Ջորջ Բալանչին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջորջ Բալանչին
վրաց.՝ გიორგი მელიტონის ძე ბალანჩივაძე
Դիմանկար
Ծնվել էհունվարի 22, 1904(1904-01-22)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՍանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4][5]
Մահացել էապրիլի 30, 1983(1983-04-30)[6][7][1][…] (79 տարեկան)
Մահվան վայրՆյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[5]
ՔաղաքացիությունFlag of Russia.svg Ռուսական կայսրություն և Flag of the United States.svg ԱՄՆ
ԿրթությունԱ. Վագանովայի անվան ռուսական բալետի ակադեմիա և Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա
Ազդվել էՄարիուս Պետիպա
Մասնագիտությունպարուսույց, պարող, բալետմայստեր, բալետի պարող, բեմանկարիչ և սցենարիստ
ԱշխատավայրBallets Russes?, School of American Ballet?, Ballet Russe de Monte Carlo?[8] և Նյու Յորք Սիթի բալետ[8]
ԱմուսինԹամարա Ժևերժևա, Վերա Զորինա, Մարիա Տոլչիֆ և Tanaquil Le Clercq?
Ծնողներհայր՝ Մելիտոն Բալանչիվաձե
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքbalanchine.org
Commons-logo.svg George Balanchine Վիքիպահեստում

Ջորջ Բալանչին (ծնյալ Գեորգի Մելիտոնովիչ Բալանչիվաձե, ռուսերեն՝ Гео́ргий Мелито́нович Баланчива́дзе, վրացերեն՝ გიორგი მელიტონის ძე ბალანჩივაძე, հունվարի 22, 1904(1904-01-22)[1][2][3][…], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4][5] - ապրիլի 30, 1983(1983-04-30)[6][7][1][…], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[5]), ծնունդով ռուսաստանցի վրաց-ամերիկյան բալետային արտիստ և խորեոգրաֆ (պարուսույց), 20-րդ դարի ամենամեծ ազդեցություն գործած խորեոգրաֆներից մեկը[9]։ Համբավվել է որպես ամերիկյան բալետի հայր[10]՝ լինելով Նյու Յորք քաղաքի բալետի /New York City Ballet/ համահիմնադիր և գեղարվեստական ղեկավար ավելի քան 35 տարի[11]։ Նրան համարում են նաև ժամանակակից նեոկլասիկ (նոր դասական) բալետի սկզբնավորող[12]։

Բալանչինը վերցրել է Կայսերական բալետային դպրոցի չափորոշիչներն ու տեխնիկան և միահյուսել երաժշտական ու պարային արվեստներում ծնունդ առած նոր ուղղությունների, նոր դպրոցների՝ իր հավանած տարրերի հետ և Բրոդվեյի թատրոնում ու Հոլիվուդում պաշտոնավարելու տարիներին ստեղծել իր յուրահատուկ, ինքնատիպ նոր դասական ոճը[13]։

Նա մի խորեոգրաֆ էր, որ առանձնահատուկ ուշադրություն էր նվիրում պարի երաժշտականությանը և երաժշտությունն արտահայտում էր պարով՝ արդյունավետորեն ու մեծ ծանրաբեռնվածությամբ աշխատելով այնպիսի հանրահայտ կոմպոզիտորի հետ, ինչպիսին Իգոր Ստրավինսկին է[14]։ Բալանչինը Ամերիկա է մեկնել երիտասարդ արվեստագետների հովանավոր Լինքոլն Կիրստայնի հրավերով և վերջինիս համագործակցությամբ հիմնադրել Ամերիկյան բալետի դպրոցը, ինչպես նաև Նյու Յորք սիթի բալետը /New York City Ballet/ (NYCB).[11]:

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընտանիքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գիորգի Բալանչիվաձեն ծնվել է ռուսական կայսրության Սանկտ Պետերբուրգ քաղաքում, վրացի օպերային երգիչ և կոմպոզիտոր Մելիտոն Բալանչիվաձեի ընտանիքում (վերջինս հետագայում դարձել է Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետության մշակույթի նախարար, Թիֆլիսի օպերային թատրանի հիմնադիրներից մեկը)[15]։

Բալանչինի հայրական կողմի հարազատների մեծ մասը արվեստի կամ զինվորական ծառայության հետ առնչություն ունեցող անձինք են։ Քիչ բան է հայտնի նրա մայրական կողմի մասին. Մարիա Նիկոլաևնա Վասիլևան ռուս էր, ամուսնուց տասնմեկ տարով երիտասարդ (ասում էին, որ եղել է նրա տնային ծառայողուհին), սիրում էր բալետը և այն համարում էր հասարակության մեջ աչքի ընկնելու, առաջ գնալու միջոց[16], կարողանում էր լավ նվագել դաշնամուր[16]։

Գիորգիի եղբայրը՝ Անդրեյը, գնացել է հոր ճանապարհով, դարձել կոմպոզիտոր, քույրը՝ Թամարան, որ հաճույքով էր հաճախում պարի արապմունքներին, զոհվել է երիտասարդ հասակում՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ գերմանացիների կողմից պաշարված Լենինգրադից գնացքով Վրաստան փախչելու փորձ կատարելիս[16]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[անգլ.]. — University Press of Florida, 2008. — 160 p. — ISBN 978-0-8130-3226-9.

  • Goldner N. More Balanchine Variations :

[անգլ.]. — University Press of Florida, 2011. — 160 p. — ISBN 978-0-8130-3753-0.

  • Gottlieb R. George Balanchine: The Ballet Maker :

[անգլ.]. — Harper Collins, 2004. — 224 p. — ISBN 978-0-06-075070-1.

  • Kendall E. Balanchine and the Lost Muse: Revolution and the Making of a Choreographer :

[անգլ.]. — Oxford University Press, 2013. — 304 p. — ISBN 978-0-19-995934-1.

  • Schorer S. On Balanchine Technique :

[անգլ.]. — Knopf, 1999. — 448 p. — ISBN 978-0-679-45060-3.

  • Taper B. George Balanchine: A Biography :

[անգլ.]. — University of California Press, 1996. — 458 p. — ISBN 978-0-520-20639-7.

  • Эрнст Нехамкин Русские американцы «МИКЕЛАНДЖЕЛО БАЛЕТА» [1] Archived 2018-10-14 at the Wayback Machine.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Internet Broadway Database — 2000.
  2. 2,0 2,1 Discogs — 2000.
  3. 3,0 3,1 filmportal.de — 2005.
  4. 4,0 4,1 4,2 Баланчин Джордж // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Archivio Storico Ricordi — 1808.
  6. 6,0 6,1 6,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  7. 7,0 7,1 7,2 Encyclopædia Britannica
  8. 8,0 8,1 https://www.nycballet.com/discover/our-history/george-balanchine/
  9. "George Balanchine". Encyclopædia Britannica, 9 December 2018
  10. Life Magazine. Volume 7. New York, NY: Time, Incorporated, 1984, p 139.
  11. 11,0 11,1 Joseph Horowitz (2008). Artists in Exile: How Refugees from 20th-century War and Revolution Transformed the American Performing Arts. HarperCollins. 0-06-074846-X
  12. Джордж Баланчин — История и развитие балета Archived 2013-12-03 at the Wayback Machine. — 5 апреля 2009
  13. «Unexpected Error»։ ent.sharelibraries.info 
  14. "Balanchine", American Masters, PBS, available on DVD.
  15. New York Times article by Anna Kisselgoff, June 29, 2004
  16. 16,0 16,1 16,2 Elizabeth Kendall (օգոստոսի 29, 2013)։ Balanchine and the Lost Muse: Revolution and the Making of a Choreographer։ OUP USA։ էջեր 37–40։ ISBN 978-0-19-995934-1 

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]