Ջորջ Բալանչին
| Ջորջ Բալանչին վրացերեն՝ გიორგი მელიტონის ძე ბალანჩივაძე | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | հունվարի 22, 1904[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4][5] |
| Մահացել է | ապրիլի 30, 1983[6][7][1][…] (79 տարեկան) կամ ապրիլի 23, 1983[5] (79 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[5] |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն և  ԱՄՆ |
| Կրթություն | Ա. Վագանովայի անվան ռուսական բալետի ակադեմիա |
| Ազդվել է | Մարիուս Պետիպա |
| Մասնագիտություն | պարուսույց, պարող, բալետմայստեր, բալետի պարող, բեմանկարիչ և սցենարիստ |
| Աշխատավայր | Ballets Russes?, School of American Ballet?, Ballet Russe de Monte Carlo? և Նյու Յորք Սիթի բալետ |
| Ամուսին | Թամարա Ժևերժևա, Վերա Զորինա, Մարիա Տոլչիֆ և Tanaquil Le Clercq? |
| Ծնողներ | հայր՝ Մելիտոն Բալանչիվաձե |
| Պարգևներ և մրցանակներ | Handel Medallion? Ազատության նախագահական շքանշան Քենեդու անվան կենտրոնի պատվոգիր և Ավստրիական պատվո նշան «Գիտության և արվեստի համար» |
| Կայք | balanchine.org |
| George Balanchine Վիքիպահեստում | |
Ջորջ Բալանչին (ծնյալ Գեորգի Մելիտոնովիչ Բալանչիվաձե, ռուսերեն՝ Гео́ргий Мелито́нович Баланчива́дзе, վրացերեն՝ გიორგი მელიტონის ძე ბალანჩივაძე, հունվարի 22, 1904[1][2][3][…], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4][5] - ապրիլի 30, 1983[6][7][1][…] կամ ապրիլի 23, 1983[5], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[5]), ծնունդով ռուսաստանցի վրաց-ամերիկյան բալետային արտիստ և խորեոգրաֆ (պարուսույց), 20-րդ դարի ամենամեծ ազդեցություն գործած խորեոգրաֆներից մեկը[8]։ Համբավվել է որպես ամերիկյան բալետի հայր[9]՝ լինելով Նյու Յորք քաղաքի բալետի /New York City Ballet/ համահիմնադիր և գեղարվեստական ղեկավար ավելի քան 35 տարի[10]։ Նրան համարում են նաև ժամանակակից նեոկլասիկ (նոր դասական) բալետի սկզբնավորող[11]։
Բալանչինը վերցրել է Կայսերական բալետային դպրոցի չափորոշիչներն ու տեխնիկան և միահյուսել երաժշտական ու պարային արվեստներում ծնունդ առած նոր ուղղությունների, նոր դպրոցների՝ իր հավանած տարրերի հետ և Բրոդվեյի թատրոնում ու Հոլիվուդում պաշտոնավարելու տարիներին ստեղծել իր յուրահատուկ, ինքնատիպ նոր դասական ոճը[12]։
Նա մի խորեոգրաֆ էր, որ առանձնահատուկ ուշադրություն էր նվիրում պարի երաժշտականությանը և երաժշտությունն արտահայտում էր պարով՝ արդյունավետորեն ու մեծ ծանրաբեռնվածությամբ աշխատելով այնպիսի հանրահայտ կոմպոզիտորի հետ, ինչպիսին Իգոր Ստրավինսկին է[13]։ Բալանչինը Ամերիկա է մեկնել երիտասարդ արվեստագետների հովանավոր Լինքոլն Կիրստայնի հրավերով և վերջինիս համագործակցությամբ հիմնադրել Ամերիկյան բալետի դպրոցը, ինչպես նաև Նյու Յորք սիթի բալետը /New York City Ballet/ (NYCB).[10]:
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ընտանիքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գիորգի Բալանչիվաձեն ծնվել է ռուսական կայսրության Սանկտ Պետերբուրգ քաղաքում, վրացի օպերային երգիչ և կոմպոզիտոր Մելիտոն Բալանչիվաձեի ընտանիքում (վերջինս հետագայում դարձել է Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետության մշակույթի նախարար, Թիֆլիսի օպերային թատրանի հիմնադիրներից մեկը)[14]։
Բալանչինի հայրական կողմի հարազատների մեծ մասը արվեստի կամ զինվորական ծառայության հետ առնչություն ունեցող անձինք են։ Քիչ բան է հայտնի նրա մայրական կողմի մասին. Մարիա Նիկոլաևնա Վասիլևան ռուս էր, ամուսնուց տասնմեկ տարով երիտասարդ (ասում էին, որ եղել է նրա տնային ծառայողուհին), սիրում էր բալետը և այն համարում էր հասարակության մեջ աչքի ընկնելու, առաջ գնալու միջոց[15], կարողանում էր լավ նվագել դաշնամուր[15]։
Գիորգիի եղբայրը՝ Անդրեյը, գնացել է հոր ճանապարհով, դարձել կոմպոզիտոր, քույրը՝ Թամարան, որ հաճույքով էր հաճախում պարի արապմունքներին, զոհվել է երիտասարդ հասակում՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ գերմանացիների կողմից պաշարված Լենինգրադից գնացքով Վրաստան փախչելու փորձ կատարելիս[15]։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Taper Bernard (1996)։ George Balanchine: A Biography։ University of California Press։ ISBN 978-0-520-20639-7
- Schorer Suki (1999)։ On Balanchine Technique։ Knopf։ ISBN 978-0-679-45060-3
- Joseph Charles M. (2002)։ Stravinsky and Balanchine, A Journey of Invention։ New Haven: Yale University Press։ ISBN 978-0-300-08712-3
- Gottlieb Robert (2004)։ George Balanchine: The Ballet Maker։ Harper Collins։ ISBN 978-0-06-075070-1
- Goldner Nancy (2008)։ Balanchine Variations։ Gainesville: University Press of Florida
- Goldner Nancy (2011)։ More Balanchine Variations։ Gainesville: University Press of Florida
- Суриц Е. Я. Баланчин, Джордж // Балет : энциклопедия / Гл. ред. Ю. Н. Григорович. — М.: Советская энциклопедия, 1981. — 623 с.
- Колл. авт. Баланчин // Русский балет: Энциклопедия / Гл. ред. А. П. Горкин. — М.: Большая Российская энциклопедия; Согласие, 1997. — С. 34, 35. — 632 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85270-099-1
- Goldner N. Balanchine Variations :
[անգլ.]. — University Press of Florida, 2008. — 160 p. — ISBN 978-0-8130-3226-9.
- Goldner N. More Balanchine Variations :
[անգլ.]. — University Press of Florida, 2011. — 160 p. — ISBN 978-0-8130-3753-0.
- Gottlieb R. George Balanchine: The Ballet Maker :
[անգլ.]. — Harper Collins, 2004. — 224 p. — ISBN 978-0-06-075070-1.
- Kendall E. Balanchine and the Lost Muse: Revolution and the Making of a Choreographer :
[անգլ.]. — Oxford University Press, 2013. — 304 p. — ISBN 978-0-19-995934-1.
- Schorer S. On Balanchine Technique :
[անգլ.]. — Knopf, 1999. — 448 p. — ISBN 978-0-679-45060-3.
- Taper B. George Balanchine: A Biography :
[անգլ.]. — University of California Press, 1996. — 458 p. — ISBN 978-0-520-20639-7.
- Эрнст Нехамкин Русские американцы «МИКЕЛАНДЖЕЛО БАЛЕТА» [1] Archived 2018-10-14 at the Wayback Machine.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 2,0 2,1 Discogs — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 filmportal.de — 2005.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Баланчин Джордж // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Archivio Storico Ricordi — 1808.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Encyclopædia Britannica
- ↑ "George Balanchine". Encyclopædia Britannica, 9 December 2018
- ↑ Life Magazine. Volume 7. New York, NY: Time, Incorporated, 1984, p 139.
- ↑ 10,0 10,1 Joseph Horowitz (2008). Artists in Exile: How Refugees from 20th-century War and Revolution Transformed the American Performing Arts. HarperCollins. 0-06-074846-X
- ↑ Джордж Баланчин — История и развитие балета Archived 2013-12-03 at the Wayback Machine. — 5 апреля 2009
- ↑ «Unexpected Error»։ ent.sharelibraries.info
- ↑ "Balanchine", American Masters, PBS, available on DVD.
- ↑ New York Times article by Anna Kisselgoff, June 29, 2004
- ↑ 15,0 15,1 15,2 Elizabeth Kendall (օգոստոսի 29, 2013)։ Balanchine and the Lost Muse: Revolution and the Making of a Choreographer։ OUP USA։ էջեր 37–40։ ISBN 978-0-19-995934-1
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ջորջ Բալանչին-ը Բրիտանիկա հանրագիտարանում
- Ջորջ Բալանչին Internet Movie Database կայքում
- http://www.balanchine.org Ջորջ Բալանչին պաշտոնական կայք George Balanchine Foundation
- George Balanchine Catalog, including premiere date, cast, collaborators, and synopsis for all choreographic works
- http://www.balanchine.com Ջորջ Բալանչին պաշտոնական կայք George Balanchine Trust
- http://www.nycballet.com Ջորջ Բալանչին պաշտոնական կայք New York City Ballet|NYCB
- http://www.sab.org/ Ջորջ Բալանչին պաշտոնական կայք School of American Ballet|SAB
- A discussion about the Balanchine Technique with Balanchine dancer Suzanne Farrell at a July 08, 2006 PillowTalk at Jacob's Pillow Dance Festival Archived January 12, 2012, at the Wayback Machine.
- Firebird performed by Maria Tallchief and Michael Maule, Jacob's Pillow, 1951
- Suzanne Farrell on Balanchine: More than Technique Archived 2012-01-12 at the Wayback Machine. Jacob's Pillow, 2006
- Archival footage of Nora Kaye and Hugh Laing performing in Balanchine's The Gods Go a-Begging in 1951 at Jacob’s Pillow Dance Festival.
- George Balanchine: Master of the Dance American Masters, PBS, January 14, 2004
- Guide to George Balanchine archive at Houghton Library Harvard University
- Биография Баланчина на сайте общества его имени
| ||||||||||||||||
