինսկին նույնպես սիրում էր։ Ստրավինսկին, չնայած վաղուց արդեն երիտասարդ չէ, բայց կարող էր Բուշից մեծ հատվածներ արտասանել։
- Կրքեր Չայկովսկու հանդեպ։ Զրույց Ջորջ Բալանչինի հետ[7]

Բացի իր գրքերի համար նկարազարդումները, Բուշը հեղինակ է նաև հազարից ավելի յուղանկարների (հիմնականում` փոքր ձևաչափով)։ Հեղինակի կյանքի ընթացքում դրանք քիչ հայտնի էին և ցուցադրվել են միայն նրա մահից հետո։ Դրանց մեծ մասն էքսպրեսիոնիստական ոճով են։

Հայտնի այլ ստեղծագործություններ.

Էկրանավորում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1984 թվականին նկարահանվել է «Պլյուխ և Պլիխ» տիկնիկային մուլտֆիլմը՝ ըստ Յուրի Կովալի սցենարի։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Wilhelm Busch (նիդերլ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Wilhelm BuschOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 4,2 Буш Вильгельм // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
  6. 6,0 6,1 6,2 Digital Library for Dutch Literature (նիդերլ.) — 1999.
  7. С.Волков. Страсти по Чайковскому. Разговоры с Джорджем Баланчиным. М.: Эксмо, 2002

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Ulrich Beer. Wilhelm Busch. Lausbub — Lästermaul — Lebensweiser. Schnell Buch & Druck, Stolzenau 2000, ISBN 3-87716-759-4
  • Michaela Diers. Wilhelm Busch, Leben und Werk. dtv 2008, ISBN 978-3-423-34452-4
  • Herbert Günther. Der Versteckspieler. Die Lebensgeschichte des Wilhelm Busch. Beltz Verlag, Weinheim 2002, ISBN 3-407-80894-1
  • Joseph Kraus. Wilhelm Busch. Rowohlt, Reinbek 1970 (16. Auflage 9/2004), ISBN 3-499-50163-5
  • Jochen Poetter (Hrsg.): Wilhelm Busch. Malerei. Ausstellungskatalog Staatliche Kunsthalle Baden-Baden 22. Juni — 16. September 1990, Verlag Gerd Hatje, Stuttgart 1990, ISBN 3-7757-0308-X
  • Heiko Postma. «Ich müsste lachen, wenn gerade die Welt unterginge…» Über den Dicht-, Denk- und Zeichenkünstler Wilhelm Busch, jmb-Verlag, Hannover 2008, ISBN 978-3-940970-01-5
  • Gudrun Schury. Ich wollt, ich wär ein Eskimo. Das Leben des Wilhelm Busch. Biographie. Aufbau-Verlag, Berlin 2007, ISBN 978-3-351-02653-0
  • Stephan Töpper. Der Urvater des Comics, in: Der Tagesspiegel, 22. Dezember 2007, Sonderbeilage «Freie Universität Berlin», Seite B8, online
  • Gert Ueding. Wilhelm Busch. Das 19. Jahrhundert en miniature. Insel, Frankfurt/M. 1977 (Neuauflage 2007).
  • Eva Weissweiler. Wilhelm Busch. Der lachende Pessimist. Eine Biographie. Kiepenheuer & Witsch, Köln 2007, ISBN 978-3-462-03930-6
  • Wilhelm-Busch-Gesellschaft (Hrsg.). Pessimist mit Schmetterling. Wilhelm Busch — Maler, Zeichner, Dichter Denker. Katalog zu den hannoverschen Jubiläums-Ausstellungen 2007, 280 S., 300 meist farbige Abbildungen, ISBN 978-3-921752-49-4
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիլհելմ Բուշ» հոդվածին։