«Սնդիկ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
[[Պատկեր:Hg-TableImage.png|thumb|Սնդիկ]] |
[[Պատկեր:Hg-TableImage.png|thumb|Սնդիկ]] |
||
{{Նշան|Hg}} |
|||
'''Սնդիկ''', քիմիական տարր է որի նշանն է '''Hg''' և ատոմային թիվը՝ 80: Hg նշանակումն առաջացել է լատիներեն Hydrargyrum բառից, որը հունարեն նշանակում է ''հեղուկ արծաթ'': |
'''Սնդիկ''', քիմիական տարր է որի նշանն է '''Hg''' և ատոմային թիվը՝ 80: Hg նշանակումն առաջացել է լատիներեն Hydrargyrum բառից, որը հունարեն նշանակում է ''հեղուկ արծաթ'': |
||
05:29, 25 Օգոստոսի 2013-ի տարբերակ
Սնդիկ, քիմիական տարր է որի նշանն է Hg և ատոմային թիվը՝ 80: Hg նշանակումն առաջացել է լատիներեն Hydrargyrum բառից, որը հունարեն նշանակում է հեղուկ արծաթ:
Ֆիզիկական հատկությունները
Սնդիկը սենյակի ջերմաստիճանի պայմաններում հեղուկ վիճակում գտնվող միակ մետաղն է: Հալման ջերմաստիճանն է -38.83°C-ը, եռում է 356.73°C-ի դեպքում: Նորմալ պայմաններում սնդիկի խտությունը հավասար է 13 500 կգ/մ3:
Ամալգամներ
Շատ մետաղների հետ ստեղծում է հեղուկ եւ պինդ ձուլվածքներ` ամալգամներ: Ամալգամացման հանդեպ կայուն մետաղներն են վանադիումը, երկաթը, մոլիբդենը, ցեզիումը, նիոբիումը, տանտալը, վոլֆրամը:
- Արծաթի ամալգամը կիրառվում է ատամնաբուժության մեջ` ատամի պլոմբ պատրաստելու համար:
- Քանի որ երկաթը չի ամալգամացվում, սնդիկը փոխադրելու համար սովորաբար օգտագործվում են պողպատե տարողություններ:
- Նատրիումի ամալգամն օգտագործվում է բարձր ճնշման նատրիումային լամպերում:
Իզոտոպները
Սնդիկի յոթը հատ կայուն իզոտոպներից ամենատարածվածն է 202Hg-ը` 29.86%: Ամենաերկարակյացներն են 194Hg-ը` 444 տարի եւ 203Hg-ը` 46 612 օր կիսատրոհման պարբերություններով: Մնացած իզոտոպներից շատերն ունեն մեկ օրից պակաս կիսատրոհման պարբերություն:
Վնասակարությունը
Սնդիկի գոլորշին չափազանց թունավոր է: Պատմության մեջ սնդիկային ամենածանր աղտոտումը պատահել է 1956թ. ճապոնական Մինամատա քաղաքում, որի արդյունքում տուժել է ավելի քան երեք հազար մարդ, ովքեր կամ մահացել են, կամ տուժել են Մինամատայի հիվանդությունից:
Արդյունահանումը
Սնդիկը հազվագյուտ մետաղ է: Սնդիկի աշխարհի խոշորագույն հանքերը գտնվում են Իսպանիայում (Ալմադեն): Հայտնի են նաեւ Դաղստանում, Հայաստանում,Տաջիկստանում, Սլովենիայում, Ղրղզստանում, Ուկրաինայում գտնվող հանքերը:
Պարբերական աղյուսակ | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||
Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||
Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||
K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | ||||||||||||||
Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | ||||||||||||||
Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn |
Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og |