«Օորտի ամպ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

13:11, 28 հունվարի 2012-ի տարբերակ

Օորտի ամպ, երևակայական գնդաձև տարածք Արեգակնային համակարգում, որը հանդիսանում է երկարաժամկետ գիսաստղերի աղբյուր։ Դիտարկումներով Օորտի ամպի գոյությունը չի ապացուցված, սակայն կան շատ անուղակի փաստեր, որոնք բացահայտում են նրա գոյությունը։

Արեգակից մինչև Օորտի ամպը ընկած ենթադրյալ հեռավորությունը կազմում է 50.000 մինչև 100.000 ա. մ.^[1] — մոտ մեկ լուսային տարի. Դա կազմում է մինչև Կենտավրոսի Պրոքսիմա (Արեգակին ամենամոտ աստղը) ընկած հեռավորության մոտ քառորդ մասը։ Կոյպերի գոտին և ցրված սկավառակը, երկու այլ հայտնի տրանսնեպտունային մարմինների տարածքները, հազարավոր անգամներ փոքր են Օորտի ամպից։ Օորտի ամպի արտաքին սահմանը հանդիսանում է Արեգակնային համակարգի ձգողության ուժի սահմանը^[2] — Հիլլի գունդը, որը հաշվարկվել է մոտ 2,0 լուսային տարի Արեգակնային համակարգի համար։

Ինչպես ենթադրվում է Օորտի ամպը բաղկացած է երկու առանձին մասերից՝ արտաքին գնդաձև Օորտի ամպ և ներքին սկավառակաձև Օորտի ամպ։ Օորտի ամպի մարմինները մեծամասամբ կազմված են ջրային, ամոնիակային և մեթանային սառույցներից։ Աստղագետները գտնում են, որ Օորտի ամպի մարմինները առաջացել են Արեգակի մոտ և հետագայում ցրվել են հեռավոր տիեզերք գազային հսկա մոլորակների ձգողականության ազդեցության հետևանքով, Արեգակնային համակարգի ձևավորման նախնական շրջաններում^[1].

Չնայած այն բանին, որ Օորտի ամպի հավաստի դիտարկումենրի մասին չկան տեղեկություններ, աստղագետները գտնում են, որ այն հանդիսանում է Արեգակնային համակարգ ներխուժող բոլոր երկարաժամկետ գիսաստղերի և Հալլեյան տիպի գիսաստղերի, ինչպես նաև կենտավրոսներից և շատ Լուսնթագի ընտանիքի գիսաստղների աղբյուր^[3]։ Օորտի ամպի արտաքին սահմանը ընդամենը համարվում է Արեգակնային համակարգի մոտավոր սահման, և այսպիսով, այն հեշտությամբ կարող է ընկնել ինչպես մոտ գտնվող աստղերի ձգողության ազդեցության տակ, այնպես էլ Գալակտիկայի ազդեցության տակ։ Այդ ուժերը երբեմն ստիպում են գիսաստղներին ուղղվել Արեգակնային համակարգի կենտրոնական մաս^[1]։ Ելնելով նրանց ուղեծրերից, կարճաժամկետ գիսաստղերը կարող առաջանալ նաև ցրված սկավառակում, իսկ նրանցից որոշներն էլ Օորտի ամպում^[1]^[3]։ Չնայած այն հանգամանքին, որ Կոյպերի գոտին և ավելի հեռու ընկած ցրված սկավառակը բազմաթիվ անգամ դիտվել և չափվել են, Օորտի ամպի մարմիններ, այս պահին կարող են ենթադրաբար համարվել միայն չորս մարմիններ՝ Սեդնան, (148209) 2000 CR₁₀₅, (2006) SQ₃₇₂ և (2008) KV₄₂^[4]^[5].

См. также

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Alessandro Morbidelli. (02.03.2008). «Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs» (PDF) (անգլերեն). arxiv. Վերցված է 2009-02-28-ին.
↑ «Oort Cloud» (անգլերեն). NASA Solar System Exploration. Վերցված է 2009-02-28-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 V. V. Emelyanenko, D. J. Asher, M. E. Bailey. (2007). «The fundamental role of the Oort cloud in determining the flux of comets through the planetary system». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) DOI:10.1111/j.1365-2966.2007.12269.x(անգլ.)
↑ Alessandro Morbidelli, Harold Levison. (2004). «Scenarios for the Origin of the Orbits of the Trans-Neptunian Objects [[(2000) CR105|(2000) CR₁₀₅]] and [[(2003) VB12|(2003) VB₁₂]] (Sedna)». The Astronomical Journal. {{cite web}}: URL–wikilink conflict (օգնություն) DOI:10.1086/424617(անգլ.)
↑ «International Team of Astronomers Finds Missing Link». NRC Herzberg Institute of Astrophysics. 2008.(անգլ.)

Արտաքին հղումներ

«Կոյպերի գոտին և Օորտի ամպը». Астронет.
«The Kuiper Belt and The Oort Cloud». The Nine Planets (անգլերեն).
«Остаток туманности — Облако Оорта». Исследование Солнечной системы.

[Morbidelli2006-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Alessandro Morbidelli. (02.03.2008). «Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs» (PDF) (անգլերեն). arxiv. Վերցված է 2009-02-28-ին.

[NASA_SSE_oort-2] «Oort Cloud» (անգլերեն). NASA Solar System Exploration. Վերցված է 2009-02-28-ին.

[emel2007-3] 3,0 ^3,1 V. V. Emelyanenko, D. J. Asher, M. E. Bailey. (2007). «The fundamental role of the Oort cloud in determining the flux of comets through the planetary system». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) DOI:10.1111/j.1365-2966.2007.12269.x(անգլ.)

[morbidelli04-4] Alessandro Morbidelli, Harold Levison. (2004). «Scenarios for the Origin of the Orbits of the Trans-Neptunian Objects [[(2000) CR105|(2000) CR₁₀₅]] and [[(2003) VB12|(2003) VB₁₂]] (Sedna)». The Astronomical Journal. {{cite web}}: URL–wikilink conflict (օգնություն) DOI:10.1086/424617(անգլ.)

[herzberg2008-5] «International Team of Astronomers Finds Missing Link». NRC Herzberg Institute of Astrophysics. 2008.(անգլ.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Տող 36. / Տող 36. @@
 {{cite web
 | author         = Alessandro Morbidelli, Harold Levison.
-| title       = Scenarios for the Origin of the Orbits of the Trans-Neptunian Objects {{mp|2000 CR|105}} and {{mp|2003 VB|12}} (Sedna)
+| title       = Scenarios for the Origin of the Orbits of the Trans-Neptunian Objects [[(2000) CR105|(2000) CR<sub>105</sub>]] and [[(2003) VB12|(2003) VB<sub>12</sub>]] (Sedna)
 | url = http://adsabs.harvard.edu/abs/2004AJ....128.2564M
 | publisher       = The Astronomical Journal