Ուլե Էյնար Բյորնդալեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ուլե Էյնար Բյորնդալեն
Անձնական տեղեկություն
Սեռ՝արական
Բնօրինակ անուն՝նորվ.՝ Ole Einar Bjørndalen
Մականուն(ներ)՝OEB
Մասնագիտացում՝բիաթլոնիստ, դահուկորդ և biathlon coach
Երկիր՝ Նորվեգիա[1][2][3]
Ծննդյան ամսաթիվ՝հունվարի 27, 1974(1974-01-27)[4][5][6][…] (50 տարեկան)
Ծննդավայր՝Դրամեն, Բուսկերուդ, Նորվեգիա
Ակումբ՝Simostranda IL?
178 սանտիմետր
Քաշ՝65 կիլոգրամ
Պարգևներ

Ուլե Էյնար Բյորնդալեն (նորվ.՝ Ole Einar Bjørndalen, հունվարի 27, 1974(1974-01-27)[4][5][6][…], Դրամեն, Բուսկերուդ, Նորվեգիա), նորվեգացի բիաթլոնիստ, օլիմպիական ութակի չեմպիոն, բիաթլոնի աշխարհի առաջնությունների պատմության մեջ ամենատիտղոսակիր մարզիկը (20 հաղթանակ)[9][10][11]։ Սոլթ Լեյք Սիթիում կայացող 2002 թվականի Ձմեռային օլիմպիական խաղերում բիաթլոն մարզաձևը ներկայացնող Ուլե Էյնարը 4 հնարավոր հաղթանակներից տարել է 4-ը և դարձել աշխարհում բիաթլոնի միակ բացարձակ օլիմպիական չեմպիոն։ Բյորնդալենը 96 անհատական հաղթանակ է տարել բիաթլոնի և դահուկավազքի աշխարհի գավաթի խաղարկությունում (համապատասխանաբար՝ 95 և 1), իսկ ընդհանուր առմամբ՝ 133 հաղթանակ ունի թիմային մարզաձևերում։ 2014-2016 թվականներին եղել է Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի անդամ։

Անհատական մրցումներում բիաթլոնի աշխարհի գավաթի փուլերի ամենատարեց հաղթողն է՝ 41 տարեկան, 10 ամսական և 5 օր։ Ձմեռային Օլիմպիական խաղերի պատմության ամենատարեց հաղթողն է․ 2014 թվականին Սոչիում նվաճել է ոսկե մեդալ, երբ նա արդեն 40 տարեկան էր։ Այսպիսով, գերազանցել է «Դաֆ Գիբսոնի»՝ կանադացի սկելետոնիստի նվաճումները, որը ոսկե մեդալ էր նվաճել 39 տարեկան հասակում[11][11]։

44 տարեկան հասակում՝ 2018 թվականի ապրիլի 3-ին, հայտարարել է մարզական կարիերան ավարտելու մասին[10][11]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուլե Էյնար Բյորնդալենը ծնվել է 1974 թվականի հունվարի 27-ին նորվեգական Դրամեն քաղաքում, մեծացել է Սիմոստրանդա քաղաքում՝ ագարակատերերի ընտանիքում։ Ուսումով շատ քիչ է հետաքրքրվել, ընդ որում՝ բավականին շատ ժամանակ է անցկացրել սպորտային բաժանմունքներում։ Խաղացել է ֆուտբոլ, գնացել հանդբոլի մարզումների, նիզակ է նետել, 3000 մետր վազքում մասնակցել է հեծանվավազքի և թեթև աթլետիկայի մրցումների[12]։ Ուլե Էյնարի հայրը պատանեկության տարիներին զբաղվել է թեթև ատլետիկայով, սակայն ստիպված է եղել թողնել սպորտով զբաղվելը, որպեսզի կարողանա կյանքի ապրուստ վաստակել[13]։ Ուլե Էյնարից բացի ընտանիքում ևս երկու որդի և երկու դուստր կա։ Եղբայրներից ավագը՝ Դագը, ընտանիքում առաջինն է սկսել զբաղվել բիաթլոնով[14]։ Նրա հետքերով գնացել է նաև Ուլե Էյնարը, որը 1982 թվականին 8 տարեկան հասակում սկսել է զբաղվել դրանով։ Կրտսեր եղբայրը եղել է Հանս Անտոնը[15]։

Նա բնակվում է Ավստրիայում՝ Տիրոլ դաշնային հողում գտնվող Օբերտիլիի կոմունայում[16]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2006 թվականի մայիսի 27-ին ամուսնացել է բելգիացի բիաթլոնիստուհի Նատալի Սանտերի հետ։ 2012 թվականի հոկտեմբերին՝ վեց տարվա ամուսնությունից հետո, հայտարարվել է նրանց ամուսնալուծության մասին[17]։

2016 թվականի ապրիլի 5-ին հայտնի է դարձել, որ բելառուս բիաթլոնիստուհի Դարյա Դոմրաչևան Բյորնդալենից երեխայի է սպասում[18]։ 2016 թվականի հուլիսի 16-ին Բյորնդալենն և Դոմրաչևան ամուսնացել են Օսլոյում։ 2016 թվականի հոկտեմբերի 1-ին Մինսկում ամուսինները ունեցել են դուստր, որի անունը դրել են Քսենիա[19][20]։

Դահուկավազք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բյորնդալենն առանձնանում է գերազանց լեռնադահուկային նախապատրաստմամբ, որը թույլ է տվել նրան մասնակցել և՛ լեռնադահուկային մրցավազերի, և՛ նույնիսկ հաջողության հասնել։ Սոլթ Լեյք Սիթիում 2002 թվականի ձմեռային Օլիմպիական խաղերի ժամանակ, բացի բիաթլոնի մրցույթներից, մասնակցել է ազատ ոճի զանգվածային մեկնարկից 30 կմ հեռավորության վրա անցկացված դահուկավազքին և զբաղեցրել վեցերորդ տեղը (Իսպանիայում հանդես եկող գերմանացի դահուկորդ Յոհան Մյուլեգգի որակազրկումից հետո՝ հինգերորդ տեղը)՝ Ավստրիայից հաղթող Քրիստիան Հոֆմանին զիջելով 13,5 վայրկյանով։

Դահուկավազքի աշխարհի երկու առաջնությունների մասնակից է։ 2005 թվականին մասնակցել է Գերմանիայի Օբերստդորֆ քաղաքում կայացած աշխարհի առաջնությանը և 15 կմ ազատ ոճում վազքում գրավել է 11-րդ տեղը։ Ճապոնիայի Սապորո քաղաքում 2007 թվականի աշխարհի առաջնությունում վատ եղանակային պայմանները նույնպես թույլ չեն տվել Բյորնդալենին լավ արդյունք ցույց տալ նույն մրցավազքում, որտեղ զբաղեցրել է միայն 13-րդ տեղը։

Մասնակցել է դահուկավազքի աշխարհի գավաթի խաղարկությունում տասնյոթ մրցավազքի, որտեղ անձնական մրցավազքերում երեք անգամ բարձրացվել է պատվո պատվանդանի վրա՝

  • 2001 թվականի նոյեմբերի 25-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում ֆիննական Կուոպիո քաղաքում - 10 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 2-րդ տեղ
  • 2001 թվականի դեկտեմբերի 22-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում ավստրիական Ռամզաու քաղաքում - 30 կմ զանգվածային մեկնարկով մրցավազքում 2-րդ տեղ
  • 2006 թվականի նոյեմբերի 18-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում շվեդական Էլիվարե քաղաքում - 15 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 1-ին տեղ

Դրանից բացի նա նորվեգական էստաֆետային հավաքականի կազմում երկու անգամ զբաղեցրել է մրցանակային տեղեր՝

  • 2003 թվականի նոյեմբերի 23-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում նորվեգական Բեյտոստոլեն քաղաքում - 2-րդ նորվեգական էստաֆետային հավաքականի 3-րդ տեղ
  • 2006 թվականի դեկտեմբերի 17-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում ֆրանսիական Լա Կլյուզա քաղաքում - 2-րդ նորվեգական էստաֆետային հավաքականի 2-րդ տեղ

Տասներկու մրցավազքերում Ուլե Էյնարի չի հաջողվել մրցանակային տեղեր զբաղեցնել`

  • 1998 թվականի նոյեմբերի 28-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում ֆինլանդական Մուոնիո քաղաքում - 10 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 23-րդ տեղ
  • 1999 թվականի հունվարի 12-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում չեխական Նովե Մեստո քաղաքում - 30 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 18-րդ տեղ
  • 2003 թվականի նոյեմբերի 26-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում շվեդական Կիրունե քաղաքում - 10 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 18-րդ տեղ
  • 2003 թվականի նոյեմբերի 22-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում նորվեգական Բեյտոստոլեն քաղաքում - 15 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 13-րդ տեղ
  • 2004 թվականի նոյեմբերի 27-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում ֆինլանդական Կուսամո քաղաքում - 15 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 10-րդ տեղ
  • 2004 թվականի դեկտեմբերի 18-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում ավստրիական Ռամզաու քաղաքում - 30 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 7-րդ տեղ
  • 2005 թվականի փետրվարի 12-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում գերմանական Ռայտ իմ Վինկլե քաղաքում - 15 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 40-րդ տեղ
  • 2006 թվականի նոյեմբերի 19-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում շվեդական Էլիվարե քաղաքում - 1-ին նորվեգական էստաֆետային հավաքականում 4-րդ տեղ
  • 2006 թվականի դեկտեմբերի 16-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում ֆրանսիական Լա Կլյուզա քաղաքում - 30 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 16-րդ տեղ
  • 2007 թվականի նոյեմբերի 24-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում նորվեգական Բեյտոստոլեն քաղաքում - 15 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 5-րդ տեղ
  • 2010 թվականի նոյեմբերի 20-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում շվեդական Էլիվարե քաղաքում - 15 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 25-րդ տեղ
  • 2010 թվականի նոյեմբերի 21-ին Աշխարհի գավաթի մրցույթում շվեդական Էլիվարե քաղաքում - 2-րդ նորվեգական էստաֆետային հավաքականում 13-րդ տեղ

Դրանից բացի հանդես է եկել մրցույթներում, որոնք չեն ընդգրկվել աշխարհի գավաթի հաշվում`

  • 1997 թվականի դեկտեմբերի 21-ին նորվեգական Վալդրեսե քաղաքում - 30 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 1-ին տեղ
  • 1998 թվականի մարտի 19-ին նորվեգական Գեյլո քաղաքում - 10 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 6-րդ տեղ
  • 2001 թվականի ապրիլի 21-ին նորվեգական Ֆունաեսդալենե քաղաքում - 30 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 5-րդ տեղ
  • 2001 թվականի նոյեմբերի 18-ին նորվեգական Բեյտոստյոլենե քաղաքում - 10 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 7-րդ տեղ
  • 2002 թվականի նոյեմբերի 16-ին նորվեգական Բեյտոստյոլենե քաղաքում - 10 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 7-րդ տեղ
  • 2003 թվականի նոյեմբերի 15-ին նորվեգական Բեյտոստյոլենե քաղաքում - 15 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 4-րդ տեղ
  • 2004 թվականի նոյեմբերի 14-ին նորվեգական Բեյտոստյոլենե քաղաքում - 10 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 2-րդ տեղ
  • 2006 թվականի նոյեմբերի 11-ին նորվեգական Բեյտոստյոլենե քաղաքում - 10 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 1-ին տեղ
  • 2009 թվականի նոյեմբերի 14-ին նորվեգական Բեյտոստյոլենե քաղաքում - 15 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 11-րդ տեղ
  • 2010 թվականի նոյեմբերի 12-ին նորվեգական Բեյտոստյոլենե քաղաքում - 15 կմ ազատ ոճով մրցավազքում 9-րդ տեղ

Մարզչի կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2019 թվականի սեպտեմբերին դարձել է Չինաստանի հավաքականի գլխավոր մարզիչը, իսկ նրա կինը՝ Դարյա Դոմրաչևան, գլխավորել է կանանց հավաքականը[21][22]։

Նվաճումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հաղթանակներ անհատական մրցավազքերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բիաթլոնում Բյորնդալենի հաշվին 95 անձնական հաղթանակ է գրանցվել, ինչը հանդիսանում է բացարձակ ռեկորդ։

Հաղթանակներ թիմային մրցապայքարում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բյորնդալենի հաշիվին են թիմային մրցապայքարում 41 հաղթանակ՝ թիմային մրցավազք, էստաֆետաներ, խառը էստաֆետաներ։ Դա համարվում է բացարձակ ռեկորդ։

Նվաճումներ առանձին փուլերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդյունքներն Աշխարհի մեծ և փոքր գավաթների ընդհանուր հաշվումներում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հրաձգության վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարբեր մրցույթներում ելույթների վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխարհի գավաթում ելույթների վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1998 թվական, Aftenposten թերթի ոսկե մեդալ[35]։
  • 2002 թվական, Egebergs մրցանակի դափնեկիր[35].
  • 2009 թվական, Fair play մրցանակի դափնեկիր[36]։
  • 2011 թվական, Հոլմենկոլենի մեդալ (Նորվեգիայի դահուկավազքի բարձրագույն պարգևը սպորտի և բարձր արդյունքների համար)[35][37]։
  • 2014 թվական, Ազգային օլիմպիական կոմիտեների ասոցիացիաների մրցանակի դափնեկիր[38]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ http://www.foxsports.com/olympics/story/russia-wins-gold-mens-4x7-5-km-biathlon-relay-sochi-games-022214
  2. ↑ http://www.bbc.co.uk/sport/0/winter-olympics/26069041
  3. ↑ http://espn.go.com/olympics/story/_/id/11835620/800-meter-champ-david-rudisha-wins-inaugural-olympic-award
  4. ↑ 4,0 4,1 http://espn.go.com/olympics/winter/2014/athletes/_/athlete/1/ole-einar-bjoerndalen
  5. ↑ 5,0 5,1 Encyclopædia Britannica
  6. ↑ 6,0 6,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  7. ↑ 7,0 7,1 http://www.norskesportsjournalister.no/?action=news&news=show&id=617
  8. ↑ 8,0 8,1 http://www.solfesten.com/solprisvinnere/
  9. ↑ «Bjorndalen sets Winter Olympics medal record». UPI. 2014 թ․ փետրվարի 19. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 19-ին.
  10. ↑ 10,0 10,1 «World Cup Biathlon Victories: How Many for Ole?». IBU. 2015 թ․ դեկտեմբերի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 «IOC statement on Ole Einar Bjørndalen». IOC. 2016 թ․ ապրիլի 5. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 23-ին.
  12. ↑ Бьорндален — бьющий в «золото»(չաշխատող հղում)
  13. ↑ Уле-Эйнар Бьёрндален: «Главная цель — Олимпиада-2010»
  14. ↑ Горячий норвежский парень Оле Эйнар Бьорндален // сайт информационного агентства «Спорт Украины»
  15. ↑ «Ole Einar Bjørndalen». Encyclopædia Britannica. 2018 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 3-ին.
  16. ↑ «Домрачева переселилась в Обертиллиах». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.
  17. ↑ Бьорндален расстался с Натали Сантер
  18. ↑ ТАСС: Общество — Биатлонисты Уле-Эйнар Бьорндален и Дарья Домрачева ждут ребёнка
  19. ↑ Дарья Домрачева и Уле-Эйнар Бьорндален стали родителями
  20. ↑ Домрачева и Бьорндален назвали дочь Ксюшей
  21. ↑ «Ole Einar Bjørndalen в Instagram: «We are glad to inform about beginning of our cooperation with China biathlon team. Young team with high ambitions and perspectives…»» (ռուսերեն). Instagram. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  22. ↑ «Домрачева и Бьорндален стали тренерами сборной Китая» (ռուսերեն). Советский спорт. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  23. ↑ Состязания, учитываемые в статистике по стрельбе на Олимпийских играх и Чемпионатах мира
  24. ↑ Рейтинг по стрельбе среди спортсменов национальной команды в Кубке мира
  25. ↑ Рейтинг по стрельбе среди всех спортсменов в Кубке мира
  26. ↑ «Biathlon Norge». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հոկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.
  27. ↑ Start- og resultatlister NM 2010(չաշխատող հղում)
  28. ↑ История летнего биатлона
  29. ↑ Պաշտոնական անվանումը՝ Veltins Biathlon World Team Challenge
  30. ↑ Ազատ ոճի մրցավազք զանգվածային մեկնարկով
  31. ↑ 31,0 31,1 Ազատ ոճի մրցավազք ինտերվալ մեկնարկով
  32. ↑ 32,0 32,1 32,2 32,3 32,4 32,5 Гонка шла в зачёт чемпионатов мира
  33. ↑ Норвежские биатлонисты были дисквалифицированы после финиша
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 34,3 Перенесенный этап чемпионата мира
  35. ↑ 35,0 35,1 35,2 Биография Уле Эйнара Бьёрндалена
  36. ↑ Бьорндален получит премию Fair play
  37. ↑ Бьорндален, Грайс и Хенкель награждены медалью Հոլմենկոլենа
  38. ↑ «Бьорндален получил главный приз в своей карьере». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 14-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուլե Էյնար Բյորնդալեն» հոդվածին։
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
BIBSYS: 2130424 · GTAA: 222563 · ISNI: 0000000361211752 · NLP: a0000003761758 · VIAF: 222163912 · WorldCat VIAF: 222163912
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ուլե_Էյնար_Բյորնդալեն&oldid=9416443» էջից